ویکی‌پدیا

یوری گاگارین: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
Gharouni (بحث | مشارکت‌ها)
مدیران
۴۰٬۵۱۲ ویرایش‌ها
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
ربات‌ها
۱۳۳٬۲۴۲ ویرایش‌ها
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۱۹:
|تاریخ گزینش=۷ مارس ۱۹۶۰
|ماموریت=[[وستوک-۱]]
|نشان ماموریتمأموریت=
|بازنشستگی=
|آرامگاه=[[آرامگاه دیوار کرملین]]، [[مسکو]]
خط ۳۲:
== زندگی ==
=== کودکی ===
یوری گاگارین در تاریخ ۹ مارس ۱۹۳۴ میلادی در روستای [[کلوشینو]] در نزدیکی شهر [[گاگارین (شهر)|گژاتسک]] واقع در [[استان اسمالنسک]] در کشور [[روسیه]] ([[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|اتحاد شوروی]]) چشم به جهان گشود. نام شهر گژاتسک سال‌ها بعد در ۱۹۶۸، به افتخار گاگارین به «[[گاگارین (شهر)|شهر گاگارین]]» تغییر داده شد. پدرش الکسی ایوانویچ گاگارین (۱۹۷۳–۱۹۰۲)، و مادرش آنا تیموفیونا ماتویوا گاگارینا (۱۹۸۴–۱۹۰۳) هردو در یک مزرعه تعاونی به کار اشتغال داشتند. این زوج ۴ فرزند داشتند که یوری سومین آنهاآن‌ها بود.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=Paul Rodgers|کد زبان=en|تاریخ=2 April 2011|وبگاه=Independent|نشانی=https://www.independent.co.uk/news/science/yuri-gagarin-the-man-who-fell-to-earth-2257505.html|عنوان=Yuri Gagarin: The man who fell to Earth}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=2008-03-26|وبگاه=|نشانی=https://web.archive.org/web/20080326180036/http://www.time.com/time/europe/hero2006/gagarin.html|عنوان=Yuri Gagarin {{!}} TIME Europe Magazine {{!}} 60 Years of Heroes|بازبینی=2017-09-23}}</ref>
 
=== جنگ جهانی دوم ===
یوری روز یکم سپتامبر ۱۹۴۱ در روستای کلوشینو به دبستان رفت، اما در ۱۲ اکتبر همان سال روستای آنهاآن‌ها را نیروهای [[آلمان نازی]] اشغال کردند و مدارس به مدت دو سال تعطیل شدند. همانند بسیاری از خانواده‌های دیگر در [[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|شوروی]]، خانواده گاگارین در طول [[جنگ جهانی دوم]] با مشکلات زیادی مواجه بودند. نیروهای اشغالگر در سال ۱۹۴۳ خواهر و برادر بزرگترش زویا و والنتین را برای کار اجباری به اردوگاه‌های نازی‌ها بردند، این دو تا پایان جنگ نتوانستند خانواده‌شان را ببینند.<ref name=":0" />
 
یوری گاگارین در مدرسه دانش‌آموزی کوشا و درسخوان و به قول معلم مدرسه‌اش گهگاهی هم بازیگوش بود! او از کودکی به پرواز علاقه داشت، هواپیماهای مدل می‌ساخت و کتاب‌های [[ژول ورن]] را با علاقه مطالعه می‌کرد؛<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=24 Feb 2011|وبگاه=The Voice of Russia|نشانی=https://sputniknews.com/voiceofrussia/2011/02/24/45970634.html|عنوان=Yuri Gagarin’s childhood|بازبینی=2017-09-22}}</ref> معلم ریاضی و فیزیک او در طول جنگ جهانی دوم خلبان نیروی هوایی [[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|شوروی]] بوده، و این موضوع شاید در علاقه گاگارین به پرواز بی‌تاثیر نبوده باشد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=Ekaterina Shubnaya|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=RT Russiapedia|نشانی=http://russiapedia.rt.com/prominent-russians/space-and-aviation/yury-gagarin/|عنوان=Yury Gagarin – Russiapedia Space and aviation Prominent Russians|بازبینی=2017-09-22}}</ref>
خط ۴۱:
=== گاگارین نوجوان ===
[[پرونده:В. И.Гагарина, С. Р. Эйвазова, Ю. А. Гагарин София, Болгария 1966 год.jpg|بندانگشتی|والنتینا گریاچوا، Sima Eivazova و یوری گاگارین در بلغارستان در سال ۱۹۶۶]]
در سال ۱۹۴۹ پس از اتمام تحصیلات ابتدایی، یوری در یک مدرسه شبانه فنی آهنگری در بخش [[ریخته‌گری]] به کارآموزی مشغول شد. در ۱۹۵۱ برای ادامه تحصیلات در هنرستان فنی [[ساراتوف]] قبول شد. همزمانهم‌زمان با تحصیل در هنرستان، یوری که همیشه به پرواز علاقه داشت، به عضویت باشگاه هوایی ساراتف درآمد تا فوت و فن پرواز با [[هواپیما]]ی سبک را فراگیرد. پشتکار بالای یوری باعث شد که در هنرستان و باشگاه پرواز بدرخشد، طوری کهطوری‌که در سال ۱۹۵۱ با رتبه درخشان از هنرستان فارغ‌التحصیل شد و در سال ۱۹۵۵ هم نخستین پرواز انفرادی خود را با هواپیمای سبک [[یاک-۱۸]] انجام داد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en-gb|تاریخ=|وبگاه=YuriGagarin50.org|نشانی=http://yurigagarin50.org/history/gagarins-life?report_id=104&recid=25|عنوان=Gagarin's life|بازبینی=2017-09-22}}</ref>
 
=== دانشکده نیروی هوایی و ازدواج ===
خط ۶۶:
 
=== گزینش نخستین فضانوردان ===
تا روزهای پیش از پرواز، هر شش عضو منتخب در گروه مورد آزمایش‌های دشواری قرار گرفتند تا استقامت جسمی و روانی آنهاآن‌ها محرز شود. روز ۱۷ مارس سال ۱۹۶۱ فضانوردان منتخب، تیم بزرگ پشتیبانی و گروهی از مقامات رسمی وارد [[پایگاه فضایی بایکونور]] شدند.{{مدرک}}
 
روز ۸ آوریل یعنی تنها چند روز پیش از پرواز فضایی، یوری گاگارین به عنوان نامزد اصلی پرواز گزینش شد. [[گرمان تیتوف]] به عنوان [[فضانورد]] ذخیره تعیین شد تا در صورت بروز هرگونه مشکلی برای گاگارین، بتواند بجایبه جای او پرواز کند.<ref name="ruswebspacevostok1" /> در مورد دلایل انتخاب گاگارین حدس و گمان‌های گوناگونی وجود دارد؛ برخی معتقدند که پیشینه کارگری خانواده او، نام خانوادگی یا حتی محل تولد او باعث شده‌بود که [[حزب کمونیست اتحاد شوروی|حزب کمونیست شوروی]] او را به [[گرمان تیتوف]] ترجیح دهد. شکی نیست که شخصیت گرم و اجتماعی و رسانه پسند او از دلایل مهم گزینشش بوده‌است.{{مدرک}}
 
پس از روشن شدن دو نامزد اصلی پرواز، [[سرگئی کارالیوف]] ضمن دیدار با گاگارین و [[گرمان تیتوف|تیتوف]] به آنهاآن‌ها اطلاع داد که فضاپیما در تاریخ ۸ آوریل آماده خواهد بود و پرواز برای روزهای ۱۰ تا ۱۲ آوریل برنامه‌ریزی شده‌است. دو روز بعد، جلسه‌ای رسمی با حضور مقامات بلندپایه دولت [[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|شوروی]]، مسئولان [[سازمان فضایی شوروی]] و هر شش [[فضانورد]] در یکی از پایگاه‌های نیروی هوایی در کنار رود [[سیردریا]] برگزار شد. این جلسه با سخنان [[سرگئی کارالیوف]] و با ارائه چکیده‌ای از فعالیت‌های گذشته و برنامه‌های آینده آغاز شد. وی گفت{{مدرک}}: {{نقل قول|«[با اینکه] تنها ۴ سال از زمانی که [[اسپوتنیک-۱|اولین ماهواره جهان]] را به فضا پرتاب کردیم می‌گذرد، ما برای فرستادن اولین انسان به فضا آمادگی کامل داریم. شش کیهان‌نورد اینجا حضور دارند و همگی برای انجام این مأموریت از آمادگی لازم برخوردارند. تصمیم بر این شده که نخستین پرواز توسط یوری گاگارین انجام شود، و دیگران در پروازهای آتی شرکت کنند؛ [چون] تا پایان امسال ده فروند [[وستوک|فضاپیمای وستوک]] برای پرواز آماده خواهند بود. سال آینده فضاپیماهایی با ۲ و ۳ سرنشین خواهیم داشت، و فکر کنم کیهان‌نوردانی که اینجا هستند بدشان نیاید ما را در این سفرهای فضایی همراهی کنند. باور داریم که [این] فضاپیما برای پرواز کاملاً آماده شده و پرواز موفقی خواهد داشت. یوری الکسی‌یویچ، برایت آرزوی موفقیت بسیار دارم»}}
 
در این میان [[خبرگزاری تاس]]، خبرگزاری رسمی دولت شوروی، سه بیانیهٔ گوناگون برای نخستین پرواز فضایی تهیه کرد. بیانیه نخست، اعلام خبر موفقیت پرواز نخستین فضانورد جهان بود. بیانیه دوم در صورتی مخابره می‌شد که فضانورد برخلاف برنامهٔ پیشین در خاک کشوری غیر از شوروی یا در اقیانوس فرود بیاید، و شامل درخواست کمک بین‌المللی برای یافتن او بود. بیانیه سوم برای بدترین حالت یعنی از دست رفتن فضانورد تهیه شده بود. خوشبختانه بیانیه‌های دوم و سوم هیچگاه بکار نیامد.{{مدرک}}
خط ۷۹:
به همین دلیل فضاپیمای [[وستوک-۱]] بگونه‌ای ساخته شده بود که تمام پرواز را بطور خودکار انجام دهد. تنها راه از کار انداختن کنترل خودکار و به دست گرفتن [[ناوبری]] فضاپیما، وارد کردن شماره رمز ویژه‌ای در سیستم [[ناوبری]] بود. این شماره رمز — عدد «۲۵» — روی کاغذی نوشته شده و در پاکتی سربسته در داخل فضاپیما قرار داده شده بود.{{مدرک}}
 
کنترل دستی فضاپیما تنها در حالتی امکان داشت که فضانورد در حالت روانی مناسب قرار داشته، توان بازکردنباز کردن پاکت، خواندن شماره رمز، و وارد کردن آن شماره به سامانهٔ [[ناوبری]] را داشته باشد!<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.astronautix.com/flights/vostok1.htm |عنوان=وستک-۱ |تاریخ بازدید=۱۲ بهمن ۱۳۸۶ |نویسنده=مارک وید |ناشر=وبگاه استروناتیکس |زبان=انگلیسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6VaPxCZ | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref>
 
== نخستین پرواز فضایی انسان ==
خط ۱۰۳:
{{نقل قول|«به محض اینکه کار موتور ترمز پایان یافت، فضاپیما تکان شدیدی خورد و شروع کرد به چرخش با سرعت بالا دور محور خودش، سرعت چرخش حدود ۳۰ درجه در ثانیه بود. همه چیز می‌چرخید. این رویداد بر فراز قاره [[آفریقا]] رخ داد، از پنجره یک لحظه قاره آفریقا، یک لحظه افق زمین و لحظه دیگر آسمان را می‌دیدم. اصلاً وقت نداشتم خودم را در برابر نور شدید آفتاب محافظت کنم که کور نشوم. پاهایم را به سمت پنجره پایینی بردم که جلوی نور را بگیرد اما پنجره را نبستم چون می‌خواستم موقعیت خودم را بدانم و ببینم اوضاع از چه قرار است.»}}
 
با ورود به لایه‌های ضخیم‌تر جو زمین، فضاپیما دچار دوران و تکان‌های شدیدتری شد. با این وجود، گاگارین اعتماد به نفس خود را از دست نداد و باور داشت که هنوز فضاپیما شانس فرود عادی را از دست نداده:<ref name="ruswebspacevostok1" /> {{نقل قول|«من به کنترل زمین اطلاع دادم که مرحله جداسازی بر اساس برنامه روی نداده. اما هنوز به نظرم موقعیت اضطراری نبود، و من روی صفحه کنترل کُد VN4 را به زمین مخابره کردم.» (معنی کُد: همه چیز بخوبیبه خوبی پیش می‌رود)||}}
 
این حالت حدود ده دقیقه ادامه داشت تا اینکه کابل‌ها در اثر [[گرما|حرارت]] شدید ناشی از ورود به جو زمین سوختند و بالاخره کپسول گاگارین در ساعت ۱۰:۳۵ دقیقه آزاد شد. گاگارین اعتقاد داشت که در بدترین لحظات این حادثه، شتابی در حدود ۱۰ جی (G-force) به او وارد می‌شده‌است:<ref name="ruswebspacevostok1" />{{نقل قول|«در یک لحظه، برای حدود ۲–۳ ثانیه، داده‌های روی صفحه کنترل محو شدند و جلوی چشمانم تیره شد. خودم را محکم گرفتم و تلاش کردم در برابر فشار مقاومت کنم، تا بالاخره همه چیز تقریباً به حالت عادی برگشت.»}}
خط ۱۱۰:
گاگارین پس از ۱۰۸ دقیقه پرواز و یک دور گردش کامل در مدار زمین، در ۲۶ کیلومتری جنوب غربی شهر [[انگلس (شهر)|انگلس]] در منطقه [[ساراتوف]] فرود آمد. این نقطه از منطقه پیش‌بینی شده برای فرود فاصله زیادی داشت و کسی برای استقبال از او حاضر نبود. آنا آکیمووا تاتارووا، همسر جنگلبان محلی و نوه ۶ ساله‌اش اولین کسانی بودند که گاگارین را پس از فرود دیدند. یوری گاگارین ماجرا را این‌گونه تعریف می‌کند{{مدرک}}:
 
{{نقل قول|«آنها وقتی مرا با لباس و کلاه فضایی و چتر نجاتم دیدند، ترسیدند و عقب رفتند. من به آنهاآن‌ها گفتم نگران نباشید من هم مثل شما شهروند شوروی هستم، همین الان از فضا برگشتم و دنبال تلفن می‌گردم که به مسکو زنگ بزنم.»}}
 
گاگارین پس از تماس تلفنی با دفتر نیروی هوایی، پیامی به این مضمون فرستاد: ''«پیامی برای نیروی هوایی، مأموریت با موفقیت انجام شد، در این موقعیت (...) فرود آمدم، حالم خوب است، ضرب‌دیدگی و شکستگی هم ندارم. گاگارین»''.{{مدرک}}
خط ۱۲۸:
== پس از پرواز تا مرگ ==
[[پرونده:Kremlin Wall Necropolis 08.JPG|بندانگشتی|پلاک نشان دفن گاگارین در دیوار کرملین]]
در سال ۱۹۶۲، یوری گاگارین به سمت معاونت شورای عالی [[اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی|اتحاد شوروی]] منصوب شد، اما پس از مدتی به مرکز فضانوردی شوروی در «[[شهرک ستاره‌ها]]» بازگشت و به مدت ۷ سال در گروهی کار کرد که هدفشان طراحی فضاپیماهایی با قابلیت استفاده مجدد بود. وی پس از مدتی به سمت معاون مدیریت [[شهرک ستاره‌ها]] انتخاب شد، و همزمانهم‌زمان به تمریناتش به عنوان خلبان [[هواپیمای جنگنده]] ادامه داد.{{مدرک}}
 
در روز ۲۷ مارس ۱۹۶۸، هواپیمای [[میگ-۱۵]] یوری گاگارین و مربی پروازش طی یک پرواز تمرینی دچار سانحه شد و سقوط کرد و هردو سرنشین آن کشته شدند.<ref>http://tabnakbato.ir/fa/news/104388/سالروز-درگذشت-نخستین-فضانورد-جهان-عکس</ref>
خط ۱۴۱:
در سال ۲۰۰۷ پیشنهادی مطرح شد مبنی بر اینکه پژوهش‌های جدیدی در مورد سقوط یوری گاگارین با استفاده از فناوری نوین انجام گیرد. اما دولتمردان [[روسیه]] نیاز به انجام پژوهش‌های مجدد را غیرضروری دانستند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://web.archive.org/web/20070520045051/http://www.mosnews.com/news/2007/04/12/gagarininjuiry.shtml |عنوان=کرملین پیشنهاد پژوهش در مورد علت مرگ نخستین فضانورد را رد کرد. |تاریخ بازدید=۱۰ بهمن ۱۳۸۶ |سال=۲۰۰۷ |ناشر=وبگاه اخبار مسکو |زبان=انگلیسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6VhI8bA | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref>
 
تمامی قطعات جمع‌آوری شده از لاشه میگ-۱۵ یوری گاگارین در محفظه‌های سربسته نگهداری می‌شود و امکان پژوهش روی آنهاآن‌ها در آینده وجود دارد.{{مدرک}}
 
== یادمان، افتخارات و نشان‌های گاگارین ==
خط ۱۵۴:
هر ساله در شب ۱۲ آوریل، جشن‌هایی با نام «[[شب یوری]]» برای یادبود یوری گاگارین در نقاط مختلف جهان برپا می‌شود. در برخی از این مراسم علاوه بر علاقه‌مندان به سفرها و اکتشافات فضایی، [[فضانورد]]ان سرشناس نیز شرکت می‌کنند. در سال ۲۰۰۸ در [[شب یوری]]، ۴۹ کشور جهان میزبان ۱۶۸ جشن بودند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.yurisnight.net/2008 |عنوان=شب یوری ۲۰۰۸ |تاریخ بازدید=۱۸ بهمن ۱۳۸۷ |زبان=انگلیسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6VhxG2y | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref>
 
زمان پرتاب [[اسپوتنیک-۱]] به [[فضا]] را سرآغاز [[عصر فضا]] می‌نامند، در حالیکه سفر یوری گاگارین به فضا نیز همپای مدارگردی این [[ماهواره]]، تاریخ‌ساز بوده‌است. از این رو بود که سه [[منجم]] آماتور به نامهای [[لورتا هیدالگو]]، [[جرج وایت ساید]] و [[تریش گارنر]] در سال ۲۰۰۱ میلادی پیشنهاد برگزاری [[شب یوری]] را ارائه کردند. این جشن سالانه فضایی اکنون در سرتاسر دنیا برگزار می‌شود. [[ایران]] نیز با داشتن علاقه‌مندان فراوان به فضا و [[نجوم]]، از این جشن بی نصیب نیست. اکنون شب یوری با برگزاری مراسم، سخنرانیهایسخنرانی‌های علمی و سرگرمیهای فضایی در سرتاسر کشور و توسط گروه‌های مردمی و انجمن‌های علمی برگزار می‌شود.<ref>[http://www.spacescience.ir/ShowPost.aspx?Post=0000140 شب یوری و نگاهی به پرواز تاریخی یوری گاگارین]، در: [[دانش فضایی (وبگاه)|وبگاه دانش فضایی]]، بازدید: ۱۰ ژوئیه۲۰۱۰</ref>
 
=== روز جهانی پرواز فضایی بشر ===
خط ۱۶۶:
* [[سیارک ۱۷۷۲|سیارک شماره ۱۷۷۲]]
* [http://www.google.com/logos/yuri_gagarin.gif نشان جستجوگر گوگل] که هر سال در روز ۱۲ آوریل به یاد یوری گاگارین تغییر می‌کند.
* تصویر گاگارین به عنوان تاثیرگذارترینتأثیرگذارترین چهره سال در تاریخ ۲۱ آوریل ۱۹۶۱ بر روی جلد [[مجله تایم]] قرار گرفت.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.time.com/time/covers/0,16641,19610421,00.html |عنوان=یوری گاگارین |تاریخ=۲۱ آوریل ۱۹۶۱ |تاریخ بازدید=۱۲ بهمن ۱۳۸۶ |ناشر=مجله تایم |زبان=انگلیسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6VlMk3d | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref>
* قطار شماره ۱۳۶–۲۲۱ مدل [[سوپر وویجر]] شرکت راه‌آهن [[گروه ویرجین|ویرجین]] در [[بریتانیا]] نیز به افتخار وی نامگذاری شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.railwayscene.co.uk/view.php?cat=Class%20221&page=5 |عنوان=قطارهای کلاس ۲۲۱ |تاریخ بازدید=۱۶ فروردین ۱۳۸۷ |سال=۲۰۰۴ |ناشر=وبگاه railwayscene.co.uk|زبان=انگلیسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6Vlw4hv | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.virgintrains.co.uk/travelling_with_us/our_trains/default.aspx |عنوان=ترن‌های جدید «پندولینو» و «وویجر» را ببینید |تاریخ بازدید=۱۲ بهمن ۱۳۸۶ |ناشر=شرکت راه‌آهن ویرجین |زبان=انگلیسی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6VmHK4K | تاریخ بایگانی = 23 December 2012}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://commons.wikimedia.org/wiki/Image:221136-YuriGagarin-Crewe-nameplate.jpg |عنوان=پلاک نام و صفحه نمایشگر یکی از قطارهای کلای ۲۲۱ شرکت ویرجین با نام یوری گاگارین، در ایستگاه کرو، بریتانیا |تاریخ=۹ آوریل ۲۰۰۶ |تاریخ بازدید=۱۶ فروردین ۱۳۸۷ |ناشر=ویکی‌انبار| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6D6VnnyWV | تاریخ بایگانی = ۲۳ دسامبر ۲۰۱۲}}</ref>
 
خط ۲۴۹:
* [http://www.spacescience.ir/ShowPost.aspx?Category=300&SubCategory=350&Post=0000096 داستان زندگی یوری گاگارین] - از [[دانش فضایی (وبگاه)|وبگاه دانش فضایی]]
* [http://www.ffagency.com/gagarin/ پیکره‌های یادبود گاگارین]
* [http://1pezeshk.com/archives/2011/04/پنجاه-سال-پس-از-پرواز-بزرگ-مصاحبه-با-دخ.html اولین مصاحبه‌یمصاحبهٔ دختر یوری گاگارین با یک رسانه‌یرسانهٔ غربی]
 
{{مستند کردن}}
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/یوری_گاگارین»