همچنین واو به عنوان یک واژهٔ مستقل یا یک [[وند]] نیز به کار میرود:
# [['''واو عطف]]''': بین دو واژه که نقش یکسان دارند میآید، نظیر «حسین {{سبز|و}} حسین پسران علی هستند.»
# [['''واو ربط]]''': دو جمله را به هم مرتبط میکند نظیر «حسن به خانه آمد {{سبز|و}} علی را دید.»
# [['''واو معیت]]''': به معنی «همراه با» است و اغلب در شعر مشاهده میشود، نظیر «گفتم من {{سبز|و}} طالع نگونسارم»
# [['''تضاد|واو مقابله]]''': برای اشاره به تضاد دو موضوع به کار میرود، نظیر «عمر برف است {{سبز|و}} آفتاب تموز»
# [['''واو استبعاد]]''' (دور بودن): برای برجسته کردن چیزی و اشاره به این که بعید است اتفاق بیفتد استفاده میشود، نظیر «حسن {{سبز|و}} و بدقولی؟» (که یعنی حسن هرگز بدقولی نمیکند)
# [['''واو میانوند]]''': در تکواژهای ترکیبی به کار میرود، نظیر «آموزش {{سبز|و}} پرورش»
# [['''واو وند اشتقاقی]]''': به کثرت (زیاد بودن) اشاره دارد، نظیر «شکمو» (کسی که بسیار شکمچران است) یا «نق نقو» (کسی که زیاد نق نق میکند)
# [['''واو ضمیر]]''': فرم کوتاه شدهای از [[ضمیر]] «او» است، مثلاً «همو گفت» که کوتاه شدهٔ «هم او گفت» است.