ایمنی‌شناسی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:MRSA, Ingestion by Neutrophil.jpg|بندانگشتی|باکتری [[استافیلوکوکوس اورئوس]] (زرد) توسط [[نوتروفیل]] (بنفش) بلعیده می شودمی‌شود.]]

این علم هم به جنبه هایجنبه‌های فیزیولوژیک پاسخ دفاعی بدن به عوامل بیگانه، و هم به جنبه هایجنبه‌های پاتولوژیک سیستم ایمنی مانند [[بیماریهای خودایمنی]]، [[آلرژی|حساسیت]]، [[نقص ایمنی]]، [[واکسیناسیون]] و [[پیوند اعضاء]] می‌پردازد.

سیستم ایمنی بدن سیستمی پیچیده و در نهایت دقت می‌باشد که شامل اعضاء متنوع، با عملکردی متفاوت و مرتبط می باشندمی‌باشند که در صورت کوچکترین تداخل و ناهماهنگی در انجام وظایف اعضاء آن امکان پیدایش اختلالات و ظهور عوارضی وخیم و بعضاً غیر قابل برگشت وجود دارد.

از جمله اعضاء اصلی و فرعی این سیستم می توانمی‌توان به '''سلولها''' (مانند [[لنفوسیت]]ها، [[مونوسیت]]ها، [[ماکروفاژ]]ها و سلولهای فرعی و تخصصی دیگر) ، '''بافت ها''' (بافتهای لنفاوی، بافت پوششی و ...) و '''مولکول‌های محلول در خون''' (مانند [[آنتی بادی]] ها، [[کمپلمان]] و [[سایتوکاین]]ها و ... ) اشاره کرد.

در این مکانیسم، علاوه بر [[ماکروفاژ|ماکروفاژها]] نوعی از [[گلبول سفید|گلبول‌های سفید]] به نام [[لنفوسیت|لنفوسیت‌ها]] نقش دارند که از [[سلول بنیادین|سلول‌های بنیادین]] [[مغز استخوان]] (مغز قرمز استخوان) حاصل می‌شوند. لنفوسیت‌ها به طوربه‌طور اختصاصی عمل می‌کنند، یعنی یک نوع خاصی از عوامل بیگانه را شناسایی و از بین می‌برند. لنفوسیت‌ها پس از به وجود آمدن نابالغ هستند و برای کسب ویژگی‌های لازم برای شناسایی و مبارزه با میکروب‌ها، باید تکامل یابند. بر اساس محل کسب تکامل، لنفوسیت‌ها را به دو دستهٔ [[لنفوسیت‌های B]] و [[لنفوسیت‌های T]] تقسیم می‌کنند. لنفوسیت‌های B در مغز استخوان و لنفوسیت‌های T در [[تیموس]] تخصص یافته‌اند.

لنفوسیت‌های بالغ توانایی شناسایی مولکول‌ها و سلول‌های خودی را از بیگانه، و نیز مقابله با عوامل بیگانه را به دست می‌آورند و وارد جریان خون می‌شوند. لنفوسیت‌ها بر سطح خود دارای گیرنده‌هایی هستند که از لحاظ شکل هندسی مکمل نوع خاصی از [[آنتی‌ژن]] (که بر سطح عوامل بیگانه قرار دارد) است. به این ترتیب، هر لنفوسیت، با داشتن نوع خاصی گیرنده، آنتی‌ژن خاصی را شناسایی کرده و از بین می‌برد. به همین علت می‌گوییم که لنفوسیت‌ها به طوربه‌طور اختصاصی عمل می‌کنند. برخی از لنفوسیت‌ها بین [[لنف]] و خون در گردش‌اند، و برخی دیگر در [[گره لنفی|گره‌های لنفی]]، [[طحال]]، [[لوزه|لوزه‌ها]] و [[آپاندیس]] جمع می‌شوند.

ایمنی ذاتی، اولین خط دفاعی در برابر میکروب هامیکروب‌ها و عوامل خارجی می باشدمی‌باشد. مکانیسم هایمکانیسم‌های ایمنی ذاتی، قبل از برخورد با میکروب هامیکروب‌ها و شکلشکل‌گیری گیری پاسخ هایپاسخ‌های ایمنی اکتسابی صورت می گیردمی‌گیرد. ایمنی ذاتی به لحاظ تکاملی، قدیمی ترینقدیمی‌ترین سازوکار دفاعی در برابر میکروبمیکروب‌ها هابه‌شمار به شمار می رودمی‌رود و همگام با میکروب هامیکروب‌ها تکامل یافته تا از تمام جانداران پرسلولی، نظیر گیاهان و حشرات، در برابر عفونت هاعفونت‌ها محافظت نماید.

اهمیت ایمنی ذاتی در پاسخ اولیه به میکروب هامیکروب‌ها است، که مانع از بروز عفونت در میزبان شده یا آن را کنترل و حذف می نماید. اهمیت ایمنی ذاتی در دفاع میزبان، در مطالعاتی به اثبات رسیده استرسیده‌است که نشان می دهند مهار یا کاهش کارکرد هر یک از مکانیسم هایمکانیسم‌های ایمنی ذاتی، سبب افزایش چشمگیر استعداد ابتلا به عفونت ها میعفونت‌ها شود،می‌شود، حتی اگر سیستم ایمنی تطبیقی، سالم و دارای عملکرد باشد. بسیاری از میکروب هایمیکروب‌های بیماری زا، راهکارهایی را برای مقابله با ایمنی ذاتی کسب کرده اند، و این راهکارها برای قدرت بیماری زایی میکروب هایمیکروب‌های مذکور اهمیت حیاتی دارند. در عفونت با این قبیل میکروب ها، دفاع هایدفاع‌های ایمنی ذاتی می توانندمی‌توانند عفونت را در حالت مهار شده نگه دارند تا پاسخ هایپاسخ‌های ایمنی تطبیقی فعال شوند. پاسخ هایپاسخ‌های ایمنی تطبیقی، که قوی تر و تخصصی تر هستند، قادر به از بین بردن میکروب هایی می باشندمی‌باشند که در برابر مکانیسم هایمکانیسم‌های دفاعی ایمنی ذاتی مقاومت می کنندمی‌کنند.

سیستم ایمنی ذاتی شامل سد هایسد‌های اپی تلیال، سلول هایسلول‌های در گردش، سلول هایسلول‌های بافتی و پروتئین هایپروتئین‌های پلاسما، نوتروفیل ها، فاگوسیت هایفاگوسیت‌های تک هسته ایهسته‌ای و سلول هایسلول‌های کشنده طبیعی(NK) می باشندمی‌باشند. این سلول هاسلول‌ها به عوامل خارجی که از سدهای اپی تلیال عبور کرده اند و وارد بافت هابافت‌ها یا گردش خون شده اند، هجوم می برند. اگر میکروب هامیکروب‌ها به گردش خون وارد شوند، توسط طیفی از پروتئین هایپروتئین‌های پلاسما مورد هجوم قرار می گیرندمی‌گیرند. پروتئین هایپروتئین‌های اصلی ایمنی ذاتی در گردش خون، پروتئین هایپروتئین‌های سیستم کمپلمان و سایر پروتئین هایپروتئین‌های پلاسما هستند که ساختارهای میکروبی را شناسایی می کنندمی‌کنند.

== سلول هایسلول‌های کشنده طبیعی ==

سلولهای NK، رده ایرده‌ای از سلول هایسلول‌های مرتبط با لنفوسیت هالنفوسیت‌ها هستند که سلول هایسلول‌های آلوده را شناسایی می کنندمی‌کنند و با کشتن مستقیم این سلول هاسلول‌ها یا ترشح سایتوکاین هایسایتوکاین‌های التهابی، پاسخ می دهند. سلول هایسلول‌های NK، شامل 5 تا 20% از سلول هایسلول‌های تک هسته ایهسته‌ای خون و طحال می باشندمی‌باشند. اصطلاح کشنده طبیعی، به این معنی می باشدمی‌باشد که اگر این سلول هاسلول‌ها را از خون یا طحال جدا کنند، بدون نیاز به فعال سازی اضافی، می توانند سلولمی‌توانند هایسلول‌های هدف مختلف را بکشند و نیازی به وجود خاطره نمی‌باشد.<ref>سید احسان، حسینی. تاثیرتأثیر ژل رویال بر میزان سیتوتوکسیتی سلولهای تک هسته ایهسته‌ای خون محیطی علیه سلولهای اریترولوسمی رده K562، پایانامه ارشد ایمنی شناسیایمنی‌شناسی دانشکده دامپزشکی ارومیه، 1392، صفحه 35 تا 37.</ref>

[[ایمنی هومورال]] <ref>Humors به معنای مایعات بدن؛ یعنی خون، لنف و مایع بین‌سلولی است.</ref> بخشی از دفاع اختصاصی است که به مبارزه با [[باکتری|باکتری‌ها]] و [[ویروس|ویروس‌های]] موجود در مایعات بدن می‌پردازد ودرو در آن لنفوسیت‌های B نقش دارند. لنفوسیت‌های B هنگامی که برای نخستین بار یه [[آنتی‌ژن|آنتی‌ژنی]] متصل می‌شوند، رشد می‌یابند، تقسیم می‌شوند و طی تغییراتی به [[پلاسموسیت]] و سلول‌های B خاطره تبدیل می‌شوند. پلاسموسیت‌ها پروتئین‌هایی به نام [[پادتن]] ترشح می‌کنند که در خون محلول هستند. هر نوع پادتن به به نوع خاصی آنتی‌ژن متصل می‌شود و آن را از بین می‌برد. نحوهٔ عمل پادتن‌ها گوناگون است. در بسیاری از موارد پادتن با اتصال به آنتی‌ژن‌های سطح عامل بیگانه، از اتصال آن به سایر سلول‌های بدن جلوگیری می‌کند، و موجب می‌شود میکروب به آسانی توسط ماکروفاژ بلعیده شود. سلول‌های B خاطره نیز در بدن در حالت آماده‌باش می‌مانند و درصورت برخورد دوباره با همان آنتی‌ژن، تعداد بیشتری پلاسموسیت و مقدار کمی سلول خاطره تولید می‌کنند. در نتیجه، پادتن با مقدار و سرعت بیشتر تولید می‌گردد و مبارزه با شدت بیشتری انجام می‌گیرد.

* [[سلول T خاطره|سلول‌های T خاطره]]: این سلول‌ها در حالت آماده‌باش در بدن می‌مانند.و طریقه ی مبارزه با ویروس را به نسل هاینسل‌های بعدی انتقال میدهندمی‌دهند.

تمام روش‌های درمانی از جمله جراحی، قطع اندام، پرتو درمانی و شیمی درمانی دارای عوارض زیادی از جمله ریزش مو، تهوع، استفراغ، خارش پوست و افزایش احتمال عفونت به دنبال تضعیف سیستم ایمنی می باشدمی‌باشد در حالی که روش هایروش‌های بیولوژیک، غیر تهاجمی و مؤثر می باشدمی‌باشد. استفاده از ایمنی درمانی یا ایمونو تراپی در درمان سرطان یکی از روش‌های مورد مطالعه و مؤثر محسوب می‌شود که در این روش تمرکز بر روی تقویت سیستم ایمنی می باشدمی‌باشد. تقویت سیستم ایمنی موجب کاهش رشد و جلوگیری از گسترش سلول هایسلول‌های سرطانی می گردد. از جمله سلولهای مؤثر سیستم ایمنی بدن علیه سلولهای سرطانی سلولهای کشنده طبیعی(NK)می باشد که جزء سلولهای مهم ایمنی ذاتی در درمان سرطان به حساب می آیدمی‌آید.<ref>سید احسان حسینی، نوروز دلیرژ. ناهید افضل آهنگران، اثر ژل رویال بر میزان سلول کشی سلول هایسلول‌های تک هسته‌ای خون محیطی و سلول سرطانی رده K562. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج. دوره 18. شماره11. 869-878.</ref>

== ایمنی شناسیایمنی‌شناسی بالینی ==

ایمونولوژی بالینی مطالعه بیماری هایبیماری‌های ناشی از اختلالات سیستم ایمنی بدن (شکست، اقدام نابجا، و رشد بدخیم از عناصر سلولی از سیستم) است. همچنین شامل بیماریبیماری‌های های سیستم هایسیستم‌های دیگر بدن، که در آن هاآن‌ها واکنش [[سیستم ایمنی بدن|سیستم دفاعی بدن]] نقشی در [[آسیب شناسی]] و ویژگی هایویژگی‌های بالینی دارد.

بیماری هایبیماری‌های ناشی از اختلالات سیستم ایمنی بدن به دو دسته عمده تقسیم می شوندمی‌شوند:

* [[نقص ایمنی]]، که در آن بخش هایی از سیستم ایمنی بدن موفق به ارائه پاسخ کافی (مثلامثلاً بیماری گرانولوماتوز مزمن و بیماری هایبیماری‌های ایمنی اولیه) نمی شوند.

* [[خود ایمنی]] که در آن سیستم ایمنی سلول هایسلول‌های بدن میزبان خود را در حملات (نمونه هانمونه‌ها عبارتند از لوپوس اریتماتوی سیستمیک، آرتریت روماتوئید، بیماری هاشیموتو و [[میاستنی گراویس]]) مورد هدف قرار می دهدمی‌دهد.

* دیگر اختلالات سیستم ایمنی بدن شامل حساسیت هایحساسیت‌های بی جای مختلف (مانند [[آسم]] و [[آلرژی|آلرژی های]] دیگر) که واکنش نامناسب به ترکیبات بی ضرر هستند.

[[ایدز]]، نقص ایمنی است که با سرکوب CD4 + ( "یاور") سلول هایسلول‌های T، سلولهای دندریتیک و ماکروفاژها توسط ویروس نقص ایمنی انسان (HIV) است.

ایمونولوژیست هایایمونولوژیست‌های بالینی نیز راه هایی برای جلوگیری از تلاش سیستم ایمنی بدن برای پس زدن عضو پیوندی را مطالعه می کنندمی‌کنند.