ثبت اختراع: تفاوت میان نسخه‌ها

[[File:US Patent cover.jpg|thumb|175px|یک نمونه سند ثبت اختراع آمریکا]]

'''سند ثبت اختراع'''،<ref>''سند ثبت اختراع'' از معادل‌های ارائه‌شده توسط ''کارگروه معادل‌گزینی انجمن مدیریت فناوری ایران'' به جای ''Patent'' در [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] است. {{یادکرد وب | عنوان=معادل سازی اصطلاحات مدیریت فناوری | تاریخ بازبینی=۱۰ نوامبر ۲۰۱۲ | ناشر=انجمن مدیریت تکنولوژی ایران | نشانی=http://www.iramot.ir/fa/ContentPage.aspx?PageId=79}}</ref> '''حق امتیاز''' یا '''اندیشه‌گواه''' {{انگلیسی|''Patent''}} حق انحصاری است که در قبال [[اختراع]] یا ایدهٔ ثبت شده به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می‌شود.

 

به بیانی دیگر، پتنت یک حق اختصاصی است که به یک اختراع که عبارت‌ست از یک محصول یا فرایند که راه جدیدی را برای انجام کاری فراهم می‌کند یا یک راه حل فنی جدید را برای مشکلی ارائه می‌دهد، داده می‌شود.<ref name="WIPO Handbook Ch 2">[http://www.wipo.int/export/sites/www/about-ip/en/iprm/pdf/ch2.pdf WIPO Intellectual Property Handbook: Policy, Law and Use. Chapter 2: Fields of Intellectual Property Protection] WIPO 2008</ref> یک پتنت، محافظت برای اختراع مالک پتنت را فراهم می‌کند. حفاظت برای مدت زمان محدودی است که عموماً ۲۰ سال می‌باشد اما بر اساس [[فهرست مدت زمان حق تکثیر کشورها|قوانین کشورها]] متفاوت است.{{سرخط}}محافظت پتنت بدین معناست که اختراع نمی‌تواند بدون رضایت مالک پتنت، به صورت تجارتی ساخته، مورد استفاده، توزیع یا فروخته شود.<ref>{{cite web |url=http://www.wipo.int/patents/en/faq_patents.html#protection |title=Patents: Frequently Asked Questions |publisher= [[World Intellectual Property Organization]] |accessdate=24 June 2015}}</ref><ref name="lemley-2005">{{cite journal|author=Lemley, Mark A. |author2=Shapiro, Carl|year=2005|title=Probabilistic Patents|journal=Journal of Economic Perspectives, Stanford Law and Economics Olin Working Paper No. 288|volume=19|page=75|doi=10.2139/ssrn.567883}}</ref> این حقوق پتنت معمولاً در دادگاهی اجرا می‌شوند که در بسیاری از دستگاه‌ها، قدرت متوقف کردن تجاوز به حقوق پتنت را دارا می‌باشند.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=پتنت چیست؟ | وب‌گاه=فن بازار ملی ایران - بستر مبادلات فناوری | تاریخ=2007-03-07 | سال=2007 | پیوند=http://www.techmart.ir/fa/?c=content&id=281 | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-07-16}}‏</ref>

به عبارت ساده‌تر اختراع راه حلی است فنی که برای اولین بار جهت حل مشکلی فنی ارائه می‌گردد. اندیشه‌گواه (گواهینامه حق امتیاز) یا حق '''ثبت اختراع''' از سوی دولت کشور مورد تقاضا به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می‌شود. دارنده گواهینامه حق امتیاز دارای حقی انحصاری برای بهره‌برداری از اختراع ثبت شده‌است. حق امتیاز یا پتنت باید سه معیار نوآوری، تازگی و سودمندی را دارا بوده تا بتوان به آن حق امتیاز گفت:

* نوآوری (inventiveness): اختراع مورد نظر نباید برای یک شخص با سطح دانش یا مهارت میانگین در زمینه آن اختراع در همان کشور به ثبت رسیده، مشهود باشد.

حق امتیازها به دو نوع حق امتیاز «محصول» و «فرایند» تقسیم‌بندی می‌شوند:

* حق امتیاز محصول: یک راه حل تکنولوژیکی است که در یک محصول به کار می‌رود و به صاحبش حق امتیاز منحصربه‌فردی برای تهیه، استفاده، فروش و صادر کردن محصولاتی که از آن اختراع استفاده شده را می‌دهد.

حمایت حق امتیاز به این معنا است که مورد اختراع را نمی‌توان بدون اجازه دارنده حق امتیاز به صورت تجاری تولید کرد، استفاده یا توزیع نمود و به فروش رساند. به این نکته مهم باید توجه داشت که حق امتیاز مجوز تولید محصول اختراعی نیست بلکه تنها دیگران را از تولید آن بازمی‌دارد.

 

 

دارنده حق امتیاز حق دارد تصمیم بگیرد چه کسی می‌تواند در طول مدت حمایت، از اختراع وی بهره‌برداری نماید. وی می‌تواند با عقد قرارداد، اجازه یا لیسانس استفاده از اختراع را به افراد دیگر واگذار کند. دارنده حق امتیاز همچنین می‌تواند حق اختراع خود را بطور کامل به دیگری بفروشد که در این صورت خریدار، دارنده جدید آن اختراع شناخته خواهد شد.

== مزایای ثبت اختراع ==

# امکان فروش گواهی ثبت اختراع بعنوان حق امتیاز انحصاری تولید

# امکان استفاده از تسهیلات خدمت سربازی (کسری، گذراندن خدمت در مراکز تحقیقاتی یا نزدیک محل سکونت و …)

# معادل امتیاز با مقاله ISI برای پذیرش، ترفیع و ارتقاء.