وزن شعر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
ویرایش و ویکی‌سازی
خط ۵:
== انواع وزن شعر ==
ضروری بودنِ وزن و چگونگی آن در شعرِ [[زبان]]‌های مختلف متفاوت است و بستگی به نوع واژه‌چینی در هر زبان دارد.
* '''وزن کمّی''': در فارسی به آن [[علم عروض|وزن عروضی]] گفته می‌شود. اساس آن مبتنی بر نظم هجاهای بلند و کوتاه در مصراع‌های یک شعر است. این نوع وزن، خاص زبان‌هایی است که در آنها [[واکه|مصوّت‌ها]] به کوتاه و بلند و در نتیجه هجاها به کوتاه و بلند و احیاناً کشیده تقسیم می‌شوند. وزن شعر [[زبان فارسی|فارسی]]، [[زبان عربی|عربی]]،<ref>دربارهٔ عروض [[زبان عربی|عربی]] رجوع کنید به کتاب ''[[عروض و قافیه عربی|عروض و قافیهٔ عربی]]''، تألیف و ترجمهٔ [[حمید حسنی]] ([[تهران]]، [[شرکت انتشارات علمی و فرهنگی]]،فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۳)</ref> [[زبان سانسکریت|سانسکریت]] و [[زبان یونانی|یونانی]] از نوع کمّی است.
* '''وزن تکیه‌ای''': اساس این نوع وزن تنها بر تساوی تعداد [[تکیه (زبان‌شناسی)|تکیه]]‌ها در هر مصراع شعر قرار دارد و تعداد هجاهای مصراع‌ها ممکن است تغییر کند. وزن تکیه‌ای خاص زبان‌هایی است که در آنها هجای تکیه‌دار اصل است و هجاهای دیگر سریع تلفظ می‌شوند. مانند [[زبان انگلیسی باستان|انگلیسی باستان]] و [[زبان آلمانی|آلمانی]]. در بیت فارسیِ برساختهٔ زیر:
 
خط ۲۳:
== وزن شعر فارسی ==
{{اصلی|وزن شعر فارسی}}
اوزان در شعر فارسی بسیار متنوع و فراوان است که مهم‌ترین علت آن، سابقه طولانی فارسی‌زبانان در سرودن شعر و دلبستگی آنان به ادبیات است. زبان فارسی اساساً دارای دو گونه وزن شعری متفاوت و بسیار پرکاربرد است: یکی وزن کمی یا عروضی اشعار ادبیات فارسی که تقابل هجاهای آن مبتنی بر کشیدگی و کوتاهی واکه‌هاست و دیگری وزن تکیه‌ای-هجاییِ اشعار عامیانه فارسی که بر مبنای هجاهای تکیه‌بر و بی‌تکیه است.<ref name="tabibzadeh">«دو نوع وزن در زبان فارسی»، [[امید طبیب‌زاده]]، مجموعه مقالات''مجموعه‌مقالات نخستین هم‌اندیشی شعر فارسی و زبان‌شناسی،زبان‌شناسی''، تهران: [[فرهنگستان زبان و ادب فارسی]]</ref>
 
== یافتن خودکارِ وزن عروضی ==
در [http://www.arooz.net/ وبگاه عروض] می‌توانید یک بیت شعر را وارد کنید تا سیستم، وزن عروضیِ بیت را به شما نشان دهد. برازندگی اعلام‌شده نشان‌دهندهٔ درجهٔ اطمینان به جواب داده‌شده می‌باشد. هرچه با برازندگی بالاتری وزن عروضی تشخیص داده شود، احتمال آنکه وزن عروضی تشخیص‌داده‌شده صحیح باشد، بالاتر می‌رود.
ضمناً برخی اختیارات شاعریِ استفاده‌شده در بیت واردشده به تفکیک هر مصراع برای شما نمایش داده می‌شود.
 
== جستارهای وابسته ==
سطر ۲۹ ⟵ ۳۳:
* [[اختیارات شاعری]]
 
== پانویسمنابع ==
{{پانویس}}
* [[رضا براهنی|براهنی، رضا]]، ''[[طلا در مس]]''، تهران: انتشارات زریاب، جلد اول، چاپ اول، ۱۳۸۰، صص ۴۵۳–۴۵۶.
 
* [[سیروس شمیسا|شَمیسا، سیروس]]، ''عروض و قافیه''، تهران: دانشگاه پیام نور، ۱۳۸۵، تهران.
== یافتن خودکارِ وزن عروضی ==
* ''ادبیات فارسی (۱)''، دورهٔ پیش‌دانشگاهی رشته‌های علوم انسانی -و علوم و معارف انسانی، چاپ یازدهم ۱۳۸۴، ص ۷۳ تاصص ۷۵۷۳–۷۵.
در [http://www.arooz.net/ وبگاه عروض] می‌توانید یک بیت شعر را وارد کنید تا سیستم، وزن عروضیِ بیت را به شما نشان دهد. برازندگی اعلام‌شده نشان‌دهندهٔ درجهٔ اطمینان به جواب داده‌شده می‌باشد. هرچه با برازندگی بالاتری وزن عروضی تشخیص داده شود، احتمال آنکه وزن عروضی تشخیص‌داده‌شده صحیح باشد، بالاتر می‌رود.
ضمناً برخی اختیارات شاعریِ استفاده‌شده در بیت واردشده به تفکیک هر مصراع برای شما نمایش داده می‌شود.
 
== منابع ==
* رضا براهنی، طلا در مس، جلد اول، ص ۴۵۶–۴۵۳، چاپ اول، انتشارات زریاب، ۱۳۸۰، تهران.
* عروض و قافیه نوشته سیروس شمیسا، ناشر: دانشگاه پیام‌نور، ۱۳۸۵، تهران.
* ادبیات فارسی (۱) دورهٔ پیش‌دانشگاهی رشته‌های علوم انسانی - علوم و معارف انسانی، چاپ یازدهم ۱۳۸۴، ص ۷۳ تا ۷۵.
 
{{شعر ۲}}