جزیره پایداری: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌نشده] | [نسخهٔ بررسی‌نشده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←منابع: طبق http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=840239&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author |
پک |
||
خط ۴۷:
== تاریخچه ==
پس از کشف [[اورانیم]] در سال ۱۷۸۹، آن را آخرین عنصر [[جدول تناوبی]] می‌پنداشتند.<ref dir=ltr>{{پک/بن|mysteryofmatter|ک=The Search for the Island of Stability|زبان=en}}</ref> این تصور تا بیش از یک قرن ادامه داشت. اما با کشف [[نوترون]] در سال ۱۹۳۲، دانشمندان متوجه برهم‌کنش‌های آن با هستهٔ اتم شدند و پی بردند که با استفاده از این برهم‌کنش‌ها می‌توان عنصرهای سنگین‌تری خلق کرد. [[ادوین مک‌میلان]] در سال ۱۹۳۹ برای نخستین بار اورانیم را با نوترون‌های کُند شده بمباران کرد و موفق به ساخت اولین عنصر فرااورانیمی یعنی [[نپتونیم]] با عدد اتمی ۹۳ شد.<ref>{{پک|لاولند|موریسی|سیبورگ|۱۳۹۲|ک=شیمی هسته‌ای نوین|ص=۵۶۲}}</ref> سپس [[گلن سیبورگ]] و همکارانش در [[دانشگاه کالیفرنیا، برکلی|دانشگاه کالیفرنیا در برکلی]] عنصر ۹۴ را تولید کردند. آن‌ها در ابتدا قصد داشتند این عنصر را «اولتیمیُم»{{efn|dir=ltr|ultimium}} یا «اکسترمیُم»{{efn|dir=ltr|extremium}} به معنای «عنصر نهایی» بنامند چرا که تصور می‌کردند با افزایش بیشتر تعداد پروتون‌ها در هسته، [[قانون کولن|نیروهای دافعهٔ کولنی]] آنقدر زیاد می‌شوند که هسته را متلاشی می‌کنند و بنابراین عنصر ۹۴ آخرین عنصر ممکن است. اما کمی بعد معلوم شد که این فرضیه اشتباه است و عنصر مذکور را [[پلوتونیم]] نامیدند.<ref dir=ltr>{{
[[پرونده:Seaborg_in_lab.jpeg|راست|انگشتی|گلن سیبورگ برای نخستین بار اصطلاح «جزیرهٔ پایداری» را ابداع کرد. او در ساختن ده عنصر فرااورانیمی مشارکت داشت. عنصر ۱۰۶ جدول تناوبی به افتخار او [[سیبورگیم]] نامیده شد.|200px]]
طی دو دههٔ بعد کار ساخت عنصرهای فرااورانیمی ادامه یافت و سیبورگ و همکارانش تا سال ۱۹۶۲، نُه عنصر دیگر کشف کردند و شمار عنصرهای جدول تناوبی را به ۱۰۳ رساندند.<ref>{{پک|سیبورگ|۱۹۵۸|ک=عناصر جهان|ص=۱۴۵}}</ref> اما آن‌ها مشاهده می‌کردند که نیمه‌عمر این عنصرها با افزایش عدد اتمی کمتر و کمتر می‌شود و برای ادامهٔ کار نیاز به پشتوانهٔ نظری قابل اعتمادی داشتند. در آن هنگام طبق [[مدل قطره مایعی هسته]]، پیش‌بینی می‌شد که پایداری عنصرها پس از اورانیم رو به کاهش می‌رود و آخرین عنصر ممکن، عنصر ۱۱۰ خواهد بود.<ref>{{پک/بن|۲۰۰۵|ک=شیمی هسته ای و رادیوشیمی - مبانی و کاربردها|ص=۴۳۵}}</ref> اما با پیشرفت [[مدل پوسته‌ای هسته]]، فیزیک‌دانان برآوردهای جدیدی از پایداری عنصرهای فوق سنگین انجام دادند. در سال ۱۹۵۷ فیزیک‌دان آلمانی-آمریکایی [[گرترود شارف گولدهابر]] با استفاده از [[مدل پوسته‌ای هسته]] پیش‌بینی کرد که پس از عدد اتمی ۸۲ (عنصر [[سرب]]) عددهای ۱۲۶ و ۱۸۴ مجدداً پوسته‌های هسته را تکمیل می‌کنند و در این محدوده می‌توان عنصرهایی پایدار یافت. از آنجا که با فناوری‌های آن زمان ساخت عنصرهایی با چنین عددهای اتمی بالایی غیرممکن می‌نمود، این فرضیه توجه [[جامعهٔ علمی]] را به خود جلب نکرد. از سوی دیگر در دههٔ ۱۹۶۰، محققان با برون‌یابی نتایج آزمایش‌های موجود، نتیجه گرفتند نیمه‌عمر عنصرهای فراتر از عدد اتمی ۱۰۸ به دلیل [[شکافت خود به خود|شکافت خودبه خودی]] آن قدر کوتاه خواهد بود که عملاً نمی‌توانند وجود داشته باشند.<ref dir=ltr>{{پک|Loveland|2005|ک=Modern nuclear chemistry|ص=573|زبان=en}}</ref> بنابراین هرچند کار ساخت عنصرهای فرااورانیمی در عمل ادامه داشت، از لحاظ نظری دورنمای روشنی پیش روی محققان وجود نداشت.
خط ۱۱۵:
* {{Cite web|ref={{harvid|shell model}}|url=http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/Nuclear/shell.html|title=Shell Model of Nucleus|date=|accessdate=21 August 2018|website=|publisher=Georgia State University|last=|first=}}
* {{Cite web|url=http://www.mysteryofmatter.net/island_of_stability.html|title=The Search for the Island of Stability|publisher = The Mystery of Matter|ref={{harvid|mysteryofmatter}}}}
* {{Cite web|url=https://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/reaction/interviews/seaborg.html|title=Interview with Glenn Seaborg|date=|accessdate=|publisher=[[پی‌بی‌اس|PBS]]|ref={{harvid|PBS}}}}
{{پایان چپ‌چین}}
| |||