تفسیر کتاب‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها

[[زبان‌های کاسپین]] در محدوده‌ای میان [[رشته‌کوه البرز]] و [[دریای مازندران]] جای دارند و از [[زبان‌های شمال غربی ایرانی|زبان‌های ایرانی شمال غربی]] هستند. به نوشته محمد عمادی حائری، آثاری از دوره باستان و میانه برای این زبان‌ها شناخته نیست و نخستین مکتوبات به زبان مازندرانی در قرن چهارم هجری به عنوان ''[[مرزبان‌نامه]]'' توسط [[مرزبان بن رستم]] نوشته شده‌است و از آن پس نیز آثاری جسته و گریخته باقی مانده‌است. منتهی از ادبیات گیلکی به جز آثار اندکی همچون مصراع‌هایی از [[قاسم انوار|سید قاسم انوار]]، اطلاعات چندانی پیش از تفسیر ابوالفضل دیلمی، با گویشی از ناحیهٔ غرب مازندران و شرق گیلان، موجود نیست. این اثر در قرون هشتم، نهم یا دهم هجری نوشته شده و نشانگر استقلال این زبان از فارسی معیار در این دوران است. نوشته‌های به جا مانده از این قرون اغلب دو زبانه و مخلوطی از عربی، فارسی و گویش‌های محلی هستند. این موضوع نشان‌دهندهٔ رایج بودن زبان‌های محلی است، که برای توضیح کلمات دشوار فارسی و عربی آورده شده‌اند.<ref>{{پک|عمادی|۱۳۸۸|ف=مقدمه|ک=تفسیر کتاب‌الله|ص=۱۳–۱۵}}</ref>