یزد: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش‌های مشکوک به خرابکاری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB |
||
خط ۵۰:
شهر یزد به دلیل نام‌گزاری آن توسط [[خواجه نظام الملک طوسی]] در قرن پنجم هجری به دارالعباده معروف است،<ref>تاریخ جدید یزد، احمدبن حسین بن علی کاتب؛ ص۵۷</ref> همچنین در سال ۹۶ برای بیست و چهارمین سال پیاپی یزدی‌ها مقام نخست پذیرش در [[کنکور سراسری]] کشور را بخود اختصاص دادند.<ref>[http://www.habibtravel.ir/mag/یزد/ اطلاعات عمومی یزد]</ref> در دهه پنجاه [[محمدتقی فلسفی]] سخنران شهیر به یزد لقب «حسینیه ایران» داد، وجود حسینیه‌های بزرگ و مجهز و همچنین سبک سینه زنی و نوحه خوانی پرشور و خاص و نخل برداری پر شکوه ظهر عاشورا و برپایی روضهٔ [[حسین بن علی|سیدالشهدا]] در طول سال دلیل این نامگذاری است.<ref>[http://www.yazdfarda.ir/news/1395/12/130457.html شایعه اعتراض زنجانی‌ها به اطلاق نام حسینیه ایران به یزد وتکذیب وَرزایی مسئول سازمان تبلیغات اسلامی زنجان]</ref> شهر یزد به دلیل معماری تاریخی ارزشمند و بافت سنتی دست نخورده‌اش در ۱۸ تیرماه سال ۱۳۹۶ در [[فهرست میراث جهانی یونسکو]] به ثبت رسید.<ref>[http://www.isna.ir/news/96041809646/شهر-یزد-ثبت-جهانی-یونسکو-شد شهر یزد ثبت جهانی یونسکو شد]</ref>ِ
همچنین در هجدهمین اجلاس جهانی بنیاد جهانی انرژی که در 26 دی ماه 1396 به میزبانی ایران برگزار گردید، شهر یزد به واسطه تاریخ و فرهنگ مردمش و تدوین برنامه جامع توسعه پایدار در 11 بخش: فرهنگ سازی، ساخت و ساز سبز، آی سی تی، حمل و نقل سبز، سلامت، ایمنی و امنیت، انرژی، آب، پسماند، گردشگری سبز و زیباسازی و فضاهای شهری، عنوان شهرپایدار جهان را کسب کرد و موفق به دریافت نشان ویژه بنیاد جهانی انرژی و عنوان الگوی دیگر شهرهای جهان شد.
بنیاد جهانی انرژی نزدیک به 30 سال است که با هدف گسترش توسعه پایدار
[[پرونده:ورودی شهر یزد.jpg|290px|بندانگشتی|ورودی شهر یزد]]
خط ۱۳۲:
=== دوره [[تیموریان]] ===
در سال ۷۹۵ ه.ق [[امیر تیمور]] در یورش سه ساله خود طومار دولت مظفری را درنوردید و یزد را به یکی از عمال خود سپرد. بعد از مراجعت تیمور به [[ماوراءالنهر]] گروهی از همدلی مردم نسبت به آل مظفر سوء استفاده کرده، به رهبری حاجی آبدار، یزد را از تصرف حاکم تیمور بیرون آوردند و سپس سلطان محمد پسر ابو سعید طبسی، یزد را به چنگ آورد و استقلال آنرا اعلام کرد. حاکمان تیموری، [[اصفهان]]، [[نایین]] و [[اردستان]] برای اعاده نظم به یزد لشکر کشیدند، اما شکست خوردند. به ناچار پیر محمد بن عمر شیخ بن تیمور، حاکم [[استان فارس|فارس]]، با سپاهی فراوان رهسپار یزد شد و به امر [[تیمور]]، حاکم [[سیستان]] هم همراهی و مساعدت کرد و از هر سو یزد را در محاصره گرفتند و در نهایت یزد را گشودند. کاشی کاری‌های مسجد جامع و [[میدان امیر چخماق]] و مسجد امیر چخماق، مصلای عتیق و … از آثار این دوران است. مدارس و کتابخانه‌های متعددی چون مدرسه و کتابخانه قطبیه سرپلوک، مدرسه دارالصفا، مدرسه و کتابخانه یوسف چهره، مدرسه و کتابخانه اصیلیه سرد هوک و کتابخانه باوردیه تأسیس شدند، که نویسندگان و علما و مورخان نامی نظیر [[شرف الدین علی یزدی]] در
=== دوره [[صفویه]] ===
خط ۱۵۷:
عموماً استان یزد را در ایران به عنوان استان مذهبی می‌شمارند که دلیل آن توجه مردمان این دیار به بحث مذهب و کوششان برای نگهداری آن است. گواه این مطلب را می‌توان برگزاری مراسم گوناگون مذهبیِ شیعیان آن، به‌ویژه مراسم [[نخل (عزاداری)|نخل‌برداری]] (نخل نوعی سازهٔ چوبی است که نماد [[تابوت]] [[حسین بن علی]]، [[امام]] سوم شیعیان محسوب می‌شود) که در [[ماه محرم]] اجرا می‌شود اشاره کرد. همچنین، در بخشی از [[سفرنامه|سفرنامهٔ]] فرِد ریچاردز آمده‌است که «احساسات مذهبی مردم یزد خیلی جدی‌تر از اغلب شهرهای ایران است». اخیراً چندسالی است شهر یزد به دلیل داشتن حسنیه‌های فراوان و نوع عزاداری خاص و زبانزد برای امام سوم شیعیان به حسینیه ایران معروف شده‌است.<ref>[http://www.rozenews.com/view/10642/چرا-«یزد»-را-حسینیه-ایران-نامیدند؟]</ref> هر چند این عنوان و لقب در محرم سال ۱۳۹۵ حاشیه‌هایی را به وجود آورد و عنوان شده بود که مردم شهر [[زنجان]] به انتخاب لقب حسینیهٔ ایران برای شهر یزد معترض هستند که نهادهای مربوطه یزد و زنجان این مسئله را تکذیب کردند.<ref>[http://www.yazdfarda.com/news/1395/10/130457.html#brand وب سایت خبری یزد فردا]</ref>
با وجود این که بیش تر مردم یزد مسلمان هستند، اما اقلیت‌های دینیِ دیگری که در بالا اشاره شد نیز در آن شهر ساکن‌اند. در اطراف شهر یزد و همچنین داخل آن، [[زیارتگاه]]های مختلفی برای زرتشتیان به چشم می‌خورد که در هر ماه یا فصل، مراسمهای ویژهٔ پیروان این دین در
=== جمعیت ===
خط ۲۸۰:
== اقتصاد ==
=== صنایع یزد ===
در یزد صنایع بزرگی همچون [[نساجی]] [[فرش]]، نساجی پارچه‌های طرح دار و ساده، [[فولاد]] و [[معادن ایران|معادن]] آهن، معادن [[زغال سنگ]] و [[معادن ایران|معادن]] [[سنگ]]، کارخانجات [[کاشی]]، کارخانه‌های [[کابل]] و [[فیبر نوری]] و [[صنایع غذایی]] جای گرفته‌است که با وجود این صنایع حدود ۵۳ درصد از مصرف برق در تعرفه صنعتی استفاده می‌شود که از نظر رتبه‌بندی کشوری نیز پنجمین استان صنعتی کشور شناخته می‌شود. صنعت زرگری یا [[مهندسی طلاسازی|طلا سازی]] در یزد از مهمترین و مشهورترین صنایع یزد در سطح کشور است همین صنایع و ازدیا آن نسبت جمعیت این استان علاقه وافر بانوان این استان به طلا را نشان میدهد
{{سخ}}برخی از شرکتها و کارخانجات مهم شهر یزد به شرح زیر است:
* '''کارخانه یزدباف<ref>«[http://yazdbaf.ir/fa/fhistory.htm تاریخچه شرکت یزد باف]» پایگاه رسمی شرکت یزد باف</ref>''' '''
کارخانجات یزدباف [[شرکت سهامی عام|(سهامی عام)]] در سال ۱۳۳۵ در شهر تاریخی یزد در زمینی به مساحت ۱۲۰ هزار متر مربع برای ایجاد کارخانجات [[ریسندگی]]، [[بافندگی]]، چاپ و تکمیل انواع پارچه‌های [[پنبه]] ای تأسیس گردید.
در حال حاضر شرکت یزدباف با سرمایه ثبت شده ۳۶٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال و بیش از ۷۵۰۰ سهامدار در زمینی به مساحت ۲۷۰٬۰۰۰ متر مربع با مجموعه‌ای از مدرن‌ترین ماشین آلات اروپایی و دانش فنی روز در کنار تلاش شبانه‌روزی بیش از ۱۴۰۰ پرسنل متخصص و سخت کوش خود و با استفاده از بهترین مواد اولیه، تولیدکننده انواع پارچه‌های پنبه‌ای و الیاف مصنوعی و مخلوط
* '''کابلهای شهید قندی<ref>«[http://sgccir.com/sg/pagecontent.php?rQV=8B0NyMjM1AkOyVmYtVnbklUZnFGc8BEMApTZwlHV05WZ052bjxHQwAkOlBXeUVmc1R3Y1JHdzxHQzgDQ6UGb0lGd درباره کابلهای شهید قندی]» پایگاه رسمی کابلهای شهید قندی</ref>'''
در آبان ماه سال ۱۳۶۳ با هدف تولید انواع کابلهای مخابراتی، توسعه ارتباطات و ایجاد تحول در شبکه عظیم مخابراتی کشور، تحت پوشش [[وزارت پست و تلگراف و تلفن]] وقت در شهر یزد درزمینی به وسعت یک میلیون مترمربع و با زیربنایی معادل دویست هزار مترمربع همگام باآخرین فناوری روزجهان
فعالیتهای شرکت:
خط ۳۲۲:
در تداوم فعالیتهای گروه، توسعه شرکت ستاره کویر در شرکت فرش خاطره کویر تبلور یافت. خاطره کویر که از مدرن‌ترین و پیشرفته‌ترین دستگاه‌های بافندگی فرش ماشینی بهره می‌برد، در سال ۱۳۷۵ تأسیس شد و هم اکنون در کنار ستاره کویر تنوعی بسیار چشمگیر از انواع [[گلیم]]، [[جاجیم]]، [[گلیم فرش]] و [[فرش]] را به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌کند.
* '''نیروگاه سیکل ترکیبی شیرکوه'''
وجود [[نیروگاه سیکل ترکیبی شیرکوه]] در این استان باعث رونق بخش صنعت و زیرساخت‌های این استان
== معماری یزد ==
خط ۳۴۰:
=== فرودگاه<ref name="A">«[http://yazd.airport.ir/HomePage.aspx?TabID=8029&Site=yazd.airport&Lang=fa-IR تاریخچه فروگاه یزد]» پایگاه فرودگاه یزد</ref> ===
[[فرودگاه]] یزد در سال ۱۳۴۸ در زمینی به مساحت ۵۷۵ هکتار تأسیس که در حاشیه جنوبی [[کویر مرکزی]] [[ایران]] و تقریباً در مرکز جغرافیایی کشور و در غرب شهر یزد در فاصله ۳/۵ ناتیکال مایل (حدود ۱۰ کیلومتری) از مرکز شهر قرار دارد. طول باند فرودگاه ۴۱۰۰ متر و عرض آن ۶۰ متر(۱۵ متر sholder(شانه راه))می‌باشد. این فرودگاه در محل تقاطع محورهای اصلی حمل و نقل شمالی–جنوبی واقع شده و راه‌های هوایی بین‌المللی UL125 وUL124 و داخلی R663 , R654 و W5 از فراز آن می‌گذرد، در نتیجه اکثر هواپیماهای داخلی و خارجی اعم از نظامی و کشوری از فضای فرودگاه یزد عبور می‌کنند. این فرودگاه علاوه بر پروازهای برنامه‌ای و غیر برنامه‌ای که در حال انجام می‌باشد، می‌تواند در مواقع اضطراری مورد استفاده هواپیماها قرار گیرد، همان‌طور که در زمان [[جنگ ایران و عراق]] نیز مورد استفاده هواپیماهای نظامی بوده‌است و به عنوان بیس آموزشی شرکت‌های هواپیمائی تعیین گردیده بود، همچنین در حال حاضر دو فروند هواپیمای فوق سبک در حال انجام پروازهای آموزشی و تفریحی می‌باشند. فرودگاه در حال حاضر به صورت ۲۴ ساعته می‌باشد.
* ارتفاع فرودگاه از سطح دریا ۱۲۳۰ متر (۴۰۵۵ پا) و برای هواپیماهای تا رده 200-747 B
* پارکینگ هواپیماها به ابعاد ۱۲۰×۴۲۰ متر می‌باشد که ظرفیت پذیرش آن یک فروند هواپیمای بدنه وسیع و سه فروند هواپیمای بدنه متوسط را به‌طور همزمان می‌باشد. این پارکینگ به وسیله دو تاکسی وی به باند مرتبط می‌باشد.
* محدوده منطقه تحت کنترل واحد مراقبت پرواز فرودگاه (CTR) دایره‌ای به شعاع ۳۰ مایل(۴۸ کیلومتر) از دستگاه VOR/DME می‌باشد که تا ارتفاع ۱۷۵۰۰ پا از سطح دریا گسترش دارد.
خط ۳۵۵:
=== پایانه مسافربری<ref name="bus station">«[http://yazdpayanehha.ir/history تاریخچه پایانه مسافربری یزد]» سازمان پایانه‌های شهرداری یزد</ref> ===
در زمینی به مساحت ۵۷ هکتار حد فاصل جاده شهرک صنعتی و جاده ترانزیتی و بلوار شهید دهقان که متعلق به [[سازمان مسکن وشهرسازی]] بود طی مراحل قانونی تملک، و در تاریخ ۷۷/۱/۲۵ عملیات عمرانی پایانه آغاز شد و در تاریخ ۱۳۸۸/۱۰/۱۵ با تعطیلی پایانه قدیم، خدمات دهی به مردم در پایانه جدید آغاز شد. زیر بنا پایانه بزرگ حدود ۱۴۰۰۰ مترمربع شامل ساختمان، حیات مرکزی و رواق‌ها می‌باشد که هزینه حدود ۱۰۰٬۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ریال است که توسط شهرداری یزد ساخته شده‌است. ۱۲ هکتار فضای جنگلی- ۲ هکتار فضای سبز تزئینی - ۱۷ مرکز تجاری عرضه سوغات و تنقلات، مطبوعات، میوه فروشی، اسباب بازی فروشی، محصولات فرهنگی و خدماتی – رستوران بزرگ و مجهز – نمازخانه بزرگ- پاسگاه نیروی انتظامی – کافی نت – کافی شاپ – ۱۶ دفتر فروش بلیط با امکانات کافی
== رسانه ==
=== رادیو و تلویزیون<ref name="yazd tv">«[http://yazd.irib.ir/aboutus/date-yazd.html تاریخچه مرکز صدا و سیمای یزد]» صدا وسیمای مرکز یزد</ref> ===
[[صدا و سیمای مرکز یزد]] در تاریخ ۱۳۵۱/۱۱/۶ با یک فرستنده ۱۰ [[کیلووات]] و صرفاً به عنوان یک مرکز خبری و
=== سینما ===
خط ۳۶۸:
* پردیس سینمایی تک (۵ سالن)
* سینما دانش آموز (منحصر به برگزاری مراسمهای خاص اداره کل آموزش و پرورش)
در حال حاضر، سینما فرهنگ و سینما ایران بعنوان قدیمی‌ترین سینماهای یزد چند سالی است، تعطیل شده‌اند؛ حتی خبرهایی مبنی بر فروش و تغییر کاربری یکی از
== پارک‌ها و فضای سبز ==
خط ۳۹۶:
== آب وهوا ==
یزد، دارای آب و هوای اقلیمی ـ گرم و خشک و بیابانی است و نوسان دما در تابستان و زمستان و حتی در شب و روز بالا و متغپّر است و این از
{{آب و هوا
خط ۴۴۵:
== مراکز علمی، آموزشی و فرهنگی ==
یزد از لحاظ میزان باسوادی در زمره شهرهای نخست کشور قرار دارد.<ref name="savad">«[http://amar.org.ir/Portals/0/Files/abstract/1390/sarshomari90_nahaii.pdf ویژگی‌های استانها]» مرکز آمار ایران</ref> در سال ۹۵ برای بیست و یکمین سال پیاپی یزدی‌ها مقام نخست پذیرش در [[کنکور سراسری]] را بخود اختصاص دادند<ref name="bartar">«[http://forum.hammihan.com/thread83331.html نفرات برتر کنکور]» پایگاه اطلاع‌رسانی هم میهن</ref> در یزد مراکز علمی و آموزشی و فرهنگی بسیار وجود دارد که در زیر شماری از
[[پرونده:Yazd University.jpg|250px|بندانگشتی|حیاط ساختمان معاونت آموزشی دانشگاه یزد]]
* [http://yazduni.ac.ir/ دانشگاه یزد]
| |||