فری‌بی‌اس‌دی: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Massoudasadi (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۲۲:
|وضعیت پشتیبانی = پشتیبانی جامعه کاربری
}}
'''فری‌بی‌اس‌دی''' {{انگلیسی|FreeBSD}} یک [[سیستم‌عامل]] همه‌منظوره و [[شبه یونیکس]] است که پروژهٔ FreeBSD آن را توسعه می‌دهد. FreeBSD یکی از نخستین سیستم‌عامل‌های [[متن‌باز]] است و یکراست از [[بی‌اس‌دی یونیکس]] مشتق شده استشده‌است.<ref name="in-perf"/> بی‌اس‌دی یونیکس سیستم‌عاملی بود که مابین سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۳ در [[دانشگاه برکلی]] توسعه می‌یافت. سیستم‌عامل FreeBSD به گونهٔ یک [[نرم‌افزار آزاد]] توسعه می‌یابد، این گفته به این معنی است که [[کدهای منبع]] FreeBSD در دسترس همگان است و هر کسی می‌تواند آن را دریافت کرده و برای نیازهای گوناگون خود بکار بَرَد، همچنین می‌تواند آن را تغییر داده و سپس دوباره آن را منتشر کند. این ویژگی دست‌مایه‌ای شده برای افراد و شرکت‌های گوناگون، تا محصول تجاری و غیرتجاری گوناگونی را بر پایهٔ FreeBSD بوجود آورند. هرچند که FreeBSD یکراست از [[بی‌اس‌دی یونیکس]] مشتق شده است، اما از دید قانونی، FreeBSD نمی‌تواند یک «یونیکس» نامیده شود، چرا که هم‌اکنون، «یونیکس» یک نشان تجاری ثبت‌شده برای [[اوپن گروپ]] است.<ref>{{پک|Lehey|2003|ک=The Complete FreeBSD|ص=xxvii|زبان= en}}</ref> نخستین نسخهٔ FreeBSD در سال ۱۹۹۳ منتشر شد.
 
FreeBSD سیستم‌عاملی [[سازگارپذیری (نرم‌افزار)|سازگارپذیر]] است و از سخت‌افزارها و معماری‌های زیادی پشتیبانی می‌کند. همانند دیگر سیستم‌عامل‌های خانوادهٔ BSD، [[هسته سیستم‌عامل]] FreeBSD و همهٔ برنامه‌های [[فضای کاربری|فضای کاربر]] آن، همانند [[پوسته یونیکس]] و فرمان‌هایی مانند [[cat (یونیکس)|cat]] و [[ps (یونیکس)|ps]]، همگی در یک مخزن کد منبع نگهداری می‌شوند.<ref name="informit-bsd"/> همچنین FreeBSD می‌تواند [[فایل‌های باینری]] دیگر سیستم‌عامل‌ها همانند [[لینوکس]] را هم اجرا کند. به کمک [[پورت‌های فری‌بی‌اس‌دی|پورت‌ها و بسته‌های FreeBSD]] می‌توان برنامه‌های جانبی گوناگونی را بر روی آن نصب کرد. بر پایهٔ یک آمارگیری در سال ۲۰۰۵، ۷۷ درصد از کاربران سیستم‌عامل‌های خانوادهٔ BSD، از FreeBSD استفاده می‌کنند، بنابراین FreeBSD بزرگترین جامعهٔ کاربری را در بین سیستم‌عامل‌های خانوادهٔ BSD دارد.
خط ۳۷:
 
; استفاده تجاری
فری‌بی‌اس‌دی یک پروانهٔ نرم‌افزاری سهل‌گیر دارد که آزادی‌های زیادی به کاربران و شرکت‌ها می‌دهد و دست آنهاآن‌ها را باز می‌گذارد تا کدهای منبع فری‌بی‌اس‌دی را در محصولات [[نرم‌افزار انحصاری|انحصاری]] خود بکار برند.
 
; سیستم‌های توکار
خط ۴۷:
=== پیش‌زمینه ===
[[پرونده:Picture of Jordan Hubbard.jpg|انگشتی|چپ|[[جردن هوبارد]] از بنیان‌گذاران پروژهٔ فری‌بی‌اس‌دی و برای سال‌ها یکی از افراد کلیدی در توسعهٔ این سیستم‌عامل بود.]]
ریشه‌های پیدایش فری‌بی‌اس‌دی به [[دانشگاه برکلی]] باز می‌گردد. این دانشگاه، یک مجوز کد منبعِ یونیکس از شرکت [[AT&T]] دریافت کرده بود. دانشجویان این دانشگاه، یونیکس AT&T را دگرگون کرده و گسترش داده بودند و این نسخهٔ دگرگون‌شده را [[بی‌اس‌دی]] نام نهادند. [[بیل جوی]] در سال ۱۹۷۶ پروژهٔ بی‌اس‌دی را بنیان نهاد و این پروژه رفته‌رفته با پیوستن افراد دیگری پیشرفت کرد. آنهاآن‌ها قابلیت‌هایی همانند [[TCP/IP]] و [[حافظه مجازی]] را در این سیستم‌عامل پیاده‌سازی کرده بودند. اما از آنجایی که بی‌اس‌دی دارای کدهای یونیکس AT&T بود، تنها در دسترس سازمان‌هایی گذاشته می‌شد که از AT&T گواهی‌نامه دریافت کرده بودند.
 
در ژوئیه ۱۹۸۹، نسخه‌ای از بی‌اس‌دی با نام Net-1 به صورت همگانی منتشر شد. Net-1 نخستین نسخه‌ای بود که یک نرم‌افزار آزاد بوده و پروانهٔ آن [[پروانه بی‌اس‌دی]] بود. پس از انتشار Net-1، یکی از توسعه‌دهندگان بی‌اس‌دی به نام [[کیث باستیک]]، پیشنهاد کرد که همهٔ کدهایی که برای AT&T بودند، با کدهایی با پروانه بی‌اس‌دی جایگزین شوند. بدین گونه کار بر روی جایگزین کردن کدهای AT&T آغاز شد. پس از گذشت زمانی نزدیک به ۱۸ ماه، بسیاری از کدهای AT&T جایگزین شده بودند. اما هنوز ۶ فایل دیگر در [[هسته سیستم‌عامل|هستهٔ سیستم]] مانده بودند که جایگزین نشده بودند. توسعه‌دهندگان بر آن شدند تا به جای نوشتن این شش فایل، نسخهٔ جدید را به گونهٔ نیمه‌کاره و بدون این شش فایل پخش کنند. این نسخهٔ تازه که Net-2 نام داشت، در سال ۱۹۹۱ پخش شد.
 
=== تولد فری‌بی‌اس‌دی ===
چند ماه پس از انتشار Net-2، یک زن و شوهر به نام‌های [[لین ژولیتز]] و [[ویلیام ژولیتز]] کارنوشتن آن شش فایل را آغاز کردند و پس از پایان‌یافتن کار، سیستم‌عاملی به نام [[386BSD]] را منتشر کردند. آنهاآن‌ها این سیستم‌عامل را با [[FTP]] در اختیار همگان گذاشتند. روند توسعهٔ 386BSD، پس از آن انتشار نخستین، آهسته شده بود. برخی از کاربران 386BSD، آغاز به نوشتن و گردآوردن [[وصله]]‌هایی کردند تا 386BSD را بروز نگه دارند و مشکلات آن را گره‌گشایی کنند. اما به دلیل کشمکش‌هایی که بین آنهاآن‌ها و ویلیام ژولیتز، رهبر پروژهٔ 386BSD پدید آمده بود، بر آن شدند تا 386BSD را [[انشعاب (توسعه نرم‌افزار)|منشعب]] کنند. اینگونهاین‌گونه بود که فری‌بی‌اس‌دی برپایهٔ 386BSD زاده شد.<ref name="bsd-hist"/> نخستین نسخهٔ فری‌بی‌اس‌دی، در نوامبر سال ۱۹۹۳ منتشر شد. نسخه ۱٫۱ هم در می سال ۱۹۹۴ منتشر شد.<ref name="rel-info"/>
 
در همان روزهای نخستین پیدایش پروژه، شرکتی به نام [[والنات کریک سی‌دی‌رام]] بنا به درخواست یکی از بنیان‌گذاران فری‌بی‌اس‌دی به نام [[جردن هابارد]]، پذیرفت که فری‌بی‌اس‌دی را بر روی دیسک‌های [[سی‌دی‌رام]] پخش کند. این شرکت افزون بر پخش کردن فری‌بی‌اس‌دی بر روی دیسک‌های سی‌دی‌رام و همچنین FTP، یک رایانه به همراه اینترنت پرسرعت برای پروژه فراهم کرد، دو تا از بنیان‌گذاران پروژه را استخدام کرد، فری‌بی‌اس‌دی را بر روی سرویس‌دهنده‌های خود بکار گرفت، کتاب‌هایی پیرامون فری‌بی‌اس‌دی چاپ و پخش کرد و همچنین پشتیبان مالی کنفرانس‌هایی بود که بدست پروژه برگزار می‌شد. به گونه‌ای که فری‌بی‌اس‌دی کامیاب‌ترین محصول این شرکت شد. این شرکت پس از آن نام خود را به ''فری‌بی‌اس‌دی مال''<ref group="و">FreeBSD Mall Inc.</ref> دگرگون کرد. همکاری‌های این شرکت نقش برجسته‌ای در پیشرفت و کامیابی پروژه فری‌بی‌اس‌دی داشت.<ref name="linuxtoday-fbsd"/><ref name="fbsd-mall-history"/><ref name="fbsd-history"/>
خط ۵۹:
 
=== دادگاه ===
در ژانویه ۱۹۹۲، شرکت [[بی‌اس‌دی‌آی]] آغاز به فروختن یک نسخهٔ تجاری از Net-2 کرد که [[بی‌اس‌دی/اواس]] نام داشت. کمی پس از آن، AT&T ادعا کرد که کدهای یونیکس AT&T به گونهٔ غیرمجازی در BSD/OS گنجانده شده و بنابراین بی‌اس‌دی‌آی را [[آزمایشگاه‌های سیستم یونیکس در برابر بی‌اس‌دی‌آی|به دادگاه کشاند]]. سرانجام نهایی این دادگاه هیچگاه به گونهٔ همگانی بیان نشد. تنها چیزی که به گونهٔ همگانی به آگاهی رسید این بود که کدهایی که AT&T ازآن خود می‌دانست، از بی‌اس‌دی/اواس زدوده شوند و بی‌اس‌دی/اواس به جای Net-2، کدهای 4.4BSD-Lite را بکار برد. هرچند که دادگاه پروژهٔ فری‌بی‌اس‌دی را گناهکار نشناخته بود، اما از بیم پیش‌آمدن کشمکش با AT&T، قرار شد که فری‌بی‌اس‌دی هم به جای 386BSD، کدهای 4.4BSD-Lite را برای پایهٔ سیستم خود بکار برد.<ref>{{پک|Lehey|2003|ک=The Complete FreeBSD|ص=8-9|زبان= en}}</ref> این کوچ‌کردن به 4.4BSD-Lite، وقفه‌ای در توسعه این سیستم‌عامل‌ها بوجود آورد و روند توسعهٔ آنهاآن‌ها را در آن سال‌ها آهسته کرد.<ref name="bsd-hist"/> نسخه ۲٫۰ نخستین نسخه‌ای بود که هیچ کدی از AT&T در آن نبود. این نسخه در نوامبر ۱۹۹۴ پخش شد.<ref name="20-anon"/>
 
== توسعه و انتشار ==
[[پرونده:Bsd distributions usage.svg|انگشتی|چپ|[[نمودار میله‌ای]] که تناسب کاربران سیستم‌عامل‌های خانواده بی‌اس‌دی را بر پایهٔ یک آمارگیری در سال ۲۰۰۵ نشان می‌دهد.<ref name="bsdcg"/>]]
فری‌بی‌اس‌دی را گروهی داوطلب از سرتاسر جهان توسعه می‌دهد. این توسعه‌دهندگان با کمک [[اینترنت]] با هم رابطه دارند و شاید هرگز یکدیگر را از نزدیک ندیده باشند. چندین گروه کاربری در سرتاسر جهان و در شهرهای گوناگون وجود دارد که کاربران فری‌بی‌اس‌دی به گونهٔ خودجوش آنهاآن‌ها را بنیان‌نهاده و سرپرستی می‌کنند. افزون بر آن، [[یوزنیکس]] هم گردهمایی سالانه‌ای به نام BSDcon برگزار می‌کند که ویژهٔ فری‌بی‌اس‌دی نیست و موضوع این کنفرانس جنبه‌های فنی همهٔ سیستم‌عامل‌های [[بی‌اس‌دی]] همانند [[اوپن‌بی‌اس‌دی]] و [[نت‌بی‌اس‌دی]] است.<ref>{{پک|Lehey|2003|ک=The Complete FreeBSD|ص=19|زبان= en}}</ref> افزون بر گردهمایی BSDcon که همه‌ساله در [[آتاوا]] [[کانادا]] برگزار می‌شود، سه گردهمایی دیگر به نام‌های، BSDCan، EuroBSDCon و AsiaBSDCon هم سالانه و به ترتیب در کانادا، اروپا و آسیا ([[ژاپن]]) برگزار می‌شوند.<ref name="ebsdcon-home"/><ref name="absdcon-home"/><ref name="bsdcan">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.bsdcan.org/2015/ |عنوان =BSDCan - The BSD Conference | ناشر =BSDCan |تاریخ = |تاریخ بازدید = 28 March 2015|کد زبان= en}}</ref>
 
=== توسعه ===
فری‌بی‌اس‌دی نزدیک به ۵۰۰ توسعه‌دهنده یا [[کامیتر]] دارد که به مخازن کد منبع فری‌بی‌اس‌دی دسترسی دارند و می‌توانند دگرگونی‌های دلخواه خود را در آن انجام دهند. بیشتر آنهاآن‌ها داوطلبان بی‌مزد هستند و شماری هم از سوی برخی شرکت‌ها پشتیبانی مالی می‌شوند. توسعه‌دهندگان هر چند سال یک بار کسانی را از بین خود به عنوان [[تیم مرکزی فری‌بی‌اس‌دی|تیم مرکزی]] برمی‌گزینند. تیم مرکزی وظیفهٔ رسیدگی به کشمکش‌ها و مناقشات شخصی، پذیرش توسعه‌دهندگان جدید، واگذار کردن سرپرستی بخش‌هایی از فری‌بی‌اس‌دی به افراد یا گروه‌ها و در مواردی هم بازپس گرفتن اختیارات از توسعه‌دهندگان را بر دوش دارد. افزون بر توسعه‌دهندگان، گروه دیگری به نام ''مشارکت‌کنندگان'' هستند که یکراست نمی‌توانند در کدهای منبع فری‌بی‌اس‌دی دست ببرند. مشارکت‌کنندگان تنها وصله‌های دلخواه خود را برای توسعه‌دهندگان می‌فرستند تا پس از بازبینی، در کد منبع اعمال شود. مشارکت‌کنندگانی که پیوسته خدمات سودمند انجام می‌دهند و کدهای باکیفیتی به پروژه اهدا می‌کنند، برای پیوستن به گروه توسعه‌دهندگان فری‌بی‌اس‌دی فراخوانی می‌شوند.<ref>{{پک|Michael Lucas|2007|ک=Absolute FreeBSD|ص=5-7|زبان=en}}</ref>
 
توسعه‌دهندگان در گذشته برنامهٔ [[سی‌وی‌اس]] را برای [[نسخه‌بندی نرم‌افزار|نسخه‌بندی]] کدهای منبع بکار می‌بردند، اما از سال ۲۰۰۸، پروژه آغاز به کوچ کردن به [[آپاچی سابورژن]] کرد<ref name="slashdot-svn"/> و از تاریخ ژوئیه ۲۰۱۲، همهٔ مخازن کد منبع بوسیلهٔ نرم‌افزار سابورژن اداره می‌شود.<ref name="svn-repo"/>
خط ۷۷:
== ویژگی‌ها ==
برخی از ویژگی‌های پایه‌ای سیستم‌عامل فری‌بی‌اس‌دی عبارتند از:<ref>{{پک|Lehey|2003|ک=The Complete FreeBSD|ص=4|زبان= en}}</ref>
* یک سیستم‌عامل [[چند کاربره]] است، بدین گونه که چندین کاربر می‌توانند به گونهٔ همزمانهم‌زمان از سیستم استفاده کنند؛ فری‌بی‌اس‌دی کاربران را از گزند یکدیگر محافظت می‌کند تا در کار هم آشفتگی و نابسامانی پدید نیاورند.
* یک سیستم‌عامل [[چندکارگی (رایانه)|چندکارگی]] است، هر کاربر می‌تواند چند [[فرایند (علوم رایانه)|فرایند]] را همزمانهم‌زمان اجرا کند. برای اطمینان از اینکه هر فرایند بخش عادلانه‌ای از [[گرسنگی منابع|منابع]] را مصرف می‌کند، اولویت هر فرایند می‌تواند به شکل پویا تنظیم شود.
* فری‌بی‌اس‌دی یک سازوکار حفاظت از [[حافظه رایانه|حافظه]] دارد تا این اطمینان بدست آید که فرایندها و کاربران در کار یکدیگر دست‌درازی نمی‌کنند. اگر فرایندی دچار اشکال شود، بر روی دیگر فرایندها تأثیر نخواهد داشت.
 
خط ۹۰:
سیستم‌فایل [[زی‌اف‌اس|ZFS]] که نخست از سیستم‌عامل [[اوپن‌سولاریس]] گرفته شد، یکی از چارچوب‌های بنیادی ذخیره‌سازی اطلاعات در فری‌بی‌اس‌دی است. [[ZFS|زی‌اف‌اس]] نخستین‌بار بدست شرکت [[سان مایکروسیستمز]] ساخته و در نسخهٔ ۱۰ اوپن‌سولاریس منتشر شد. هرچند که پروژهٔ اوپن‌سولاریس دیگر پابرجا نیست، اما توسعهٔ ZFS در فری‌بی‌اس‌دی همچنان به کمک پروژهٔ [[OpenZFS]] دنبال می‌شود. فری‌بی‌اس‌دی از نسخهٔ ۷٫۰ به این سو از ZFS پشتیبانی می‌کند.<ref name="datamation-zfs"/> در نسخهٔ 9.0، ZFS به نسخهٔ ۲۸ بروزرسانی شد.<ref name="zfs28"/> این سیستم‌فایل قابلیت‌هایی همانند [[سهمیه‌بندی دیسک|سهمیه‌بندی]]، [[فشرده‌سازی]]، [[تصویر لحظه‌ای]]، [[پیشگیری از نوشته‌شدن اطلاعات تکراری]] بر روی دیسک را فراهم می‌کند.<ref name="zfs-manpage"/>
 
فری‌بی‌اس‌دی قابلیتی به نام «ذخیره‌سازی با دسترس‌پذیری بالا»<ref group="و">Highly Available STorage</ref> دارد که به کمک آن، می‌توان اطلاعات رابهرا به صورت آینه‌وار بر روی دو دیسک سخت که بر روی دو رایانهٔ جداگانه قرار دارند، به روشی همزمانهم‌زمان نوشت. هر چیزی که بر روی یکی از دیسک‌ها نوشته شود، به شکل خودکار بر روی دیگری هم نوشته خواهد شد.<ref name="osnews-bsd"/>
 
=== شبکه ===
پشته پرتکل TCP/IP در فری‌بی‌اس‌دی، برپایه پیاده‌سازی موجود در 4.2BSD بناشده که کمک زیادی به گسترش استفاده از این پروتکل کرده استکرده‌است.<ref>{{پک|McKusick|2004|ک=The Design and Implementation of the FreeBSD Operating System|ف=Section 2.13}}</ref> فری‌بی‌اس‌دی از پروتکل [[IPv6]] و [[شبکه بی‌سیم]] پشتیبانی می‌کند.<ref name="packt-ipv6"/><ref name="bsdcan-wireless"/> پشته پروتکل <ref name="packt-ipv6"/> IPv6 و همچنین پشتهٔ [[آی‌پی‌سک]] از [[پروژه کامه]] گرفته شده‌اند.<ref name="kame-overview"/> ابزارهایی برای [[شکل‌دهی ترافیک]] مانند دامی‌نت<ref group="و">dummynet</ref> و [[آلت‌کیو]]<ref group="و">ALTQ</ref> هم در فری‌بی‌اس‌دی گنجانده شده استشده‌است.<ref name="pf4fbsd-altq"/><ref name="fbsd-altq"/><ref name="dummynet-home"/> همچنین فری‌بی‌اس‌دی از پروتکل‌های [[AppleTalk]] و [[تبادل بسته بین‌شبکه‌ای]] هم پشتیبانی می‌کند. اما این دو پروتکل کهنه شمرده شده و در نسخهٔ ۱۱ کنار گذاشته خواهند شد.<ref name="ipx-appletalk"/>
 
فری‌بی‌اس‌دی از نسخه ۵٫۳ به این سو از [[پروتکل آدرس اضافه مشترک]] یا CARP پشتیبانی می‌کند. به کمک CARP، چندین دستگاه (گره) می‌توانند یک [[آدرس آی‌پی]] یکسان را باهم بکار ببرند. اگر یکی از دستگاه‌ها از کار بیوفتد، دستگاه‌های دیگر هنوز می‌توانند خدمات‌رسانی کنند. CARP بیشتر برای برقراری تعادل بار<ref group="و">Load balancing</ref> بکار گرفته می‌شود.<ref name="carp-manpage"/>
 
=== امنیت ===
فری‌بی‌اس‌دی سه [[دیوار آتش]] به نام‌های [[پی‌اف]]، [[آی‌پی‌فایروال]]، [[آی‌پی‌فیلتر]] دارد. از بین این سه دیوار آتش، آی‌پی‌فایروال، دیوار آتشی است که ویژهٔ خود فری‌بی‌اس‌دی ساخته شده و از زمان‌های دور در آن وجود داشته استداشته‌است. دو دیوار آتش دیگر، از سیستم‌عامل‌های دیگر گرفته شده‌اند. دیوار آتش آی‌پی‌فیلتر را دارن رید<ref group="و">Darren Reed</ref> برای فری‌بی‌اس‌دی پورت کرده استکرده‌است. دیوار آتش پی‌اف هم از پروژه [[اوپن‌بی‌اس‌دی]] گرفته شده استشده‌است.<ref>{{پک|Michael Lucas|2007|ک=Absolute FreeBSD|ص=273|زبان=en}}</ref>
 
فری‌بی‌اس‌دی از نسخه ۵٫۰ به این سو از [[لیست کنترل دسترسی]] پشتیبانی می‌کند که پروژهٔ [[TrustedBSD|تراستدبی‌اس‌دی]] آن را پیاده‌سازی کرده و در گذشته تنها در یونیکس‌های تجاری همانند [[ایریکس]] و [[سولاریس (سیستم‌عامل)|سولاریس]] دردسترس بود.<ref name="onlamp-acl"/> تراستدبی‌اس‌دی<ref group="و">TrustedBSD</ref> پروژه‌ای است که با انگیزهٔ افزودن قابلیت‌های امنیتی پیشرفته به فری‌بی‌اس‌دی در آوریل سال ۲۰۰۰ بنیان نهاده شد. افزون بر لیست‌های کنترل دسترسی، این پروژه قابلیت‌هایی همچون [[کنترل دسترسی اجباری]]، [[اوپن‌پم]] و [[اوپن‌بی‌اس‌ام]]<ref group="و">OpenBSM</ref> را هم توسعه داده است. سازمان‌ها و شرکت‌هایی همچون [[دارپا]]، [[دانشگاه پنسیلوانیا]]، [[آژانس امنیت ملی ایالات متحده آمریکا|NSA]]، [[یاهو!]]، Safeport Network Services، [[گوگل]]، [[اپل]]، Network Associates Laboratories و دانشگاه کمبریج از این پروژه پشتیبانی می‌کنند.<ref name="trustedbsd-home"/>
 
این پروژه همچنین FLASK/TE سازمان NSA را هم از [[SELinux]] برای فری‌بی‌اس‌دی پورت کرده استکرده‌است. دیگر زیرسیستم‌های فری‌بی‌اس‌دی که زیر پرچم این پروژه توسعه یافته‌اند، GEOM و OpenPAM هستند. به جز فری‌بی‌اس‌دی،فناوری‌هایی که پروژهٔ TrustedBSD فراهم کرده در دیگر سیستم‌عامل‌ها هم بکار گرفته شد. برای نمونه، [[نت‌بی‌اس‌دی]] OpenPAM را به سیستم خود افزوده<ref>{{man|3|openpam|NetBSD}}</ref> و شرکت اپل هم چارچوب MAC را به سیستم‌عامل [[مک اواس ده|اواس ده]] افزوده است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Authentication, Authorization, and Permissions Guide|نشانی=https://developer.apple.com/library/mac/documentation/security/conceptual/AuthenticationAndAuthorizationGuide/Permissions/Permissions.html|اثر=developer.apple.com|ناشر=[[اپل|Apple Inc.]]|تاریخ بازبینی=13 September 2014|کد زبان=en}}</ref>
 
برنامه [[اوپن‌اس‌اس‌اچ]] در نصب پیش‌فرض گنجانده شده و کاربر می‌تواند آن را برای برقراری ارتباط راه دور به صورت امن بکار برد. اوپن‌اس‌اس‌اچ جایگزینی برای [[تلنت]] است و برخلاف تلنت، اطلاعات (همچون نام کاربری و کلمهٔ عبور) را به صورت رمزنگاری‌شده بر روی شبکه جابجا می‌کند و کاربر می‌تواند دل‌آسوده باشد که اطلاعات او در بین راه دزدیده نخواهد شد.<ref>{{پک|Michael Lucas|2007|ک=Absolute FreeBSD|ص=440|زبان=en}}</ref>
خط ۱۱۲:
=== زندان‌های فری‌بی‌اس‌دی ===
{{اصلی|زندان‌های فری‌بی‌اس‌دی}}
زندان‌های فری‌بی‌اس‌دی، یک سازوکار امنیّتی و یک راهکار مجازی‌سازی در سطح سیستم‌عامل هستند که به کمک آن‌ها، می‌توان برنامه‌ها را در یک محیط ایمن و قرنطینه اجرا کرد. هر [[فرایند (رایانه)|فرایندی]] که در یک زندان اجرا می‌شود، نمی‌تواند با فرایندهای بیرون از آن زندان ارتباط داشته باشد. افزون بر آن، هر زندان نام میزبان و آدرس آی‌پی ویژهٔ خود را دارد. به شکل همزمانهم‌زمان می‌توان چندین زندان را بر روی یک سیستم فری‌بی‌اس‌دی اجرا کرد. هستهٔ سیستم‌عامل بین همهٔ آن زندان‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود و بدین گونه تنها می‌توان برنامه‌هایی که ویژهٔ فری‌بی‌اس‌دی هستند را در زندان‌ها به اجرا درآورد.<ref name="bsdfamily"/> از نسخهٔ ۷٫۲ به این سو، این توانایی فراهم شده که یک زندان چندین آدرس آی‌پی داشته باشد. همچنین هم‌اکنون، می‌توان زندان‌ها را از نظر تعداد پردازنده محدود کرد. برای نمونه، در رایانه‌ای که ۴ پردازنده دارد، می‌توان دو پردازنده را برای استفاده یکی از زندان‌ها به آن واگذار کرد. همچنین زندان‌ها می‌توانند به شکل تودرتو هم باشند. یعنی می‌توان یک زندان را در یک زندانی دیگر ساخت.<ref name="lwn-fbsd8"/>
 
=== برنامه‌های جانبی و سیستم مدیریت بسته‌ها ===
خط ۱۲۴:
=== مجازی‌سازی ===
{{اصلی|بی‌هایو}}
در نسخهٔ ۱۰ فری‌بی‌اس‌دی، یک راه‌کار مجازی‌سازی نو به نام [[بی‌هایو]]bhyve فراهم شد که به کمک آن می‌توان چندین سیستم‌عامل گوناگون را به صورت مجازی و همزمانهم‌زمان بر روی یک میزبان فری‌بی‌اس‌دی اجرا کرد. هم‌اکنون، بی‌هایو از سیستم‌عامل‌های فری‌بی‌اس‌دی، [[اوپن‌بی‌اس‌دی]] و لینوکس (معماری [[x86-64]]) پشتیبانی می‌کند. همچنین پشتیبانی از سایر سیستم‌عامل‌ها همچون Illumos و [[مایکروسافت ویندوز]] هم در دستور کار است. این برنامه را نیل تاتو<ref group="و">Neel Nato</ref> و پیتر گرهان<ref group="و">Peter Grehan</ref> نوشته‌اند و نخستین بار در کنفرانس BSDCan سال ۲۰۱۱ (میلادی) معرفی شد. تفاوت بی‌هایو و زندان‌ها در این است که زندان‌ها، محیط سیستم‌عامل را در سطح هسته مجازی‌سازی می‌کنند، اما بی‌هایو، کل ماشین و سخت‌افزار را شبیه‌سازی می‌کند. برای همین، زندان‌ها تنها از سیستم‌عامل فری‌بی‌اس‌دی پشتیبانی می‌کنند، اما بی‌هایو، می‌تواند سیستم‌عامل‌های دیگری افزون بر فری‌بی‌اس‌دی را هم اجرا کند.<ref name="grehan-bhyve"/><ref name="phoronix-bhyve"/><ref name="fosdem-bhyve"/> برای سنجش، می‌توان اینگونهاین‌گونه گفت که بی‌هایو همسان یک تکنولوژی همچون [[مجازی‌سازی مبتنی بر هسته|KVM]] است، و زندان‌ها هم همسان با [[ال‌اکس‌سی کانتینرز|LXC]] یا [[کانتینرهای سولاریس|Zoneهای]] سولاریس هستند.
 
=== سکوها ===
فری‌بی‌اس‌دی تاکنون به چندین سکو و معماری گوناگون پورت شده استشده‌است. پروژهٔ فری‌بی‌اس‌دی، سکوهای سخت‌افزاری مورد پشتیبانی را به چند ردهٔ گوناگون بخش‌بندی می‌کند. پروژه سکوهایی که در ردهٔ نخست گنجانده شده‌اند را بی‌کم‌وکاست پشتیبانی می‌کند. سکوهای ردهٔ دوم، با اینکه توسعهٔ پرباری دارند، اما پروژه فری‌بی‌اس‌دی به شکل رسمی آنهاآن‌ها را پشتیبانی نمی‌کند. سکوهای رده سوم، یا آزمایشی هستند یا توسعهٔ آنهاآن‌ها پایان یافته استیافته‌است. سکوهای رده چهارم هم هیچ‌گونه پشتیبانی نمی‌شوند.<ref name="commguide-archs"/> [[معماری آرم]] [[پاورپی‌سی]]، [[اسپارک۶۴]]، [[x86]] و [[x86-64]]، [[پی‌سی۹۸]] و [[ایکس‌باکس]] برخی از سکوهایی هستند که فری‌بی‌اس‌دی تاکنون به آنهاآن‌ها پورت شده استشده‌است. همچنین فری‌بی‌اس‌دی در نسخهٔ ۱۰ از [[رسبری پای]] پشتیبانی می‌کند.<ref name="osnews-rasbpi"/><ref name="kernelnomicon"/>
 
{| class="wikitable" style="margin: 1em auto 1em auto"
خط ۱۴۹:
| [[اسپارک]] شرکت سان مایکروسیستمز
| رده ۲
| تنها از معماری ۶۴-بیت پشتیبانی میشودمی‌شود
|-
| [[ایتانیوم|ایتانیم (ia64)]]
خط ۱۷۷:
 
=== لایه سازگاری با دیگر سیستم‌عامل‌ها ===
فری‌بی‌اس‌دی دارای چند [[لایه سازگاری]] است که قابلیت اجرای [[فایل‌های باینری]] دیگر سیستم‌عامل‌ها را ارائه می‌دهد. به کمک لایهٔ سازگاری می‌توان برنامه‌ها و نرم‌افزارهایی که رسماً برای سیستم عاملی منتشر نشده‌اند را بر روی سیستم‌عامل دیگر اجرا کرد. سیستم‌عامل‌هایی که فری‌بی‌اس‌دی لایه سازگاری با آنهاآن‌ها را ارائه می‌دهد شامل [[لینوکس]]<ref name="in-perf"/>، [[بی‌اس‌دی/اواس]]<ref>{{پک|Lehey|2003|ک=The Complete FreeBSD|ص=162|زبان= en}}</ref> و [[یونیکس SVR4]] هستند<ref name="newsforge-bincomp"/>. در سپتامبر ۲۰۱۱، وب‌سایت [[فورونیکس]] یک [[بنچ‌مارک]] بر اساس [[w:en:Phoronix Test Suite|Phoronix Test Suite]] منتشر کرد که نشان می‌داد فری‌بی‌اس‌دی نسخه ۸.۲ توانست تعدادی از بازی‌های رایانه‌ای ویژهٔ لینوکس را، به طوربه‌طور میانگین ۸ الی ۱۴ درصد، سریع‌تر از توزیع لینوکس [[اوبونتو]] نسخه ۱۱.۰۴، بر روی یک سیستم با کارت گرافیک nVidia و درایور یکسان اجرا کند.<ref name="ibm-intro"/><ref name="phoronix-linux-compat"/> البته هم‌اکنون این لایه تنها می‌تواند باینری‌های ۳۲بیتی لینوکس را اجرا کند.<ref name="phoronix-linux-compat"/> اما از سال ۲۰۱۳، برنامه‌هایی برای پشتیبانی کردن از باینری‌های ۶۴بیتی لینوکس در نسخه ۱۰ و نسخه‌های آینده فری‌بی‌اس‌دی بوده استبوده‌است. این لایهٔ سازگاری، گونه‌ای از [[شبیه‌سازی]] نیست، بلکه [[فراخوان سیستمی|فراخوان‌های سیستمی]] هستهٔ لینوکس، در هستهٔ فری‌بی‌اس‌دی نیز پیاده‌سازی شده‌اند و بنابراین، کتابخانه‌های اشتراکی و فایل‌های باینری لینوکس، همانند فایل‌های باینری بومی خود فری‌بی‌اس‌دی شناخته می‌شوند.<ref name="newsforge-bincomp"/>
 
افزون بر آن، فری‌بی‌اس‌دی شماری از [[رابط‌های برنامه‌نویسی نرم‌افزار]] که ویژهٔ سیستم‌عامل [[مایکروسافت ویندوز]] هستند و برای نوشتن [[گرداننده دستگاه|درایورهای]] کارت شبکه بکارگرفته می‌شوند را هم پیاده‌سازی کرده استکرده‌است. به کمک این رابط‌ها، فری‌بی‌اس‌دی می‌تواند گرداننده‌های کارت شبکه‌ای که ویژهٔ سیستم‌عامل مایکروسافت ویندوز هستند را هم اجرا کند.<ref name="project-evil"/>
 
=== نصاب‌ها ===
[[پرونده:Bsdinstall.png|انگشتی|چپ|تصویری از برنامه <code>bsdinstall</code>]]
فری‌بی‌اس‌دی از نسخهٔ 2.0 تا 9.0 نصابی به نام <code>sysinstall</code> داشت که از واسط کاربری متنی برخوردار بود، به کمک <code>sysinstall</code>، می‌شد فری‌بی‌اس‌دی را بر روی یک کامپیوتر نصب کرد یا همچنین می‌شد پیکربندی‌های ساده‌ای را پس از نصب انجام داد. این نصاب را جردن هابارد به [[زبان برنامه‌نویسی سی]] نوشته شده بود. از نسخهٔ ۹ به این سو، فری‌بی‌اس‌دی نصاب تازه‌ای به نام <code>bsdinstall</code> را فراهم کرده که جایگزین <code>sysinstall</code> شده استشده‌است. <code>bsdinstall</code> در سنجش با <code>sysinstall</code> از انعطاف بالاتری برخوردار است و به گونه‌ای ساخته شده تا برای نوشتن [[اسکریپت]]‌ها هم کارا باشد. [[OSNews]] دربارهٔ آن گفته است که «برخی از امکانات پیشین را ندارد و به جای آن، تعدادی امکانات نو دارد، اما ساخت آن از انعطاف بالاتری برخوردار است و سرانجام کار، پیشرفتی برجسته خواهد بود».<ref name="osnews-bsd"/><ref name="bsdfamily"/><ref name="fbsdnews-bsdinstall"/>
 
=== هسته ===
هستهٔ فری‌بی‌اس‌دی، توانایی‌هایِ پایه‌ایِ سیستم همانند مدیریت فرایندها، [[زمان‌بندی (رایانه)|زمان‌بندی]]، ارتباطات شبکه و راه‌اندازی سیستم را فراهم می‌کند. هسته بخشی از سیستم است که در مُد حفاظت‌شده<ref group="و">Protected mode</ref> اجرا می‌شود. هسته، فرایندها را ساخته و مدیریت می‌کند و همچنین به عنوان میانجی بین برنامه‌های کاربر و اجزای سخت‌افزاری (همانند پردازنده، دیسک‌ها، صفحه‌نمایش و ...) و نرم‌افزاری (همانند فایل‌سیستم و پروتکل‌های شبکه) سیستم عمل می‌کند. این ارتباط بین برنامه‌های کاربردی و اجزای سخت‌افزاری به کمک [[فراخوان‌های سیستمی]] که هسته برای برنامه‌های کاربر فراهم کرده، انجام می‌شود. هستهٔ فری‌بی‌اس‌دی یک [[هسته یکپارچه]] است.<ref>{{پک|Marshall Kirk McKusick|2004|ک=The Design and Implementation of the FreeBSD Operating System|ف=Chapter 2. Design Overview of FreeBSD|زبان= en}}</ref> با این حال، هستهٔ فری‌بی‌اس‌دی به گونهٔ ماژولار<ref group="و">Modular</ref> ساخته شده استشده‌است و بخش‌های گوناگون هسته به گونهٔ ماژول پیاده‌سازی شده‌اند. کاربر می‌تواند در هنگام نیاز، این ماژول‌ها را در هسته بارگذاری کند و پس از پایان کار، آن‌ها را باراندازی<ref group="و">unload</ref> کند.<ref>{{پک|Michael Lucas|2007|ک=Absolute FreeBSD|ص=118|زبان=en}}</ref> هستهٔ فری‌بی‌اس‌دی دارای یک [[زمان‌بندی (رایانه)|زمان‌بند]] با توانایی پشتیبانی از [[چند پردازشی متقارن]] و [[چندریسمانی همزمان]] است که [[زمان‌بند یوال‌ئی|ULE]] نام دارد.<ref name="usenix-ule"/> همچنین هستهٔ فری‌بی‌اس‌دی دارای یک سامانهٔ آگاه‌سازی از رویدادها، به نام [[kqueue]] است که به دیگر سیستم‌عامل‌های خانواده بی‌اس‌دی هم پورت شده استشده‌است.<ref name="usenix-kqueue"/> در نسخهٔ 5، ریسه‌بندی در فضای هسته، با استفاده از یک مدل ریسه‌بندی M:N فراهم شد. مدل M:N در روی کاغذ، یک مدل ریسه‌بندی خوب و شایسته است،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Thread models semantics: Solaris and Linux M:N to 1:1 thread model|نشانی=http://mcct.quest.edu.pk/short_papers/paper_79.pdf|ناشر=Department of computer Science and Engineering, Air University Multan Pakistan|تاریخ بازبینی=16 September 2014|کد زبان=en}}</ref> اما پیاده‌سازی آن سخت و پیچیده است و سیستم‌عامل‌های کمی از این مدل پشتیبانی می‌کنند. هرچند که پیاده‌سازی فری‌بی‌اس‌دی از این مدل کار می‌کرد، اما از ساختار پیچیده‌ای برخوردار بود و بهینه کار نمی‌کرد. در نسخه‌های بعدی، فری‌بی‌اس‌دی آغاز به پیاده‌سازی و بکارگرفتن یک زیرسیستم ریسه‌بندی نو برپایهٔ مدل 1:1 کرد که libthr نام دارد.<ref>{{پک|Lucas|2007|ص=359|زبان= en}}</ref>
 
=== مستندات و پشتیبانی ===
مستندات رسمی فری‌بی‌اس‌دی از شماری کتابِ راهنما، [[صفحه راهنما|صفحات راهنما]]، بایگانی گفتگوهای لیست‌های پستی، پرسش‌های پرتکرار و همچنین شماری مقاله در زمینه‌های گوناگون تشکیل می‌شود که ''پروژه مستندات فری‌بی‌اس‌دی'' از همهٔ آنهاآن‌ها نگهداری کرده و آنهاآن‌ها را بروزرسانی می‌کند. مستندات رسمی این این سیستم‌عامل به چندین زبان گوناگون هم ترجمه شده‌اند.{{sfn|Lucas|2007|p=25}} همهٔ مستندات رسمی با پروانه‌ای به نام [[پروانه مستندات فری‌بی‌اس‌دی]] منتشر می‌شوند، پروانه‌ای که بنیاد نرم‌افزار آزاد آن را «یک پروانه سهل‌گیر غیرکپی‌لفت که با گنو اف‌دی‌ال هم سازگار است» شناخته است.<ref name="gnu-doc-license"/> منابع گوناگونی، مستندات فری‌بی‌اس‌دی را «باکیفیت» شمرده‌اند.{{sfn|Lehey|2003|p=16}}<ref name="informit-bsddoc"/>
 
پروژهٔ فری‌بی‌اس‌دی چندین [[لیست پستی]] در زمینه‌های گوناگون دارد. از پرکاربردترین این لیست‌ها، می‌توان به لیست‌های FreeBSD-question (پرسش‌های عمومی) و FreeBSD-hackers (جایی برای پرسش‌های پیشرفته‌تر) اشاره کرد.{{sfn|Lehey|2003|p=17}}
خط ۲۰۵:
* [[FreeSBIE]] - یک [[دیسک زنده]]
 
افزون بر موارد بالا، سیستم‌عامل [[دراگون‌فلای بی‌اس‌دی]] هم بدست [[متیو دیلون]] از نسخهٔ ۴٫۹ فری‌بی‌اس‌دی منشعب شده استشده‌است و هم‌اکنون به شکل جداگانه توسعه می‌یابد.<ref name="announcing-dfbsd"/> از آنجا که فری‌بی‌اس‌دی یک پروانهٔ نرم‌افزاری سهل‌گیر را به کار می‌برد و می‌گذارد تا فایل‌های کامپایل‌شده بدون [[کد منبع]] توزیع شوند، بسیاری از شرکت‌های تجاری همچون اپل و سونی در محصولات تجاری خود از فری‌بی‌اس‌دی بهره می‌برند. برای نمونه، سیستم‌عامل [[مک اواس ده]]<ref name="apple"/> و [[پلی استیشن ۳]]<ref name="osnews-bsd"/><ref name="scei-ps3"/> و [[پلی استیشن ۴]]<ref name="phoronix-ps4"/><ref name="osnews-ps4"/><ref name="thereg-ps4"/> برپایه بر فری‌بی‌اس‌دی هستند.
 
== پروانه ==
خط ۲۱۷:
دیوید گرینمن در تاریخ ۱۹ ژوئن سال ۱۹۹۳ نام «FreeBSD» را پیشنهاد داد و دیگر توسعه‌دهندگان هم آن را پذیرفته و به عنوان نام پروژه برگزیدند. نام‌های پیشنهادی دیگر BSDFree86 و Free86BSD بودند.<ref name="fbsd-coin"/>
 
نخستین لوگوی فری‌بی‌اس‌دی، یک غول<ref group="و">Daemon</ref> بود که ''Beastie'' نامیده می‌شود. این لوگو نخستین بار در سال ۱۹۷۶ بر روی تی‌شرت‌هایی که [[آزمایش‌گاه‌های بل]] به فروش می‌رساند، بکار گرفته شد. نخستین نسخه از این نشان را [[فیل فوگلیو]] کشید. نسخه‌های مردم‌پسندتر این نشان نخست در سال ۱۹۸۴ توسط [[جان لستر]]، کارگردان انیمیشن کشیده شدند.<ref name="mckusick-logo"/><ref name="43bsd-daemon"/><ref>{{یادکرد وب|نویسنده =Warren Toomey |نشانی = http://minnie.tuhs.org/Seminars/Saving_Unix/ |عنوان = Saving UNIX from /dev/null| ناشر =minnie.tuhs.org |تاریخ = Printed January 19, 1999|تاریخ بازدید = 28 March 2015|کد زبان= en}}</ref> پس از آن Tatsumi Hosokawa چندین نسخه از این نشان را ویژهٔ سیستم‌عامل فری‌بی‌اس‌دی کشید.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده =The FreeBSD Project |نشانی = https://www.freebsd.org/copyright/daemon.html |عنوان =The BSD Daemon | ناشر =The FreeBSD Project |تاریخ =Last modified: 2013-11-13 |تاریخ بازدید = 28 March 2015|کد زبان= en}}</ref> فری‌بی‌اس‌دی از آغاز پیدایش خود تا سال‌های سال این نشان (که نشان عمومی سیستم‌عامل [[بی‌اس‌دی یونیکس]] است) را بکار می‌برد. حق تکثیر این نشان در دست [[مارشال کیرک مک‌کیوسیک]] قرار دارد.<ref name="mckusick-logo"/><ref name="beastie-copyright"/> با این همه، به خاطر مشکلاتی که این نشان داشت، همچون اینکه این نشان ویژهٔ فری‌بی‌اس‌دی نبود و دیگر سیستم‌عامل‌ها همانند [[نت‌بی‌اس‌دی]] هم آن را بکار می‌بردند و همچنین به خاطر سؤ برداشت‌های مذهبی و فرهنگی که از این نشان می‌شد، پروژه فری‌بی‌اس‌دی مسابقه‌ای برای کشیدن یک نشان نو برگزار کرد و مبلغ ۵۰۰ دلار برای کسی که بهترین نشان را بکشد در نظر گرفت.<ref name="osnews-logo"/><ref name="logo-anon"/> در پایان آنتون کی. گورال<ref group="و">Anton K. Gural</ref> برنده شد.<ref name="logo-result"/> [[رابرت واتسون]] تأکید کرده استکرده‌است که «پروژهٔ فری‌بی‌اس‌دی دنبال یک لوگوی نو است، نه یک شگون‌نمای نو» و اینکه Beastie همچنان شگون‌نمای فری‌بی‌اس‌دی خواهد بود.<ref name="osnews-logo"/>
 
شعار پروژهٔ فری‌بی‌اس‌دی، «قدرت برای خدمتگذاری»<ref group="و">The power to serve</ref> است. هم‌اکنون این شعار و لوگوی فری‌بی‌اس‌دی، نشان‌های تجاری ثبت‌شده برای [[بنیاد فری‌بی‌اس‌دی]] هستند.<ref name="foundation-tmark"/>
خط ۲۲۴:
{{اصلی|بنیاد فری‌بی‌اس‌دی}}
{{جعبه گفتاورد
|گفتاورد = هفتهٔ گذشته، من یک میلیون دلار به بنیاد فری‌بی‌اس‌دی کمک کردم، بنیادی که از سیستم‌عامل متن‌بازی پشتیبانی می‌کند که به میلیون‌ها برنامه‌نویس کمک کرده تا بتوانند به دنبال آرزوهای خود بروند و آنهاآن‌ها را برآورده کنند. من هم یکی از همین افراد هستم. من در پایان دههٔ ۱۹۹۰ آغاز به استفاده از فری‌بی‌اس‌دی کردم، آن هنگام من پول زیادی نداشتم و در خانهٔ دولتی زندگی می‌کردم. فری‌بی‌اس‌دی تا اندازه‌ای به من کمک کرد از تهی‌دستی بیرون بیایم - یکی از دلایل اصلی که من در شرکت یاهو! استخدام شدم این بود که آنهاآن‌ها از فری‌بی‌اس‌دی استفاده می‌کردند، همان سیستم‌عامل مورد پسند من. سال‌ها بعد، هنگامی که برایان و من پایه‌های WhatsApp را می‌ریختیم، بر روی سرورهای خود از فری‌بی‌اس‌دی استفاده کردیم. همچنان هم از فری‌بی‌اس‌دی استفاده می‌کنیم، خبر این اهدای پول را به این خاطر اعلام می‌کنم که کمی دربارهٔ کار نیکویی که بنیاد فری‌بی‌اس‌دی انجام داده توضیح دهم، به این امید که دیگران هم به پیشرفت این پروژه کمک کنند. اگر فری‌بی‌اس‌دی همچنان بتواند همان فرصتی که برای من فراهم کرده بود را برای دیگران هم فراهم کند، همهٔ ما بهره خواهیم برد - اگر فری‌بی‌اس‌دی همچنان بتواند جوانان دیگری را از تهی‌دستی رهایی دهد، و به شرکت‌های نوپای دیگر کمک کند تا یک چیز موفق یا حتی متحول تولید کنند.
|منبع = [[یان کوم]]
|عرض = 50%
|تراز = left
}}
سازمانی به نام بنیاد فری‌بی‌اس‌دی<ref name="fbsdfound-home"/> توسعهٔ فری‌بی‌اس‌دی را پشتیبانی می‌کند. بنیاد فری‌بی‌اس‌دی یک سازمان غیرانتفاعی در [[ایالات متحده]] برای پشتیبانی از پروژه فری‌بی‌اس‌دی، توسعه آن و جامعه کاربری‌اش می‌باشد. گرداوری کمک‌هزینه از افراد و شرکت‌ها و بهره‌برداری از آنهاآن‌ها برای پشتیبانی از توسعه‌دهندگان برای فعالیت‌های مشخص، خرید سخت‌افزار و زیرساخت‌های شبکه‌ای و فراهم کردن کمک‌هزینه برای نشست‌هایی که توسعه‌دهندگان برگزار می‌کنند، از کارهای بنیاد فری‌بی‌اس‌دی است. افزون بر آن، بنیاد فری‌بی‌اس‌دی مسئول فراهم کردن اسناد قانونی برای امضای قرارداد و پیمان‌نامه از سوی پروژه فری‌بی‌اس‌دی و همچنین نگهداری از [[علامت تجاری]] فری‌بی‌اس‌دی است.<ref name="foundation-anon"/>
 
در نوامبر ۲۰۱۴، بنیاد فری‌بی‌اس‌دی مبلغ یک میلیون دلار آمریکا از سوی [[یان کوم]]، یکی از بنیان‌گذاران و مدیرعامل [[واتس‌اپ]] دریافت کرد. این بزرگترین کمک مالی بود که بنیاد فری‌بی‌اس‌دی از آغاز پیدایشش تا آن هنگام دریافت کرده استکرده‌است. یان کوم خود یکی از کاربران فری‌بی‌اس‌دی از سال‌های پایانی دههٔ ۱۹۹۰ است و فری‌بی‌اس‌دی را بر روی سرورهای خود در شرکت واتس‌اپ هم بکار می‌برند. به گفتهٔ خود او، فری‌بی‌اس‌دی به او کمک کرده تا بتواند به چنین جایگاهی برسد.<ref name="one-million"/>
 
== معایب ==
خط ۲۴۱:
 
== دسترسی غیرمجاز به سرورهای فری‌بی‌اس‌دی ==
در نوامبر سال ۲۰۱۲، تیم امنیتی فری‌بی‌اس‌دی بیان داشت که به دو تا از سرورهای پروژه فری‌بی‌اس‌دی به شکل غیرمجازی رخنه شده استشده‌است. این سرورها بی‌درنگ خاموش شده و به حالت آفلاین درآمدند. کاوش‌های بیشتر نشان داد که نخستین دسترسی غیرمجاز به این سرورها در تاریخ ۱۹ سپتامبر رخ داده است. گویا این رخنهٔ غیرمجاز، با دزدیدن کلیدهای [[اس‌اس‌اچ]] یکی از توسعه‌دهندگان فری‌بی‌اس‌دی انجام گرفته بود و رخنه‌گران نتوانسته بودند حفرهٔ امنیتی را در خود فری‌بی‌اس‌دی پیدا کرده و از آن بهره‌برداری کنند. تیم امنیتی فری‌بی‌اس‌دی، با بررسی کردن کدهای سیستم‌عامل و برنامه‌های جانبی، به این نتیجه رسیدند که هیچ دگرگونی غیرمجازی در آنهاآن‌ها رخ نداده است، با این حال آنهاآن‌ها گفتند که نمی‌توانند صحت و درستی بسته‌هایی که در تاریخ ۱۹ سپتامبر تا ۱۱ نوامبر از سرورها دانلود شده‌اند را تضمین کنند.<ref name="honline-int"/><ref name="techeye-int"/><ref name="cw-int"/> این دو سرور از آن دسته ماشین‌هایی بودند که برای کامپایل کردن بسته‌های باینری بکارگرفته می‌شوند. این پیشامد، انگیزه‌ای شد برای توسعه‌دهندگان فری‌بی‌اس‌دی تا روند کوچ کردن از [[سی‌وی‌اس]] به [[سابورژن]] را با شتاب بیشتری دنبال کنند.<ref name="cw-int"/>
 
== تاریخچه تغییرات بین نسخه‌ها ==
خط ۴۴۵:
|۳۰ آوریل ۲۰۱۸
|
* به روز رسانیروزرسانی [[گنوم]]
* پشتیبانی از فایل هایفایل‌های باینری ۶۴–بیتی لینوکس از طریق لایه سازگاری
|-
|{{نسخه|قج|11.0}}
خط ۴۵۲:
|
|
* به روز رسانیروزرسانی NetMap
|-
|{{نسخه|جا|11.1}}
خط ۱٬۴۱۶:
== منابع مکتوب ==
{{چپ‌چین}}
<!-- در این بخش باید آن کتابهایی که قرار است همچون مقاله خمیز هزارلا و نشان شیر و خورشید، از بخش پانویس به روی آنهاآن‌ها پله(جهش) انجام گیرد را ذکر کنید. کتابهایی که قرار نیست روی آنهاآن‌ها پله(جهش) انجام گیرد را بگذارید در همان بخش کتاب‌شناسی باقی بمانند. -->
* {{یادکرد کتاب
|نام خانوادگی = Lehey
خط ۱٬۶۴۴:
* {{official website|1=forums.FreeBSD.org|name=تالار گفتگوی رسمی|lang=en}}
* {{official website|1=wiki.FreeBSD.org|name=دانشنامه رسمی|lang=en}}
* {{نشانی وب|wiki.bsdusers.ir/index.php/FreeBSD|دانشنامه غیر رسمیغیررسمی بی‌اس‌دی}} {{نشان زبان|fa}}
* {{نشانی وب|FreeBSD.org/handbook|کتاب راهنمای فری‌بی‌اس‌دی}} {{نشان زبان|en}}
* {{نشانی وب|freshports.org|پورت‌های فری‌بی‌اس‌دی}} {{نشان زبان|en}}