علیت: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: جایگزینی پیوند جادویی شابک با الگو شابک
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۳:
== رابطهٔ معلول و علت هستی‌بخش (علت تامّه)<ref>اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج ۳، صص ۱۱۳–۱۱۰.</ref><ref>عبدالرسول عبودیت، درآمدی بر فلسفهٔ اسلامی، فصل ۸، صص ۱۱۴–۱۰۵.</ref> ==
یکی از پرسش‌های اساسی در باب علیت، چگونگی پیوند معلول و علت فاعلی است. به عبارت دیگر، اینکه گفته می‌شود علت به معلول وجود می‌دهد، به چه معناست؟ آیا علت وجود را از جایی برداشته و به معلول ارائه می‌کند، همان‌طور که کسی هدیه‌ای به دوست خود تقدیم می‌کند؟ چنین تصوری تناقض‌آمیز است. برای روشن شدن مطلب، ابتدا باید دید در <nowiki>دادوستدهای</nowiki> رایج چه مؤلفه‌هایی وجود دارد؛ آنگاه چگونگی افاضهٔ وجود به معلول از سوی علت را سنجید و ارزیابی کرد. در <nowiki>دادوستدهای</nowiki> معمولی ۴ یا ۵ مؤلفه قابل شناسایی است. به عنوان مثال، اگر «تیرداد» کتاب «اخترفیزیک» را به «افراسیاب» تقدیم کند و افراسیاب آن را بپذیرد، در این فرایند سازه‌های زیر وجود خواهد داشت:
# دهنده: تیردادتیردا
# گیرنده: افراسیاب
# شیء داده‌شده: کتاب اختر فیزیک