ابن مقله: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰) +مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:هنرمندان مسلمان |
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB |
||
خط ۱۴:
| style = [[خط نسخ]]، [[خط ثلث]]، [[خط توقیع]]، [[خط رقاع]]، [[خط ریحان]] و [[خط محقق]]
}}
'''اِبْنِ مُقْله'''، ابوعلی محمد بن علی بن حسین (حسن) بن عبدالله شیرازی (شوال [[۲۷۲ (قمری)|۲۷۲]]- [[۳۲۸ (قمری)|۳۲۸ قمری]]/ مارس [[۸۸۶ (میلادی)|۸۸۶]] -[[۹۴۰ (میلادی)|۹۴۰ میلادی]])، [[ادیب]]، [[خوشنویس]]، مبتکر و مبدع خطوط مختلف و وزیر [[عباسیان]]. ابداع و تنظیم [[خطوط ششگانه]] و [[اصول دوازده‌گانه خوشنویسی]] را به او نسبت می‌دهند که تحول عظیمی در سیر نگارش حروف به سمت خوشنویسی هنرمندانه
== زندگی ==
ابن مقله در عصر روز پنجشنبه [[۲۱ شوال]] سال [[۲۷۲ (قمری)|۲۷۲ه. ق]] در [[بیضا فارس]] متولد شد. این هنرمند توسط خلیفه [[عباسیان|عباسی]] [[المقتدر بالله]] به وزارت برگزیده شد. در سال ۳۱۸ ه. ق به‌دنبال سخن‌چینی و تهمت حسودان از مقام خود عزل شد. او از بغداد به زادگاهش فارس برگشت و تا سال ۳۲۰ ه. ق در آنجا ماند. پس از شورش مردم بغداد علیه المقتدر و پس از سقوط او [[القاهر بالله]] به خلافت رسید. در زمان القاهر، ابن‌مقله دوباره به وزارت رسید. چندی بعد بار دگر با تهمت‌های اطرافیان خلیفه او را از وزارت عزل کرد.<ref>ابوعلی مسکویه، ۱/۲۴۳</ref>
پس از چندی باز مردم بغداد شورش کردند و القاهر را نیز از تخت به زیر آورده و در چشمانش میل کشیدند. بس از او پسرش با لقب [[الراضی بالله]] به خلافت رسید و ابن مقله بار دگر به‌وسیله او به صدارت رسید ولی برای بار سوم از صدارت خلع و
ابن‌مقله در سال ۳۲۸ه. ق درگذشت.
خط ۲۶:
ابن مقله در زمان خویش شهرت به سزایی یافت و نامش را در هر جا به تقدیس و تمجید می‌بردند چنان‌که شاء گفته: «فصاحه سحبان و خط بن مقله و حکمه لقمان و زهد بن ادهم اذا اجتمعت فی المرء و المرء مفلس فلیس له قدر بمقدار درهم». یعنی اگر فصاحت سحبان و خط ابن مقله و حکمت لقمان و زهد ابن ادهم در مردی جمع شود ولی از مال دنیا بهره‌ای نداشته باشد در انظار مردم دنیا به اندازه درهمی ارزش ندارد.<ref>رفیعی مهرآبادی، ابوالقاسم</ref>
شهرت ابن مقله در تمام طول تاریخ و
== خوشنویسی ==
[[پرونده:Quran page in naskh.jpg|بندانگشتی|برگی از قرآن به [[خط نسخ]] با ترجمه [[فارسی]] به خط [[نستعلیق]]، اوایل سده ۱۸ میلادی]]
بیشتر تاریخ‌دانان از ابن‌مقله به‌عنوان اولین مبتکر [[خوشنویسی اسلامی]] نام می‌برند و او را اولین کسی ذکر می‌کنند که کتابت را به یک [[هنر]] ارتقاء داد. در واقع ابن‌مقله با بررسی و نظام بخشیدن به خطوط مختلف رایج در زمان خود [[خطوط ششگانه]] را انتظام داد و به
ابن‌مقله وزیر [[خط محقق]] را از [[خط کوفی]] و نسخ قدیمی بیرون کشید و آن را قاعده‌مند کرد. سپس [[خط ریحان]] را ایجاد کرد. بعد از آن [[خط ثلث]] را از [[خط ریحان]] اخذ کرده و قاعده‌مند ساخت. بعد از آن‌ها به شکل‌دادن و منزه کردن [[خط نسخ]] پرداخت. ابن‌مقله [[قرآن]]ی به [[خط نسخ]] نوشت و خطوط [[خط محقق|محقق]] و [[خط ریحانی|ریحانی]] و [[خط کوفی|کوفی]] را در سر سوره‌ها قرار داد و هنگامی که خواست کتابت قرآن با سایر خطوط فرق داشته باشد [[خط توقیع]] را ابداع کرد.<ref name=ToolAutoGenRef1/>
| |||