لائوتسه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Mettiqa (بحث | مشارکت‌ها)
Ente40 (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
[[پرونده:Laozi 002.jpg|بندانگشتی|چپ|مجسمه سنگی لائوتسه درشمال [[قوآنزو]] و در پای [[کوه قینگی یوان]]]]
'''لائوتسه'''، با نام اصلی «لی اره»، معروف به «استاد کهن» یا «پیر استاد» بوده استبوده‌است. تا آنجایی که مدارک تاریخی نشان می‌دهد، او به احتمال زیاد، اولین [[فیلسوف]] مشهور چینی در زمان [[سلسله چو]] می‌باشد. اما برخی بر این باورند که چنین شخصی هرگز وجود نداشته استنداشته‌است.
 
== بنیان‌گذاری آیین تائو ==
«لائوتسه» در قرن پنجم یا ششم قبل از میلاد، «آیین تائو» را پایه‌گذاری کرد. وی از [[فلاسفه]] بزرگ [[چین]] به شماربه‌شمار می‌رود. لائوتسه به معنای حکیم سالخورده است. بنا به افسانه‌های چینی، نام او «وین لی» می‌باشد که در سال ۶۰۴ ق. م در ایالت «چو» متولد شده و در سال ۵۲۴ ق. م نیز وفات یافته استیافته‌است. کتاب مقدس آیین او [[تائو ته جینگ]] (کتاب طریقت و تقوی) شامل ۸۱ قطعه کلمه قصار است.
وی بنیانگذار [[فلسفه]] و[[مذهب]] [[تائوئیسم]] است؛ مذهبی که آزادیخواه بوده و بر پایه رفتار نیک بنیان نهاده شده که تشریفات و رسوم مذهبی را بیهوده می‌داند. یکی از مورخان چینی به نام «سزوما چی ین» می‌نویسد:
«لائوتسه از نیرنگ و فرومایگی سیاستمداران نفرت داشته و از شغل خود که کتابدار کتابخانه سلطنتی بوده، خسته می‌شود و [[چین]] را ترک می‌کند و هیچ‌کس به طوربه‌طور دقیق نمی‌داند که او در کجا و چگونه از دنیا رفته استرفته‌است».
 
== تائوتیسم ==
خط ۱۲:
اقتصاد، سادگی در زندگی، اخلاق و نیکی به همه.
[[تائوئیسم]] با جنگ و خونریزی به شدت مخالف است. [[قتل]]، دزدی، فریب، نافرمانی از [[پدر]] و [[مادر]]، لاابالی گری و عدم توجه به خانواده، گناه است و [[مجازات]] دارد.
تائو ﴿(Tao به معنی راه، خدا، خرد، واژه، معنا و منطق است. تائو بی شکلبی‌شکل و بی نام،بی‌نام، نادیدنی، ناشنیدنی، غیرقابل درک، ولی کامل‌ترین و برترین است. آرام و خاموش، اما در جنب و جوش ابدی است، خود را تغییر نمی‌دهد، ولی عامل تمامی تغییرها و دگرگونیهاست. ابدی و بی‌نهایت است و ریشه هستی، مادر و آفریننده بودنی‌ها و همه جهان است. انسان، وابسته به زمین است و زمین وابسته به [[آسمان]] ﴿کهکشان﴾ و [[آسمان]] وابسته به تائو و تائو وابسته به خودش و بس. همه چیز از تائو سرچشمه گرفته و به سوی او باز خواهد گشت.
طبق اصول [[تائوئیسم]]، بدترین شکل حکومت آن است که به دست فیلسوفان اداره می‌شود؛ چرا که هر گونه سیر طبیعی را با فرضیه نابود می‌کنند و نقش آنها در ایراد سخنرانیها و خطابه‌های افراطی، جلوه دادن افکار و پیچیده نمودن باورها، خود علامت بی‌لیاقتی آنها در عمل و فعالیت است. لائوتسه می‌گوید:
«کسانی که هوشمند باشند، مبارزه و گفتگو نمی‌کنند...نمی‌کنند… آن کس که سعی می‌کند با دانایی خود بر کشوری حکومت کند، آفت آن کشور است. اما آن کس که چنین نمی‌کند، نعمتی است برای کشور».
در [[مذهب]] [[تائوئیسم]]، مرد با استعداد و شخص روشنفکر خطری برای دولت و کشور به شماربه‌شمار می‌رود؛ زیرا همه چیز را با ترازوی مقررات و قوانین می‌سنجد و همیشه در قالب مقررات و قوانین فکر می‌کند. چنین شخصی می‌خواهد جامعه را مانند علم هندسه بنا کند و متوجه نیست که چنین مقرراتی، آزادی حیات را به کمترین میزان می‌رساند. لائوتسه می‌گوید:
«به طوربه‌طور یقین در [[سلطنت]]، افزایش محدودیت موجب ازدیاد فقر در مردم است. هر چه که بر منافع مردم افزوده شود، بی نظمی در [[کشور]] و [[قبیله]] نیز افزایش می‌یابد. هر چه که مردم در کارها مهارت بیشتری داشته باشند، فریب و حیله و شیوه‌های عجیب بیشتری ظاهر می‌شود. به هر میزان که قانون بیشتری وضع گردد، بر تعداد دزدان و غارتگران نیز افزوده می‌شود. طبیعت در زمان باستان، مردم و [[زندگی]] را ساده و صلح آمیز قرار داده و تمام جهان در شادی می‌زیسته، اما مردم با کسب [[علم]]، [[زندگی]] را با اختراعات خود، مبهم و پیچیده نمودند و کل معصومیت اخلاقی و ذهنی را از کف داده، از صحراها به شهرها رو آورده، شروع به تحریر کتب نمودند و تمام بدبختیهای بشری و غیره از آنجا ریشه گرفته استگرفته‌است.
اگر دولت و کشور دچار بی نظمی است، شایسته نیست که آن را اصلاح نماییم یا تغییری در آن ایجاد کنیم، بلکه شایسته استشایسته‌است که هر فردی، زندگی خود را با انجام منظم تکالیف همراه سازد. هرگاه مقاومت با زد و خورد و مقابله همراه گردید، شایسته استشایسته‌است که دعوا نکنی یا جنگ برپا نسازی، بلکه با خاموشی و آرامی، خود را کنار بکشی و با تسلیم و صبر، پیروز شوی...شوی… عدم مقاومت به مراتب بیشتر از عمل، منجر به پیروزی می‌گردد».
لائوتسه می‌گوید:
«هرگاه تو جنگجوئی نکنی و حاضر به [[جنگ]] و دعوا نشوی، هیچ‌کس در این کره خاکی قادر نخواهد بود که با تو به [[جنگ]] برخیزد...برخیزد… من نسبت به کسانی که خوب هستند، خوبم و نسبت به کسانی که خوب نیستند، هم خوبم و بدین ترتیب، همه چیز و همه کس خوب خواهد شد. من نسبت به کسانی که صمیمی هستند، صمیمی ام و نسبت به کسانی که صمیمی نیستند، هم صمیمی ام و بدین ترتیب، همه چیز و همه کس صمیمی خواهد بود...بود… نرمترین چیزها در عالم با نرمی بر سخت‌ترین چیزها غلبه می‌کند و از عهده آن بر می‌آید. در عالم، هیچ چیز نرمتر یا ضعیفتر از [[آب]] نیست. با وجود این برای حمله در برابر محکمترین چیزها، هیچ چیز بهتر از [[آب]] نیست».
«آن کس که راه را می‌شناسد، دربارهٔ آن یک کلمه هم سخن نمی‌گوید و آن کس که دربارهٔ آن سخن می‌گوید، آن را نمی‌شناسد. آن کس که می‌داند، نمی‌گوید و آن کس که می‌گوید، نمی‌داند. مرد خردمند به هیچ وجه اهمیتی برای [[ثروت]] و قدرت قایل نیست، بلکه خواسته‌های خود را به حداقل بودیسم کاهش می‌دهد».
[[کنفوسیوس]] در سن سی و چهار سالگی برای دیدار از لائوتسه که آخرین روزهای عمر خود را سپری می‌کرد، به شهر «لویانگ» پایتخت «چو» رفت و از اندیشه‌های وی آگاهی یافت. [[فلسفه]] لائوتسه به نظر [[کنفوسیوس]] عجیب رسید و بعدها درصدد ایجاد [[فلسفه]] عکس آن بر آمدبرآمد. [[کنفوسیوس]] در این ملاقات از پیر استاد خواست که به وی اندرزی دهد. لائوتسه با بیانی کوتاه و مرموز و تند، [[کنفوسیوس]] را پند داد:
«... خود را از شر غرور، خودبینی، طمع، ناز، تظاهر و هدفهای دور و دراز رها کن. رفتار تو چیزی به اینها نمی‌افزاید. این است اندرز من به تو».
«سزوما چی ین» مورخ بزرگ چینی حکایت می‌کند که [[کنفوسیوس]] با شنیدن این کلمات، [[حکمت]] آن را درک کرد و آن را حمله و اهانت به خویشتن نپنداشت و پس از ملاقات با لائوتسه، مأموریت خود را آغاز کرد.<ref>Luo (2004), p. 118.</ref><ref>Kramer (1986), p. 118.</ref><ref>Kohn (2000), p. 2.</ref><ref>{{یادکرد |کتاب = زبان تصویر |نویسنده = کپس، جئورگی |ترجمه = [[فیروزه مهاجر]] |فصل = |صفحه = ص. ۳۱ | ناشر = سروش | چاپ =نخست | سال =۱۳۶۸ |شابک =}}</ref>
خط ۳۶:
* کپس، جئورگی. زبان تصویر. ترجمهٔ فیروزه مهاجر. چاپ نخست، سروش، ۱۳۶۸.
{{چپ‌چین}}
* Livia Kohn: God of the Dao: ''Lord Lao in History and Myth''،, Ann Arbor, Univ. of Michigan 1998 ISBN 0-89264-133-9
* Viktor Kalinke،Kalinke, ''Studien zu Laozi''،, Daodejing Bd. 1: Text u. Übersetzung / Zeichenlexikon, Leipzig 2000, ISBN 3-934015-15-8
* [http://www.tao-te-king.org/index.html 老子 Lǎozĭ 道德經 Dàodéjīng Chinese+English+German (Dr. Hilmar KLAUS)]