کرد کرمانج: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
4nn1l2 (بحث | مشارکت‌ها)
4nn1l2 (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱۷:
== کرمانج‌های خراسان ==
[[File:Kurmanji women dressed for a wedding ceremony, North Khorasan, Iran 13970504.jpg|thumb|زنان کرمانج آمادهٔ حضور در مراسم عروسی، خراسان شمالی]]
مکان اصلی سکونت این قوم در ایران در شهرهایشهرها و روستاهای شمال [[خراسان رضوی]] و [[خراسان شمالی]] است. شهرهای [[قوچان]]، [[نیشابور]]، [[شیروان]]، [[بجنورد]]، [[اسفراین]]، [[آشخانه]]، [[چناران]]، [[کلات]] و [[درگز]] از مهمترین شهرهای سکونت کرمانج هاست و اکثر مردم این ناحیه به زبان [[کرمانجی]] گویش دارند.{{مدرک}} در کشور [[ترکمنستان]] نیز عده قابل توجه‌ای به زبان کردی کرمانجی تکلم دارند که از جمله آنها می‌توان به شهر فیروزه اشاره کرد. از مهمترین طوایف می‌توان به ایل بزرگ قهرمانلو/ [[ظفرانلو]] / [[بیچرانلو]] /ایزانلو [[قاچکانلو]] / [[شادلو|شادلویی]] / [[رجبیان|اسماعیلی / رجبیان]] اشاره کرد. کنفدراسیون [[ایل ملکشاهی]] (بزرگترین ایل استان [[ایلام]])چمزی از مهمترین بازماندگان [[چمشگزک]] کرمانج محسوب می‌شود.
 
کرمانج" که به " کرد شمال " نیز معروف است کم و بیش حدود ۷۰٪ تمام کردهای جهان را که امروزه در بیش از ۳۰ کشور جهان پراکنده‌اند شامل می‌شود. با این حال مهمترین سکونتگاه‌های کرمانج‌ها عبارتند از: سراسر جنوب و بخش‌هایی از شرق و مناطق مرکزی ترکیه یا [[کردستان ترکیه]]، [[کردستان سوریه]]، [[کردستان عراق]] و کردستان خراسان بسیاری از کشورهای [[آسیای میانه]] و [[اروپا]] که بعضاً جوامع چند صد هزار نفری کرمانج‌ها را در خود جا داده‌اند. یکی از نقاط کرمانج نشین که بسیاری از این قوم در آن زندگی می‌کنند "شمال خراسان " و شمال شرقی ایران است.
 
[[File:Ba-chukhe wrestling at Zeynal-Khan pitch, Esfarayen, Iran 20180404 Tasnim 07.jpg|thumb|[[کشتی باچوخه]] در گود زینل خان اسفراین، ۱۳۹۷. این ورزش میان کردهای خراسان محبوب و رایج است.]]
به لحاظ زبانی همانند ویژگی‌های فیزیکی و رفتاری، کردها در تمام شاخه‌ها شباهت بسیار دارند اما عمده تفاوت لهجه‌های آنان این است که به ترتیب از نقاط جنوبی به سمت شمال زبان کردی به طرف ساده‌تر شدن و خلاصه گویی پیش می‌رود. کرمانج‌های خراسان نیز به تبع این تغییر با زبانی ساده‌تر و اختصار گراتر سخن می‌گویند و گر چه متأثر از زبان [[فارسی]] و [[عربی]] دخل و تصرفاتی در آن بعمل آمده، اما برای کرمانج‌های دیگر نقاط جهان براحتی قابل فهم و مکالمه است. کرمانج‌های خراسان به لحاظ مذهبی، تماماً [[شیعه]] مذهبند و گویا یکی از عمده دلایل کوچ این قوم به خراسان شمالی نیز قرابت مذهبی با دیگر ایرانیان است. مهمترین نقاط اسکان کرمانج‌ها در خراسان عبارتند از شهرهای: قوچان، بجنورد، اسفراین، شیروان، مشهد، چناران، درگز، کلات، آشخانه، مانه و سملقان، باجگیران، نیشابور، سبزوار کلاته، اینچه ساوبلاغ، حاج نصیرو … در گذشته حضور کرمانج‌ها در روستاها نمود بیشتری داشت چرا که اغلب آنان به مشاغلی همچون دامداری و کشاورزی مشغول بودند و بالطبع ناگزیر از زندگی کوچ نشینی و روستانشینی. مهمترین ییلاقات عشایر این قوم شامل رشته کوه‌های گُلیل، هزار مسجد، آلاداغ، مراوه تپه و شاهجهان است. در آذربایجان غربی نیز در شهرستان‌های ارومیه، سلماس، خوی، ماکو، پلدشت و… دویست هزار کرمانج زندگی می‌کنند.
ورزش اصلی این طایفه مخصوصاً در خراسان [[کشتی باچوخه]] می‌باشد که در طول سال در بسیاری از شهرهای کرمانج نشین برگزار می‌شود و مهمترین رقابت آن همه ساله در چهاردهم فروردین در گود زینل خان اسفراین برگزار می‌شود.