عبدالملک یکم سامانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ImanFakhri (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Arellaa (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات پادشاهی
'''عبدالملک بن نوح'''، پسر بزرگ نوح بن نصر فرمانروای حکومت سامانی بود. نوح بن نصر در سال ۳۴۳ درگذشت و بر طبق وصیتش مبنی بر به سلطنت رسیدن چهار پسرش بر اساس ارشدیت لذا عبدالملک پسر بزرگ او که تنها ده سال داشت به فرمانروایی رسید. وی از سال ۳۴۳ تا ۳۵۰ حکمرانی کرد. عبدالملک در یازدهم شوال ۳۵۰ هنگام چوگان زدن از اسب افتاد و جان خود را از دست داد. در زمان فرمانروایی وی در شهر خراسان امنیت برقرار بود و مردم آسوده خاطر بودند. اما با مرگش خراسان را شورش و آشوب فرا گرفت. سرانجام برادرش منصور بن نوح به جای او به سطنت رسید.
| نام = عبدالملک بن نوح
| تصویر =
| اندازه تصویر = 200px
| زیرنویس تصویر =
| دوران =
| تاجگذاری =
| تفویض =
| تعمید =
| نام کامل =
| لقب =
| زادروز =
| زادگاه =
| تاریخ درگذشت =
| محل درگذشت =
| آرامگاه =
| پیش از =
| پس از =
| شهبانو =
| همسر =
| همسر ۱ =
| همسر ۲ =
| همسر ۳ =
| کاخ =
| دودمان =
| آواز سلطنتی =
| شعار سلطنتی =
| پدر =
| مادر =
| فرزندان =
| دین =
| امضاء =
}}'''عبدالملک بن نوح'''، پسر بزرگ نوح بن نصر فرمانروای حکومت سامانی بود. نوح بن نصر در سال ۳۴۳ درگذشت و بر طبق وصیتش مبنی بر به سلطنت رسیدن چهار پسرش بر اساس ارشدیت لذا عبدالملک پسر بزرگ او که تنها ده سال داشت به فرمانروایی رسید. وی از سال ۳۴۳ تا ۳۵۰ حکمرانی کرد. عبدالملک در یازدهم شوال ۳۵۰ هنگام چوگان زدن از اسب افتاد و جان خود را از دست داد. در زمان فرمانروایی وی در شهر خراسان امنیت برقرار بود و مردم آسوده خاطر بودند. اما با مرگش خراسان را شورش و آشوب فرا گرفت. سرانجام برادرش منصور بن نوح به جای او به سطنت رسید.
 
پس از مرگ نوح بن نصر پسر بزرگ او ابوالفوارس عبدالملک بن نوح به حکومت رسید. در این زمان هر کس طمع رسیدن به خلافت را داشت. در آغاز فرمانروایی او ابومنصور محمد بن عزیر به مقام وزارت رسید. ابو سعید بکر بن مالک فرغانی که توسط نوح بن نصر به مقام سپهسالاری خراسان انتخاب شده بود در جایگاه خود باقی ماند. او قبل از آنکه بخارا را ترک کند در تثبیت حکومت عبدالملک تلاش کرد و در شعبان ۳۴۳ وارد نیشابور شد. ابوعلی بن محتاج که از برکناری و عزل خود ناخشنود بود در نیشابور خطبه به نام خود خواند. اما پس از آنکه وضعیت خراسان را آشفته دید به رکن الدوله در ری پناه برد و در سال ۳۴۳ حکومت خراسان را با کمک ال بویه به دست گرفت؛ بنابراین معزالدوله با لشکر کشی خود نیشابور و شهرهای دیگر خراسان را تحت سلطه خود گرفت. اما بعد از به خلافت رسیدن عبدالملک بن نوح او توسط سپهسالار خراسان به نام بکر بن مالک شکست خورد و به رکن الدوله در ری پناه برد. رکن الدوله در سال ۳۴۳ با کمک ابوعلی گرگان را تصرف کرد و و آنجا را تحت سلطه خود گرفت و حسن بن فیروزان تا جاجرم پیش‌آمد. سرانجام سپاه خراسان مهاجمان را سرکوب کرد و در اول محرم ۳۴۳ آنان به ری بازگشتند. در آخر رجب ۳۴۳ ابوعلی چغانی که سامانیان بیم او را داشتند در اثر بیماری وبا در ری درگذشت. بدون شک مرگ این سپهسالار برای سامانیان خبر خوشی بود. در سال ۳۴۳ سامانیان به همراه دو لشکر از خراسان به ری و اصفهان رسیدند. محمد بن ماکان پس از تصرف اصفهان در ربیع الاول ۳۴۴ در جنگی که با ابوالفضل بن العمید داشت به دست او اسیر شد. سپس رکن الدوله با بکر بن مالک مصالحه کرد و با پرداخت سالانه دویست هزار دینار ری و تمام شهرهای جبل را تحت سلطه خود حفظ کرد. اما پس از این مصالحه دربار شهر بخارا از سپهسالار جدید آزرده خاطر گشت. پس از مدتی لشکریان به منظور شکایت از بکر نزد عبدالملک رفتند و گفتند که بکر آنان را تحقیر کرده و در تحقق نیازهایشان کوتاهی می‌کند. اما احتمالاً هنگامی که رکن الدوله تعهد داد که از خلیفه عباسی برای بکر بن مالک هدایا و حکم فرمانروایی دریافت کند این مسئله باعث شد دربار سامانی از بکر بن مالک رنجیده خاطر شود. به همین دلیل زمانی که بکر در رمضان ۳۴۵ به منظور دریافت هدایا از امیر سامانی به بخارا آمد و ادای احترام کرد الپتکین حاجب در دربار امیر بر اساس توطئه ای از پیش تعیین شده او را به قتل رساند.