مهرگیاه: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی با استفاده از AWB |
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز ←مهرگیاه در فرهنگ ایران: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB |
||
خط ۴۴:
۲-اینهمانی بین عنقا و بوقلمون و یبروح:
ذیل مدخل بوقلمون آمدهاست: نام مرغی هم هست. (برهان). پرندهای از راسته ماکیانها که دارای گردنی برهنه و گوشتی و پنجههای قوی میباشد. رنگ آن بیشتر سیاه، سر و گردن وی بدون پر است. دارای آویزههای نرم گوشتی است و نر آن دارای دم پهنی است. (فرهنگ فارسی معین). یک قسم مرغ بزرگی از طایفه
همانطور که مشاهده میشود بوقلمون با یبروح اینهمانی یافت و یبروح با اشترنگ اینهمانی دارد و ذیل مدخل اشترنگ آمده: درخت یبروح باشد که از زمین روید بر شبه مردم در ملک چین و ثمر آن نیز بر صورت آدمی باشد… و همانطور که فوقا اشاره شد ذیل مدخل ابروصنم به استرنگ اشاره شدهاست و واضح است که ابروصنم همان یبروح الصنم و استرک همان اشترک و اشترنگ و استرنگ و سترنگ است
[[صادق هدایت]] در [[نیرنگستان]] به نقل از [[برهان قاطع]] مهرگیاه را اینگونه توصیف میکند: «گیاهی باشد شبیه آدمی و در زمین چین روید و آن سرازیر و نگونسار
بعید نیست که واژه مهر گیاه با [[مهری و مهریانه]] ([[مشی و مشیانه]]) که نخستین نر و ماده در [[اسطوره]] ی ایرانی آفرینش هستند مربوط بوده باشد.
خط ۵۴:
مهر گیاه رمز وحدت است. مهرگیاه در [[متون کهن]] به صورت مردم گیاه، [[استرنگ]]، [[سگ کَن]] (چون آن را به وسیلهٔ سگ میکنند) و [[یبروح الصنم]] (که ربطی به بیروح ندارد اما آن را به ذهن متبادر میکند) هم آمدهاست. گیاهیست شبیه به آدمی. میوهٔ آن [[لفاح]] نام دارد <<چون بیخ هر نوح لفاحی که بزرگ باشد بشکافند در آن شبیه به دو صورت انسان مشاهده میگردد>>(حواشی برهان قاطع).
مهر گیاه به احتمال زیاد از نظر لغوی با مشی و مشیانه-که در [[اساطیر ایرانی]] حکم نخستین زوج انسانی را دارند-مربوط است. هنگامی که انسان نخستین یعنی [[کیومرث]] درگذشت نطفهٔ او بر زمین ریخت و مشیه و مشیانه که نخستین زوج بشر بودند به صورت [[ریواس]] از زمین روییدند. اسم آنها در برخی متونبه صورت مهر و مهریانه آمدهاست. در[[گزیدههای زادسپرم]]
پس مشی و مشیانه از گیاه پیکری به مردم پیکری گشتند>>.<ref>اساطیر ایران، مهرداد بهار، بنیاد فرهنگ ایران، ص۳۱</ref>
|