'''موزیکولوژی''' یا '''موسیقیشناسی''' (به [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]: musicology، به [[زبان فرانسوی|فرانسوی]]: Musicologymusicologie) شاخهای از دانش [[موسیقی]] است که در آن به مطالعهمطالعهٔ منطقی، [[استدلال]]یاستدلالی، و علمی مباحث موسیقی پرداخته میشود.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = کاوه رهنما |نشانی=http://www.harmonytalk.com/id/713 |عنوان= موزیکولوژی | ناشر= =گفتگوی هارمونیک |تاریخ= =۱۴ اسفند ۱۳۸۴ |تاریخ بازبینی= ۷ خرداد ۱۳۹۲}}</ref>
کلمهٔ «موزیکولوژی» از دو کلمهٔ [[زبان یونانی|یونانیِ]] (μουσική){{رچ}} (mousikē)، به معنایبهمعنای «موسیقی»، و (λογία){{رچ}} (logia)، به معنیبهمعنای «مطالعه بر رویرویِ» تشکیل شدهاست. کسی که به مطالعهٔ این علم میپردازد، موزیکولوژیست[[موسیقیشناس]] یا موسیقیشناسموزیکولوژیست نامیده میشود.
در علم موزیکولوژیموسیقیشناسی کلیهکلیهٔ مطالعات و تحقیقات از طریق روشهای نظاممند (سیستماتیک) به صورتبهصورت مشاهدههایمشاهدات علمی و آزمایشگاهی صورت میگیرد و از نتایج آنآن، یکسریمجموعهای از واقعیتهای علمی استخراج میشود.
== دامنهٔ موضوعات ==
بر اساس تعریف فوق،یادشده در بالا، دامنهٔ موضوعاتی که در این علم مورد بررسی قرار میگیردمیشود بسیار وسیع میباشد.است؛ از بررسی موسیقی ملل گرفته تا نظریهها (تئوریهای) پیچیدهپیچیدهٔ موسیقی و مسایلموضوعات و مسائل مربوط به سازها[[ساز]]ها.
در تعریفی دیگردیگر، ریشههای موسیقیشناسی عبارت است از: [[تاریخ]]، [[مطالعات فرهنگی]]، [[فلسفه]]، [[مطالعات جنسیتی ]]، [[زیباییشناسی]]، [[نشانه شناسینشانهشناسی]]، [[نژادشناسی]]، و [[صوتشناسی]].
== زمینههای موسیقیشناسی ==
اولین و مهمترینمهمترین بحثی که در این علم مطرح میشودمیشود، یافتن پاسخ این سؤال است که: '''موسیقی چیست؟'''
بهطور کلیکلی، میتوان در سه زمینه به این سؤال پاسخ داد:
=== ۱-زمینه زمینهٔ تاریخی ===
در تاریخ موسیقی کدام ساختار از ترکیبترکیبِ صداها،صداها موسیقی نامیده میشود؟{{سخ}}
چرا و چگونه ایدهها، نحوهٔ تولیدتولید، و نوازندگی موسیقی در فرهنگهای مختلف، متفاوت شدهاست؟ {{سخ}}▼
چه فرمهاییقالبهایی از موسیقی به عنوان فرمهاقالبها و ریشههای اصلی شناخته شدهاند و چرا؟ {{سخ}}▼
به چه علتدلیل برخی از آهنگها و ملودیها در ذهن و روح مردم جاودانه میمانند؟ ▼
▲چرا و چگونه ایدهها، نحوهٔ تولید و نوازندگی موسیقی در فرهنگهای مختلف، متفاوت شدهاست؟
در تولید موسیقی چه عواملی درگیر هستند؟ {{سخ}}▼
چه ارتباطی میان عوامل تولیدکنندهتولیدکنندهٔ موسیقی وجود دارد که به آن چنین کیفیتی میدهد؟ {{سخ}}▼
▲چه فرمهایی از موسیقی به عنوان فرمها و ریشههای اصلی شناخته شدهاند و چرا؟
چگونه میتوان موسیقی را تحلیلتحلیلِ منطقی نمود؟کرد؟{{سخ}}▼
مدلهامدلها و نظامها (سیستمهایی ) که باعث میشوند دورهها یا فرهنگهای مختلف در تاریخ موسیقی شکل بگیرند کدام است؟ ▼
▲به چه علت برخی از آهنگها و ملودیها در ذهن و روح مردم جاودانه میمانند؟
▲در تولید موسیقی چه عواملی درگیر هستند؟
▲چه ارتباطی میان عوامل تولیدکننده موسیقی وجود دارد که به آن چنین کیفیتی میدهد؟
▲چگونه میتوان موسیقی را تحلیل منطقی نمود؟
▲مدلها و سیستمهایی که باعث میشوند دورهها یا فرهنگهای مختلف در تاریخ موسیقی شکل بگیرند کدام است؟
== ۳-زمینهٔ فرهنگی تربیتی == ▼
موسیقی با دنیای انسانی چه ارتباطی دارد و چگونه آن را تحت تأثیر قرار میدهد؟ ▼
چرا انسان باید در زندگی خود از موسیقی استفاده کند؟ ▼
▲=== ۳- زمینهٔ فرهنگی ـ تربیتی ===
▲موسیقی با دنیای انسانی چه ارتباطی دارد و چگونه آن را تحت تأثیر قرار میدهد؟ {{سخ}}
▲چرا انسان باید در زندگی خود از موسیقی استفاده کند؟ {{سخ}}
چرا انسان به یادگیری موسیقی علاقه نشان میدهد؟
که به اینبخشِ بخش («زمینهٔ فرهنگی ـ تربیتی)» از تحقیقاتتحقیقاتِ موزیکولوژی،موسیقیشناختی، آنتروپولوژیانسانشناسیِ موسیقی (anthropology)به موسیقیانگلیسی: ویاmusic انسانشناسی موسیقیanthropology) نیز گفته میشودمیگویند.
== حرفهٔ موزیکولوژیستموسیقیشناس ==
اگر به نمونه سئوالاتیسؤالهایی که در بالا مطرح شد دقت کنیدکنیم مشاهده میکنیدمیکنیم که با وجود سادگی، ارائهارائهٔ پاسخ منطقی و استدلالی به آنها کاری بسیار دشوار استاست؛ به شکلی که عموماً یک موزیکولوژیستموسیقیشناسِ معتبرمعتبر، از لحاظ تحصیلات علمیعلمی، باید حداقل دارای مدرک دکترادکتری بودهباشد و سالها تجربهتجربهٔ مطالعه و تحقیق در این زمینهها را داشته باشد.
فعالیت یک موزیکولوژیستموسیقیشناس بیشتر در مراکز دانشگاهی و مدارس موسیقی به عنوان استاد میباشداست. همچنینهمچنین، آموزش و پژوهش در زمینههای مختلفمختلف، مانند تدریس تاریخ موسیقی، استاد راهنما جهتبرای پژوهشهایپژوهشهای موسیقیموسیقی، و انتشار مقالههای علمیعلمیِ موسیقی از دیگر فعالیتهای یک موسیقیشناس است.
بعضی از موزیکولوژیستهاموسیقیشناسان در زمینهٔ خواندن، ترجمهترجمه، و حتی اجرای نوشتههای بسیار قدیمیقدیمیِ موسیقی متخصص هستند،هستند؛ برخی در زمینهزمینهٔ موسیقی مشرق زمینمشرقزمین به درجهدرجهٔ تخصص میرسند،میرسند؛ برخی در زمینههای فلسفهٔ موسیقی به درجههای بالای تخصص نایل میشوندمیشوند؛ و خلاصه هریک از آنهاآنان ممکن است در یکی از بینهایت زمینهزمینهٔ موجودموجودِ تحقیقی در موسیقی کسبموسیقی، مهارت و تخصص نمایندکسب کنند.
البته ذکر این مورد ضروریستضروری است که همههمهٔ موزیکولوژیستهاموسیقیشناسان در دانشگاهها مشغول فعالیت نیستند،نیستند؛ بسیاری از معروفترینمعروفترین و حرفهایترین آنهاحرفهایترینِ بهآنها، عنوانبهعنوان نویسندهنویسنده، با معتبرترین نشریات موسیقی همکاری کردهمیکنند و به انتشار مقالات و نقدهای علمی در آنها میپردازند.
همکاری با موزههای تاریخی و فعالیتهای باستانشناسیباستانشناختی نیز از دیگر کارهایی است که یک موزیکولوژیستموسیقیشناس میتواند به آنها بپردازد.
== چه نیازی به موزیکولوژیموسیقیشناسی است؟هست؟ ==
برای بسیاری از علاقهمندان به موسیقی عموماً این سؤال مطرح میشود که با وجود مشکلات و نیازهای علمی در جهان، چه نیازی به این است که یک نفر وقت خود را صرف تحصیل در این رشته نماید؟کند؟
پاسخ بسیار ساده است،است؛ همانطور که نیاز به تحقیقات تخصصی در زمینهٔ علوم پزشکی وجود دارددارد، در زمینهٔ موسیقی نیز به چنین تحقیقات تخصصی و علمیعلمیای نیاز است.است؛ چرا کهچراکه در طول دوران زندگی بشر بر روی کرهٔ زمینزمین، بلکه از زمان پیدایش بشر تا به امروز، همواره موسیقی به عنوانبهعنوان ابزاری برای رسیدن به آرامش، شادیشادی، و سلامت روحیروحیِ انسان کاربرد داشتهداشته، و همانقدرهمانقدر که سلامت جسمیجسمیِ انسان اهمیت دارددارد، سلامت روحی نیز حایزحائز اهمیت استاست، و موزیکولوژیموسیقیشناسی میتواند کمکهای بسیاری در این زمینه انجام دهد.
== جستارهای وابسته ==
* [[موسیقیشناس]]
{{پانویس}}
* {{یادکرد ویکی|عنوان =Musicology |پیوند =http://en.wikipedia.org/wiki/Musicology |زبان =انگلیسی| بازیابی =۷ خرداد ۱۳۹۲}} ▼
== منابع ==
* {{یادکرد وب |نویسنده = کاوه رهنما |نشانی=http://www.harmonytalk.com/id/713 |عنوان= موزیکولوژی |ناشر= گفتگوی هارمونیک |تاریخ= ۱۴ اسفند ۱۳۸۴ |تاریخ بازبینی= ۷ خرداد ۱۳۹۲}}
▲* {{یادکرد ویکی|عنوان = Musicology |پیوند = =http://en.wikipedia.org/wiki/Musicology |زبان = انگلیسی| بازیابی = ۷ خرداد ۱۳۹۲}}
* [http://hamshahrionline.ir/print/59145 همشهری آنلاین]
{{دادههای کتابخانهای}}
{{تئوری موسیقی}}
|