[[پرونده:Pidgin 2.0 contact window.png|بندانگشتی|[[پیجین (نرمافزار)|پیجین]] ۲٫۰ در حال اجرا تحت [[گنوم]]]]
'''پیامرسانیِ فوری''' {{انگلیسی|Instant Messaging}} که به شکل کوتاه IM خوانده میشود، گونهای از ارتباط مستقیم متنی بیدرنگ(real-time) بین دو یا چند فرد با استفاده از رایانه شخصی با دستگاههای دیگر و از طریق یک [[کارخواه|کارخواه نرمافزاری]](Software Client) مشترک است. متن کاربر بر روی یک [[شبکه رایانهای|شبکه]] مانند [[اینترنت]] منتقل میشود. کارخواههای نرمافزاری پیشرفته تر پیام رسانیپیامرسانی فوری ردههای بالاتری از ارتباط مانند [[تلفن تصویری|تماس تصویری]] یا صوتی را عرضه میکنند.
== تعریف ==
«پیام رسانیپیامرسانی فوری» در زیر چتر واژه [[گپ برخط|«گپ» برخط]] (online chat) قرار میگیرد از این رو که یک سیستم ارتباطی شبکهای متنی بیدرنگ است. وجه تمایز آن در این است که بر پایه کارخواه(client)هایی کار میکند که امکان اتصال بین گروهی از کاربران شناخته شده مشخص (که در انگلیسی به آن Friend List, Buddy List و Contact List گفته میشود) را تسهیل میکند اما گپ برخط برنامههای وبی که امکان ارتباط بین کاربران ناشناس در محیطهای چند کاربره فراهم میآورند را نیز دربر میگیرد.
== مرور کلی ==
پیام رسانیپیامرسانی فوری گردایهای از فناوری هاست که برای ایجاد ارتباط متنی بیدرنگ بین دو یا چند شرکتکننده بر روی اینترنت یا انواع دیگر [[شبکه رایانهای|شبکهها]] استفاده میشود. آنچه که اهمیت بیان دارد این است که پیام رسانیپیامرسانی فوری و [[گپ برخط]] با فناوریهایی مانند [[پست الکترونیک]] در این است که در همزمانی و بیدرنگ بودن ارتباط بین کاربران است. برخی از سیستمها امکان ارسال پیام برای کاربرانی که وارد سیستم نشدهاند (پیامهای [[برون خط]] {{انگلیسی| offline messages}}) را دارند و این کارکرد مشابه سیستم پست الکترونیک است زیرا همزمانی ارتباط از بین میرود.
پیام رسانیپیامرسانی فوری با داشتن امکان جواب دادن آنی، ارتباطی مؤثر و کارآمد را برقرار میکند. در بعضی از موارد پیام رسانیپیامرسانی فوری ویژگیهای اضافی را ارائه میدهد که بر محبوبیت آن میافزایند. مثلاً به کاربران اجازه میدهد یکدیگر را از طریق [[وب بین]] ببینند؛ یا مستقیماً و به رایگان با استفاده از [[میکروفن]] و [[هدفون]] یا [[بلندگو]] با یکدیگر حرف بزنند. بسیاری از برنامههای کارخواه(client) امکان انتقال [[پرونده (رایانه)|پرونده]] را فراهم میکنند هر چند که غالباً در مورد حجم پرونده محدودیت وجود دارد.
عموماً میتوان متن مکالمهها را برای مراجعه بعدی ذخیره کرد. پیامها غالباً در یک تاریخچه پیام محلی ذخیره میگردند و از این نظر به ماهیت ماندگار نامههای الکترونیکی شبیاهت دارد.
== تاریخچه ==
[[پرونده:Unix talk screenshot 01.png|بندانگشتی|300px|در برنامههای اولیه پیام رسانیپیامرسانی فوری نویسهها در زمان تایپ شدن دیده میشدند. فرمان [[تاک (نرمافزار)|talk]] [[یونیکس]] نشان داده شده در این تصویردردهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۱۹۹۰ بسیار محبوب بود.]]
پیام رسانیپیامرسانی فوری کهن تراز [[اینترنت]] است. اولین بار بر روی سیستم عاملهای چند کاربره مانند [[سی تی اس اس]](CTSS) و [[مالتیکس]] (Multics) در اواسط دهه ۱۹۶۰ پدیدار شد.<ref>[http://www.multicians.org/thvv/mail-history.html Instant Messaging on CTSS and Multics]</ref> در آغاز این سیستمها برای آگاهی و اخطارهای سرویسهایی مثل چاپ استفاده میشد اما بهدا گسترش یافت تا برقراری ارتباط بین کاربران مختلف یک ماشین را تسهیل نماید.{{مدرک}} همزمان با گسترش شبکهها در اواسط دهه ۱۹۶۰ پروتکلها نیز با آنها توسعه یافتند. برخی از اینها از پروتکلهای نظیر-به-نظیر استفاده میکردند (مانند [[تاک (نرمافزار)|talk]], ntalk, ytalk) در حالیکه برخی از آنها نیازمند این بودند مه همه به یک کارساز (سرور) متصل شوند (مانند [[تاکر (نرمافزار)|talker]], [[آی آرسی|IRC]]) در دوران رواج پدیده [[بی بی اس]] (BBS) که در خلال دهه ۱۹۸۰ اوج گرفت، برخی از سیستمها امکان گپ زدن مشابه به پیام رسانیپیامرسانی فوری را اضافه نمودندکه [[میزگرد فریلنسین]] (Freelancin' Roundtable) نمونه بارز این سیستمها بود.
در نیمه دوم دهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۱۹۹۰، سرویس برخط (online) [[کوانتوم لینک]] برای رایانههای [[کمودور ۶۴|کمودور۶۴]] امکان تبادل پیام بین مشتریانی که به این سرویس متصل بودند را فراهم میکرد که آن را پیام برخط (OLM) میخواندند. کوانتوم لینک بعدها به [[امریکاآنلاین]] (America Online) تغییر نام داد و [[پیام رسانپیامرسان فوری AOL]] را بوجود آورد. کوانتوم لینک تنها برای کمودورهای ۶۴ ساخته شده بود و از سیستم [[پتسکی]](PETSCII) کمودور برای متن و گرافیک استفاده میکرد. صفحه به بخشهایی تقسیم میشد و پیامهای OLM بر روی نوار زرد رنگی نماشی داده میشدو با کلمات «پیام از:» آغاز میشدولیستی از گزینهها برای پاسخگویی ارائه میشد.<ref>[http://www.qlinklives.org/qlink-old/liz1.jpg Screenshot of a Quantum Link OLM]</ref> ازاین رو میتوان آن را نوعی [[واسط کاربر گرافیکی]] (GUI) دانست که البته بسیار ابتدایی تر از برنامههای پیام رسانیپیامرسانی یونیکس و ویندوز و مکینتاش بود که بعد از آن بوجود آمدند. OLM جزو سرویسهای افزوده کوانتوم لینک بود و کاربران میبایست مبلغی اضافی به ازای هر دقیقه علاوه بر هزینه ماهانه معمول سرویس کوانتوم لینک بپردازند.
برنامههای پیام رسانیپیامرسانی فوری اینترنتی و مدرن با [[واسط کاربری گرافیکی]] به شکل امروزی آن از اواسط دهه ۱۹۹۰ با [[PowWow]]، [[آیسیکیو]] و [[AIM]] آغاز شد.AOl بعدها شرکت [[Mirabilis]], <nowiki>[[سازنده]]</nowiki> ICQ را خرید. پند سال بعد ICQ که اکنون توسط AOL اداره میشد دو امتیاز انحصاری برای پیام رسانیپیامرسانی فوری از اداره ثبت اختراعات آمریکا در یافت نمود. در همین هنگام سایر شرکتها نیز محصولات خود را بیرون دادند([[Excite]] [[Ubique]]، [[ام اس ان|MSN]] و [[یاهو|Yahoo]]) که هرکدام از [[پروتکل]] و برنامه کارخواه(Client) اختصاصی خود استفاده میکردند و اگر کسی میخواست در پند شبکه باشد باید نرمافزارهای همه آنها را اجرا میکرد. در ۱۹۹۸، [[IBM]] نرمافزاری به نام IBM Lotus Sametime ارائه داد.
در سال ۲۰۰۰ یک برنامه [[متن باز]] و پروتکلی بر پایه [[استاندارد باز|استانداردهای باز]] به نام Jabber ایجاد شد. این پروتکل تحت نام [[پروتکل گسترش پذیر حضوروپیام رسانی]] (Extensible Messaging and Presence Protocol) استاندارد شدکه غالباً به اختصار XMPP خوانده میشود. کارساز<ref>واژه «کارساز» معادل مصوب واژه انگلیسی «ُServer» در قلمرودانش رایانهاست. - نسخه PDF واژهها ی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، واژگان مصوب میان سالهای ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۶. http://www.persianacademy.ir/UserFiles/File/Mosavvab/01_Latin_(A_Z).rar</ref>های XMPP میتوانند به عنوان [[دروازه (رایانه)|دروازهای]] به پروتکلهای دیگر پیام رسانیپیامرسانی فوری عمل کند و نیاز به استفاده از چندین کارخواه (کلاینت) متفاوت را کاهش میدهد. کاربران میتوانند از پروتکلهای پیام رسانیپیامرسانی رایج مختلف با یک کارخواه و کتابخانه ویژه آن پروتکل استفاده کنند.IBM Lotus Sametime در نسخه منتشرشده در نوامبر ۲۰۰۷ پشتیبانی از [[دروازه IBM Lotus Sametime]] برای XMPP رااضافه نمود.
در حال حاضر شبکههای اجتماعی نیز امکانات پیام رسانیپیامرسانی فوری را ارائه میدهند.
بسیاری از سرویسهای پیام رسانیپیامرسانی فوری از ویژگیهای [[تماس تصویری]]، [[صدا روی پروتکل اینترنت|VoIP]] و [[کنفرانس مجازی]] پشتیبانی میکنند. کنفرانسهای مجازی میتوانند از تماسهای تصویری و پیام رسانیپیامرسانی فوری با هم استفاده کنند. برخی از شرکتهای پیام رسانیپیامرسانی فوری [[به اشتراکگذاری میزکار]]، رادیوی اینترنتی(IP Radio) و [[تلویزیون اینترنتی]](IPTV) را نیز به سرویسهای قبلی اضافه نمودهاند.
«پیام رسانپیامرسان فوری» [[نشان تجاری سرویس|نام تجاری خدماتی]] است که به نام شرکت [[تایم وارنر]] ثبت شدهاست،<ref>[http://www.uspto.gov/web/offices/com/sol/foia/ttab/decsum/2006/16jan06.pdf Summary of final decisions issued by the trademark trial and appeal board, January 16-20, 2006]</ref> و نمیتواند در مورد نرمافزارهایی که با AOL مرتبط نیستند در آمریکا به کار رود. به همین دلیل سازندگان نرمافزار پیام رسانیپیامرسانی که پیشتر به نام گیم (Gaim) خوانده میشد، در آوریل ۲۰۰۷ اعلام نمودند که نام این نرمافزار را به پیجین (Pidgin) تغییر دادهاند.<ref>[http://www.pidgin.im/index.php?id=177 «Important and Long Delayed News"], Announcement of Gaim renaming (to [[نیمزبان|Pidgin]]), April 6, 2007</ref>
== نرمافزارهای کارخواه<ref>واژه «کارخواه» معادل مصوب واژه انگلیسی «Client» در قلمرودانش رایانهاست. - نسخه PDF واژهها ی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، واژگان مصوب بین سالهای 1375 تا 1386 http://www.persianacademy.ir/UserFiles/File/Mosavvab/01_Latin_(A_Z).rar</ref> ==
معمولاً هر سرویس پیام رسانیپیامرسانی فوری مدرنی، نرمافزار کارخواه خود را عرضه میکند که میتواند به صورت نرمافزار قابل نصب ویا [[برپایه مرورگر]] باشد. عموماً هر نرمافزار تنها با سرویس شرکت خود کار میکند، اما پارهای از آنها امکان محدودی برای کار با سرویسهای شرکتهای دیگر نیز دارند. نرمافزارهایی نیز از طرف شرکتهای سومی ارائه شدهاست که امکان اتصال به اکثر سرویس دهندههای اصلی پیام رسانیپیامرسانی فوری را دارند. نمونههایی از این نرمافزارها عبارتند از: [[پیجین (نرمافزار)|Pidgin]], [[Trillian]], [[Meebo]], [[Adium]]، [[کیونکست (رایانه)|Qnext]] [[پیامرسان میراندا]] و [[Digsby]].
== همکنشپذیری ==
[[پرونده:Pidgin Screenshot Ubuntu.png|بندانگشتی|200px|چپ|پنجره گپ چند صفحهای [[پیجین (نرمافزار)|پیجین]](Pidgin) در [[لینوکس]]]]
نرمافزارهای پیام رسانیپیامرسانی فوری استاندارد رایگان کارکردهایی چون انتقال فایل، لیست تماسها و امکان بازکردن چند پنجره گفتگوی همزمان را ارائه میدهند. این ممکن است نیازهای یک کسب و کار کوچک را برطرف نماید اما سازمانهای بزرگ به نرمافزارهای پیچیده تری نیاز دارند که بتوانند با یکدیگر کار کنند. راهی که پیش روی این سازمانهاست استفاده از نسخههای سازمانی برنامههای پیام رسانیپیامرسانی فوری است.
این برنامهها شامل عناوینی چون [[اکسامپیپی]]، [[IBM Lotus Sametime]]، [[مایکروسافت لینک]] وغیره میباشند که اغلب با سایر نرمافزارهای سازمانی مثل سیستمهای گردش کار به شکل یکپارچه کار میکنند. این نرمافزارهای سازمانی یا [[یکپارچهسازی نرمافزارهای سازمانی]] (EAI) غالباً با محدودیتهایی نظیر دخیره اطلاعات در یک قالب مشترک ساخته میشوند.
تلاشهای بسیاری جهت ایجاد یک استاندارد یگانه برای پیام رسانیپیامرسانی فوری انجام شدهاست: پروتکلهای [[SIP]] و [[SIMPLE]] [[گروه ویژه مهندسی اینترنت]]، [[APEX]], [[Prim]]، [[اکسامپیپی]] و [[IMPS]].
بیشتر تلاشها در جهت ایجاد یک استاندارد یکتا برای عرضهکنندگان اصلی پیام رسانیپیامرسانی فوری (مانند AOL, Yahoo, Microsoft) با شکست مواجه شده و هریک به استفاده از پروتکلهای اختصاصی خود ادامه میدهند.
اما درحالی که بحثها در IETF به بنبست رسیده بود، [[رویترز]] اولین توافقنامه اتصال بین سرویس دهندهها را در سپتامبر ۲۰۰۳ امضا نمود. این توافقنامه به کاربران AIM, ICQ و MSN امکان میداد تا با همتاهای [[پیامرسانی رویترز]] حرف بزنند و بالعکس. پیرو این اتفاق، مایکروسافت، یاهو و آمریکا آنلاین معاملهای را منعقد نمودند که مطابق آن کاربران Live Communication Server مایکروسافت میتوانستند با سایر کاربران عمومی پیام رسانیپیامرسانی فوری حرف بزنند. طی این معامله SIP/SIMPLE به عنوان استاندارد [[همکنشپذیری]]<ref>«همکنشپذیری» واژه مصوب فرهنگستان و معادل "Interoperability" در زبان انگلیسی است. - فرهنگ واژههای مصوّب فرهنگستان ـ دفتر پنجم (نسخه pdf) http://www.persianacademy.ir/UserFiles/File/Mosavvab/05_LATIN.rar</ref> پروتکلها تعیین شد. جدای از این موارد، مایکروسافت و یاهو در ۱۳ اکتبر ۲۰۰۵ اعلام کردند که از ربع سوم سال ۲۰۰۶ با استفاده از استاندارد SIP/SIMPLE با یکدیگر همکنشپذیر خواهند بود. به دنبال آن در دسامبر ۲۰۰۵ گوگل و یاهو قرارداد شراکت راهبردی را امضا نمودند که مطابق آن کاربران گوگل تاک میتوانند با کاربران ICQ و AIM حرف بزنند به شرط آنکه یک حساب AIM نیز داشته باشند.
دو راه برای آمیختن پروتکلهای نامتجانس وجود دارد:
# یک راه، ترکیب پروتکلهای مختلف در ''برنامه کارخواه پیام رسانیپیامرسانی فوری'' (IM Client) است.
# راه دیگر ترکیب پروتکلهای متفاوت در ''برنامه کارساز پیام رسانیپیامرسانی فوری''(IM Server) است. این روش وظیفه ارتباط با سرویسهای دیگر را به گردن کارساز (سرور) میاندازد. کارخواهها نیاز به دانستن پروتکلهای پیام رسانیپیامرسانی فوری ندارند. مثلاً LCS 2005 Public IM Connectivity. این دیدگاه در کارسازهای XMPP رواج دارد. هرچند این گونه پروژهها که با نام پروژههای انتقال خوانده میشوند، مانند هر پروژه دیگری که با پروتکلهای بسته و اختصاصی سر و کار دارد، از مشکلات [[مهندسی معکوس]] رنج میبرند.
برخی رویکردها با محدودسازی دسترسی به کارساز، به سازمانها اجازه میدهد که یک شبکه پیام رسانیپیامرسانی فوری خصوصی داشته باشند. (کل شبکه پیام رسانیپیامرسانی فوری پشت [[دیواره آتش]] قرار میگیرد). درمقابل سیستمهای پیام رسانیپیامرسانی برخی سازمانها به کاربران ثبت شده اجازه میدهد تا از خارج شبکه محلی سازمان نیز با استفاده از پروتکل ایمن [[اچ تی تی پی اس]](HTTPS)، به سیستم متصل شوند. یک کارساز پیام رسانیپیامرسانی فوری اختصاصی از مزایایی چون لیست تماسهای از پیش آماده، تصدیق هویت یکپارچه (Integrated Authentication) و امنیت و محرمانگی بیشتر برخوردار است.
پارهای از شبکه، تغییراتی به وجود آوردهاند تا جلوی استفاده کارخواههای چند شبکهای از شبکه خودشان را بگیرند. مثلاً [[تریلیان]] (Trillian) مجبور به انتشار چندین بازبینی و [[وصله (رایانه)|وصله نرمافزاری]] شد تا کاربرانش بتوانند به شبکههای MSN و AOL و Yahoo متصل شوند. سرویسدهندههای اصلی مسایلی چون نیاز به توافقنامه رسمی و نگرانیهای امنیتی را به عنوان دلایل این تغییرات عنوان کردهاند.
استفاده از [[پروتکل اختصاصی|پروتکلهای اختصاصی]] به این معنا بودهاست که بسیاری از شبکههای پیام رسانیپیامرسانی فوری با یکدیگر سازگار نیستند و افراد از برقراری ارتباط با دوستان خود در شبکههای دیگر ناتوان بودهاند.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/magazine/8698174.stm BBC News - Instant messaging: This conversation is terminated<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
== پیام رسانیپیامرسانی فوری سیار ==
[[پیام رسانیپیامرسانی فوری سیار]] فناوری است که سبب میشود سرویسهای پیام رسانیپیامرسانی فوری از دستگاههای سیار نیز قابل دسترسی باشند. این دستگاهها شامل [[تلفن همراه|تلفنهای همراه]] استاندارد، [[آیفون|آی فون]](iPhone)، [[بلک بری]](blackberry)، [[اندروید]](Android)، و دستگاههای مبتنی بر [[ویندوز موبایل]] میشود. این کار به دو طریق انجام میشود:
* '''کارخواههای جاسازی شده'''(Embedded Clients) - برای هر دستگاه کارخواه ویژه آن طراحی شود.
* '''بسترهای بدون کارخواه''' (Clientless Platforms) - برنامه بر پایه مرورگر که نیاز به بارگیری هیچ نرمافزار دیگری ندارد و به همه کاربران و دستگاههای مختلف اجازه میدهد که از این طریق به سرویس پیام رسانیپیامرسانی اینترنتی آنها متصل شوند. در عمل قابلیتهای محدود مرورگر هاباعث ایجاد مشکلاتی میشود.
== در مرورگر وب ==
[[جی میل]] در صفحه وب خود قابلیت پیام رسانیپیامرسانی فوری را دارد و میتوان با یک [[مرورگر وب]] و بدون نیاز به بارگیری و نصب نرمافزار از آن استفاده کرد. بعدها [[یاهو]] و [[هات میل]] هم این ویژگی را پیاده کردند. وبگاه [[میبو]] (Meebo) هم امکان دسترسی به چندین سرویس پیام رسانیپیامرسانی مختلف را فراهم میکند. این سرویسها معمولاً محدود به متن هستند و شامل صدا و تصویر نمیشوند.
== زبان پیامرسانی فوری ==
== کاربردهای تجاری ==
ثابت شدهاست که فناوری پیام رسانیپیامرسانی فوری، از این لحاظ که پذیرش کاربرد آن در کسب و کار در وهله اول به صورت داوطلبانه و از جانب خود کارکنان آغاز شدهاست تا با اجبار رسمی یا تدارکات دپارتمانهای فناوری اطلاعات، به فناوریهایی چون رایانه شخصی، پست الکترونیک و [[وب جهان گستر]] شباهت دارد. دهها میلیون از حسابهای کاربری پیام رسانیپیامرسانی فوری توسط کارکنان شرکتها یا دیگر سازمانها برای مقاصد تجاری استفاده میشوند.
در پاسخ به تقاضای موجود برای یک سیستم پیام رسانیپیامرسانی در سطح تجاری که بتواند امنیت و قانونمند بودن را تضمین کند، گونهای جدید از پیام رسانیپیامرسانی فوری به نام «پیام رسانیپیامرسانی فوری سازمانی» (Enterprise Instant Messaging یا به اختصار EIM) توسط شرکت نرمافزار [[لوتوس (شرکت نرمافزار)|لوتوس]] (Lotus Software) در سال ۱۹۹۸
با افتتاح پروژه Lotus Sametime آغاز شد. پس از مدت کوتاهی مایکروسافت نیز نمونه مشابهی به نام پیام رسانیپیامرسانی فوری [[مایکروسافت اکسچنج سرور]] روانه بازار نمود. بعدها بستر جدیدی به نام [[Microsoft Office Live Communication Server]] بوجود آورد و سپس در اکتبر ۲۰۰۷، [[Office Communication Server]] 2007 را منتشر ساخت. [[اوراکل|شرکت اوراکل]] نیز با معرفی Oracle BeeHive به این بازار پیوست.<ref name="Oracle Beehive offers enterprise instant messaging">{{cite web | url=http://www.cmswire.com/cms/enterprise-20/oracle-buzzes-with-updates-for-its-beehive-collaboration-platform-004538.php | title=Oracle Buzzes with Updates for its Beehive Collaboration Platform | publisher=CMSWire| date=2009-05-06 | accessdate=2009-07-16}}</ref> بسترهای EIM پیشرو در حال حاضر عبارتند از [[IBM Lotus]], [[Microsoft Office Communication Server]] و [[Jabber XCP]]. علاوه بر اینها بسترهایی نیز هستند که برای یک صنعت خاص طراحی شدهاند مانند [[Reuters Messaging]] و [[بلومبرگ (ابهامزدایی)]] که قابلیتهایی برای شرکتهای مالی در آنها تعبیه شدهاست.
== مرور محصولات ==
محصولات پیام رسانیپیامرسانی فوری را میتوان به دو دسته تقسیم نمود: پیام رسانیپیامرسانی فوری سازمانی (EIM)<ref>[http://im.about.com/od/imforbusiness/a/topbizims.htm Better Business IMs - Business Technology<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و پیام رسانیپیامرسانی فوری مصرفکننده(CIM).<ref>[http://im.about.com/b/2008/03/15/reader-questions-im-privacy-at-work.htm Reader Questions IM Privacy at Work<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> راه حلهای سازمانی اغلب از یک کارساز پیام رسانیپیامرسانی فوری داخلی استفاده میکنند اما این راه حل به ویژه برای کسب و کارهای کوچک با بودجه محدود، شدنی نیست. راه حل دوم که استفاده از CIM است که از مزیت پیادهسازی ارزان و عدم نیاز به سرمایهگذاری برای سختافزار و نرمافزار برخوردار است.
برای مصارف سازمانی، به دلیل نگرانیهای امنیتی، رمزگذاری(encryption) و بایگانی پیامها(message archiving) از اهمیت بسزایی برخوردارند. گاهی به دلیل استفاده از چند [[سیستم عامل]] مختلف در یک سازمان به نرمافزاری نیاز است که بیش از یک بستر را پشتیبانی کند. به عنوان مثال ممکن است در سازمانی برای دپارتمانهای اداری از Windows XP و در بخش تولید نرمافزار از [[لینوکس]] استفاده کنند.
== ریسکها و مشکلات ==
اگرچه پیام رسانیپیامرسانی فوری مزایای بسیاری به دنبال دارد، اما استفاده از آن ریسکها و مشکلاتی را نیز به ویژه در محیطهای کاری به همراه دارد. برخی از این ریسکها و مشکلات عبارتند از:
* ریسکهای امنیتی (مثلاً از پیام رسانپیامرسان فوری برای آلوده ساختن رایانهها با ویروس و [[جاسوسافزار]] (Spyware) و اسب تروا و کرم استفاده میشود.
* ریسکهای سازگاری با قانون
* استفاده نامناسب
=== ریسکهای امنیتی ===
کراکرها (هکرهای بدخواه یا هکرهای [[کلاه سیاه]]) پیوسته از پیام رسانیپیامرسانی فوری به عنوان وسیلهای برای ترتیب دادن حملات [[فیشینگ]](phishing)و ارسال [[یو آر ال]]های سمی و فایلهای آلوده به ویروس سود جستهاند و از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ به گفته مرکز امنیت پیام رسانیپیامرسانی فوری بیش از ۱۱۰۰ حمله مجزا انجام دادهاند.<ref>{{cite web|url=http://www.imsecuritycenter.com|title=IM Security Center|accessdate=2007-05-13}}</ref> هکرها از دو راه برای تحویل کد بدخواه (malicious code) از طریق پیام رسانهای فوری دارند: تحویل [[ویروس رایانهای|ویروس]]، [[اسب تروا(رایانه)|اسب تروا]] و [[جاسوس افزار]] در داخل فایلهای آلوده یا استفاده از یک آدرس وب به همراه یک متن «مهندسی اجتماعی شده» که کاربر را میفریبد تا بر روی آن یوآرال کلیک نماید و اورابه وبگاهی هدایت میکند که نرمافزار بدخواه از آنجا بارگیری(download) میشود. ویروسها، [[کرم رایانهای|کرمهای رایانهای]] و اسبهای تروا از راه ارسال خودشان به لیست دوستان فردی که قبلاً رایانه اش آلوده شده به سرعت تکثیر میشوند. یک حمله مؤثر توسط آدرس وب آلوده میتواند در مدتی کوتاه به دهها هزار رایانه دیگر منتقل شود.
پیامها معمولاً به صورت [[متن ساده]] منتقل میشوند و از این رو در معرض استراق سمع(eavesdropping) قرار دارند. علاوه بر این نرمافزارهای پیام رسانیپیامرسانی فوری پورتهای UDP را به روی دنیا باز میکنند و میزان خطر را با ایجاد نقاط آسیبپذیری افزایش میدهند.<ref>{{cite journal
| title = Why just say no to IM at work
| date = 2009-10-29
=== ریسکهای سازگاری با قانون ===
علاوه بر تهدیدات امنیتی، استفاده از پیام رسانیپیامرسانی فوری در محل کار ریسک عدم رعایت قوانین و مقررات حاکم بر ارتباطات الکترونیکی در کسب و کار را به وجود میآورد. در کشور آمریکا به تنهایی بیش از ۱۰۰۰۰ قانون ومقررات مختلف برای پیام رسانیپیامرسانی الکترونیکی و نگهداری سوابق وجود دارد.<ref>{{cite web|url=http://searchstorage.techtarget.com/tip/0,289483,sid5_gci906152,00.html|title=ESG compliance report excerpt, Part 1: Introduction |accessdate=2007-05-13}}</ref>
که از این میان [[قانون ساربینز-اکسلی]]، HIPAA و SEC17a-3 شناخته شده ترند. بیشتر کشورهای دنیا مقرراتی برای پیام رسانیپیامرسانی الکترونیکی و نگهداری سوابق الکترونیکی را مشابه به آمریکا وضع میکنند. متعارفترین مقررات مربوط به استفاده از پیام رسانیپیامرسانی فوری در محل کار درمرتبط است با نیاز به تولید بایگانی ارتباطات تجاری که برای دولت یا درخواست قضایی تحت قانون قابل قبول باشد. بسیاری از ارتباطات پیام رسانیپیامرسانی فوری در رده ارتباطات تجاری قرار میگیرند و باید بایگانی شده و قابل بازیابی باشند.
=== استفاده نامناسب ===
تمام انواع سازمانها باید از خود در مقابل مشکل استفاده نادرست کارکنانشان از پیام رسانیپیامرسانی فوری مراقبت کنند. طبیعت غیررسمی، سریع و به ظاهر ناشناس پیام رسانیپیامرسانی فوری آن را کاندیدایی برای سوءاستفاده در محیط کار میکند. در اکتبر ۲۰۰۶ موضوع استفاده نامناسب از پیام رسانیپیامرسانی فوری در محیط کار صفحه اول اخبار شد، وقتی که مارک فولی (Mark Foley)، یکی از اعضای کنگره آمریکا پس از پذیرفتن ارسال پیامهای فوری توهین آمیز با محتوای جنسی به یک فرد زیر سن قانونی از رایانه دفتر کنگره اش، از کرسی خود استعفا داد. رسوایی مارک فولی به پوشش رسانهای و سیل مقالات روزنامهها در مورد خطرات استفاده نامناسب از پیام رسانیپیامرسانی فوری در محیط کار انجامید. در بیشتر کشورها شرکتها مسوولیتی قانونی برای اطمینان از وجود یک محیط کار بدون آزار برای کارکنانشان هستند. استفاده از رایانهها، شبکهها و نرمافزارهای تحت مالکیت سازمان برای آزار یا پخش لطیفهها و ادبیات نامناسب مشکلی است نه تنها به توهینکننده بلکه به استخدامکننده نیز مربوط است.
== شمار کاربران ==
توجه داشته باشید که بسیاری از اعداد یاد شده در این بخش، مستقیماً قابل مقایسه نیستند و پارهای از آنها برپایه حدس و تخمین محاسبه شدهاند. بعضی از اعداد توسط صاحبان کل یک سیستم پیام رسانیپیامرسانی ارائه شدهاند و بعضی توسط فروشندگان تجاری بخشی از یک سیستم توزیع شده. بعضی از شرکتها به انگیزه درآمد تبلیغاتی بیشتر ویا جذب شرکای تجاری و مشتریان، تمایل به بالاترنشان دادن شمار کاربران خود دارند. همچنین مهم است که در نظرداشته باشید که برخی از اعداد گزاش شده شمار کاربران فعال را نشان میدهندوبرخی شمار کلی کاربران را بازگو میکنند. برخی تنها کاربرانی را شامل میشوند که در دوره اوج مصرف وارد سیستم شدهاند.
{| class="wikitable"
|-
| [[یاهو! مسنجر]]
| ۲۴۸ میلیون کاربر ثبت شده فعال جهانی (اشاره به تمام کاربران یاهو دارد و نه فقط کاربران پیام رسانیپیامرسانی فوری یاهو(Yahoo Messenger)))
| [http://www.searchenginejournal.com/yahoo-to-support-openid-for-its-248-million-users-openid-to-support-yahoo-ids/6258/ 17 ژانویه ۲۰۰۸]
|-
|