جزیره پایداری: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسینشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
←منابع: عنوان اصلی |
پک |
||
خط ۴۴:
در میان آنها [[کلسیم]] نمونهٔ خوبی برای بررسی است. تعداد پروتونهای آن ۲۰ است که یک عدد جادویی است، اما دو [[ایزوتوپ]] مختلف با دو عدد نوترونی جادویی ۲۰ و ۲۸ دارد که هر دو پایدارتر از سایر ایزوتوپهای کلسیم هستند و ایزوتوپ ۲۸ نوترونی از ایزوتوپ ۲۰ نوترونی نیز پایدارتر است.<ref dir=ltr>{{پک/بن|shell model|ک=Shell Model of Nucleus|زبان=en}}</ref>
[[پرونده:Island O S.jpg|انگشتی|550px|شبیهسازی سهبعدی مکان احتمالی جزیرهٔ پایداری]]برای محاسبهٔ عددهای جادویی [[عنصر فوق سنگین|هستههای فوق سنگین]]، باید مسألهٔ تغییر شکل هسته را نیز در نظر گرفت. شکل یک هستهٔ دوچندان جادویی، کروی است. هستههای دیگر تغییر شکل داده و به صورت بیضوی کشیده یا بیضوی پَخت درمیآیند. این امر منجر به بازآرایی پروتونها و نوترونها در پوستهها میشود. این پوستههای تغییر شکل یافته برای پر شدن به مجموعههای جدیدی از نوترونها و پروتونها نیاز دارند که میتواند باعث تغییر عددهای جادویی برای رسیدن به هستههای فوق سنگین کروی بشود.<ref name=":12">{{پک|ریگدن|۱۳۸۱|ک=دانشنامه فیزیک|ص=۱۰۳۶}}</ref> لذا بر پایهٔ مدل پوستهای هسته پیشبینی میشود بتوان هستههای فوق سنگینی ساخت که هر دو پوستهٔ نوترونی و پروتونی در آنها پر شده باشند و در عین حال شکل هستهشان کروی باشد و بنابراین از پایداری بالایی برخوردار باشند.<ref dir=ltr>{{
== تاریخچه ==
پس از کشف [[اورانیم]] در سال ۱۷۸۹، آن را آخرین عنصر [[جدول تناوبی]] میپنداشتند.<ref dir=ltr>{{
[[پرونده:Seaborg_in_lab.jpeg|راست|انگشتی|گلن سیبورگ برای نخستین بار اصطلاح «جزیرهٔ پایداری» را ابداع کرد. او در ساختن ده عنصر فرااورانیمی مشارکت داشت. عنصر ۱۰۶ جدول تناوبی به افتخار او [[سیبورگیم]] نامیده شد.|200px]]
طی دو دههٔ بعد کار ساخت عنصرهای فرااورانیمی ادامه یافت و سیبورگ و همکارانش تا سال ۱۹۶۲، نُه عنصر دیگر کشف کردند و شمار عنصرهای جدول تناوبی را به ۱۰۳ رساندند.<ref>{{پک|سیبورگ|۱۹۵۸|ک=عناصر جهان|ص=۱۴۵}}</ref> اما آنها مشاهده میکردند که نیمهعمر این عنصرها با افزایش عدد اتمی کمتر و کمتر میشود و برای ادامهٔ کار نیاز به پشتوانهٔ نظری قابل اعتمادی داشتند. در آن هنگام طبق [[مدل قطره مایعی هسته]]، پیشبینی میشد که پایداری عنصرها پس از اورانیم رو به کاهش میرود و آخرین عنصر ممکن، عنصر ۱۱۰ خواهد بود.<ref>{{پک/بن|۲۰۰۵|ک=شیمی هسته ای و رادیوشیمی - مبانی و کاربردها|ص=۴۳۵}}</ref> اما با پیشرفت [[مدل پوستهای هسته]]، فیزیکدانان برآوردهای جدیدی از پایداری عنصرهای فوق سنگین انجام دادند. در سال ۱۹۵۷ فیزیکدان آلمانی-آمریکایی [[گرترود شارف گولدهابر]] با استفاده از [[مدل پوستهای هسته]] پیشبینی کرد که پس از عدد اتمی ۸۲ (عنصر [[سرب]]) عددهای ۱۲۶ و ۱۸۴ مجدداً پوستههای هسته را تکمیل میکنند و در این محدوده میتوان عنصرهایی پایدار یافت. از آنجا که با فناوریهای آن زمان ساخت عنصرهایی با چنین عددهای اتمی بالایی غیرممکن مینمود، این فرضیه توجه [[جامعهٔ علمی]] را به خود جلب نکرد. از سوی دیگر در دههٔ ۱۹۶۰، محققان با برونیابی نتایج آزمایشهای موجود، نتیجه گرفتند نیمهعمر عنصرهای فراتر از عدد اتمی ۱۰۸ به دلیل [[شکافت خود به خود|شکافت خودبه خودی]] آن قدر کوتاه خواهد بود که عملاً نمیتوانند وجود داشته باشند.<ref dir=ltr>{{پک|Loveland|2005|ک=Modern nuclear chemistry|ص=573|زبان=en}}</ref> بنابراین هرچند کار ساخت عنصرهای فرااورانیمی در عمل ادامه داشت، از لحاظ نظری دورنمای روشنی پیش روی محققان وجود نداشت.
خط ۱۱۴:
* {{Cite web|url=http://www.nature.com/news/2006/060821/full/news060821-8.html|title=In search of the island of stability|date=23 August 2006|accessdate=21 August 2018|website=|publisher=Nature|last=Van Noorden|first=Richard|ref={{harvid|Van Noorden|2006}}}}
* {{Cite web|ref={{harvid|shell model}}|url=http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/Nuclear/shell.html|title=Shell Model of Nucleus|date=|accessdate=21 August 2018|website=|publisher=Georgia State University|last=|first=}}
* {{Cite web|url=http://www.mysteryofmatter.net/island_of_stability.html|title=The Search for the Island of Stability|publisher = The Mystery of Matter|ref={{harvid|mysteryofmatter}}}}
{{پایان چپچین}}
|