چگالش بوز–اینشتین: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز جایگزینی ویدیو← ویدئو با ویرایشگر خودکار فارسی |
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB |
||
خط ۳:
== تاریخچه ==
این حالت ماده، در سال ۱۹۹۵ توسط دو دانشمند به نامهای [[اریک آلن کرنل]]{{به انگلیسی|Eric Allin Cornell}} و وای من ساختهشد، اما پیش از آن، دو دانشمند دیگر یعنی [[ساتیندرا بوز]]{{به انگلیسی|Satyendra Nath Bose}} و [[آلبرت اینشتین|آلبرت انیشتین]]، وجود این حالت را در سال ۱۹۲۰
== دمای بحرانی ==
اتمهای پلاسماها فوقالعاده داغ و فوقالعاده برانگیختهاند، اما حالت متراکمِ بیایسی {{به انگلیسی|BEC}} درست برعکس آن است و
دانشمندان راهی پیدا کردهاند که بتوانند ماده را تا دمای نزدیک به صفر مطلق سرد کنند. وقتی که دما تا این حد کم میشود، میتوان با چند عنصر خاص، حالت متراکمِ ماده را ساخت. کرنل و وایمن این کار را با عنصر [[روبیدیم]]{{به انگلیسی|Rubidium}} انجام دادند. حالا ماده که سرد است، اتمها شروع به جمع و یکپارچه شدن میکنند و تمام این اتفاق در دمایی حدود چند بیلیونیم درجه رخ میدهد. نتیجهٔ این یکپارچه شدن اتمها، حالت چگالش بوز-اینشتین است. اتمهایی که در یک محل جمع شدهاند، تشکیل یک ابَراتم را میدهند و دیگر هزاران اتم مجزا وجود ندارد. در سال ۲۰۰۱ [[ولفانگ کترله]]{{به انگلیسی|Wolfgang Ketterle}}، [[جایزه نوبل فیزیک]] را به خاطر نشان دادن تجربی این پدیده از آن خود کرد. انتقال به بیایسی زیر دمای بحرانی رخ میدهد. برای یک گاز سه بعدیِ یکنواخت که از ذرات غیر متعامل و بدون هیچ درجه داخلیِ آشکارِ آزاد تشکیل شده است، اینگونه است:
|