راحةالصدور: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۳۷:
درحالیکه [[کلود کاهن]] استاد تاریخ شرق و سرزمین‌های اسلامی دانشگاه پاریس، کتاب راوندی و سلجوقنامه ظهیرالدین نیشابوری (م ۵۹۹ ه‍. ق) را مستقیم یا غیر مستقیم تنها منبع ضروری برای نویسندگان [[تاریخ سلاجقه]]<ref>{{پک|یعقوب آژند|۱۳۶۰|ک=تاریخ‌نگاری در ایران|ص=۵۰}}</ref> که تاریخ سلجوقیان و تا حدی سلاجقه آسیای صغیر را بیان می‌کنند، می‌داند لیکن [[میرزا اسماعیل خان افشار حمید الملک]] در سال ۱۳۱۳ با سلسله مقالاتی این نظریه را که این کتاب تنها یک انتحال<ref>{{پک|میرزا اسماعیل خان افشار||م=مقاله سلجوقنامه ظهیری نیشتبوری و راحه الصدور راوندی|ف=مجله مهر}}</ref> و راوندی جز یک [[منتحل]] نبوده را مطرح ساخت همچنانکه [[یان ریپکا]]<ref>{{پک|یان ریپکا|۱۳۶۴|ک=ادبیات ایران در زمان سلجوقیان و مغولان|ص=۱۴۴}}</ref> و [[عبدالحسین نوایی]]<ref name="ReferenceA">{{پک|عبدالحسین نوایی|۱۳۸۴|ک=متون تاریخی به زبان فارسی|ص=۵۱}}</ref> نیز بر همین عقیده بوده‌اند و برخی دیگر نیز بدون تصریح به انتحال فقط به [[تأثیرپذیری]] و وامداری از سلجوقنامه اذعان دارند. مرحوم [[زرین کوب]] نیزبا اذعان به این تأثیرپذیری، چنین امری را اجتناب نا پذیر و طبیعی دانسته و آن را امری عادی در خلق آثار ادبی به‌شمار آورده.<ref>{{پک|عبدالحسین زرین کوب|۱۳۷۳|ک=نقد ادبی|ص=۹۹}}</ref>
 
خود راوندی نیز در راحة الصدور به سلجوقنامه اشاره کرده ولی صریحاً به اختصار آن اعتراف ننموده<ref>{{پک|نجم الدین راوندی|ک=راحه الصدور|ص=۶۴}}</ref> که این نشان می‌دهد که او از وجود این کتاب آگاه بود و سلجوقنامه در زمان تألیف راحة الصدور به صورت کتابی مستقل در دسترس راوندی بوده که این موضوع این تردید را پدیدمی‌آورد که او احتمالاً قصد جعل کتابی جدید و انتحال را نداشته بلکه با [[اقتباس]] از سلجوقنامه خواسته کتابی را با طبع ادبی خود که کامل‌کننده سلجوقنامه در تاریخ سلجوقیان باشد، تهیه کند. از طرف دیگر با قبول اینکه راحة الصدور کتابی مجعول و به عبارت صحیح تر منتحل از کتاب سلجوقنامه است می‌توان به دلیل ضعف برخی از بخش‌های متن کتاب در مقابل قدرت بخش‌های دیگر پی برد چرا که در راحه الصدور بخش‌های گرفته شده از سلجوقنامه دارای فخامتی ادبی است و بخش‌های اضافه شده توسط راوندی به دلیل ضعیف بودن با آن‌ها هم‌خوانی ندارد<ref name="ReferenceA" /> از سوی دیگر بی مناسبت بودن امثال نیز بر عدم تبحر راوندی صحه می‌گذارد مضاف بر اینکه اشتباهاتی در ذکر سال وقایع نیز در متن راوندی دیده می‌شود. برخی پزوهشها نیز با مقابله متن این کتاب با آثاری چون"[[ذخیره خوارزمشاهی]]،"[[کلیله و دمنه]]"و "[[سند بادنامه]]"بر انتحال بودن این اثر سخت اسرار دارند.<ref>{{پک|مختار کمیلی|۱۳۸۷|م=مقاله ایی در راوندی،انتحال یا اقتباس|ف=فصلنامه آیینه میراث}}</ref>
 
با توجه به این نکات می‌توان به این نتیجه رسید که کتاب راحة الصدور به لحاظ برخی ویژگی‌ها، از جمله ادامه یافتن بعد از مرگ [[ظهیرالدین نیشابوری]] و ثبت وقایع دوره [[طغرل سوم]] و [[سلاجقه آسیای صغیر]] اهمیت تاریخی می‌یابد و به دلیل قلت منابع این دوره و فخامت کلی متن به عنوان یکی از منابع تاریخی دوره سلجوقیان درتحقیقات جدید مورد استفاده قرار گرفته و از همین رو است که با وجود داشتن اثر مهم ظهیری نیشابوری دربارهٔ سلجوقیان در میان آثار قدما تا زمان متأخرو تا شروع تحقیقات جدید نامی از راوندی و کتابش نمی‌توان یافت و منبع تمام تألیفات قدیمی دربارهٔ دوره سلجوقیان به دیگر کتب تاریخی این دوره به خصوص سلجوقنامه برمی گردد
خط ۶۵:
[[رده:سلجوقیان]]
[[رده:کتاب‌های تاریخی]]
[[رده:کتاب‌های تاریخی درباره خاورمیانه]]
[[رده:کتاب‌های تاریخی سده ۷ (قمری)]]
[[رده:کتاب‌های فارسی]]
[[رده:ملوک‌الطوائف ترکمن در آسیای کوچک]]
[[رده:نثر فنی فارسی]]