کروموزوم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''کروموزوم''' {{به انگلیسی|Chromosome}}(معادل فارسی '''فام‌تن'''<ref>http://www.parsi.wiki/fa/wiki/topicdetail/ce623e3ff90f425a91d78b698447589e</ref>) به معنی جسم رنگی است که اولین بار در سال ۱۸۸۸ بوسیله والدیر بکار گرفته شد. هم اکنونهم‌اکنون این واژه برای نامیدن رشته‌های رنگ‌پذیر و قابل مشاهده با میکروسکوپهای نوری بکار می‌رود<ref name="HammondStrømme2017">{{cite journal|last1=Hammond|first1=Colin M.|last2=Strømme|first2=Caroline B.|last3=Huang|first3=Hongda|last4=Patel|first4=Dinshaw J.|last5=Groth|first5=Anja|title=Histone chaperone networks shaping chromatin function|journal=Nature Reviews Molecular Cell Biology|volume=18|issue=3|year=2017|pages=141–158|issn=1471-0072|doi=10.1038/nrm.2016.159}}</ref><ref>{{cite book | last = Wilson | first = John | title = Molecular biology of the cell: a problems approach | publisher = Garland Science | location = New York | year = 2002 | isbn = 0-8153-3577-6}}</ref> که از همانندسازی و نیز بهم پیچیدگی و تابیدگی هر رشته کروماتین اینترفازی در سلولهای یوکاریوتی تا رسیدن به ضخامت ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ نانومتر ایجاد می‌شود. در پروکاریوتها نیز ماده ژنتیکی اغلب به حالت یک کروموزوم متراکم می‌شود. در برخی باکتریها علاوه بر کروموزوم اصلی که اغلب ژنها را شامل می‌شود کروموزوم کوچک دیگری که بطور معمول آن را پلاسمید می‌نامند، قابل تشخیص است گر چه تعداد کمی از ژنها بر روی پلاسمید قرار دارند.

هر انسان به هنگام [[لقاح]] ۲۳ کروموزوم از [[اسپرم]] پدر و ۲۳ کروموزوم از [[تخمک]] مادر دریافت می‌کند. سلول‌های تخمک و اسپرم هاپلوئید هستند یعنی دارای یک سری از هر کروموزوم‌ند.{{سرخط}} سلول‌های [[پروکاریوت|پروکاریوتی]] (پیش هسته‌ای [[باکتری]]‌ها) معمولاً دارای یک کروموزوم می‌باشند. البته باکتری‌هایی هم هستند که دارای چند کروموزوم می‌باشند اما این باکتری‌ها نادر هستند. کروموزوم باکتری‌ها به صورت حلقوی است. باکتری‌ها (و برخی [[مخمر]]ها) علاوه بر کروموزوم اصلی دارای یک یا چند [[پلاسمید]] نیز می‌باشند. انسان سالم دارای ۲۳ جفت کروموزم است. ۲۲ جفت کروموزوم که تعیین‌کننده منش‌های ارثی به غیر از جنس (نر و ماده) است و [[اتوزوم]] (خودتن) نامیده می‌شود. یک جفت دیگر را کروموزوم جنسی می‌گویند. کروموزوم هایکروموزوم‌های جنسی در مردان طبیعی به صورت XY و در زنان طبیعی XX است.