زبان تاتی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Shervinema (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Shervinema (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸:
'''زبان تاتی ایران''' (به [[تاتی]]: Tâti Zobun, تاتی زبون) یا '''تاتی جنوبی'''<ref>کتاب «دستور زبان لهجه‌های تاتی جنوبی»، احسان یارشاطر، لاهه - پاریس ١٩٦٩</ref> از دستهٔ [[زبان‌های ایرانی]] شاخه [[زبان‌های ایرانی غربی|شمال غربی]] است. گویش‌های این زبان روزگاری از [[آذربایجان (ایران)|آذربایجان]] تا شمال [[خراسان]] گسترده بود ولی امروزه با ترک‌زبان و فارسی‌زبان شدن بخشی از شمال‌باختری ایران تنها جزیره‌هایی از گویش‌های تاتی در منطقه به جا مانده‌است. بزرگ‌ترین این جزیره‌ها در استان قزوین شامل شهر تاکستان، اسفرورین، شال، دانسفهان، روستای تاریخی خیارج، خوزنین، و نیز در سایر استانها شامل [[استان مرکزی|مرکزی]]، [[استان البرز|البرز]]، [[استان تهران|تهران]]، [[استان اردبیل|اردبیل]]، [[استان گیلان|گیلان]]، [[استان زنجان|زنجان]] و [[استان خراسان شمالی|خراسان شمالی]] در شهرستان‌ها و مناطق [[وفس|روستای وفس]]، [[شهرستان زرندیه|زرندیه]]، [[شهرستان تاکستان|تاکستان]] و [[شهرستان بوئین‌زهرا|بوئین‌زهرا]] و [[الموت]]، [[اشتهارد]] و [[شهرستان طالقان|طالقان]]، [[شهرستان دماوند|دماوند]]، [[بخش شاهرود|شاهرود خلخال]]، [[شهرستان رودبار|رودبار]]، [[شهرستان طارم|طارم]]، [[شهرستان جاجرم|جاجرم]] و [[شهرستان اسفراین|اسفراین]] و همچنین در [[آران و بیدگل]] و [[وزوان]] استان اصفهان دیده می‌شوند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.cgie.org.ir/fa/news/12452 |عنوان =وَفس؛ دیار تات زبان‌ها | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱ سپتامبر ۲۰۱۶}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.cgie.org.ir/fa/news/82492 |عنوان =تات‌نشینان بلوک ایران | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱ سپتامبر ۲۰۱۶}}</ref>{{سخ}}همچنین زبان تاتی در فهرست میراث ناملموس آثار ملی ایران از [[استان آذربایجان شرقی]] نیز ثبت شده است. این زبان در روستای کرینگان [[ورزقان]] سخن گفته می‌شود.<ref>[http://www.jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=100852238602 ثبت زبان تاتی در فهرست میراث معنوی-جام جم آنلاین]</ref>
 
زبان تاتی از آنجا که یکی از [[زبان‌های ایرانی غربی|زبان‌های ایرانی شمال غربی]] است با [[زبان مازندرانی|مازندرانی]] (تبری) و، [[گیلکی]]،و [[زبان تالشی]] نزدیک می‌باشد. زبان تاتی همچنین به [[زبان کردی]] و [[اوستایی]] نزدیک است.<ref>علی عبدلی، فرهنگ تطبیقی تالشی، تاتی، آذری، تهران 1380</ref><ref>دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</ref> تاتی، بسیاری از ویژگی‌های آوایی، واژگانی و صرف و نحوی کهن همچون تمایز جنس دستوری، ساخت ارگتیو، مادهٔ مجهول، گردش مصوت‌ها، حالت دوگانهٔ فاعلی و غیرفاعلی در اسم و … را حفظ کرده است.<ref>زبان تاتی (توصیف گویش تاتی رودبار)، دکتر جهاندوست سبزعلیپور.</ref>
 
== ریشه زبان تاتی ==