ویکی‌پدیا

یوری گاگارین: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
Gharouni (بحث | مشارکت‌ها)
مدیران
۴۰٬۲۰۶ ویرایش‌ها
جز بهبود/اضافه کردن منبع‌/منابع قبلی مقاله حتی در آرکایو هم نیستند دیگر
Gharouni (بحث | مشارکت‌ها)
مدیران
۴۰٬۲۰۶ ویرایش‌ها
خط ۳۳:
== زندگی ==
=== کودکی ===
یوری گاگارین در تاریخ [[۹ مارس]] [[۱۹۳۴ (میلادی)|۱۹۳۴ میلادی]] در روستای [[کلوشینو]] در نزدیکی شهر [[گاگارین (شهر)|گژاتسک]] واقع در [[استان اسمالنسک]] در کشور [[روسیه]] ([[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|اتحاد شوروی]]) چشم به جهان گشود. نام شهر گژاتسک سال‌ها بعد در ۱۹۶۸، به افتخار گاگارین به «[[گاگارین (شهر)|شهر گاگارین]]» تغییر داده شد. پدرش الکسی ایوانویچ گاگارین (۱۹۷۳–۱۹۰۲)، و مادرش آنا تیموفیونا ماتویوا گاگارینا (۱۹۸۴–۱۹۰۳) هردو در یک مزرعه تعاونی به کار اشتغال داشتند. این زوج ۴ فرزند داشتند که یوری سومین آنها بود.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=Paul Rodgers|کد زبان=en|تاریخ=2 April 2011|وب‌گاه=Independent|نشانی=https://www.independent.co.uk/news/science/yuri-gagarin-the-man-who-fell-to-earth-2257505.html|عنوان=Yuri Gagarin: The man who fell to Earth}}</ref>
 
=== جنگ جهانی دوم ===
خط ۷۱:
روز [[۸ آوریل]] یعنی تنها چند روز پیش از پرواز فضایی، یوری گاگارین به عنوان نامزد اصلی پرواز گزینش شد. [[گرمان تیتوف]] به عنوان [[فضانورد]] ذخیره تعیین شد تا در صورت بروز هرگونه مشکلی برای گاگارین، بتواند بجای او پرواز کند.<ref name="ruswebspacevostok1" /> در مورد دلایل انتخاب گاگارین حدس و گمان‌های گوناگونی وجود دارد؛ برخی معتقدند که پیشینه کارگری خانواده او، نام خانوادگی و یا حتی محل تولد او باعث شده‌بود که [[حزب کمونیست اتحاد شوروی|حزب کمونیست شوروی]] او را به [[گرمان تیتوف]] ترجیح دهد. شکی نیست که شخصیت گرم و اجتماعی و رسانه پسند او از دلایل مهم گزینشش بوده‌است.{{مدرک}}
 
پس از روشن شدن دو نامزد اصلی پرواز، [[سرگئی کارالیوف]] ضمن دیدار با گاگارین و [[گرمان تیتوف|تیتوف]] به آنها اطلاع داد که فضاپیما در تاریخ ۸ آوریل آماده خواهد بود و پرواز برای روزهای ۱۰ تا ۱۲ آوریل برنامه‌ریزی شده استشده‌است. دو روز بعد، جلسه‌ای رسمی با حضور مقامات بلندپایه دولت [[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|شوروی]]، مسئولان [[سازمان فضایی شوروی]] و هر شش [[فضانورد]] در یکی از پایگاه‌های نیروی هوایی در کنار رود [[سیردریا]] برگزار شد. این جلسه با سخنان [[سرگئی کارالیوف]] و با ارائه چکیده‌ای از فعالیت‌های گذشته و برنامه‌های آینده آغاز شد. وی گفت{{مدرک}}: {{نقل قول|«[با اینکه] تنها ۴ سال از زمانی که [[اسپوتنیک-۱|اولین ماهواره جهان]] را به فضا پرتاب کردیم می‌گذرد، ما برای فرستادن اولین انسان به فضا آمادگی کامل داریم. شش کیهان‌نورد اینجا حضور دارند و همگی برای انجام این مأموریت از آمادگی لازم برخوردارند. تصمیم بر این شده که نخستین پرواز توسط یوری گاگارین انجام شود، و دیگران در پروازهای آتی شرکت کنند؛ [چون] تا پایان امسال ده فروند [[وستوک|فضاپیمای وستوک]] برای پرواز آماده خواهند بود. سال آینده فضاپیماهایی با ۲ و ۳ سرنشین خواهیم داشت، و فکر کنم کیهان‌نوردانی که اینجا هستند بدشان نیاید ما را در این سفرهای فضایی همراهی کنند. باور داریم که [این] فضاپیما برای پرواز کاملاً آماده شده و پرواز موفقی خواهد داشت. یوری الکسی‌یویچ، برایت آرزوی موفقیت بسیار دارم»}}
 
در این میان [[خبرگزاری تاس]]، خبرگزاری رسمی دولت شوروی، سه بیانیهٔ گوناگون برای نخستین پرواز فضایی تهیه کرد. بیانیه نخست، اعلام خبر موفقیت پرواز نخستین فضانورد جهان بود. بیانیه دوم در صورتی مخابره می‌شد که فضانورد برخلاف برنامهٔ پیشین در خاک کشوری غیر از شوروی یا در اقیانوس فرود بیاید، و شامل درخواست کمک بین‌المللی برای یافتن او بود. بیانیه سوم برای بدترین حالت یعنی از دست رفتن فضانورد تهیه شده بود. خوشبختانه بیانیه‌های دوم و سوم هیچگاه بکار نیامد.{{مدرک}}
خط ۹۲:
{{شعر}}
{{ب|مام میهن می‌شنود|مام میهن می‌داند}}
{{ب|که فرزندش|تا کجای آسمان‌ها پرواز کرده استکرده‌است}}
{{پایان شعر}}
 
خط ۱۱۰:
 
=== فرود ===
گاگارین پس از ۱۰۸ دقیقه پرواز و یک دور گردش کامل در مدار زمین، در ۲۶ کیلومتری جنوب غربی شهر [[انگلس (شهر)|انگلس]] در منطقه [[ساراتوف]] فرود آمد. این نقطه از منطقه پیش‌بینی شده برای فرود فاصله زیادی داشت و کسی برای استقبال از او حاضر نبود. آنا آکیمووا تاتارووا، همسر جنگلبان محلی و نوه ۶ ساله‌اش اولین کسانی بودند که گاگارین را پس از فرود دیدند. یوری گاگارین ماجرا را این گونهاین‌گونه تعریف می‌کند{{مدرک}}:
 
{{نقل قول|«آنها وقتی مرا با لباس و کلاه فضایی و چتر نجاتم دیدند، ترسیدند و عقب رفتند. من به آنها گفتم نگران نباشید من هم مثل شما شهروند شوروی هستم، همین الان از فضا برگشتم و دنبال تلفن می‌گردم که به مسکو زنگ بزنم.»}}
خط ۱۲۲:
 
=== دیدن یا ندیدن خدا؟ ===
مدتی پس از پرواز فضایی گاگارین، شایعات دروغی خصوصاً در جوامع مذهبی و غربی به نقل از او پخش شد مبنی بر اینگه گاگارین در فضاپیمایش گفته که «من این بالا خدایی نمی‌بینم». چنین عبارتی در هیچ کجایهیچ‌کجای نوار مکالمات گاگارین در فضا وجود ندارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.cosmoworld.ru/spaceencyclopedia/gagarin/index.shtml?doc10.html |عنوان=متن کامل گفتگوی رادیویی یوری گاگارین با زمین در طول مأموریت فضایی وستوک-۱ |تاریخ=۱۰ آوریل ۲۰۰۱ |تاریخ بازدید=۱۲ بهمن ۱۳۸۶ |ناشر=وبگاه جهان فضانوردی، نقل از ژورنال [[کمرسانت]] ولاست، [[سازمان دولتی]] اسناد و مدارک ملی روسیه |زبان=روسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6VfEn1Y | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref>
 
در سال ۲۰۰۶ میلادی، سرهنگ والنتین پتروف، یکی از دوستان نزدیک گاگارین، طی مصاحبه‌ای بیان چنین عباراتی از سوی گاگارین را تکذیب کرد. وی منشأ شایعه را نقل قولی خارج از مضمون از سخنرانی [[نیکیتا سرگیویچ خروشچف|نیکیتا خروشچف]] در کمیتهٔ مرکزی [[حزب کمونیست اتحاد شوروی]] دانست. [[نیکیتا سرگیویچ خروشچف|خروشچف]] در این سخنان ضمن حمله به باورهای مذهبی، گفته بود که «حتی گاگارین به فضا رفت و آنجا هم خدایی ندید». شاید برخی این عبارات را به گاگارین نسبت داده بودند تا از محبوبیت گاگارین استفاده کرده و اثر تبلیغات خود را بیشتر کنند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.interfax-religion.ru/orthodoxy/?act=interview&div=73&domain=1 |عنوان=مصاحبه با سرهنگ والنتین پتروف «به تأثیری که یوری گاگارین بر کلیسای ارتدکس روسیه گذاشت افتخار می‌کنم» |تاریخ=۱۲ آوریل ۲۰۰۶ |تاریخ بازدید=۱۲ بهمن ۱۳۸۶ |ناشر=خبرگزاری اینترفاکس |زبان=روسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6VfakJd | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref>
خط ۱۳۷:
علت دقیق سانحه روشن نیست، اما بر اساس نتایج پژوهشی که در سال ۱۹۸۶ انجام گرفت، تلاطم ناشی از پس‌سوز موتور جت یک فروند هواپیمای [[سوخو-۱۱]] احتمالاً باعث شده که گاگارین و مربی‌اش کنترل هواپیمایشان را بطور مرگباری از دست بدهند. بدی هوا در روز سانحه نیز مطمئناً در این سقوط بی‌تاثیر نبوده‌است.{{مدرک}}
 
[[الکسی لئونوف]]، [[فضانورد|کیهان‌نورد]] [[روسیه|روسی]] و همکار گاگارین، در کتابش با عنوان «دو روی ماه»<ref name="LeonovBook">{{یادکرد|فصل= |کتاب=Two Sides of the Moon|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=2004 |شابک= ISBN 0-312-30865-5 |نویسنده=Leonov, {{چر}}Alexei |نویسندگان سایر بخش‌ها=Scott, David|ترجمه=|صفحه=218- |زبان=en |مقاله= |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref> نظریه مشابهی در مورد این سانحه ارائه داده استداده‌است. او در همان روز در نزدیکی محل حادثه درحال پرواز با [[بالگرد]] بوده، نقل کرده که «دو صدای غرش مهیب» از دور شنیده‌است. الکسی گزارش پژوهش ۱۹۸۶ را تأیید کرده و نتیجه گرفته که هواپیمای دوم (که او به اشتباه سوخو-۱۵ نامیده) در ارتفاع پایین‌تر از حدمجاز در حال پرواز بوده، و «به خاطر بدی هوا، و بدون اطلاع از اینکه بیشتر از ۲۰–۱۰ متر با هواپیمای گاگارین فاصله ندارد، اقدام به شکستن [[دیوار صوتی]] کرده استکرده‌است». تلاطم شدید ناشی از این اقدام، هواپیمای گاگارین را بی‌ثبات کرده و به چرخش مرگباری فرستاد. نخستین صدای غرش مهیب ناشی از شکستن دیوار صوتی و دومین صدا ناشی از انفجار هواپیمای گاگارین بوده‌است. وی فاصله زمانی شنیدن صدای غرش موتور هواپیمای اول و بعد انفجار هواپیمای گاگارین را تنها ۱ تا ۲ ثانیه روایت می‌کند و بر اساس همین نظر معتقد است فاصله دو هواپیما در حدود ۱۰ تا ۱۵ متر می‌بوده استمی‌بوده‌است. اما وی مطمئن نیست این تداخل مسیر پروازی سهوی یا عمدی بوده استبوده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=Death of Yuri Gagarin demystified 40 years on |نشانی=http://rt.com/news/gagarin-death-truth-revealed-674/ |بازبینی= 18 June 2013 |تاریخ=14 June 2013 |ناشر=[[راشا تودی|RT]] |نشانی بایگانی=http://www.webcitation.org/query?url=http://rt.com/news/gagarin-death-truth-revealed-674/&date=2013-06-18 |تاریخ بایگانی=18 June 2013 |کد زبان=en}}</ref>
 
نظریه جدیدتری نیز در سال ۲۰۰۵ ارائه شده استشده‌است که برپایهٔ آن دریچه تهویه کابین خلبان سهواً بدست گاگارین و همکارش و یا خلبان پیشین هواپیما باز گذاشته شده بوده‌است. بازبودن دریچه باعث بوجود آمدن حالت خفگی ناشی از کمبود [[اکسیژن]] شده و خلبانان نتوانسته‌اند کنترل هواپیما را حفظ کنند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://scotlandonsunday.scotsman.com/world/Inquiry-promises-to-solve-Gagarin.2615429.jp |عنوان=پژوهش جدید نویدی برای حل معمای مرگ گاگارین |تاریخ=۳ آوریل ۲۰۰۵ |تاریخ بازدید=۱۲ بهمن ۱۳۸۶ |نویسنده=اد هولت |ناشر=روزنامهٔ اسکاتلند در یکشنبه |زبان=انگلیسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6Vg0S2Y | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref>
 
در سال ۲۰۰۷ پیشنهادی مطرح شد مبنی بر اینکه پژوهش‌های جدیدی در مورد سقوط یوری گاگارین با استفاده از فناوری نوین انجام گیرد. اما دولتمردان [[روسیه]] نیاز به انجام پژوهش‌های مجدد را غیرضروری دانستند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://web.archive.org/web/20070520045051/http://www.mosnews.com/news/2007/04/12/gagarininjuiry.shtml |عنوان=کرملین پیشنهاد پژوهش در مورد علت مرگ نخستین فضانورد را رد کرد. |تاریخ بازدید=۱۰ بهمن ۱۳۸۶ |سال=۲۰۰۷ |ناشر=وبگاه اخبار مسکو |زبان=انگلیسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6VhI8bA | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref>
خط ۱۵۱:
به مناسبت بیستمین و سی‌امین سالگرد پرواز گاگارین، دولت [[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|شوروی]] به ترتیب در سال ۱۹۸۱ یک سکه یک روبلی (مس-نیکل)، و در سال ۱۹۹۱ یک سکه سه روبلی (نقره) ضرب کرد. در سال ۲۰۰۱، دولت [[روسیه]] به مناسبت چهلمین سال نخستین پرواز فضایی انسان، چهار سکه جدید با نیمرخ گاگارین ضرب کرد که عبارتند از سکه‌های دو روبلی (مس-نیکل)، سه روبلی (نقره)، ده روبلی (برنج-مس، نیکل)، و صد روبلی (نقره).<ref>[http://www.cbr.ru/bank-notes_coins/base_of_memorable_coins/main.asp?IsDetal=0&Year=9&s_cat=1&Coin_name=&Seria=&Ser_num=&nominal=0&Metall=0 بانک اطلاعاتی مسکوکات روسیه و شوروی]</ref>
 
پیکر یوری گاگارین در [[آرامگاه دیوار کرملین]] در [[میدان سرخ]] شهر [[مسکو]] به خاک سپرده شده استشده‌است.{{مدرک}}
 
=== جشن‌های شب یوری ===
هر ساله در شب ۱۲ آوریل، جشن‌هایی با نام «[[شب یوری]]» برای یادبود یوری گاگارین در نقاط مختلف جهان برپا می‌شود. در برخی از این مراسم علاوه بر علاقه‌مندان به سفرها و اکتشافات فضایی، [[فضانورد]]ان سرشناس نیز شرکت می‌کنند. در سال ۲۰۰۸ در [[شب یوری]]، ۴۹ کشور جهان میزبان ۱۶۸ جشن بودند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.yurisnight.net/2008 |عنوان=شب یوری ۲۰۰۸ |تاریخ بازدید=۱۸ بهمن ۱۳۸۷ |زبان=انگلیسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6VhxG2y | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref>
 
زمان پرتاب [[اسپوتنیک-۱]] به [[فضا]] را سرآغاز [[عصر فضا]] می‌نامند، در حالیکه سفر یوری گاگارین به فضا نیز همپای مدارگردی این [[ماهواره]]، تاریخ‌ساز بوده استبوده‌است. از این رو بود که سه [[منجم]] آماتور به نامهای [[لورتا هیدالگو]]، [[جرج وایت ساید]] و [[تریش گارنر]] در سال ۲۰۰۱ میلادی پیشنهاد برگزاری [[شب یوری]] را ارائه کردند. این جشن سالانه فضایی اکنون در سرتاسر دنیا برگزار می‌شود. [[ایران]] نیز با داشتن علاقه‌مندان فراوان به فضا و [[نجوم]]، از این جشن بی نصیب نیست. اکنون شب یوری با برگزاری مراسم، سخنرانیهای علمی و سرگرمیهای فضایی در سرتاسر کشور و توسط گروه‌های مردمی و انجمن‌های علمی برگزار می‌شود.<ref>[http://www.spacescience.ir/ShowPost.aspx?Post=0000140 شب یوری و نگاهی به پرواز تاریخی یوری گاگارین]، در: [[دانش فضایی (وب‌گاه)|وب‌گاه دانش فضایی]]، بازدید: ۱۰ ژوئیه۲۰۱۰</ref>
 
=== روز جهانی پرواز فضایی بشر ===
مجمع عمومی [[سازمان ملل]] در نشست ویژه‌ای به تاریخ [[۷ آوریل]] [[۲۰۱۱ (میلادی)|۲۰۱۱]] قطعنامه‌ای صادر کرد که به موجب آن روز [[۱۲ آوریل]] به مناسبت سالگرد پرواز تاریخی یوری گاگارین به دور مدار زمین ([[۱۲ آوریل]] [[۱۹۶۱ (میلادی)|۱۹۶۱ میلادی]])، «روز پرواز فضایی بشر» نامگذاری شده استشده‌است. پیش‌نویس این قطعنامه را کشور [[روسیه]] —که وارث فعالیت‌های فضایی [[اتحاد جماهیر شوروی سابق]] است— به مناسبت پنجاهمین سالگرد سفر فضایی یوری گاگارین به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه نموده بود. [[کیو آکاساکا]] معاون ارتباطات و روابط عمومی [[دبیر کلدبیرکل سازمان ملل]] به همین مناسبت گفت: «پنجاه سال از آن سفر شگفت‌انگیز می‌گذرد اما افسانهٔ شجاعت گاگارین و سفر وی به ماورای مرزهای فکری زمانه خود همچنان به صورت یک منبع الهام‌بخش برای آینده اکتشافات فضایی، برای نوع بشر و برای ملت‌های سراسر جهان خواهد بود.»<ref name="spaceflightday1">{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=یوری گاگارین و روز جهانی پرواز فضایی بشر |نشانی={{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= |نشانی= |تاریخ بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر= |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}} |تاریخ بازبینی=۱۲ آذر ۱۳۹۰ |اثر= |تاریخ=۲۴ فروردین ۱۳۹۰ |ناشر=وبگاه دانش فضایی |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref><ref name="spaceflightday2">{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=روز بین‌المللی پرواز فضایی بشر |نشانی=http://www.unis.unvienna.org/unis/pressrels/2011/unisos407.html |تاریخ بازبینی=۱۲ آذر ۱۳۹۰ |اثر= |تاریخ=۱۲ آوریل ۲۰۱۱ |ناشر=وبگاه سرویس اطلاع‌رسانی سازمان ملل متحد |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=en}}</ref>
 
=== نامگذاری افتخاری ===
خط ۱۶۵:
* مکانی در شهر [[مسکو]] که پیکره‌ای ۴۰ متری از گاگارین هم در آنجا قرار دارد.
* خیابان یوری گاگارین (''Avenue de Youri Gagarine'') در شهر [[پاریس]]
* یکی از دهانه‌های کره [[ماه]] به نام یوری گاگارین نامگذاری شده استشده‌است. همچنین یکی از مدال‌های افتخار گاگارین به درخواست همسرش توسط [[نیل آرمسترانگ]] و [[باز آلدرین|ادوین آلدرین]] بر روی کره ماه قرار داده شد.<ref name=rtmedal>{{یادکرد وب|نشانی=http://rt.com/Russia_Now/Russiapedia/Those_Russians/gyury-gagarin.html|عنوان=یوری گاگارین|ناشر=وبگاه شبکه RT|زبان=انگلیسی|تاریخ بازدید=۱۴ فروردین ۱۳۸۹| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6Vk6ixf | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref>
* [[سیارک ۱۷۷۲|سیارک شماره ۱۷۷۲]]
* [http://www.google.com/logos/yuri_gagarin.gif نشان جستجوگر گوگل] که هر سال در روز ۱۲ آوریل به یاد یوری گاگارین تغییر می‌کند.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/یوری_گاگارین»