مطبوعیت (موسیقی): تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
ایجاد |
گسترش |
||
خط ۱۱:
== فواصل ملایم و ناملایم ==
=== موسیقی غربی ===
بر اساس تئوری موسیقی غربی، فاصلههای ملایم{{یاد|dir=ltr|consonant}} به ترتیب خوشایندی (از ملایمترین به سمت ناملایمتر) عبارتند از [[همصدا|یکم]]، [[اکتاو|هشتم]]، [[پنجم درست|پنجم]]، [[چهارم درست|چهارم]]، [[ششم بزرگ]] و [[معکوس (موسیقی)|معکوس]] آن [[سوم کوچک]]، و [[سوم بزرگ]] و معکوس آن [[ششم کوچک]].<ref>{{پک|منصوری|۱۳۷۴|ک=تئوری بنیادی موسیقی|ص=۱۵۲}}</ref> سه مورد این فهرست که فواصل «درست»{{یاد|dir=ltr|perfect}} هستند را «ملایمهای کامل»{{یاد|dir=ltr|perfect consonants}} نیز مینامند. فاصلهٔ چهارم درست به طور ویژه فاصلهٔ «خوشایند مشترک»{{یاد|dir=ltr|common consonant}} نام داده میشود.<ref>{{پک|منصوری|۱۳۷۴|ک=تئوری بنیادی موسیقی|ص=۱۵۲}}</ref><ref>{{پک|کمال پورتراب|۱۳۹۵|ک=تئوری موسیقی|ص=۸۷}}</ref> اگر فاصلهٔ چهارم به همراه نت دیگری که در فاصلهٔ سوم یا پنجم با نت پایه است بیاید (مثلاً نت پایه، درجهٔ چهارم و درجهٔ پنجم، نظیر دو-فا-سل) این فاصلهٔ چهارم خوشایندتر خواهد شد.<ref>{{پک|منصوری|۱۳۷۴|ک=تئوری بنیادی موسیقی|ص=۲۷۳}}</ref>
سطر ۱۸ ⟵ ۱۹:
در مورد فواصل ترکیبی، این طبقهبندی پیچیدهتر میشود. برای مثال فاصلهٔ نهم کوچک (که ترکیبی از اکتاو + دوم کوچک است) از فاصلهٔ چهاردهم بزرگ (که ترکیب اکتاو + هفتم بزرگ است) ناملایمتر دانسته میشود. به طور کلی هرگاه فاصلهها از یک تا اکتاو بزرگتر شوند، هر چه بزرگتر شوند از نامطبوع بودنشان کاسته میشود. همچنین اگر در یک فاصلهٔ ترکیبی نت سومی میان دو نت تشکیلدهندهٔ آنها نواخته شود میتواند از ناخوشایندی آنها کم کند.<ref>{{پک|منصوری|۱۳۷۴|ک=تئوری بنیادی موسیقی|ص=۱۵۳}}</ref>
=== موسیقی شرقی ===
در موسیقی خاور نزدیک، شامل [[موسیقی سنتی ایران]]، [[موسیقی عربی]] و نظیر آن، فواصل به دو دستهٔ ملایم و ناملایم تقسیم نمیشوند بلکه بر حسب شدت ملایمت مرتبط میشوند. این شدت نیز بر اساس نسبت بسامد فواصل است، یعنی فواصل اصلی به ترتیب از ملایمتر به ناملایمتر عبارتند از ۲:۱ (اکتاو)، ۳:۲ (پنجم درست)، ۴:۳ (چهارم درست)، ۵:۴، ۶:۵، ۷:۶، ۸:۷، ۹:۸ (دوم بزرگ) و الی آخر.<ref dir=ltr>{{پک|Apel|1950|ک=Harvard Dictionary of Music|ص=46|زبان=en}}</ref>
== یادداشت ==
سطر ۲۸ ⟵ ۳۲:
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی = کمال پورتراب|نام = مصطفی | پیوند نویسنده = مصطفی کمال پورتراب | عنوان = تئوری موسیقی: مبانی موسیقی نظری| ترجمه = | جلد = | سال = ۱۳۹۵|چاپ = | ناشر = نشر چشمه|مکان = تهران| شابک = 978-964-6194-27-40 | صفحه = | پیوند = | بازیابی = }}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی = منصوری|نام = پرویز| پیوند نویسنده = پرویز منصوری| عنوان = تئوری بنیادی موسیقی| ترجمه = | جلد = | سال = ۱۳۷۴|چاپ = | ناشر = نشر کارنامه|مکان = تهران| شابک = 964-431-007-1 | صفحه = | پیوند = | بازیابی = }}
{{چپچین}}
* {{cite book|ref={{harvid|Apel|1950}}|last=Apel|first=Willy|year=1950|title=[[دانشنامه موسیقی هاروارد|The Harvard Dictionary of Music]]|edition=first edition|publisher=Harvard University Press|location=Cambridge, MA|isbn=978-0-435-81000-9}}
{{پایان چپچین}}
{{فواصل موسیقی}}
|