فتح آتن در زمان خشایارشا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ImanFakhri (بحث | مشارکت‌ها)
افزودن {{منبع}} (توینکل)
Siavash sh (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۴:
 
== پیشینه ==
[[داریوش یکم]] در آخرین سال‌های عمر می‌خواست که برای انتقام جویی از یونانیان بخاطر به غارت بردن و به آتش کشیدن [[سارد]] پایتخت [[لیدیه]] و همچنین برای جبران کردن شکست سپاه ایران در [[نبرد ماراتون]] به یونان قشون بکشد اما عمربا نبود پایگاهی در سرزمین اصلی یونان، چاره‌ای جز طراحی یک عملیات گسترده زمینی باقی نمی‌ماند. در چنین لشگرکشی، ایرانیان تا مرزهای تسالی در قلمرو خود یعنی [[تراکیه]] و [[مقدونیه باستان|مقدونیه]] پیش‌روی کردند، اما پس از آن، اتحاد ایالات یونان می توانست به شکل‌گیری مقاومت جدی بیانجامد. داریوش یکم جهت اطمینان از پیروزی، تدارکی گسترده آغاز کرد که [[هرودوت]] وفامدت نکردآن‌را سه سال می‌داند اما از طرفی یونانیان آن‌را نتیجه اختلال سلامتی داریوش دانستند. پیش از تکمیل این قوا، مصریان در ۴۸۷ قیام کردند و زندگیکمی راپس بدروداز گفتآن [[داریوش یکم]] در ۴۸۶ درگذشت.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=لشگرکشی خشایارشا به یونان|نام خانوادگی=هیگ‌نت|نام=چارلز|ناشر=کارنگ|سال=۱۳۷۸|شابک=۹۶۴−۶۷۳۰−۰۹−۴|مکان=تهران|صفحات=}}</ref> بعد از او پسر وی خشایارشا در صدد برآمد که انتقام پدر را به نتیجه برساند. شاید به غیر از این آنچه وی را به این اندیشه انداخت، اصرار [[مردونیه]] (داماد [[داریوش بزرگ]] و پسر [[گبریاس]]) و مخصوصاً تبعیدیان آتنی مقیم دربار بود. در خود آتن هم البته انتظار این انتقام‌جویی می‌رفت و [[تمیستوکل]] سردار آتن پس از ماجرای [[نبرد ماراتون]]، قسمت عمده‌ای از ثروت [[آتن]] را در راه تقویت نیروی دریایی صرف کرد.
 
بالاخره خشایارشا تصمیم به جنگ با یونان گرفت و بدون شک نیروی بی‌سابقه‌ای را تجهیز کرد اما البته این نیرو آنقدر هم که [[هرودوت]] ادعا می‌کند، نمی‌توانست به یک ارتش میلیونی بالغ بوده باشد، چرا که چنین تعدادی سپاه و وسایل اگر هم تجهیزش برای خشایارشا ممکن می‌شد، تهیهٔ وسایل و آذوقهٔ آن در سرزمینهای [[تراکیه]] و [[مقدونیه]] میسر نبود. مع‌هذا اینکه هرودوت می‌گوید چهل و هشت گونه اقوام مختلف درین سپاه وجود داشته‌اند، ممکن است، درست باشد.
 
احتمالا نیروهای آسیایی که همراه خشایارشا از [[داردانل|هلس‌پونت]] (تنگه داردانل) گذشتند، تنها شامل شش لشگر پیاده‌ی ده هزار نفری، لشگر ده هزار نفری گارد جاویدان و بین نه تا ده هزار سوارنظام بوده است. <ref name=":0" />
 
== شرایط اجتماعی ==
هرودوت انگیزه‌ی سیاسی دولت−شهرهای مستقل یونانی را یادآور شده است که در دفاع از فرهنگ و شیوه‌ی زندگی و نیز بهره‌مندی شهروندان از تساوی و آزادی، تحت قوانین که توسط برگزیدگان خود تصویب و به اجرا در می آمد، با یکدیگر متحد شده بودند. هر چند نام این نظام سیاسی دموکراسی بود، اما این نظام سیاسی صرفا متعلق به مالکان مرد بود و زنان و بردگان و دیگر طبقات جامعه نفعی از آن نمی بردند.
 
پارسیان نیز انگیزه‌های خاص خود را داشتند که عمدتا از یگانه‌پرستی خالص‌تر و برتر از چندگانه پرستی یونانیان سرچشمه می گرفت. هر چند آنان به شدت تحت تاثیر سلطنت مطلق بودند که خاص حکومت‌های شرقی بود و شاه را برتر از هر کسی می‌دانست و دیگران، حتی اشراف پارسی، بنده‌ای بیش نبودند.<ref name=":0" /> اما به هر حال، جوانان پارسی، حداقل، فرزندان اشراف، به آموزش سوارکاری و تیراندازی گمارده شده و به راست‌گویی سفارش می شدند. ظهور اندیشه های دینی [[زرتشت|زردشت]] نیز، معانی جدیدی را در تفکر سیاسی و مناسبات قدرت در ایران ایجاد کرده بود. با این حال این مناسبات با قرار گرفتن در یک چهارچوب دینی، معانی وسیع تری پیدا کرد و این مبانی شکل گرفته، با ظهور هخامنشیان، در حوزه گسترده تری در حد جهان بشری تحقق پیدا کرد. دینی که با پیوند زدن منافع بنیادین جمعی با یکتاپرستی، نگرشی متفاوت را به نوع انسان و کل بشریت در جهان پایه گذاری کرد و آغازی برای ایده های مختلف «جهان وطنی» شد. <ref>{{یادکرد وب|نویسنده=اسماعیل سنگاری|کد زبان=fa|تاریخ=۱۳۹۴|وب‌گاه=پرتال دانشگاه اصفهان|نشانی=http://jhr.ui.ac.ir/article_16657.html|عنوان=شکل گیری نخستین بنیان های جهانی شدن در عصر هخامنشی با رویکردی دینی}}</ref>
 
== لشکرکشی به یونان ==