خوشنویسی در جهان اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
S.amin.salehi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۷:
اوایل قرن هفتم خط [[تعلیق]] که ''ترسل'' نیز نامیده می‌شد از ترکیب [[خطوط نسخ]] و رقاع به وجود آمد که بیشتر به عنوان خط تحریر برای نوشتن نامه‌ها و فرمان‌های حکومتی به‌کار می‌رفت. این خط حدود یکصد سال دوام داشت. تعلیق را [[خواجه تاج سلمانی]] قانونمند کرد؛ که بعدها به وسیله [[خواجه عبدالحی منشی استر آبادی]] بدان قواعد و اصول بیشتری بخشیده شد.<ref>وب‌گاه زرقلم</ref> خط تعلیق دارای دوایر زیاد، حروف مدور و قابلیت بسیاری در ارائهٔ ترکیب‌های متنوع است و بیشتر در بین کسانی رواج داشته که از نظر سواد و میزان آشنایی با خط در سطح بالایی بوده‌اند.<ref name=ToolAutoGenRef2>مجله اینترنتی هفت سنگ</ref> از این رو این خط به تدریج کاربرد خود را از دست داد. خط تعلیق را می‌توان نخستین خط کاملاً ایرانی دانست.
 
دومین خط ایرانی در سده هشتم توسط [[میرعلی تبریزی]] (۸۵۰ ه‍. ق) از ترکیب و ادغام دو خط ''نسخ'' و ''تعلیق'' شکل گرفت و به‌نام ''نسختعلیق'' نامیده شد که در اثر کثرت استفاده به [[نستعلیق]] تغییر پیدا کرد. این خط بسیار مورد اقبال واقع شد و موجب تحول عظیمی در هنر خوشنویسی گردید. نستعلیق حدود یک دانگ سطح و مابقی آن دور است.<ref name=ToolAutoGenRef3>وب‌گاه تبیان</ref> (یک ششم حرکت‌های مستقیم و پنج ششم حرکت‌های مدور دارد) در میان خطوط ایرانی و عربی، خط نستعلیق به گواه آثار آفریده شده به‌عنوان زیباترین خط و برتر از خطوط اسلامی شناخته شده و آن را «عروس خطوط اسلامی» نامیده‌اند.<ref name=ToolAutoGenRef2 /> نستعلیق در دوره [[تیموری]] کامل‌ترکامل‌ تر شد و در دوران [[صفویان|صفوی]] به اوج رسید که سر آمد همه خوشنویسان [[میرعماد]] در این دوره ظهور کرد. همزمان به [[هند]] و [[عثمانی]] راه یافت و خوشنویسان بزرگی به ویژه در هند در این عرصه خوش درخشیدند. در ایران پس از یک دوره رکود دوباره در دوران [[قاجار]] آثار درخور توجهی از نستعلیق و شکسته پدیدار گشت.
 
[[پرونده:Tugra Mahmuds II.gif|بندانگشتی|200px|نمونه تحلیلی [[خط طغری]] مربوط به امضاء [[سلطان محمود دوم]] پادشاه عثمانی]]