علی تهرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱۸:
|نهاد=
|دستمزد=
|همسر= [[علی_تهرانیعلی تهرانی#همسر|سیده بدری خامنه‌ای]]
|فرزندان= محمود، وحیده، سعیده، فریده، احسان
|والدین=
|خویشاوندان سرشناس= [[سید علی خامنه‌ای]] (برادر همسر){{سخ}}[[سید محمد خامنه‌ای]] (برادر همسر){{سخ}}[[سید هادی خامنه‌ای]] (برادر همسر){{سخ}} سید حسن خامنه‌ای (برادر همسر)
|آرامگاه=
|مدفن=
خط ۴۳:
[[پرونده:Atehrani.jpg|بندانگشتی|چپ|شیخ علی تهرانی پیش از انقلاب یا اوایل انقلاب]]
 
'''علی مرادخانی ارنگه'''، معروف به '''شیخ علی تهرانی''' (۴ اردیبهشت ۱۳۰۵)<ref>http://www.ali-tehrani.com</ref> وی روحانی و نویسنده و خطیب [[ایرانی‌ها|ایرانی]] است. او نماینده [[استان خراسان]] در [[مجلس خبرگان قانون اساسی]]، و از شاگردان [[سید حسین طباطبایی بروجردی]] و [[سید روح‌الله خمینی]] بود که در دوران پیش از [[انقلاب]]، به مبارزه با حکومت [[دودمان پهلوی|پهلوی]] پرداخت و در این راه بارها به [[زندان]] افتاد و تبعید شد. او دارای درجه [[اجتهاد]] است.<ref>http://www.majlesekhobregan.ir/index.php?option=com_content&task=view&id=645&Itemid=44</ref><ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.rahesabz.net/story/8196/ جنبش راه سبز - علی تهرانی و رفع یک شبهه<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> وی پس از پیروزی انقلاب و در ادامه زندگی سیاسی خود و پس از تحمل ماه‌ها زندان در مشهد، سرانجام در نیمهٔ دوم فروردین ماه ۱۳۶۳، در شرایطی خاص موفق شد که از حصر خانگی خارج شود و سپس مخفیانه به عراق گریخت و در آنجا سال‌های طولانی در رادیو و تلویزیون فارسی‌زبان بغداد، به تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی و زمامداران آن پرداخت. او در سال ۱۳۷۴ به ایران بازگشت و به ۲۰ سال زندان محکوم شد ولی در سال ۱۳۸۴ آزاد شد. او شوهرخواهر [[سید علی خامنه‌ای]] است.
 
== زندگی شخصی ==
علی تهرانی در ۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ (۱۲ شوال ۱۳۴۴ قمری)، در تهران به دنیا آمد.<ref name="asre-nou.net">http://www.asre-nou.net/php/view.php?objnr=27514</ref> او در نوجوانی پس از فراگرفتن مقدماتِ متون حوزوی در حوزه علمیه قم، در کنار [[سید مصطفی خمینی]] به تحصیل و فراگیری دروس خارجِ فقه و اصول از محضر بروجردی و خمینی پرداخت.<ref name="asre-nou.net" />
 
او پس از استقرار در مشهد با [[سیده بدری خامنه‌ای|سیده بدری حسینی خامنه]] (تنها خواهر تنی سید علی خامنه‌ای) ازدواج کرد و حاصل این پیوند سه دختر و دو پسر است.
خط ۷۱:
وی در تاریخ ۱۵ [[فروردین]] ۱۳۶۰ در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور وقت - [[بنی صدر]]- نسبت به روند دادگاه و محاکمه [[عباس امیرانتظام]] و متهم کردن وی به جاسوسی برای [[سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا]] اعتراض کرده و خواستار دخالت [[بنی صدر]] درروند محاکمه شد.<ref>[http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B03E3DF1E39F936A35757C0A967948260 Iranian Jurist Questions Legality Of Ex-Deputy Premier's Spy Trial - New York Times<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
تهرانی از کسانی بود که پس از برکناری بنی صدر دستگیر شدند.<ref name="tl5fa">{{یادکرد وب | عنوان=IRAN PURSUES GRIM REPRESSION TO MEET GUERRILLAS' CHALLENGE | وبگاه=NYTimes.com | تاریخ=1982-01-18 | سال=1982 | پیوند=http://www.nytimes.com/1982/01/18/world/iran-pursues-grim-repression-to-meet-guerrillas-challenge.html | کد زبان=en | تاریخ بازبینی=2018-02-28}}</ref>
 
== گرایش به سازمان مجاهدین خلق ==
شیخ علی تهرانی رابطه تشکیلاتی و سازمانی با [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] در هیچ مقطعی نداشت؛ چه در درون و چه در برون کشور.
تهرانی از اواخر سال ۱۳۵۸ به این سو به تدریج به سمت هواداری از جریان‌های مخالف کشیده شد و تقریباً مواضع مشترکی با [[حسن لاهوتی اشکوری|لاهوتی]] داشت. با جدا شدن صفوف جناح‌های حاکمیت، پیش از ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ وی متمایل به بنی‌صدر (رئیس‌جمهور وقت) شد. وی در اردیبهشت و خرداد سال ۶۰ مقالات خود را در مطبوعات اپوزیسیون به خصوص نشریه مجاهد به چاپ می‌رساند که در پاره‌ای از این مقالات به انتقاد از رهبران [[حزب جمهوری اسلامی]] و خمینی پرداخت.
 
یکی از تندترین مصاحبه‌های وی که در آن به حمایت از برخی از هواداران [[سازمان مجاهدین خلق]] تحت عنوان «انجمن معلمان مسلمان» پرداخت در اوایل خرداد ۵۹ پس از حمله به [[دانشگاه فردوسی مشهد]] و دفاتر سازمان مجاهدین خلق ایران بود که در مشهد اتفاق افتاد و در نشریات کیهان و مجاهد انتشار یافت که حاوی نظرات تند وی دربارهٔ برخی از رهبران حزب جمهوری اسلامی و شخص خمینی بود.<ref>[http://www.iranianuk.com/article.php?id=17410 ابهام در وضعیت شیخ علی تهرانی]، برداشت شده در ۱۰ مرداد ۱۳۸۸.</ref>
 
== پناهندگی به عراق ==
خط ۸۷:
=== شیخ علی تهرانی در خاطرات هاشمی رفسنجانی ===
هاشمی رفسنجانی، [[رئیس مجلس شورای اسلامی]] در آن شرایط زمانی در رابطه با زندانی شدن شیخ علی تهرانی می‌گوید: «... آقای (مهدی) بازرگان، برای آقای شیخ علی تهرانی ـ که در مشهد بازداشت شده کمک می‌خواست…»<ref>هاشمی، یاسر، (به اهتمام) 1378، عبور از بحران: کارنامه و خاطرات 1360 هاشمی رفسنجانی، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، ص219</ref> و آقای هاشمی رفسنجانی چند ماه بعد هم گفت: «... بازداشت شیخ علی تهرانی مطرح شد. ایشان اعتراف کرده که اشتباه کرده و بُریده است و حاضر به مصاحبه شده، ولی هنوز می‌خواهد دو پهلو صحبت کند…».<ref>هاشمی، یاسر، (به اهتمام) 1378، عبور از بحران: کارنامه و خاطرات 1360 هاشمی رفسنجانی، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، صص 345و 346</ref> تهرانی در حصر خانگی در تنگنا قرار گرفت و محدودیت‌های خاصی برایش در نظر گرفته بودند. سرانجام ایشان در نیمهٔ دوم فروردین ماه ۱۳۶۳، در شرایطی خاص موفق شد که از حصر خانگی خارج شود و مخفیانه به عراق برود؛ و در آنجا سال‌های طولانی در رادیو و تلویزیون فارسی‌زبان بغداد، به تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی و زمامداران آن بپردازد. بعد از فرار تهرانی، [[هاشمی رفسنجانی]]، در خاطرات ۲۰ فروردین ۱۳۶۳ خود در این رابطه می‌گوید: «... گزارش‌ها را آوردند، خواندم. آقا شیخ علی تهرانی ـ که در مشهد تحت نظر بوده ـ فرار کرده و به عراق پناهنده شده‌است. وی از طریق رادیو و تلویزیون عراق، علیه انقلاب اسلامی صحبت می‌کند و دشمنان قضیه را بزرگ می‌کنند؛ شاگرد امام و شوهر خواهر رئیس‌جمهور و… است.»<ref>هاشمی، محسن، (به اهتمام)، 1385، به سوی سرنوشت: کارنامه و خاطرات سال 1363، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، ص62</ref>
[[هاشمی رفسنجانی]] در کتاب خاطراتش در سال ۱۳۶۳ آورده‌است: <blockquote>وی در تابستان سال ۱۳۶۳ پس از فرار از کشور، در مصاحبه‌ای با هفته‌نامهٔ [[آلمان|آلمانی]]ی [[اشپیگل]] گفت: «آقای رفسنجانی به من گفته‌است که اگر ما عراق را به دست آوریم، دو کشور ما به صورت یک کشور و آن هم بزرگ‌ترین صادرکننده [[نفت]]، درخواهد آمد. ما جمعاً شصت میلیون جمعیت خواهیم بود و قدرت عظیمی در اقتصاد جهانی خواهیم داشت».</blockquote>
 
== بازگشت به ایران و وضعیت فعلی ==
شیخ علی تهرانی در روزهای آغازین سال ۱۳۷۴، و ۷سال پس از آتش‌بس میان ایران عراق و ۶ سال پس از وفات خمینی به دلایلی خواستار بازگشت به ایران شد. پس از عزیمت خانواده به ایران، در خرداد ماه همین سال در یکی از پاسگاه‌های مرزی ایران خودش را به نیروهای ایرانی تسلیم می‌کند. او را دستگیر و در یکی از زندان‌های سازمان اطلاعات در شرایط بسیار بدی حبس می‌کنند. پس از بازجویی‌های طولانی، در [[دادگاه ویژه روحانیت]] محاکمه و به ۲۰ سال حبس محکوم می‌شود و تا سال ۱۳۸۴ در حبس بسر می‌برد. چهار سال آخر حبس خود را در زندان اوین می‌گذراند. شیخ علی تهرانی چندین بار در زندان اعتصاب غذا می‌نماید که آخرین آن‌ها ۲۷ روز طول می‌کشد و موجب عوارض ریوی و قلبی و بستری شدن می‌شود.<ref>این چند سطر از مقاله «شیخ علی تهرانی و رفع یک شبهه» نوشتهٔ حسن یوسفی اشکوری استفاده شده‌است.</ref> و چند سالی (چهار سال) در بند عمومی ۳۲۵ ویژه روحانیت زندان اوین به سر می‌برد؛ که در این شرایط در تیر ماه ۱۳۷۹، روزنامه بهار [اصلاح طلب]مدعی خودکشی ایشان در زندان شد. بعد از انتشار این خبر بانو فریده تهرانی[مرادخانی] دختر ایشان با ارسال جوابیه‌ای به این روزنامه[بهار] اعلام کرد:
«... پس از شنیدن خبرهای ضد و نقیض، جویای احوال آقای تهرانی از دادسرای ویژه روحانیت قم شدیم. گفتند که مسمومیت جزیی برایشان به وجود آمده‌است که به بیمارستان منتقل شدند و پس از بهبود دو باره به زندان باز گردانیده و در حال حاضر حالشان خوب است. روز پنجشنبه دوم تیر ماه دو باره جویای احوال ایشان شدیم. در ابتدا پاسخ درستی به ما ندادند و فقط گفتند که ایشان در بیمارستان می‌باشند، پس از جستجوی فراوان، متوجه شدیم که ایشان دچار سکته قلبی شده و در CCU بستری شده و در وضعیت جسمی نگران کننده‌ای به سر می‌برد…
 
عصر روز شنبه، بالاخره ایشان را در همین وضعیت خطرناک به زندان اوین منتقل نمودند. همزمان دکتر محمود مرادخانی (تهرانی) فرزند آقای تهرانی در پاریس نیز ضمن تکذیب خودکشی پدرش مدعی شکنجه پدرش شد.
سرانجام پس از گذشت بیش از ۹ سال زندان، کم‌کم مرخصی‌های تهرانی از زندان اوین آغاز شد و به تدریج مرخصی‌های ایشان طولانی‌تر شد و در آخر غالباً در خارج از زندان به سر می‌برد و سرانجام آزاد شد و در حال حاضر هم، در تهران در کنار همسر و فرزندانش زندگی می‌کند.<ref name=ToolAutoGenRef1 /><ref name="ReferenceA" />
 
در دی ۱۳۹۵، گفتگویی از فردی به نام «شیخ علی خراسانی» در ویژه نامه همایشی برگزار شده در قم به نام «آیین نکوداشت العظمی میلانی» که خمینی را فردی سازشکار با ساواک معرفی می‌کرد اعتراض حامیان وی را برانگیخت.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=نسخه چاپی - موج جدید تخریب سازمان یافته علیه امام خمینی (ره) اینبار از دل حوزه علمیه قم | وبگاه=خبرنامه دانشجویان ایران &#124; صفحه نخست | تاریخ=1979-07-21 | سال=1979 | پیوند=http://iusnews.ir/fa/print/221645/ | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2017-01-15}}</ref> [[سید حمید روحانی]] خبر داد این شخص همان شیخ علی تهرانی است و از ارائه چنین گفتگویی در این همایش که با حضور حسین فریدون دستیار رئیس‌جمهور ایران برگزار شده بود انتقاد کرد.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=شیخ علی تهرانی و موضوع تعهد خمینی به ساواک | وبگاه=رادیو زمانه &#124; رادیو و وب‌سایت مستقل برای عرضه اخبار، گزارش، گفتگو و تحلیل | تاریخ=2017-01-15 | سال=2017 | پیوند=https://www.radiozamaneh.com/318130 | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2017-01-15}}</ref>
 
== آثار و تألیفات شیخ علی تهرانی ==
خط ۱۴۵:
# شرح تائیه [[ابن فارض]] (به فارسی)
# شرح هدایه الحکمه ابن اثیر (به فارسی)
# شرح اسرار الصلوه [[میرزا جواد آقا ملکی تبریزی]] (به فارسی)
# شرح تمهید القواعد ابن ترکه به فارسی
# جلد چهارم فلسفه شناخت در اثبات نبوت عامه و خاصه
خط ۱۶۲:
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
* [http://www.baztab.com/news/73445.php بازتاب]
{{سید علی خامنه‌ای}}
 
{{ترتیب‌پیش‌فرض:تهرانی، علی}}
 
[[رده:افراد زنده]]
[[رده:اهالی تهران]]
[[رده:روحانیان شیعه اهل ایران|تهرانی، علی]]
[[رده:زادگان ۱۳۰۵]]
[[رده:زادگان ۱۹۲۶ (میلادی)]]
[[رده:سید علی خامنه‌ای]]
[[رده:نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی|تهرانی، علی]]