زبان عبری: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۷:
عبری به شاخهٔ [[سامی غربی]] از خانوادهٔ [[زبان‌های آفروآسیایی]] تعلق دارد و تنها زبان باقی‌مانده از [[زبان‌های کنعانی]] است. عبری تنها نمونهٔ موفق احیای یک [[زبان مرده]] است.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Vavj5-hdDgQC&pg=PA63|title=Saving Languages: An Introduction to Language Revitalization|last1=Grenoble|first1=Leonore A.|last2=Whaley|first2=Lindsay J.|date=2005|publisher=Cambridge University Press|accessdate=28 March 2017|isbn=978-0521016520|location=United Kingdom|page=63|quote=Hebrew is cited by Paulston et al. (1993:276) as 'the only true example of language revival.'}}</ref><ref>{{cite news|url=http://articles.baltimoresun.com/1998-04-26/news/1998116050_1_read-hebrew-hebrew-and-arabic-german|title=Once 'dead' language brings Israel to life Hebrew: After 1,700 years, a revived language becomes a common thread knitting together a nation of immigrants with little in common except religion|last1=Fesperman|first1=Dan|date=26 April 1998|work=The Baltimore Sun|accessdate=28 March 2017|agency=Sun Foreign Staff}}</ref>
صحبت‌کردن به عبری به‌عنوان زبان روزمره، در حدود سال‌های ۲۰۰ و ۴۰۰ میلاد، در نتیجهٔ عواقب [[شورش بارکوخبا]]، متوقف شد.<ref name="ASB" /><ref name="OxfordDictionaryChristianChurch" />{{پانویس‌های تودرتو|Sáenz-Badillos, Ángel and John Elwolde: "There is general agreement that two main periods of RH (Rabbinical Hebrew) can be distinguished. The first, which lasted until the close of the Tannaitic era (around 200 CE), is characterized by RH as a spoken language gradually developing into a literary medium in which the Mishnah, Tosefta, ''baraitot'' and Tannaitic ''midrashim'' would be composed. The second stage begins with the ''[[آمورائیم]]'' and sees RH being replaced by Aramaic as the spoken vernacular, surviving only as a literary language. Then it continued to be used in later rabbinic writings until the tenth century in, for example, the Hebrew portions of the two Talmuds and in midrashic and haggadic literature."<ref name="Sáenz-Badillos 1996. P.170-171"/>|name="Sáenz-BadillosRH"|group="note"}} [[زبان آرامی]] و به میزانی کمتر، [[زبان یونانی]] به‌عنوان زبان‌های بین‌المللی مخصوصاً در میان نخبگان و مهاجران مورد استفاده بود.<ref>"If you couldn't speak Greek by say the time of early Christianity you couldn't get a job. You wouldn't get a good job. a professional job. You had to know Greek in addition to your own language. And so you were getting to a point where Jews...the Jewish community in say Egypt and large cities like Alexandria didn't know Hebrew anymore they only knew Greek. And so you need a Greek version in the synagogue." – Josheph Blankinsopp, Professor of Biblical Studies University of Notre Dame in A&E's ''Who Wrote the Bible''</ref> با این حال، زبان عبری برای [[نماز (یهودیت)|نماز]]، ادبیات دینی، تبادلات تجاری میان یهودیان و شعرهای یهودی استفاده می‌شد تا اینکه در سدهٔ ۱۹ میلادی به‌عنوان زبان گفتاری و ادبیاتی [[احیای زبان عبری|احیا شد]]. سپس به ''[[زبان میانجی]]'' یهودیان فلسطین تبدیل شد و در نهایت به‌عنوان زبان رسمی [[اسرائیل]] مورد استفاده قرار گرفت. برپایهٔ اطلاعات [[اتنولوگ|''اتنولوگ'']]، در سال ۱۹۹۸ میلادی، زبان ۵ میلیون نفر در سراسر جهان عبری است.<ref name="e182" /> پس از اسرائیل، [[ایالات متحده آمریکا|ایالات متحدهٔ آمریکا]] دارای بزرگ‌ترین جمعیت گویشور عبری است و ۲۲۰٫۰۰۰ نفر زبان مادری‌شان عبری است.<ref name="2009 survey2">{{Citation|title=Table 53. Languages Spoken at Home by Language: 2009|url=http://www.census.gov/compendia/statab/cats/population/ancestry_language_spoken_at_home.html|work=The 2012 Statistical Abstract|publisher=U.S. Census Bureau|accessdate=2011-12-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20071225193634/http://www.census.gov/compendia/statab/cats/population/ancestry_language_spoken_at_home.html|dead-url=yes|archive-date=2007-12-25}}</ref>
[[زبان عبری نو]] یکی از دو [[زبان رسمی]] در اسرائیل است، در حالی که عبری توراتی برای امور دینی و مطالعهٔ جوامع یهودی مورد استفاده قرار می‌گیرد. عبری باستان نیز به‌عنوان زبان دینی [[سامری‌ها]] استفاده می‌شود. به‌عنوان زبانی خارجی، عبری اغلب توسط یهودیان و پژوهندگان اسرائیل و یهودیت، باستان‌شناسان، متخصصان زبان‌شناسی در [[خاورمیانه]] و دین‌شناسان تاریخ مسیحت مطالعه می‌شود.
''[[تورات]]'' (۵ کتاب نخستین)، و بخش‌های زیادی از دیگر بخش‌های ''[[کتاب مقدس عبری]]''، به [[عبری توراتی|زبان عبری توراتی]] نوشته شده‌اند، که بخش اعظم آن با لهجه‌ای نوشته شده که پژوهشگران اعتقاد دارند در حدود سدهٔ ششم پیش از میلاد، در حدود زمانی [[اسیران یهودی در بابل|اسارات یهودیان در بابل]] استفاده می‌شد.
== الفبای عبری ==
سطر ۶۶ ⟵ ۷۲:
اَلِف - بِیت – گیمل – دالِت – هِ – واو – زَین – خِت – تِت – یُد – کاف – لَمِد – مِم – نون – سَمِخ – عَین – پِه -
زادی – کُف – رِش – شین – تاو
=== حروف بی‌صدا ===
{| class="wikitable" style="text-align:center;"
! rowspan="2" |نیا سامی
! rowspan="2" |[[الفبای آوانگاری بین‌المللی|IPA]]
! colspan="5" |عبری
! colspan="2" |نمونه
|-
! colspan="2" style="font-size:85%" |نوشتاری
! style="font-size:85%" |[[عبری توراتی|توراتی]]
! style="font-size:85%" |[[Tiberian Hebrew|طبریه]]
! style="font-size:85%" |[[Modern Hebrew|نو]]
! style="font-size:85%" |واژه
! style="font-size:85%" |معنا
|-
!{{Transl|sem|[[ب|*b]]}}
!{{IPAblink|b}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ב}}</big><sup>3</sup>
|{{Transl|sem|ḇ}}/{{Transl|sem|b}}
|{{آوا|/b/}}
|{{آوا|/v/, /b/}}
|{{آوا|/v/, /b/}}
|<big>{{Lang|he|'''ב'''ית}}</big>
|خانه
|-
!{{Transl|sem|[[د|*d]]}}
!{{IPAblink|d}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ד}}</big><sup>3</sup>
|{{Transl|sem|ḏ}}/{{Transl|sem|d}}
|{{آوا|/d/}}
|{{آوا|/ð/, /d/}}
|{{آوا|/d/}}
|<big>{{Lang|he|'''ד'''ב}}</big>
|خرس
|-
!{{Transl|sem|[[ج|*g]]}}
!{{IPAblink|ɡ}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ג}}</big><sup>3</sup>
|{{Transl|sem|ḡ}}/{{Transl|sem|g}}
|{{آوا|/ɡ/}}
|{{آوا|/ɣ/, /g/}}
|{{آوا|/ɡ/}}
|<big>{{Lang|he|'''ג'''מל}}</big>
|شتر
|-
!{{Transl|sem|[[ف|*p]]}}
!{{IPAblink|p}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|פ}}</big><sup>3</sup>
|{{Transl|sem|p̄}}/{{Transl|sem|p}}
|{{آوا|/p/}}
|{{آوا|/f/, /p/}}
|{{آوا|/f/, /p/}}
|<big>{{Lang|he|'''פ'''חם}}</big>
|زغال
|-
!{{Transl|sem|[[ت|*t]]}}
!{{IPAblink|t}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ת}}</big><sup>3</sup>
|{{Transl|sem|ṯ}}/{{Transl|sem|t}}
|{{آوا|/t/}}
|{{آوا|/θ/, /t/}}
|{{آوا|/t/}}
|<big>{{Lang|he|'''ת'''ח'''ת'''}}</big>
|زیر
|-
!{{Transl|sem|[[کاف|*k]]}}
!{{IPAblink|k}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|כ}}</big><sup>3</sup>
|{{Transl|sem|ḵ}}/{{Transl|sem|k}}
|{{آوا|/k/}}
|{{آوا|/x/, /k/}}
|{{آوا|/χ/, /k/}}
|<big>{{Lang|he|'''כ'''ו'''כ'''ב}}</big>
|ستاره
|-
!{{Transl|sem|[[ط|*ṭ]]}}
!{{IPAblink|tʼ}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ט}}</big>
|{{Transl|sem|ṭ}}
|''{{Transl|sem|ṭ}}''
|{{آوا|/tˤ/}}
|{{آوا|/t/}}
|<big>{{Lang|he|'''ט'''בח}}</big>
|پختن
|-
!{{Transl|sem|[[ق|*q]]}}
!{{IPAblink|kʼ}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ק}}</big>
|{{Transl|sem|q}}
|''{{Transl|sem|q}}''
|{{آوا|/q/}}
|{{آوا|/k/}}
|<big>{{Lang|he|'''ק'''בר}}</big>
|مقبره
|-
!{{Transl|sem|[[ذ|*ḏ]]}}
!{{IPAblink|ð}} / {{IPAblink|d͡ð}}
| rowspan="2" style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ז}}</big><sup>2</sup>
| rowspan="2" |{{Transl|sem|z}}
|{{آوا|/ð/}}
| rowspan="2" |{{آوا|/z/}}
| rowspan="2" |{{آوا|/z/}}
|<big>{{Lang|he|'''ז'''כר}}</big>
|مَرد
|-
!{{Transl|sem|[[ز|*z]]}}
!{{IPAblink|z}} / {{IPAblink|d͡z}}
|{{آوا|/z/}}
|<big>{{Lang|he|'''ז'''רק}}</big>
|پرتاب کردن
|-
!{{Transl|sem|[[Samekh|*s]]}}
!{{IPAblink|s}} / {{IPAblink|t͡s}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ס}}</big>
|{{Transl|sem|s}}
|{{آوا|/s/}}
|{{آوا|/s/}}
|{{آوا|/s/}}
|<big>{{Lang|he|'''ס'''וכר}}</big>
|شکر
|-
!{{Transl|sem|[[ش|*š]]}}
!{{IPAblink|ʃ}} / {{IPAblink|t͡ʃ}}
| rowspan="2" style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|שׁ}}</big><sup>2</sup>
| rowspan="2" |{{Transl|sem|š}}
|{{آوا|/ʃ/}}
| rowspan="2" |{{آوا|/ʃ/}}
| rowspan="2" |{{آوا|/ʃ/}}
|<big>{{Lang|he|'''שׁ'''מים}}</big>
|آسمان
|-
!{{Transl|sem|[[ث|*ṯ]]}}
!{{IPAblink|θ}} / {{IPAblink|t͡θ}}
|{{آوا|/θ/}}
|<big>{{Lang|he|'''שׁ'''מונה}}</big>
|هشت
|-
!{{Transl|sem|[[ش|*ś]]}}
!{{IPAblink|ɬ}} / {{IPAblink|t͡ɬ}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|שׂ}}</big><sup>1</sup>
|{{Transl|sem|ś}}
|{{آوا|/ɬ/}}
|{{آوا|/s/}}
|{{آوا|/s/}}
|<big>{{Lang|he|'''שׂ'''מאל}}</big>
|چپ
|-
!{{Transl|sem|[[ظ|*ṱ]]}}
!{{IPAblink|θʼ}} / {{IPAblink|t͡θʼ}}
| rowspan="3" style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|צ}}</big>
| rowspan="3" |{{Transl|sem|ṣ}}
| rowspan="3" |{{Transl|sem|ṱ}}
| rowspan="3" |{{آوا|/sˤ/}}
| rowspan="3" |{{آوا|/ts/}}
|<big>{{Lang|he|'''צ'''ל}}</big>
|سایه
|-
!{{Transl|sem|[[ص|*ṣ]]}}
!{{IPAblink|sʼ}} / {{IPAblink|t͡sʼ}}
|<big>{{Lang|he|'''צ'''רח}}</big>
|فریاد زدن
|-
!{{Transl|sem|[[ض|*ṣ́]]}}
!{{IPAblink|ɬʼ}} / {{IPAblink|t͡ɬʼ}}
|<big>{{Lang|he|'''צ'''חק}}</big>
|خندیدن
|-
!{{Transl|sem|[[غ|*ġ]]}}
!{{IPAblink|ɣ}}~{{IPAblink|ʁ}}
| rowspan="2" style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ע}}</big>
| rowspan="2" |{{Transl|sem|ʻ}}
|{{آوا|/ʁ/}}
| rowspan="2" |{{آوا|/ʕ/}}
| rowspan="2" |{{آوا|/ʔ/, -}}
|<big>{{Lang|he|'''ע'''ורב}}</big>
|کلاغ
|-
!{{Transl|sem|[[ع|*ʻ]]}}
!{{IPAblink|ʕ}}
|{{آوا|/ʕ/}}
|<big>{{Lang|he|'''ע'''שׂר}}</big>
|ده (عدد)
|-
!{{Transl|sem|[[Aleph|*ʼ]]}}
!{{IPAblink|ʔ}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|א}}</big>
|{{Transl|sem|ʼ}}
|{{آوا|/ʔ/}}
|{{آوا|/ʔ/}}
|{{آوا|/ʔ/, -}}
|<big>{{Lang|he|'''א'''ב}}</big>
|پدر
|-
!{{Transl|sem|[[خ|*ḫ]]}}
!{{IPAblink|x}}~{{IPAblink|χ}}
| rowspan="2" style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ח}}</big><sup>2</sup>
| rowspan="2" |{{Transl|sem|ḥ}}
|{{آوا|/χ/}}
| rowspan="2" |{{آوا|/ħ/}}
| rowspan="2" |{{آوا|/χ/}}
|<big>{{Lang|he|'''ח'''משׁ}}</big>
|پنج
|-
!{{Transl|sem|[[ح|*ḥ]]}}
!{{IPAblink|ħ}}
|{{آوا|/ħ/}}
|<big>{{Lang|he|'''ח'''בל}}</big>
|طناب
|-
!{{Transl|sem|[[ه|*h]]}}
!{{IPAblink|h}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ה}}</big>
|{{Transl|sem|h}}
|{{آوا|/h/}}
|{{آوا|/h/}}
|{{آوا|/h/, -}}
|<big>{{Lang|he|'''ה'''גר}}</big>
|مهاجرت کردن
|-
!{{Transl|sem|[[م|*m]]}}
!{{IPAblink|m}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|מ}}</big>
|{{Transl|sem|m}}
|{{آوا|/m/}}
|{{آوا|/m/}}
|{{آوا|/m/}}
|<big>{{Lang|he|'''מ'''ים}}</big>
|آب
|-
!{{Transl|sem|[[ن|*n]]}}
!{{IPAblink|n}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|נ}}</big>
|{{Transl|sem|n}}
|{{آوا|/n/}}
|{{آوا|/n/}}
|{{آوا|/n/}}
|<big>{{Lang|he|'''נ'''ביא}}</big>
|پیامبر
|-
!{{Transl|sem|[[ر|*r]]}}
!{{IPAblink|ɾ}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ר}}</big>
|{{Transl|sem|r}}
|{{آوا|/ɾ/}}
|{{آوا|/ɾ/}}
|{{آوا|/ʁ/}}
|<big>{{Lang|he|'''ר'''גל}}</big>
|پا
|-
!{{Transl|sem|[[ل|*l]]}}
!{{IPAblink|l}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ל}}</big>
|{{Transl|sem|l}}
|{{آوا|/l/}}
|{{آوا|/l/}}
|{{آوا|/l/}}
|<big>{{Lang|he|'''ל'''שׁון}}</big>
|زبان
|-
!{{Transl|sem|[[ی|*y]]}}
!{{IPAblink|j}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|י}}</big>
|{{Transl|sem|y}}
|{{آوا|/j/}}
|{{آوا|/j/}}
|{{آوا|/j/}}
|<big>{{Lang|he|'''י'''ד}}</big>
|دست
|-
!{{Transl|sem|[[Waw (letter)|*w]]}}
!{{IPAblink|w}}
| style="text-align:center; font-size:140%;" dir="rtl" |<big>{{Script|Hebr|ו}}</big>
|{{Transl|sem|w}}
|{{آوا|/w/}}
|{{آوا|/w/}}
|{{آوا|/v/}}
|<big>{{Lang|he|'''ו'''רד}}</big>
|گل رُز
|-
! rowspan="2" |نیا سامی
! rowspan="2" |[[الفبای آوانگاری بین‌المللی|IPA]]
! colspan="5" |عبری
! colspan="2" |نمونه
|-
! colspan="2" |نوشتاری
![[عبری توراتی|توراتی]]
![[Tiberian Hebrew|طبریه]]
![[Modern Hebrew|نو]]
!واژه
!معنا
|}
== جستارهای وابسته ==
سطر ۸۰ ⟵ ۳۷۷:
{{پانویس|چپ‌چین=بله|۲}}
{{کد زبان‌های معرفی‌شده در ایزو ۶۳۹–۳ که حرف اول عنوان بین‌المللی آنها حرف H است}}
{{یهودیان و یهودیت}}{{زبان‌های اسرائیل}}{{زبان‌های سامی}}
[[رده:زبان عبری]]
[[رده:زبان‌های اسرائیل]]
| |||