'''حس''' گنجایش [[فیزیولوژیک]] یک [[موجود زنده]] برای [[ادراک]] است. مطالعه احساس در حیطه‌های گوناگون علمی، چون [[عصب‌شناسی]]، [[روانشناسی شناختی]]، [[علوم شناختی]] یا [[فلسفه ادراک]] می‌گنجد، اما جنبه [[زیستی]] آن در [[دستگاه حسی]] تعریف می‌شود. حواس برای [[بقا]]<nowiki/>ی انسان ضروری اند و ما را قادر می‌کند تا به وجود محرک‌ها پی ببریم و با تنظیم مداوم شرایط بدن در پاسخ به تغییرات محیطی نظم و هماهنگی بدن حفظ شود.
بر اساس تعریف سنتی که ریشه یریشهٔ آن به ارسطو برمی گردد، در [[انسان]]، پنج حس وجود دارد: [[بینایی]]، [[شنوایی]]، [[بویایی]]، [[دستگاه_چشایی|چشایی]]، و [[لامسه]]. به این پنج حس «حواس پنجگانه» می گویند. اما بر اساس تعاریف نوین، در انسان حواس دیگری هم وجود دارد، مثل [https://en.wikipedia.org/wiki/Sense_of_balance حس حفظ تعادل]، حس [[درد]]، [[ادراک زمان]]، [https://en.wikipedia.org/wiki/Thermoception ادراک دما]، و حس ضعیف [https://en.wikipedia.org/wiki/Magnetoreception جهت یابی] (هر چند این حس در حیوانات مثل پرندگان یا حشرات قوی تر از انسان است و بر اساس درک میدان مغناطیسی عمل می کندمی‌کند. حس بویایی نیز نمونه ینمونهٔ دیگری از حواسی است که در انسان ضعیف تر از بسیاری دیگر از حیوانات دریافت می شودمی‌شود). به علاوه، برخی درک محرکهای داخلی، مثل گرسنگی یا تشنگی، تغییر سطح دی اکسید کربن خون در مغز، و یا درک تحریک [[حسگر_شیمیایی|حسگرهای شیمیایی]] را انواع دیگری از حواس تعریف می کنندمی‌کنند.
==تعریف==
خط ۸:
==طبقه بندی حواس==
حواس به طوربه‌طور کلی به دو گروه حواس بیرونی و حواس درونی تقسیم بندی می شوندمی‌شوند. ادراکات بیرونی عبارتند از درک موقعیت فیزیکی، حرکتی، و حالت بدن. حواس بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی، لامسه، درک تعادل، و درک دما از این گروه حواس هستند. [https://en.wikipedia.org/wiki/Sense#Other_internal_senses حواس درونی] عبارتند از حواسی که از تحریک اعضای داخلی بدن ناشی می شوند،می‌شوند، مثل حس گرسنگی برای تأمین انرژی بدن، [https://en.wikipedia.org/wiki/Pulmonary_stretch_receptors تحریک حسگرهای کشش ریوی] برای کنترل فعالیت ششها و تنفس، و کشش عضلانی مثل کشش عضلات روده برای دفع گاز که می تواندمی‌تواند به درد روده منجر شود.
به علاوه، گروه دیگری از حواس وجود دارند که توسط اعضای حسگر بدن درک نمی شوندنمی‌شوند. [[ادراک زمان]] یک نمونه از این حواس است. [https://en.wikipedia.org/wiki/Sense_of_agency حس عمل/عکس العمل یا درک بالقوه] ( در روانشناسی یعنی شروع، اجرا، و کنترل ارادی اعمال) نمونه ینمونهٔ دیگری از این حواس است که مثلا در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی آسیب دیده است. حس [[ارتباط بین فردی|آشنایی]] نیز یک نمونه ینمونهٔ دیگر از این حواس است. طبق تعریفی [https://en.wikipedia.org/wiki/Recognition_memory حافظه ی تشخیصی] از دو بخش اصلی [[ارتباط بین فردی|حس آشنایی]] و [[بازیابی (حافظه)|یادآوری]] تشکیل می شودمی‌شود. گاهی یک حس آشنایی قوی بدون [[بازیابی (حافظه)یادآوری]] اتفاق می افتد، مثلا در هنگام [[آشناپنداری]] یا دژا-وو.
