تغییر شکل (مهندسی): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز replaced: ه ی ← هٔ (7)، می دهد ← می‌دهد (2) با ویرایشگر خودکار فارسی
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه، replaced: می رسد ← می‌رسد (2)، مهمترین ← مهم‌ترین با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱:
[[پرونده:Deformation due to compression.svg|بندانگشتی|91x91پیکسل|تنش فشاری وارد شده به یک استوانه که باعث کوتاهی و عریض شدن آن می‌شود .]]
'''تغییر شکل''' در [[علم مواد]]، به تغییر شکل یا اندازه یک جسم با توجه به نیروی اعمال شده (انرژی تغییر شکل در این مورد از طریق کار منتقل می‌شود) یا تغییر در [[درجه حرارت]] (انتقال انرژی از طریق گرما) گفته می‌شود. مورد اول می‌تواند در نتیجه نیروهای کششی، نیروهای فشاری، نیروهای برشی، خمش یا [[پیچش]] باشد. در مورد دوم مهمترینمهم‌ترین عاملی که با درجهٔ حرارت تعیین می‌شود، تحرک نقص‌های ساختاری مانند مرز بلورها،تهی جایی و نابه جایی در جامدات کریستالی و غیر کریستالی است. حرکت یا جا به جایی این نقص‌های متحرک به صورت حرارتی فعال شده و توسط میزان نفوذ اتمی محدود می‌شود. تغییر شکل اغلب به عنوان [[کرنش]] در نظر گرفته می‌شود.
 
همانطور که تغییر شکل رخ می‌دهد، [[نیروهای داخلی]] بین مولکولی با نیروهای اعمال شده مخالفت می‌کنند. اگر نیروی اعمال شده خیلی زیاد نباشد این نیروها ممکن است برای مقاومت کامل در برابر نیروهای خارجی اعمال شده کافی باشند و به جسم اجازه دهند تا یک حالت سکون و تعادل جدید به خود بگیرد و بعد از برداشتن بار ( نیروی اعمال شده) به حالت اولیه خود بازگردد. یک نیروی اعمال شدهٔ بزرگتر ممکن است به تغییر شکل دائمی جسم یا حتی به [[شکست سازه‌ای|شکست ساختاری]] آن منجر شود.
خط ۱۷:
:<math>\sigma = E \varepsilon</math>
 
که در آن <math>\sigma</math> [[تنش]] اعمال شده، <math>E</math> ثابت کشسان که به افتخار [[توماس یانگ]]، [[مدول یانگ]] نیز نامیده می‌شود و ε [[کرنش]] به دست آمده‌است. این رابطه تنها در محدودهٔ الاستیک به کار برده می‌شود و نشان می‌دهد که شیب منحنی تنش- کرنش می‌تواند برای یافتن مدول یانگ مورد استفاده قرار گیرد. مهندسان اغلب این محاسبه را در آزمون‌های کشش به کار می برند. ناحیه الاستیک هنگامی به پایان می رسدمی‌رسد که مواد به نقطه [[تسلیم (مهندسی)|تسلیم]] برسند. در این نقطه [[تغییر شکل پلاستیک]] آغاز می‌شود. لازم است به این نکته توجه داشته باشید که تمام مواد الاستیک تحت تغییر شکل خطی الاستیک نیستند. برخی از جمله بتن، چدن خاکستری و بسیاری از پلیمرها واکنش غیر خطی از خود نشان می دهند. بنابراین برای این مواد [[قانون هوک]] غیر قابل اعمال است.
 
=== تغییر شکل پلاستیک (Plastic deformation) ===
خط ۲۳:
این نوع تغییر شکل برگشت ناپذیر است. به هر حال، یک جسم در محدود ی تغییر شکل پلاستیک برای اولین بار دچار تغییر شکل الاستیک که برگشت پذیر است خواهد شد، بنابراین جسم در بخشی از راه به شکل اولیه خود بر خواهد گشت. [[ترموپلاستیک]] نرم محدوده تغییر شکل پلاستیک وسیع تری نسبت به فلزات جکش خوار مانند مس،نقره و طلا را داراست. فولاد هم همینطور عمل می‌کند اما چدن نه. [[ترموست]] سخت، لاستیک، کریستال‌ها و [[سرامیک ها]] دارای کمترین محدوده تغییر شکل پلاستیک می‌باشند. [[آدامس]] ماده‌ای است که محدوده وسیعی از تغییر شکل پلاستیک را داراست و می‌تواند ده‌ها بار از طول اولیه خود بیشتر کشیده شود.
 
تحت [[تنش کششی]]، تغییر شکل پلاستیک توسط ناحیه [[کرنش سختی|سختی کرنش]] و ناحیه لاغری و در نهایت شکستگی ( گسیختگی) مشخص می‌شود. در طی سختی کرنش، ماده از طریق حرکت نابجایی اتمی مستحکم تر می‌شود. در مرحلهٔ لاغری با کاهش در سطح مقطع عرضی نمونه نمایان می‌شود. لاغری بعد از استحکام نهایی شروع شده و در طول لاغری مواد دیگر نمی‌توانند در برابر حداکثر فشار مقاومت کنند و کرنش در نمونه به سرعت افزایش می یابد. تغییر شکل پلاستیک با گسستگی مواد از هم به پایان می رسدمی‌رسد.
 
==== خستگی فلزات ====