خودسازماندهی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ماني صفحهٔ خود سازمان دهی را به خودسازماندهی منتقل کرد |
ادغام محتوای دو مقاله |
||
خط ۱:
'''خودسازمانیابی''' (Self-organization) فرایندی است، که در طی آن سازمانیافتگی<ref>Organization</ref> درونی یک [[سیستم]] - بهطور نرمال یک [[سیستم باز]]<ref>نظیر دانشنامهٔ ویکیپدیا</ref> - به سمت [[پیچیدگی]] افزونتر تکامل<ref>Evolution</ref> پیدا میکند، بدون آنکه توسط عوامل بیرونی هدایتی دریافت نموده باشد، یا اعمال [[مدیریت|مدیریتی]] برروی آن صورت پذیرفته باشد.
خود سازمان دهی(self-organisation) یا نظم دهی خودجوش (در علوم اجتماعی) فرآیندی است که در آن شکلی از نظم از اثرات متقابل بین قسمتهای یک سیستم بدون نظم اولیه، پدیدار می شود. این فرآیند خودجوش بوده و به کنترل یک عامل بیرونی نیاز ندارد. اغلب این فرآیند با نوسانات تصادفی آغاز و با بازخوردهای مثبت تقویت می شود. سازمان منتج کاملا غیر متمرکز است و در تمامی اجزای سیستم توضیع شده است. بدین ترتیب این سازمان عموما قدرمتند بوده و قابلیت نجات و مرمت خود پس از آشفتگی های قابل توجه را دارد. نظریه آشوب خود سازماندهی را به مثابه جزایر پیش بینی پذیری در دریای آشفته ی غیر پیش بینی پذیرها می داند.▼
ماشینها، و سیستمهای ساختهٔ دست [[انسان]] در سدههای قبل ساختارها و سازمانیافتگیهای خود را به تبع نقشهها و دستورهای بیرونی بهدست میآوردند، در حالی که، بسیاری از [[سیستمهای طبیعی]] بر طبق فرایندها و قانونهای درونی خودشان و در پی خودسازمانیابی است که ساختارمند و نظامدار میشوند.<ref name="ReferenceA">خودسازمانیابی در سیستمهای زیستشناسی</ref>
خودسازماندهی در بسیاری سیستم های فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی، روبوتیک و شناختی رخ می دهد. از مثالهای مربوطه می توان به کریستالیزاسیون، انتقال حرارتی سیالات، نوسان(اوسیلاسیون) شیمیایی، ازدحام حیوانات و شبکه های عصبی بیولوژیکی و مصنوعی اشاره کرد.▼
==
خودسازمانیابی فرایندی است که درآن الگوهای بلندتر از و کلی یک سیستم تنها از طریق تعاملات پرشمار مابین مؤلفههای جزئی و کوتاهتراز آن بروز و ظهور مینماید. بهعلاوه قواعد مورد اجرا توسط تعاملات میان اجزاء سیستم فقط براساس اطلاعات موضعی، و بدون ارجاع به الگوی کلی، تعیین میشود.<ref name="ReferenceA" />
▲
خودسازماندهی در فیزیک فرآیندهای غیرتعادلی و واکنشهای شیمیایی یافته می شود و در آنها با نام خود امتزاجی شناخته می شود. این مفهوم در بیولوژی از سطوح مولکولی تا سطوح اکوسیستمی، مفهومی بسیار مفید است. بسیاری مثالهای دیگر رفتارهای خود سازماندهانه در ادبیات دیگر رشته ها هم موجود می باشد، هم در علوم طبیعی و هم در علوم اجتماعی همچون اقتصاد و انسان شناسی. خود سازمان دهی در سیستمهای ریاضیاتی مانند اتوماتای سلولی هم دیده شده است. خود سازماندهی را نباید با مفهوم مربوط پدیداری اشتباه کرد.▼
▲خودسازماندهی در بسیاری
== بررسی اجمالی ==
▲خودسازماندهی در
خودسازمان دهی بر سه عنصر اصلی استوار است:
# غیرخطی بودن قوی دینامیک، هرچند اغلب
# تعادل بین استثمار و اکتشاف
# تعاملات چندگانه
== اصول ==
آقای ویلیام راس اشبی، متخصص سایبرنتیک، در سال ۱۹۴۷ اصول اولیه خودسازمان دهی را تدوین کرد. وی بیان
آقای هانتس فون فورستر، متخصص سایبرنتیک، اصول نظم از آشفتگی را در سال ۱۹۶۰ تدوین نمود. وی بیان
== بر اساس زمینه ها ==▼
=== در یادگیری ===
اغلب فرض
=== در
نظم با تعاملات رفتاری جمعی یا فردی به صورت خودجوش با تکامل بیولوژیکی، در تکامل زبان ظاهر
== مصداقها و کاربردها ==
اصول و شیوههای خودسازمانیابی را میتوان بر دینامیک ایجاد، [[تکامل]]، و عملکرد تمامی [[پدیدههای پیچیده|پدیدههای پیچیدهٔ]] جهان (هم درونی، و هم بیرونی) و نیز، بر روشهای [[مدلسازی]] و [[کنترل]] آنها حاکم دانست.
خودسازماندهی در مقولههای زیر قابل مشاهده است:
* خودسازماندهی در [[فیزیک]]
* خودسازماندهی در شیمی
* خودسازماندهی در [[بیولوژی]]
* خودسازماندهی در [[ریاضیات]] و [[علوم رایانه]]
* خودسازماندهی در [[سیبرنتیک]]
* خودسازماندهی در [[جامعه|جوامع انسانی]]
* خودسازماندهی در [[زبانشناسی]]
== جستارهای پیوسته ==
* [[خودسامانی]]
== پانوشتهها ==
{{پانویس|۲}}▼
== منابع ==
* [[نظامالدین فقیه]]، [[آشوب]] و [[فراکتال]] در [[سیستمهای پویا]] ۹۶۴-۹۴۳۶۷-۱-۵:[[شابک]]<ref>[http://openlibrary.org/works/OL8794833W/Chaos_and_Fractals_in_Dynamic_Systems Chaos and Fractals in Dynamic Systems]</ref>
▲{{پانویس}}
* [[نظامالدین فقیه]]، رموز تحول و توسعه در سیستمهای انسانی (نگرشی نوین) ۹۶۴-۳۵۸-۲۶۵-۵:[[شابک]]<ref>[http://www.rasekhoon.net/books/show-356277.aspx رموز تحول و توسعه در سیستمهای انسانی (نگرشی نوین)]</ref><ref>[http://openlibrary.org/works/OL8794848W/A_Modern_Cryptography_of_Change_and_Development_in_Human_Systems A Modern Cryptography of Change and Development in Human Systems]</ref>
== پانویس ==
{{پانویس|۲|اندازه=ریز}}
* [http://www.amazon.com/Self-Organization-Biological-Systems-Princeton-Complexity/dp/0691116245/ref=sr_1_1?ie=UTF8&s=books&qid=1226264063&sr=1-1 خودسازمانیابی در سیستمهای زیستشناسی]، مطالعات [[دانشگاه پرینستون]] در [[پیچیدگی]]
* [http://www.amazon.com/Information-Self-Organization-Macroscopic-Approach-Synergetics/dp/3540330216/ref=sr_1_5?ie=UTF8&s=books&qid=1226264063&sr=1-5 اطلاعات و خودسازمانیابی]، طریقی کلاننگربهسوی [[سیستمهای پیچیده]]
{{چپچین}}
* Fox, W. F. (ed.), (1984). ''Selforganization'', Proceedings of the Liberty Fund Conference on Selforganization, Key Biscayne, Florida. Published by Adenine Press Inc. , 1986, ISBN 0-940030-13-6
{{پایان چپچین}}
== پیوند به بیرون ==
* [http://www.cis.hut.fi/~tho/thesis/index.html#SEC:som_nlp نگاشتهای خودسازمانیاب در پردازش زبانهای طبیعی]
{{جهانبینی}}
[[رده:تکامل جامعهشناسانه فرهنگی]]
[[رده:خودساماندهی]]
[[رده:سیبرنتیک]]
[[رده:مفاهیم بنیادین فیزیک]]
[[رده:نظریه سامانهها]]
|