}}'''قلعه دختر شوراب''' مربوط به [[دوره ساسانیان]] و اسماعلیه و سلجوقیان است و در [[شهرستان گناباد]]، روستای شوراب واقع شده استشدهاست. از زیباییهای قلعه دختر شوراب سفالها و شیشههای میباشند که هر قسمت خاک را کمی جستجو نمایی حتماً تکهای شیشه یا سفالی رنگی خواهید یافت که نشانگر وجود صاحبی خوش ذوق در ایجاد این ویرانه است و همچنین بسیاری از آجرهای سفالی که بر بالای سنگهای دیوار و قسمتهای داخلی قلعه استفاده گردیده است را بسیاری از اهالی بومی کندهاند و برخی از این سفالها، در زیباکاری خانههای قدیمی روستاهای اطراف نمایان است.<ref name="tishi">{{یادکرد وب|نشانی =http://www.tishineh.com/touritem/340-31/1|عنوان = قلعه دختر شوراب، ایرانگردی تیشینه}}</ref>
این اثر در کوهی بلند و خطرناک واقع است. زیر آن باغی با نام کلاته واقع شده است؛ که امروزه دیگر قناتش آب زیادی ندارد. پس از رسیدن به کلاته بالا رفتن از کوه سخت است و شما باید از وسط کوه رد شوید. در وسطهای راه دیگر راه سخت خطرناک میشود. پس از اتمام به دیواری برمیخورید که باید سوراخ آن را پیدا کنید و از آن رد شوید. حالا دیگر راه سخت و دشوار است و این جا است که میفهمید چرا این کوه انتخاب شده. سپس از برج و باروهایش رد میشوید و به قسمت اصلی قله که پر از سفال و و.. است و این جا قسمت اصلی قلعه بوده و قسمت اتاق جلسات کمی پایینتر است. اما حالا دیگر خدا میداند چطور میخواهید برگردید! این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۱۹|۱۲|۱۳۸۰|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۴۸۱۱ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده استرسیدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref>
قلعه دختر یا ناهید در پانزده کیلومتری شهر گناباد در روستای شوراب و آن سوی شهر بیدخت بر فراز کوهی بلند و خطرناک قرار گرفته استگرفتهاست.این اثر در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۸۱۱ بهعنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده استرسیدهاست.این قلعه مربوط به دوره ساسانیان می باشدمیباشد و در دوره هایدورههای بعد در زمان اسماعیلیان و سلاجقه هم مورد استفاده قرار گرفته بود.ناهید (Nāhid ) از نام آناهید ( Anāhid) در [[پارسی میانه]] و [[آناهیتا]] ( An-āhita) از [[پارسی باستان]] است. این نام از پیشوند منفی ( an) یعنی ( نا ) و واژه [[زبان اوستایی|اوستایی]] ( āhita ) ، به معنی آلوده پدید آمده و معنی آن نا آلوده ، پاک و بی گناه است. واژهٔ پارسی آهو به معنی عیب و گناه نیز از همین ریشه است. ناهید در فرهنگ ایران باستان و در زبان اوستایی به معنی [[آناهیتا]]، ایزدبانوی آبها است که در باستان [[استراب]] یا ستارهٔ آبها نامیده میشد و با نمادهایی چون [[باروری]] ، [[شفا]] و [[خرد]] نیز شناخته میشده و الهه آب، فرشته نگهبان چشمهها ، باران و نماد باروری ، عشق و دوستی بوده استبودهاست.چون ناهید یا آناهیتا اسم دخترانه است در بین مردم این قلعه به اسم قلعه دختر شهرت یافته و مصطلح شده استشدهاست.این قلعه در درجه اول معبدی برای پرستش آناهیتا بوده و چهل دختر باکره همواره مامورمأمور بوده اند از چشمه ایچشمهای که در پایین کوه و در نزدیکی آن در کنار آسیاب گزافشو ( gazafʃu ) واقع می باشدمیباشد ، کوزه هایکوزههای خود را پر آب کرده و به بالای معبد منتقل و در استخری که بدین منظور از سنگ ساخته بودند تخلیه می کردندمیکردند.علت این که تعداد دختران چهل نفر انتخاب میشدند این بود که عدد چهل سمبل آغازین تکامل ، مظهر کمال ، جلوه پختگی ، اعلام پشت سر گذاشتن مرحله خامی و نادانی و نخستین مرحله هوشیاری می باشدمیباشد.همچنین عناوین ترکیبی با عدد چهل بر بعضی پدیده هایپدیدههای طبیعی از جمله کوه هاکوهها و هم بر مکان هایمکانهای دینی اطلاق شده اند ( قرشی ، ص 205 تا 228 ). این دختران برای خدمت در معبد گماره شده بودند. قلعه هاییقلعههایی با نام قلعه دختر در جاهای دیگر ایران همچون قلعه دختر فارس ، قیز(دختر در آذری) قلعه ساوه ، قلعه دختر کرمان ( قلعه کهنه ) ، قلعه دختر فیروزآباد ، قلعه دختر میانه ، قلعه دختر قزوین و... هم وجود دارند. ویژگی تمامی این قلعه هاقلعهها بنای آنهاآنها در بلندای کوه هایکوههای صعب العبور و خطرناک است.این معابد و پرستشگاه هاپرستشگاهها را به لحاظ حفظ امنیت ، دور ماندن از گزند مهاجمان و استفاده از محیط قلعه برای زندگی و پناه بردن در مواقع ضروری در بلندای کوه هاکوهها می ساختند. به تدریج این قلعه هاقلعهها محل استقرار شاهان شده و تغییر ماهیت دادند.