دستگاه (موسیقی): تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
←اجزا: اهمیت درآمد و فرود |
←ساختار: گسترش |
||
خط ۸۰:
فواصلی که در گام دستگاههای موسیقی ایرانی دیده میشوند اصولاً از چهار نوع هستند: [[دوم بزرگ]] (حدود ۲۰۰ [[سنت (موسیقی)|سنت]])، [[دوم خنثی]] (حدود ۱۵۰ سنت)، [[دوم کوچک]] (حدود ۱۰۰ سنت)، و [[دوم بیشبزرگ]] (حدود ۲۵۰ سنت). اگر فراوانی هر کدام از این فواصل در تمام گامهای دستگاههای موسیقی ایرانی شمرده شود، دوم بزرگ ۳۲ بار، دوم خنثی ۱۷ بار، دوم کوچک ۱۱ بار و دوم افزوده ۳ بار استفاده میشوند.<ref dir=ltr>{{پک|Farhat|1960|ک=Festival of Oriental Music|ص=61-62|زبان=en}}</ref> اگر تمام گام موسیقی ایرانی بر هم منطبق شود، در هر اکتاو نیاز به دست کم ۱۵ [[ریزپرده|پردهٔ]] مختلف است؛ اما یک اکتاو در گام هر دستگاه تنها متشکل از هفت پرده است.<ref dir=ltr>{{پک|Farhat|1960|ک=Festival of Oriental Music|ص=63|زبان=en}}</ref>
=== ضربآهنگ ===
گوشههای یک دستگاه به طور کلی به دو دسته قابل تقسیم هستند: آنهایی که ضربآهنگ (ریتم) مشخص ندارند، و آنهایی که [[متر (موسیقی)|متر]] (وزن) مشخصی دارند و این وزن عامل مهمی در ماهیت آنهاست. برای مثال گوشههای «کرشمه» یا «چهارمضراب» متریک هستند. گوشههای غیر ریتمیک اگر چه متر ثابتی ندارند، اما معمولاً در مطابقت با اوزانی [[عروض|عروضی]] اجرا میشوند. به طور کلی در اجرای آوازی دستگاهها، [[تصنیف]] (قطعهٔ آوازی با متر مشخص) جایی ندارد و این تنها قطعات سازی هستند که متر مشخص دارند.<ref>{{پک|میثمی|۱۳۹۳|ک=دانشنامه جهان اسلام|ص=مدخل «دستگاه»}}</ref>
== تقسیمبندی ==
|