بابل (دولت‌شهر): تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر |
||
خط ۲۳:
|abandoned=تمدن باستانی
|epochs=<!-- actually displays as "Periods" -->
|cultures=
|dependency_of=
|occupants=
خط ۳۷:
}}
'''بابِل''' ( به ''[[زبان اکدی]]'': '''باب‌ایلو'''، به ''بابلی کهن'': '''بابیلیم'''، به ''[[زبان عبری|عبری]]'': '''باوِل''' یا '''بابل''' בָּבֶל، به ''یونانی'': Βαβυλών به فارسی باستان: '''بابیروش''' 𐎲𐎠𐎲𐎡𐎽𐎢𐏁 (Bābirauš)<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=دانشگاه فرانکفورت آلمان|کد زبان=en|تاریخ=|وب‌گاه=http://titus.uni-frankfurt.de|نشانی=http://titus.uni-frankfurt.de/texte/etcs/iran/airan/apers/apers.htm|عنوان=Old Persian Corpus, Part No. 8, Text: DB1.}}</ref> )، یکی از نامدارترین شهرهای دوران باستان بود. این شهر از اوایل هزاره دوم پیش از میلاد تا اوایل هزاره اول پیش از میلاد، پایتخت [[تمدن بابل]] در جنوب [[میان‌رودان]](بین النهرین) و در سده هفتم و ششم پیش از میلاد که هنگام اوج شکوه و جلال آن محسوب می‌شد، پایتخت [[امپراتوری بابل نو]] ([[کلده]]) بود.{{مدرک}}
در ۵۳۹ پیش از میلاد، بابل توسط [[کوروش بزرگ]] بنیانگذار امپراتوری [[هخامنشی]] در [[ایران]]، فتح شد و پس از آن، مرکز ثروتمندترین [[ساتراپ]] این امپراتوری بود. به نقل از [[هرودوت]] تاریخ‌نگار [[یونان]]ی، بابل در این زمان باشکوه‌ترین شهر جهان بود و معروف است که [[باغهای معلق بابل]] یکی از [[عجایب هفت‌گانه]] جهان باستان متعلق به این شهر بود. در سال ۳۳۱ پیش از میلاد، شهر به دست [[اسکندر مقدونی]] افتاد که تصمیم داشت آنرا پایتخت قلمرو خود کند. اسکندر در همین شهر و در قصر [[بخت‌النصر]] از دنیا رفت. بابل در زمان [[سلوکیان]]، با احداث شهر بزرگ [[سلوکیه]] به عنوان پایتخت این امپراتوری و انتقال ساکنان بابل به آن شهر، اهمیت پیشین خود را از دست داد. بقایای ویران شده این شهر امروزه در استان بابل در شهر الهلال [[عراق]]، حدود ۸۸ کیلومتری جنوب [[بغداد]]، واقع شده‌است.<ref>Babylon. (2010). Encyclopædia Britannica. ''Ultimate Reference Suite''.</ref>
== نام ==
لغت یونانی بابیلون Βαβυλών از لغت اکدی Babili گرفته شده‌است.{{مدرک}} این لغت به معنای دروازه خدا یا دروازه به سمت خدا است.{{مدرک}}
در عهد عتیق نیز به بابل اشاره شده‌است. در [[کتاب آفرینش]] (۱۱:۹) لغت بابل به معنی گیج شده از لغت بیلبل בלבל به معنای گیج کردن گرفته شده‌است. در عهد عتیق آمده‌است که به دلیل گمراهی بندگان، خدا زبان واحد مردم را به هفتاد زبان در بابل تبدیل کرد و از این رو مردم در صحبت کردن با یکدیگر گیج شدند.{{مدرک}}
== گاهشمار تمدن بابل ==
خط ۵۷:
== تاریخچه ==
اولین نشانه‌ها از وجود شهر بابل در لوحه‌هایی که از زمان [[سارگون اکدی]] باقی‌مانده‌است وجود دارد. در این الواح آمده‌است که سارگون بابل را بنا کرد؛ ولیکن بعضی محققین اعتقاد دارند که این الواح شاید به سارگون بابلی و نه به سارگون اکدی اشاره می‌کنند.{{مدرک}}
در عهد عتیق آمده‌است که [[نمرود]] بود که شهر بابل را بنا کرد.{{مدرک}}
اولین سلسله بابلی توسط یک آموری به نام سومو آبوم در ۱۸۹۴ قبل از میلاد بنا شد. آموریها از [[مردمان بومی]] بین النحرین نبودند و بلکه از اقوام عشایری سامی در غرب عراق بودند. بابل دارای محدوده کوچکی بود تا اینکه در زمان حمورابی توسعه پیدا کرد. حمورابی یک سری قوانین به نام [[قوانین حمورابی]] تدوین کرد که تأثیر زیادی بر سیستم قضایی بعد از او گذاشت. بعد از مرگ حمورابی امپراتوری او به سرعت از هم پاشید. با اینکه آموریها تا سال ۱۵۹۵ قبل از میلاد دارای قدرت بودند تا اینکه توسط هیتیها که از آسیای شرقی آمدند مغلوب شدند.
خط ۶۸:
=== بابل آشوری ===
در زمان حکومت آشوری جدید در بین سالهای ۹۱۱ تا ۶۰۸ قبل از میلاد بابل در کنترل آشوریان بود. در زمان شاه آشوری سناچریب بابل دائماً در حال شورش بود که به نابودی کامل بابل انجامید. در سال ۶۸۹ قبل از میلاد تمامی دیوارها، معابد و باغها نابود شدند. جانشین سناچریب به نام اثارحدون تصمیم به بازسازی شهر گرفت.{{مدرک}}
=== امپراتوری بابل جدید ===
در زمان نابوپولاسر بابلیها موفق شدند که آشوریها را در سال ۶۱۲ قبل از میلاد سرنگون کنند. در این زمان بابل دوباره قدرت گرفت و در زمان فرزند او نبوکدنصر دوم (۶۰۴ تا ۵۶۱ قبل از میلاد) بابل به یکی از عجایب دنیای قدیم تبدیل شد. [[نبوکدنصر]] دستور داد که زمین‌ها دوباره بازسازی شوند، زیگوراتها دوباره ساخته شده و [[دروازه ایشتار]] ساخته شود.
[[نبوکدنصر]] همچنین باغهای معلق بابل را نیز ساخت که یکی از عجایب هفت‌گانه دنیای قدیم بود. گفته می‌شود که دلیل ساخت این باغها این بود که همسر نبوکدنصر که [[آمیتیس]] نام داشت از سرزمین ایران بود و برای کوه‌های بلند ایران دلتنگی می‌کرد. از این رو نبوکدنصر دستور داد این باغها را برای جلوگیری از دلتنگی او بنا کنند؛ ولیکن به دلیل اینکه هیچ آثاری از بابل باغی نمانده‌است محل این باغها مورد اختلاف است و بعضی اعتقاد دارند که این باغها در [[نینوا]] بوده‌اند.{{مدرک}}
=== بابل در تسلط پارسیان ===
در سال ۵۳۹ قبل از میلاد [[کورش]] هخامنشی شاه پارسیان بابل را در جنگ اپیس شکست داد.{{مدرک}} به دلیل اینکه بابل بر روی رودخانه بنا شده بود تنها یک راه برای ورود به آن وجود داشت و بقیه دیوارها بر روی رودخانه بود. در زیر آب دروازه‌های فلزی برای جلوگیری از ورود دشمنان وجود داشت. کوروش و سربازانش مسیر آب رودخانه فرات را منحرف کرده و سربازان پارسی از زیر دیوارها وارد شهر بابل شدند. این داستان توسط [[هرودت]] به‌طور مفصل نقل شده‌است و در انجیل عهد عتیق نیز آیه‌ای در مورد آن وجود دارد.<ref>هرودت، کتاب اول، بخش 191.</ref>
کوروش سپس دستوری صادر کرد که به کسانی که زندانی بودند از جمله یهودیان اجازه داد به سرزمین خود بازگردند و دوباره [[معبد اورشلیم]] را بازسازی کنند.<ref>http://www.britishmuseum.org/the_museum/news_and_press/statements/cyrus_cylinder.aspx</ref>
خط ۸۲:
در زمان کوروش و جانشین او داریوش بابل به یکی از ساتراپهای امپراتوری هخامنشی تبدیل شد. در این زمان علوم مختلف نظیر [[ستاره‌شناسی]] و ریاضیات گسترش یافت. این شهر یکی از پایتختهای امپراتوری هخامنشیان بود.
شاهان هخامنشی در ابتدا تلاش کردند که برنامه‌های مذهبی ایجاد شده برای خدای [[مردوک]] را ادامه دهند؛{{مدرک}} ولیکن در زمان داریوش سوم مالیاتهای بالا و فشار جنگهای پشت سر هم، باعث از رونق افتادن و خراب شدن زیر ساختهای بابل شد. در این زمان شورشهای زیادی علیه هخامنشیان شد که از جمله در ۵۲۲ قبل از میلاد، ۵۲۱ قبل از میلاد و ۴۸۲ قبل از میلاد بود؛ ولیکن [[شاهان هخامنشی]] تمامی این شورشها را سرکوب کردند و این شهر تا زمان حمله [[اسکندر مقدونی]] در دست آن‌ها باقی‌ماند.<ref>http://www.wsu.edu:8080/~dee/MESO/PERSIANS.HTM</ref>
=== در زمان یونانیها ===
در سال ۳۳۱ قبل از میلاد، داریوش سوم توسط اسکندرمقدونی در جنگ گواگمالا شکست خود. آثار باقی‌مانده نشان می‌دهد که اسکندر به سربازان خود دستور داده بود از ورود به خانه‌های غیرنظامیان خودداری کنند.{{مدرک}}
در زمان اسکندر بابل دوباره رونق یافت؛ ولیکن بعد از مرگ او امپراتوری وی بین [[فرماندهان ارتش]] او تقسیم شد و جنگ داخلی ایجاد شد.{{مدرک}}
در این زمان جنگ داخلی شهر بابل را خالی از سکنه کرد. یک لوح باقی‌مانده از سال ۲۷۵ قبل از میلاد نشان می‌دهد که مردم بابل به سلوکیه منتقل شدند و در آنجا برای آن‌ها یک کاخ و یک معبد ایجاد شد. با این خروج مردم، بابل تقریباً پایان یافت ولیکن تا حدود یک قرن بعد قربانی‌ها در معابد انجام می‌شد. در سال ۱۴۱ قبل از میلاد در زمانی که پارتیان این منطقه را به دست آوردند بابل کاملاً خالی از سکنه بود.<ref>Joan Oates, Babylon, Thames and Hudson, 1986. {{ISBN|0-500-02095-7|en}} (hardback) ISBN 0-500-27384-7 (paperback)</ref>
| |||