احیاء علومالدین: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB |
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +مرتب (۱۴.۹ core): + رده:کتابهای سده ۱۲ (میلادی)+رده:تصوف |
||
خط ۱:
کتاب '''''احیاء علومالدین''''' مشهور به '''''احیاء العلوم''''' از آثار شناختهشدهٔ [[ابوحامد محمد غزالی]] است که به زبان عربی نوشته شده. این کتاب که محتوای دینی، اخلاقی و عرفانی دارد همواره مورد توجه عالمان [[شیعه]] و [[سنی]] بودهاست.
غزالی ''احیاء علوم الدین'' را پس از کنارهگیری از تدریس در [[نظامیه|مدرسهٔ نظامیه]] و در دورهای که در [[شام (سرزمین)|شام]] و قدس و [[حجاز]] اقامت داشت نوشتهاست (حدود سال ۴۹۲ هجری قمری).
== انگیزه تالیف از زبان غزالی ==
"به تحقیق می دانم و سوگند بر زبان می رانم که اصرار تو بر انکار حقیقت دین موجبی نیست، مگر آن بیماری که بسیاری از مردمان این روزگار را دامن گیر شده و جمهور خلق بدان مفتون گشتهاند. سپردن راه آخرت با نشیب و فرازش در غایت دشواری است، زیرا راهبران جهان آخرت عالمانی توانند بود که وارثان پیامبران باشند، عالمانی که اکنون روزگار از وجودشان خالی گشته و جایشان عالمانی جای گرفته اند که معروف را منکر و منکر را معروف می شمارند. بدین سبب علم دین مندرس شده و آثار یقین ناپیدا گشته است."<ref>غزالی، محمد بن محمد، ''احیاء علوم الدین''، ترجمه موید الدین محمد خوارزمی، به کوشش [[حسین خدیو جم]]، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۵۱ قسمت مقدمه</ref>
== موافقان و مخالفان ==
* در طول تاریخ اسلام کمتر کتابی به اندازه ''احیاء'' امام محمد غزالی مورد قبول و در عین حال انکار مسلمانان قرار گرفتهاست، زیرا این کتاب در زمان حیات مولفش در شرق و غرب جهان اسلام از خراسان تا [[اندلس]] منتشر شده و از سوی موافقان و مخالفان مورد ستایش و نکوهش بسیار قرار گرفتهاست. اهمیت کتاب ''احیاء'' به حدی است که حتی گفته میشود الهام بخش [[مولانا]] جلال الدین در سرودن ''[[مثنوی معنوی]]'' بودهاست.
* به روزگار فرمان روایی علی بن یوسف بن تاشفین (حدود ۵۰۲ هجری قمری) این کتاب به [[مغرب عربی|مغرب]] و اندلس رسید و با مخالفت و در عین حال جانبداری گروهی از فقهای آن سرزمین مواجه گردید. مخالفان تمام نسخههای کتاب را گِرد آوردند و در صحن مسجد [[استان کوردوبا (اسپانیا)|قرطبه]] انباشتند و آتش زدند.<ref>همان</ref>
== موضوع و عناوین ==
* فصل اول (ربع عبادات): این فصل در رابطه با پرستش و نماز، اسرار الزکات، روزه، حج، آداب تلاوت قرآن، اذکار و دعوات و کتاب ترتیب الاوراد است.
* فصل دوم (ربع عادات): در رابطه با آداب و رسوم اجتماعی از قبیل آداب خوردن، کسب و کار، حلال و حرام، نکاح، آداب برادری و اخوت، عزلت، سفر، امر به معروف و نهی از منکر، آداب السماع و الوجد، معیشت و اخلاق النبوه.
* فصل سوم (ربع مُهلکات): کتاب شرح عجائب قلب، ریاضت نفس، شهوتها، آفات زبان، در مذمت غضب و حِقد و حسد، مذمت دنیا، مذمت بخل و حب مال، مذمت جاه و ریاء، مذمت کبر و عُجب و غرور.
▲* فصل سوم (ربع مُهلکات): کتاب شرح عجائب قلب، ریاضت نفس، شهوتها، آفات زبان، در مذمت غضب و حِقد و حسد، مذمت دنیا، مذمت بخل و حب مال، مذمت جاه و ریاء، مذمت کبر و عُجب و غرور.
* فصل چهارم (ربع مُنجیات؛ آنچه مایه رستگاری است): کتاب توبه، صبر و شکر، خوف و رجاء، فقر و زهد، توحید و توکل، محبت و شوق و انس و رضا، نیت و اخلاص و صدق، مراقبه و محاسبه، کتاب الفکر، کتاب ذکر الموت و مابعده.
برای مشاهده شرح موضوع کتاب به انگلیسی که بر اساس نوشته W. Montgomery Watt آورده شده است، به پیوند به بیرون در آدرس زیر مراجعه شود.<ref>[http://%20http://www.iranica.com/articles/gazali-ii-the-ehya-olum-al-din ''دانشنامه ایرانیکا'']</ref>
== شرح و خلاصه نویسی ==
بزرگترین شرحی که بر ''احیاء'' نوشته شده اثر زبیدی است که بیش از سه بار در کشورهای عربی زبان چاپ شدهاست. همچنین کتاب هشت جلدی معروف ''[[احیاء الاحیاء]]'' یا ''[[تهذیب الاحیاء]]'' (با نام کامل ''المحجه البیضاء فی احیاء الاحیاء'') به همت فقیه شیعه اثناعشری، [[ملامحسن فیض کاشانی]] در قرن یازدهم هجری قمری نوشته شدهاست. ملا محسن [[فیض کاشانی]] که [[محدث]]، [[عارف]] و [[فیلسوف]] شیعی است در نیمه دوم [[سده یازدهم هجری]] ''احیاء علومالدین'' را بازنویسی کرده و در تفسیر خود [[احادیث شیعه]] را برای مطالب مرتبط با بحث میآورد. کتاب وی بارها در [[ایران]] و [[عراق]] و [[لبنان]] به طبع رسیدهاست.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = [[شیخ آقابزرگ تهرانی]]| نام = | پیوند نویسنده = | عنوان = [[الذریعه]]| ترجمه = | جلد =حرف الف و ت | سال = | ناشر = |مکان = | شابک = | صفحه = | پیوند = | تاریخ بازبینی =
کتاب ''[[کیمیای سعادت]]'' خلاصهای از ''احیاء'' است که غزالی آن را در اواخر قرن پنجم هجری قمری نوشته است.
== ترجمه فارسی ==
ترجمه فارسی کتاب ''احیاء'' که کهنترین ترجمه این کتاب است، به نام ''کتاب احیای علوم دین''، و توسط [[موید الدین محمد خوارزمی]] در حدود ۱۵۰ سال پس از تاَلیف یعنی در سال ۶۲۰ هجری قمری در دهلی انجام شدهاست. بنا به گفته خودش او سالها کتاب ''احیاء'' را به شاگردانش در [[لاهور]] و دهلی درس می داده است.
== منابع ==
{{پانویس}}
* غزالی، محمد بن محمد، ''احیاء علوم الدین''، ترجمه موید الدین محمد خوارزمی، به کوشش حسین خدیو جم، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۵۱
سطر ۳۵ ⟵ ۳۱:
* خدیو جم، حسین، مقدمه ربع مُنجیات، چاپ دوم، ۱۳۷۷
* ''مولفات الغزالی''، عبدالرحمن بدوی، چاپ قاهره، ۱۹۶۰
[[رده:آثار ابوحامد محمد غزالی]]▼
[[رده:تصوف]]
[[رده:کتابهای اخلاق]]
[[رده:کتابهای عرفانی]]▼
[[رده:کتابهای دینی]]▼
[[رده:کتابهای اسلامی]]
▲[[رده:کتابهای دینی]]
▲[[رده:آثار ابوحامد محمد غزالی]]
[[رده:کتابهای سده ۱۲ (میلادی)]]
▲[[رده:کتابهای عرفانی]]
|