خط '''هیروگلیف مصری''' را [[مصر|مصریان]]یان اولین بار جهت نوشتن مطالب خود ابداع کردند. هیروگلیف مصریها یکی از قدیمی‌ترین روش‌های نوشتن است. برخی از این نوشته‌ها به ۳ هزار سال پیش از [[میلاد مسیح|میلاد]] برمی گردد. خط [[هیروگلیف]] در مدتی بیش از ۳۰۰۰ سال زبان نوشتنی مصریها بوده‌است و کنده‌کاران و صنعتگران آن را در دیوار آرامگاه‌ها، [[ستون]]ها، [[تندیس]]ها، مهرها و … به کار برده‌اند. این [[دبیره]] که در حدود ۵ هزار سال پیش، از [[تصویرنگاری]] مشتق شد، نزدیک به ۵۰۰ علامت تصویری داشت. طرز نگارش آن به دو صورت عمودی و افقی بود که در آغاز هیروگلیف عمودی و سپس افقی پدید آمد.
== معنای واژهٔ «هیروگلیف» و دلیل این نامگذاری ==
هیروگلیف (Hieroglyph) به معنی «کنده‌کاری مقدس» است، این واژه [[یونانی باستان|یونانی]] است و از دو پاره تشکیل یافته‌است: ''hieros'' به معنی «مقدس» و ''glupho'' به معنی «کنده‌کاری».<ref>Pocket Oxford Dictionary</ref> اما این نام، نام درستی برای نوشته‌های قدیمی مصر نیست و فقط بدین خاطر روی آن گذاشته شده‌است که وقتی برای نخستین بار، [[یونان|یونانیان]]یان قدیم آن را دیدند، پنداشتند این نوشته‌ها توسط کاهنان برای منظورهایی مقدس کنده‌کاری شده‌است.
== پیشرفت و تکامل ==
ابتدا مصریها، همچون دیگر مردمان آن دوران در سرتاسر دنیا، نوعی صور نا پخته و بدوی را برای نوشتن به کار می‌بردند. حروف [[هیروگلیف]] صرفاً عبارت از تصاویری بود که هر یک نشان دهنده شیئی طبیعی بود: [[خورشید]] با یک صفحه گرد نشان داده می‌شد، [[ماه]] با یک [[هلال]]، آب با خطوط موج دار، انسان با کشیدن شکل انسان و…. ولی این تصاویر نمی‌توانستند [[انتزاعی|مفاهیم انتزاعی]] و به طور کلی هر چه را که به چشم دیده نمی‌شد یا قابل به تصویر کشیدن نبود ـ مانند اندیشه، روشنایی، روز و … ـ بیان کنند. از این‌رو در آن زمان خط هیروگلیف کم‌کم به سویی پیش رفت که بتواند نشانه عقاید شود تا تصویر حقیقی اجسام؛ مثلاً دایره به جای این که فقط علامت خورشید باشد روز را هم نشان می‌داد و علامت دیگر «گردش» را هم می‌رساند. [[دانشمند|دانشمندان]]ان به این دست از نشانه‌ها، یعنی تجسم و نمایش عقاید و افکار (و نیز اجسام) با تصویر، «اندیشه‌نگاشت»<ref>برابر فارسی واژهٔ فرنگی Ideogram (منبع: [http://www.persianacademy.ir/fa/words.aspx واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی]، با برگزیدن گزینهٔ «معادل فارسی» در خط نخست و «زبان فارسی» در خط دوم)</ref> می‌گویند. قدم بعدی در راه توسعه این خط ـ که همراه با پیدایش [[پاپیروس]] بود ـ این بود که به جای آن‌که از تصاویر برای نشان دادن اجسام استفاده کنند، آن‌ها را برای نشان دادن صداها بکار بردند؛ بدین ترتیب مصریها توانستند هر واژه‌ای را که می‌دانستند بنویسند، خواه آن واژه معنی چیزی را می‌داد که کشیدنی بود خواه نبود. مصریها فقط [[هم‌خوان (آواشناسی)|حروف بی‌صدا]] را بکار می‌بردند، درضمن همه حروفی را که در قدیم بکار می‌بردند نیز با حروف بعدی‌ای که پیدا می‌شد و بکار می‌آمد می‌آمیختند تا آن‌جا که این‌گونه ترکیب‌ها به قدری پیچیده شد که مردم معمولی از آن سر درنمی‌آوردند. به این نوع هیروگلیف پدید آمده، [[خط کاهنی]] {{به انگلیسی| hieratic}}<ref>از ریشهٔ واژهٔ [[یونانی باستان|یونانی]] ''hiereus '' به معنی «کاهن»، «کشیش» (منبع:Pocket Oxford Dictionary)</ref> گفته می‌شود. پس از آن هم با بهم‌ریختگی خط کاهنی، نوعی خط [[تندنویسی]] ایجاد گردید به نام [[خط عامیانه]].
