تروریسم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تِروریسم''' یا '''تروریزم''' که در [[زبان فارسی]] از آن با عنوان '''وحشت‌افکنی'''،<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=وحشت‌افکنی | بیگانه=terrorism | بیگانه در فارسی= | حوزه=علوم سیاسی و روابط بین‌الملل | دفتر=دوم | بخش=فارسی | سرواژه=وحشت‌افکنی}}</ref> '''دهشت‌افکنی''' یا '''هراس‌افکنی''' نام برده شده‌است، به استفاده از خشونت یا تهدید به استفاده از خشونت برای دستیابی به اهداف سیاسی، مذهبی، یا ایدئولوژیک گفته می‌شود. البته، در جهان امروزی، تعریف دقیقی از واژه «تروريسمتروریسم» در دست نیست.

== واژه‌شناسی ==

در جهان امروزی، تعریف دقیقی از واژه «تروريسمتروریسم» ارائه نشده است. زیرا هنوز هیچ تعریفی از ترورسیم در [[سازمان ملل متحد]] تعریف نشده که مورد توافق همه کشورهای عضو باشد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=صادق صبا-رئیس [وقت] بخش فارسی بی بی سی|کد زبان=fa|تاریخ=۳۱ مرداد ۱۳۹۳|وب‌گاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=http://www.bbc.com/persian/blogs/2014/08/140822_sadeq_on_terrorism|عنوان=چرا بی‌بی‌سی به کسی تروريست نمی‌گوید؟}}</ref>

[[ترور]] {{به فرانسوی|terreure}} در [[زبان فرانسوی]] به معنای دهشت و دهشت‌افکنی است. اولین کاربرد واژه ترور در جهان مدرن، مانند بسیاری از مفاهیم نوین ازجمله «پیشرفت و ترقی» از [[انقلاب فرانسه]] نشأت می‌گیرد و البته برعکس امروز، بار معنایی مثبت داشته است.<ref>[http://www.bbc.com/persian/blogs/2015/11/151122_l44_nazeran_taliban_usa چرا آمریکایی‌ها می‌گویند «طالبان تروریست نیست»؟] بی‌بی‌سی فارسی، ۲ آذر ۱۳۹۴</ref> در [[لغت‌نامه دهخدا]] آمده‌است: «ترور مأخوذ از terreur و به معنای قتل سیاسی به وسیله [[جنگ‌افزار|اسلحه]] در فارسی متداول شده‌است و [[مردم عرب|تازیان]] معاصر إهراق را به‌جای ترور به کار می‌برند؛ و این کلمه در فرانسه به معنای وحشت و خوف آمده و حکومت ترور هم اصول حکومت انقلابی است که پس از سقوط [[ژیروندن]]‌ها (از ۳۱ مه ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۴ میلادی) در فرانسه مستقر شد و اعدام‌های سیاسی فراوانی را متضمّن بود.»

راپوپورت برای تمایز قتل سیاسی از عمل تروریستی روش بدیعی را ارائه می‌دهد که در آن به جای «نفس اقدام» به «معنای اقدام» توجه می‌شود. او تروریسم را یک فرایند و قتل سیاسی را یک رویداد می‌داند؛ «قاتل سیاسی انسانی را نابود می‌کند که (به عقیده او) یک نظام را به فساد کشانده‌است. اما تروریست نظامی را نابود می‌کند که پیشتر هر کسی را که در خود جای می‌داده به فساد کشانده‌است. قتل سیاسی یک حادثه، یک کار گذرا و یک رویداد است ولی تروریسم یک فرایند و یک روش زندگی است».<ref>Ben-Yehuda, 53</ref>[[Fileپرونده:UA Flight 175 hits WTC south tower 9-11 edit.jpeg|thumbبندانگشتی|[[پرواز شماره ۱۷۵ یونایتد ایرلاینز]] که در پی [[حملات ۱۱ سپتامبر]] ۲۰۰۱ در [[نیویورک]] به [[برج‌های دوقلو|برج]] جنوبی [[مرکز تجارت جهانی (۲۰۰۱–۱۹۷۳)|مرکز تجارت جهانی]] در برخورد کرد]]

در سیاست به کارهای خشونت‌آمیز و غیرقانونی [[حکومت]]‌ها برای سرکوبی مخالفان خود و ترساندن آنها [[ترور دولتی]] می‌گویند و نیز کردار گروه‌های مبارزی که برای رسیدن به هدف‌های سیاسی خود دست به کارهای خشونت‌آمیز و هراس‌انگیز می‌زنند، تروریزم نامیده می‌شود. حملاتی مانند اقدام تروریست‌ها در منهدم کردن [[برج‌های دوقلو|برج‌های دوقلوی]]ی [[سازمان تجارت جهانی]] در [[حملات ۱۱ سپتامبر|۱۱ سپتامبر]] ۲۰۰۱ عملیاتی تروریستی به‌شمار می‌رود.

کمک‌های مادی و معنوی (مثل حمایت سیاسی) به گروه‌های مخالف و مشارکت در عملیاتی چون [[بمب‌گذاری]]، [[مین|مین‌]]<nowiki/>گذاری بنادر و سواحل، [[آدم‌ربایی]]، [[هواپیماربایی]] و ترور مقام‌های عالی مملکتی، نمونه‌هایی از تروریسم دولتی هستند.

== آمارهای جهانی ==

یافته‌های گزارش «شاخص جهانی تروریسم» نشان می‌دهد که ۱۰ هزار حمله تروریستی در سال ۲۰۱۳ انجام شده که نسبت به سال ۲۰۱۲، ۴۴ درصد بیشتر شده‌است. این گزارش که توسط [[مؤسسه اقتصاد و صلح]] تهیه شده می‌گوید که در سال ۲۰۱۳ حدود ۱۸ هزار نفر در اثر حملات تروریستی جان خود را از دست داده‌اند که هشتاد درصد (۱۴ هزار و ۷۲۲ نفر) آنها در کشورهای [[عراق]]، [[سوریه]]، [[افغانستان]]، [[پاکستان]] و [[نیجریه]] قربانی شده‌اند. بنا بر این گزارش، عراق با ۶ هزار و ۳۶۲ قربانی (بیش از یک‌سوم کل کشته‌ها)، بزرگ‌ترین قربانی حملات تروریستی بوده و گروه‌های [[داعش]]، [[القاعده]]، [[بوکو حرام]] و [[طالبان]] مسئول بیشترین کشتارها بوده‌اند. [[جنگ داخلی سوریه]] که از سال ۲۰۱۱ شروع شد، بیشترین تأثیر را در افزایش حملات تروریستی داشته‌است.<ref name=":0" />

* بارنبی ميسون،میسون، خبرنگار ديپلماتيكدیپلماتیک بی‌بی‌سی، [http://www.bbc.co.uk/persian/news/010921_si-terrorism.shtml تروریسم چیست؟]، بی‌بی‌سی فارسی، ۱۸ مهر ۱۳۸۰