نیسایه: تفاوت میان نسخه‌ها

هرودوت نوشته‌است: مادها چراگاه‌های فراوان دارند، اسب‌هایشان پرخون، زیبا، خوش‌اندام و خوش قامت‌اند و در ایلخی شاه تربیت می‌شوندهرودوت ضمن توصیف لشکر کشی بهارسال ۴۸۰ پیش از میلاد خشایارشا به یونان می‌نویسد: آنگاه هزار سوار برگزیده ایرانی و در دنبال آن هزار نیزه دار برگزیده و پس از آن ده اسب مقدس که آنها را نسائی می‌خواندند برای این که در کشور ماد، دشت پهناوری است موسوم به نسا، این دشت اسب‌های بزرگ پرورش می‌دهد.

دشت بزرگ Nisaean (هرودوت ۷٫۴۰٫۳۰) در ماد اغلب به عنوان خانه اسبان بزرگ و قدبلند نسایی در نظر گرفته می‌شود (هرودوت ۳٫۱۰۶٫۲) و منطقه‌ای بسیار مهم با توجه به نوشته‌های هرودوت، استرابو و … بوده‌است. نیسایا (Nisaia (Old Persian Nisâya, 'settlement') ناحیه‌ای است در غرب ماد. دشت نسایی که توسط مؤلفان باستانی متعددی ذکر آن گفته شده‌است، به خاطر اسبهای معروفش و شبدر مخصوص آن ناحیه(medicago sativa, "purple medic"; alternatively, alvalva) شناخته شده بود. دشت در ناحیه زاگرس در کرمانشاه کنونی در دشتی بنام ماد دشت (همان ماهیدشت کنونی) بود.

... داریوش در کتیبه بیستون:"آنگاه من با شمار اندکی از مردان مغ گئومات را کشتم وکسانیکه به او وفادار بودند در دژی بنام سیکیه هوتی در سرزمینی بنام نیسایه در ماد او را کشتم وشاهی را از او پس گرفتم»<ref>کتیبه بغستان = (بند 13 از ستون یکم کتیبه داریوش در بیستون).</ref>

ازنسا در مناطقی از ایران یاد کرده‌اند، از جمله در فارس وخراسان و… اما آنچه مورد توجه خاورشناسان ومحققان ایرانیست دو نیسا می‌باشد. استرابون از دو نسا، یکی در ارمنستان و دیگری در ماد نام می‌برد و اسبان نسایی را بهترین اسبانی می‌داند که در آخور پادشاهی نگاه داشته می‌شد. او می‌گوید استاندار ارمنستان سالانه بیست هزار راس از این اسبان را برای پادشاه هخامنشی می‌فرستاد و در ماد، در سراسر جاده ای که از بابل به قفقاز می‌رود، از این اسبان یافت می‌شد و در روزگار هخامنشیان در چمنزارهای ماد پنجاه هزار مادیان در چرا بودند.<ref name="ReferenceA"/><ref>وندیداد، 1361: 10</ref><ref>(ن.ک. به تاج بخش، 1372: 119-117</ref>