ساواک: تفاوت میان نسخه‌ها

بااسم رمز در بین سرویس هایسرویس‌های اطلاعاتی دنیا به نامهاینام‌های جویز- درفش-پرچم

ساواک در کنار مبارزه با فعالیت‌های جاسوسی سرویس هایسرویس‌های اطلاعاتی بلوک شرق و حتی غرب و نفوذی خارجی، در سرکوب عناصر ضد [[دودمان پهلوی|نظام سلطنتی]] فعالیت گسترده‌ای داشت.

اما وجود سازمان جاسوسی کشور در کنار پیاده روی یک خیابان این تشکیلات را بسیار آسیب پذیر می کرد و از سوی دیگر به آسانی موجب شناسائی ماموران آن می شد.به همین جهت چندماه پس از تشکیل ساواک ایجاد ساختمانی ویژه برای آنکه از هیچ طرفی مشرف نداشته باشد، در دستور کار دولت قرارگرفت و سرانجام پس از بررسی و مطالعه زمین هایزمین‌های متفاوتی که متعلق به دولت بود، تصمیم گرفته شد تا تاسیسات ستادی ساواک در باغ مهران واقع در حوالی ضرابخانه سلطنت آباد(پاسداران فعلی) ساخته شود.

نقشهنقشه‌های های ساختمان هایساختمان‌های ساواک در باغ مهران توسط کارشناسان آمریکایی انجام شد و برای حفاظت کامل آن و برای اینکه از خارج از محوطه باغ قابل کنترل نباشد کلیه ساختمان هایساختمان‌های آن به صورت یک تا دو طبقه ساخته شد .

در هر شعبه کارکنان اداری کارت هایکارت‌های شناسایی متفاوت با رنگهای مختلف داشتند و علت انتخاب رنگ در کارت هایکارت‌های شناسایی این بود که افراد مختلف با یکدیگر در تماس نباشند. به عنوان مثال کارکنانی که کارت سبزرنگ شعبه اول را داشتند، نمی توانستند به ساختمان شعبه دوم وارد شوند و یا کسانی که کارت سفید رنگ شعبه دوم را داشتند هرگز به شعبه دیگر راه نمی یافتند. <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=امپراطوری وحشت(ساواک از آغاز تا فرجام)|نام خانوادگی=دفتر پژوهشهای موسسه کیهان|نام=دفتر پژوهشهای موسسه کیهان|ناشر=شرکت انتشارات کیهان|سال=1392|شابک=978-964-458-286-8|مکان=ایران|صفحات=97تا98}}</ref>

درهنگام تاسیس و فعالیت ساواک سازمان هایسازمان‌های اطلاعاتی دیگری نیز کار موازی انجام می داند :

که شامل1-دفتر ریاست ساواک 2-دفتر قائم مقام ساواک 3-صندوق ویژه 4-دفتر مشاوران رئیس ساواک 5-اداره کنترل 6-اداره بازرسی کل 7-دبیرخانه شورای امنیت ملی 8-اداره پیمانها(این اداره وظیفه انعقاد،پیگیری،اجرای تفاهم نامه هانامه‌ها فی مابین ساواک با سرویس هایسرویس‌های دیگر کشورهای مشترک المنافع و... را داشته است)9-هیئت بدوی تخلفات اداری کارکنان ساواک 10-اداره بودجه سری 11-اداره موتوری

عمده وظیفه اداره کل دوم کسب اطلاعات خارجی از طریق پایگاههای برون مرزی در کشورهای هدف با ایجاد شبکه هایشبکه‌های پنهانی و یا با استفاده از پوششهای سیاسی دیپلماتیک در نمایندگی هاینمایندگی‌های سیاسی، سفارتخانه ها، کنسولگریهای ایران در کشورهای خارجی بوده است.

212 ادارره سوم برون مرزی( نمایندگیها، ایستگاههای قانونی)این اداره دارای بیش از ده پایگاه برونمرزی بوده که مهمترین آنها پایگاه هایپایگاه‌های آبادان- ایلام- بانه کردستان  بوده است.

مشاوره اداره کل در امور قضائی-همکاری با بخشهای اداره کل در تشکیل پرونده هایپرونده‌های قضائی-اجرای بازجوئیها و اقدامات قضائی-شرکت در کمیسیونها

این اداره وظیفه تجسس، کشف،مراقبت و تعقیب فعالیتهای بر اندازی را عهده دار بوده و شامل بخشهای 311-احزاب و کمونیست که متشکل از دایره اول عملیات(شهر تهران) و دایره دوم عملیات(شهرستانها) 312-احزاب و گروههای افراطی سیاسی و براندازی که متشکل از دایره اول عملیات (احزاب و گروههای افراطی سیاسی) و دایره دوم عملیات(گروههای برانداز) و دایره سوم بررسی بوده است.313-اعراب، بلوچ و هدفهای جدید که متشکل از سه داریه عملیات و یک دایره بررسی بوده است. 314-اکراد که دارای دایره اقدام و دایره عملیات و داریه بررسی بوده است.315-تحقیقات و تبلیغات ضد مارکسیسم و تبادل اطلاعات که این بخش نیز متشکل از دایره اول بررسی نشریات و کتب کمونیستی- داریه دوم بررسی تبلیغات ضداخلالگری و دایره بررسی و انجام تبادل اطلاعات با سرویس هایسرویس‌های همکار بوده است. 316-اقدام این بخش از دو دایره تشکیل و وظیفه دریافت پرونده، بررسی ، استعلام و... بوده است.

این اداره علاوه بر وظیفه اداره یکم وظیفه کسب خبر از فعالیتهای سیاسی طبقه آموزش دهنده و آموزش گیرنده و کارمندان وزارتخانه هایوزارتخانه‌های علوم و آموزش و پرورش را عهده دار بوده است و شامل بخشهای321-آموزش عالی و دانشگاه تهران که دارای دایره اول عملیات و بررسی(وزارت علوم و آموزش عالی ، واحدهای تابعه دانشگاه تهران و مجامع دانشجویی ) دایره دوم عملیات و بررسی (دانشکده علوم تجربی دانشگاه تهران و دیگر موسسات وابسته که کار آنها به علوم تجربی ارتباط دارد)-دایره سوم عملیات و بررسی(دانشکده هایدانشکده‌های نظری و موسسات تابعه که کار آنها با علوم نظری ارتباط دارد)322-بخش مراکز آموزشی مرکز به غیر از دانشگاه تهران که دارای دایره اول دانشگاهها و دانشکده ها- دایره دوم کانونهای آموزش عالی- دایره سوم کانونهای وابسته به وزارتخانه هاوزارتخانه‌ها و سازمانها 323-بخش مراکز عالی آموزش شهرستانها که دارای دایره عملیات و بررسی(مناطق شمال و شرق) -دایره عملیات و بررسی(مناطق شمال غرب) -دایره عملیات و بررسی(مناطق مناطق غرب) -دایره عملیات و بررسی(مناطق جنوب و مرکز) -324-وزارت آموزش و پرورش که دارای دایره عملیات و بررسی(هنرجویان،اداری و آموزش محصلین و سایر آموزشهای مربوط به وزارت آموزش و پرورش) -دایره عملیات و بررسی(آموزش دوره متوسطه ، کادر اداری آموزش و محصلین وزارت آموزش و پرورش)-دایره عملیات و بررسی(کادر آموزش ابتدایی، کارمندان اداری وزارت آموزش و پرورش)

این اداره وظیفه کسب خبر از طبقات مختلف و گروههای اجتماعی به منظور پی بردن به فعالیتهای مشکوک در زمینه براندازی و کسب اطلاع در خصوص رفتار متقابل افراد و سازمانهای اجتماعی و کسب خبر در امور مطبوعاتی و تبلیغاتی و همکاری با سازمانهای مسئول در جهت خط دهی -بررسی و انعکاس موارد اطلاعاتی به مبادی ذینفع برابر روشهای مصوبه- ارسال اخبار و اطلاعات مورد لزوم که شامل بخشهای 341حزب رستاخیز و انجمنهای ملی که شامل دایره حزب رستاخیز مرکزی-دایره دوم حزب رستاخیز شهرستانها- دایره سوم انجمنهای منتخب ملی و مجلسین 342-وزارتخانه هاوزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی و حساس ملی که متشکل از دایره اول عملیات و بررسی سازمانهای سیاسی و اجتماعی- دایره دوم عملیات و بررسی سازمانهای اقتصادی - دایره سوم عملیات و بررسی اعزام مامورین به سازمانها 343 امور کارگری و اصناف که متشکل از دایره عملیات و بررسی کارگران مرکز-دایره عملیات و بررسی وزارت کار و امور اجتماعی، امور کارگری وزارت بهداری و بهزیستی و بانکها-دایره عملیات و بررسی اصناف و کارفرمایان.344-روحانیون،جوامع و اقلیتهای مذهبی که متشکل از دایره عملیات و بررسی اوقاف و مجامع اسلامی-دایره عملیات و بررسی فرق و اقلیتهای مذهبی-دایره عملیات و بررسی موسسات اجتماعی 345-امور کشاورزی، دامپروری و عشایری که متشکل از دایره عملیات و بررسی کشاورزی و دامپروری -دایره عملیات و بررسی عشایر 346-مطبوعات و تبلیغات که متشکل از دایره عملیات و بررسی وزارت اطلاعات و جهانگردی،خبرنگاران،جراید و کتب-دایره عملیات و بررسی وزارت فرهنگ وهنر، رادیو و تلویزیون و کانونهای تبلیغاتی 347-نارضایتیهای عمومی و مسائل اجتماعی و اقتصادی که متشکل از دایره بررسی امور اقتصادی -دایره بررسی اجتماعی بوده است.

این اداره وظیفه پشتیبانی عملیاتی و اطلاعاتی و هدایت و هماهنگی اداری و آموزشی اداره کل در تخصصهای مربوطه را انجام میداده و همچنین بازرسی و ارزیابی واحدهای امنیت داخلی ستاد و صحنه(سازمانها و نمایندگیها) را عهده دار بوده و شامل بخش های351-دکترین و اموزش که متشکل ازدایره اول دکترین و دایره دوم اموزش بوده است352-سانسور که مشتکل از دایره هایدایره‌های عملیات-بررسی- ترجمه بوده است353-پشتیبانی فنی که شامل دایره اول اطلاعاتی -عملیاتی و دایره دوم پشتیبانی فنی354-بازرسی355-پشتیبانی و آمادگی

این بخش وظیفه تنظیم، نگهداری و تصویب فیش ،مراجعه به فیش،تشکیل پروندهای انفرادی و موضوعی بوده که متشکل از بخش هایبخش‌های 361-فیش و تشکیل پرونده 362-بایگانی که متشکل از دایره اول انفرادی-دایره دوم موضوعی-دایره میکروفیلم بوده است363-بررسی و تطبیق مشخصات 364-تصفیه پرونده بوده است.

علت اصلی به وجود امدن کمیته مشترک ضد خرابکاری که متشکل از ساواک و شهربانی بود اقدامات مسلحانه گروههایی مخالف بود که پس از وقایع سال 1349 ساواک کمیته ویژه ای از نیروهای امنیت داخلی را برای پیگیری مسئله ایجاد و در نهایت با نظر مساعد شاه و فرمان وی کمیته مشترک تاسیس شد . این کمیته به ریاست شهربانی فعالیت خود را با ادغام سایر کمیته هایکمیته‌های متشکله در اداره کل امنیت داخلی و ارایه سرنخ هایسرنخ‌های اطلاعاتی فعالیت نمود. این کمیته دارای واحد هایواحد‌های اطلاعاتی که متشکل از دایره بازجویی-بهره برداری- بررسی و هماهنگی اطلاعاتی- واحد دوم اجرایی که دارای دایره هایدایره‌های اسلحه و مهمات- موتور پل-تجسس،شناسائی،دستگیری و بازرسی-فنی و تعقیب و مراقبت-مخابرات- واحد سوم پشتیبانی که دارای داریه هایداریه‌های زندان-تدارکات-دفتر و انتظامات بوده است.

این اداره کل عهده دار حفاظت از اطلاعات ساواک که شامل اسناد- کارمندان- تهیه پوشش و مدارک مستعار برای کارمندان و ماموریتها- تهیه طرح هایطرح‌های حفاظتی در عملیاتهای اطلاعاتی-آموزش اصول حفاظتی - مقابله با نفوذ سرویس هایسرویس‌های حریف به سازمان از طریق استخدام کارمندان ساواک- حفاظت و عادی سازی ساختمانهای اصلی و فرعی و خانه هاخانه‌ها امن ساواک -حفاظت فیزیکی از اختمنان هایاختمنان‌های حساس و مراکز شنود مستقر در شهرستانهاو...... و همچنین عهده دار حفاظت از دوایر ،وزارتخانه ها،موسسات دولتی شامل اجرای طرح هایطرح‌های حفاظتی اماکن-اسناد-پرسنل-کنترل اجرای مواد آئین نامه مقررات حفاظت آنها در مقابل بیگانگان و همچنین درجه بندی حفاظتی ادارات و وزارتخانه هاوزارتخانه‌ها برای تصویب در هیئت دولت را دارابوده که متشکل از بخشهای زیر بوده است:

این اداره کل وظایف پشتیبانی فنی و عملیاتی از ماموریتهای ادارات کل ساواک و آماده نگهداشتن و بکارانداختن وسائل فنی- بکاربردن فنونی همچون انواع مراقبتهای سمعی ،سویابی،عکاسی،فیلمبرداری،امورچاپ و هنری،گراورسازی،کلیشه سازی،تهیه اسناد و پوشش ماموریت صحنه،تشخیص اصالت اسناد،رفع احتیاجات مکانیکی و الکترونیکی و شیمیایی در عملیات هایعملیات‌های ضدجاسوسی- تعمیر وسائل فنی-تهیه برنامه آموزشی فنی و عملیاتی-نصب و برقراری دستگاههای فنی و وسائل مخابراتی در کل ماموریتهای داخل و خارج از کشور-تعقیب ومراقبت و ورود به پنهان و ربایش -تهیه طرح هایطرح‌های فنی و عملیاتی- پیش بینی و برآورد هزینه طرح هایطرح‌های مصوبه- نظارت فنی در خرید وسائل فنی- پیش بینی عملیات فنی ساواک برای سالهای آتی- تدوین دستورات فنی برای ساواک- نظارت بر حسن اجرای عملیات فنی- بررسی وپژوهش دائم در تحولات و تکامل وسائل فنی و عملیاتی-بازرسی و کنترل پرسنل و وسایل فنی که دارای بخش هایبخش‌های زیر بوده است.

514 اداره چهام شنود ( این اداره وظیفه شنود کیس هاکیس‌ها و سوژه هایسوژه‌های ادارات ساواک و همچنین شنود وره گیری مکالمات کشورهای همجوار اعم از عراق و شوروری سابق را با پایگاههای شنود مستقر در بهشر- کبکان و....) داشته است.

این اداره عهده دار انجام وظایف مالی و حسابداری و بودجه علنی و غیر سری ساواک بر عهده داشته و دارای بخش هایبخش‌های زیر بوده است:

این اداره رابطه مستقیم با اداره کل دوم جمع آوری اطلاعات خارجی را داشته بطوریکه اطلاعات مکتسبه از آن اداره بررسی و تعیین هدفهای اطلاعاتی و تهیه طرح هاطرح‌ها و نیازمندیهای اطلاعاتی بر مبنای سیاست عالیه کشور- دریافت هرگونه اخبار خارجی لازم مفید برای حفاظت امنیت کشور از کلیه منابع و عوامل آشکار-پرورش اخبار خارجی دریافتی از کلیه منابع- بررسی اطلاعات حاصله تهیه گزارش اطلاعاتی- استفاده از گزارشات اطلاعاتی و ارسال آنها به مقامات و مراجع ذینفع بوده و از بخشهای زیر تشکیل می شده

713 اداره سوم بررسی موضوعات شامل بخش هایبخش‌های 1-نظامی2-اقتصادی3-سیاسی و حقوقی4-کمونیزم

714 اداره چهارم بهره برداری از منابع اشکار که شامل بخش هایبخش‌های 1-شنود2-انتخاب و ترجمه که دارای یک دایره به نام دایره تهیه بولتن روزانه بوده است

این اداره کل یکی از مهمترین ادارات کل در سازمان اطلاعات و امنیت کشور محسوب شده و عمده وظیفه آن عملیات ضدجاسوسی و مقابله با اقدامات عوامل خارجی در مرکز یا مناطق دیگر ایران که هدف برخی از کشورها بوده و وظایف آن شامل شناسائی بیگانگان و کنترل فعالیتهای آنها-شناسائی موسسات و سازمانهای قانونی و غیر قانونی بیگانه و کنترل فعالیت آنها-تعیین و تشخیص هدفها و نقشه هاینقشه‌های بیگانگان در ایران و روش کار آنها به منظور رسیدن به این هدفها- کشف شبکه هایشبکه‌های جاسوسی و اقدامات تدافعی و تهاجمی به منظور خنثی کردن فعالیتهای مزبور-کشف فعالیتهای مضره و غیر قانونی بیگانگان مقیم ایران و خنثی نمودن آنها- دستگیری و بازجویی به منظور تشکیل پرونده مقدماتی جاسوسان و عمال و ایادی بیگانگان و ارسال آن به مقامات قضائی - کنترل سفارتخانه هاسفارتخانه‌ها و دیپلماتهای مستقر در آن - مقابله با ایجاد شبکه هایشبکه‌های جمع آوری اخبار طرح ریزی شده از وی سفارتخانه هاسفارتخانه‌ها و...که دارای بخشهای زیر بوده است:

این اداره وظیفه برنامه ریزیبرنامه‌ریزی و برگزاری کلاسهای آموزشی برای کارمندان جدید الورود ویا ارتقا سطح علمی کارکنان ادارات کل اعم از برگزاری کلاسهای آموزش زبان خارجی- خط شناسی- بازجویی- بررسی اطلاعات و تهیه گزارش-مخابرات- حفاظت- تعقیب و مراقبت -هدایت منابع- استخدام منابع و... را برعهده داشته که با توجه به تخصصی تر شدن وظایف ساواک دانشکده ساواک تاسیس و اقدام به جذب دانشجو وتربیت افسران اطلاعاتی را برعهده داشته است.

* طرز کار و نحوه توجیه و بهره کشی- نحوه بایگانی و نگهداری پرونده هایپرونده‌های مامورین- توسط آقای رون معاون اداره جمع آوری سرویس اسرائیل

* طرز کار و نحوه توجیه و بهره کشی- نحوه بایگانی و نگهداری پرونده هایپرونده‌های مامورین-آقای رون معاون اداره جمع آوری سرویس اسرائیل

ساواک برای تغذیه اطلاعاتی- خبری و جهت دهی فکری- سیاسی کارکنان خود در رده هایرده‌های مختلف نشریات داخلی و محرمانه متعددی چاپ و در اختیار آنها قرار می داده که عمده ترین نشریات داخلی آن می توان به نشریه امنیت داخلی و آگاهی نامه اشاره نمود.

نشریه امنیت داخلی به صورت ماهانه چاپ شده و از تولیدات بخش دکترین و آموزش ساواک بوده است. البته بررسی و تحلیل هایتحلیل‌های خبری هم در هر 15 روز یکبار برای اطلاع رسانی کارمندئان نیز توسط بخشهای مختلف ساواک تهیه و نشر می شده است.

دومین عملیات موفقیت آمیز کمک به زیاد باره رییس جمهور اسبق سومالی بوده است(زیاد باره با حمایت شوروی در سومالی حکومت می کرد و بر اتیوپی نیز احاطه داشت که در 1974 هایلد ماریان با وقوع یک کودتا در اتیوپی اداره این کشور را در دست گرفت که این کودتا با حمایت از زیاد باره انجام و جای روسها هاروسها‌ها را در حمایت از وی بر عهده گرفته شد).<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=استراژی پیرامونی اسرائیل|نام خانوادگی=تقی پور|نام=محمد تقی|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی|سال=1383|شابک=964-5645-48-4|مکان=ایران|صفحات=}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد کتاب|عنوان=ساواک و دستگاه اطلاعاتی اسرائیل|نام خانوادگی=احمدی|نام=عبدالرحمان|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی|سال=1381|شابک=964-5798-67-1|مکان=ایران|صفحات=}}</ref>

* آقای وفیق اسماعیل/تبعه سوریه/ پسرعموی حافظ اسد رئیس جمهور سوریه/مستشار سفارت سوریه در تهران(نامبرده توسط اداره کل هشتم ضد جاسوسی ساواک بعنوان یک افسر اطلاعاتی سرویس اطلاعات سوریه مورد شناسائی قرار گرفته و دسترسیهای وی مورد کنترل و برنامه ریزیبرنامه‌ریزی شده قرار گرفته است)<ref name=":1" /><ref name=":0" />