|
'''ای رقیب''' Hey Guard / Ey Reqîb که اکنون آن را «ای دشمن» ترجمه می‌کنند، [[سرود]] رسمی حکومت اقلیم [[کردستان عراق]] است.
این سرود توسط شاعر [[کردها|کرد]] یونس رئوف [[دلدار]] (۱۹۱۸–۱۹۴۸) در زندان حکومت وقت [[عراق]] در سال ۱۹۳۸ سروده شده‌است. اصل این سرود به گویش [[سورانی]] سروده شده ولی بعدها به صورت گویش [[کرمانجی]] نیز درآمده‌است و برای اولین بار در [[جمهوری مهاباد]] مورد استفاده قرار گرفت.
اهمیت این سرود به حدی است که طی چند دهه گذشته تمام احزاب جدی و قدرتمند کرد -در هر چهار بخش کردستان- آن را به عنوان [[سرود ملی]] کردستان پذیرفته‌اند. در این میان تنها برخی احزاب مانند [[جمعیت اسلامی کردستان عراق]] و طیف‌های پنج‌گانه [[کومله]] هنوز در برابر آن مقاومت می‌کنند.<ref>{{یادکرد خبر |نشانی= http://kurdpress.ir/Fa/NSite/FullStory/News/?Id=52410 |عنوان= واکنش وزارت اوقاف اقلیم کردستان به مناقشه بر سر سرود ای رقیب |ناشر= کردپرس|تاریخ = ۱۳۹۲/۸/۱۷}}</ref>
== متن سرود ==
:Zînnênew qet menamyore allakêman
|}
{| cellpadding=4
!به [[کردی جنوبی]]
!به کردی جنوبی و الفبای لاتین
!به کردی [[زبان لکی|لکی]]
!به کردی لکی و الفبای لاتین
|- style="vertical-align:top; white-space:nowrap;"
| style="direction:rtl;" |
<center>'''ئهێ ڕه‌قیب!'''</center>
:ئهێ ڕه‌قیب ههر مایه قه‌وم کورد زوان
:نیه‌شکنێده‌ی گه‌ردش توپ زه‌مان
:که‌س نه‌ۊشێ کورد مردیه، کورد زنیه
:زنیه ههر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان
:ئیمه ڕووڵهێ ڕه‌نگ سوور و شووڕشیم
:سه‌یرێ که خۊناویه وێه‌رده‌مان
:که‌س نه‌ۊشێ کورد مردیه، کورد زنیه
:زنیه ههر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان
:ڕووڵهی کورد هه‌ڵساسه پا وێنه‌ێ دلێر
:تا وه خۊن ڕه‌نگین بکه‌ێ تاج ژیان
:که‌س نه‌ۊشێ کورد مردیه، کورد زنیه
:زنیه ههر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان
:ئیمه ڕووڵهێ میدیا و که‌یخه‌سره‌ویم
:دینمان ئایینمان ههر نیشتمان
:که‌س نه‌ۊشێ کورد مردیه، کورد زنیه
:زنیه ههر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان
:ڕووڵه کورد ههر حارز و ئاماده‌ێه
:گیان فه‌داێه، گیان فه‌داێه، گیان فه‌دا
:که‌س نه‌ۊشێ کورد مردیه، کورد زنیه
:زنیه ههر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان
| style="direction:ltr;" |
<center>'''Ey reqîb!'''</center>
:Ey reqîb her maye qewmi kurd ziwan
:Niyeşkinêdey gerdişi topi zeman
:Kes neüşê kurd mirdiye, kurd ziniye
:Ziniye her ewşekê allageman
:Îme rûlley rengi sûr u şûrişîm
:Seyrî ke xünawîye wiyerdeman
:Kes neüşê kurd mirdiye, kurd ziniye
:Ziniye her ewşekê allageman
:Rûlley kurd hellsase pa wêney dilêr
:Ta we xün rengîn bikey taci jiyan
:Kes neüşê kurd mirdiye, kurd ziniye
:Zineye her ewşekê allageman
:Îme rûlley mîdiya u keyxesrewîm
:Dîniman ayîniman her nîştiman
:Kes neüşê kurd mirdiye, kurd ziniye
:Ziniye her ewşekê allageman
:Rûlley kurd her hazir u amadeye
:Giyan fedaye, giyan fedaye, giyan feda
:Kes neüşê kurd mirdiye, kurd ziniye
:Ziniye her ewşekê allageman
|
<center>'''ێه هۆمال !'''<ref>وه‌رگیرانی بوو زمان له‌کی:
ڕه‌قیب=هؤماڵ ..... زۆن=زمان(lang) .... کورد=کورد
نمهڕمنتێ=تسلیم و شکست نمی‌خورد … نمه‌چه‌منتێ=کمرش را خم نمی‌کند و شکست نمی‌خورد … خڕ ڕووژگارۆن=چرخ روزگار (خڕ له زمان له‌کی یانی چهرخ و دور و دوره و دایره)......
هه‌ریژ =همیشه هم، هرگز…
ئه‌سگه‌ته‌مۆن=ڕابرده‌مان، گذشتمان، پیشینه‌مان…
هێزگرتێه= هه‌ستایه، بپاخواسته</ref></center>
:ێه هۆمال ههر مه‌مینێ قه‌وم کورد زۆن
:نمهڕمنتێ و نمه‌چه‌منتێ چهرخ ڕووژگارۆن
:که‌س نمووشێ کورد مردێه، کورد زنێه
:زنێه، هه‌ریژ نمه‌کهوێ په‌رچه‌مه‌مۆن
:ئیمه ڕووڵهێ ڕه‌نگ سۆر و شۆرشیم
:سهێرکه (سیل که) خووێناوویه ژه ئه‌سگه‌ته‌مۆن
:که‌س نمووشێ کورد مردێه، کورد زنێه
:زنێه، هه‌ریژ نمه‌کهوێ په‌رچه‌مه‌مۆن
:ڕووڵهی کورد هیزگرتێه سه‌ر پا چۆی شێر
:تا ڤه خووێن ڕه‌نگ که‌ن پووپ ژیان
:که‌س نمووشێ کورد مردێه، کورد زنێه
:زنێه، هه‌ریژ نمه‌کهوێ په‌رچه‌مه‌مۆن
:ئیمه ڕووڵهی ماد و کهیخسڕویم
:دینمۆن، ئاێینمۆن ههر نیشتمان(ڤهطن)
:که‌س نمووشێ کورد مردێه، کورد زنێه
:زنێه، هه‌ریژ نمه‌کهوێ په‌رچه‌مه‌مۆن
:ڕووڵهێ کورد ههر گورج و ئامادێه
:گیۆن فه‌دائه، گیۆن فه‌دا، ههر گیۆن فه‌دا
:که‌س نمووشێ کورد مردێه، کورد زنێه
:زنێه، هه‌ریژ نمه‌کهوێ په‌رچه‌مه‌مۆن
| style="direction:ltr;" |
<center>'''Ey reqîb!'''</center>
Ey reqîb(homał) her memînê qeom kurd zûn
:nimermintê o nimeçemintê çerx rûjgarûn
:kes nimwşê kurd mirdêe, kurd zinêe
:zinêeo herîj nimekiuê perçememûn
:îme řûłeê řeňg sor o şûřişîm
:seêr ke xwênawe je esgetemûn
:kes nimûşê kurd mirdêe, kurd zinêe
:zinêeû herîj nimekiuê perçememûn
: řûłeê kurd hêzgirtêe ser pa çûî(çü) şêr
:ta ve xwên reňg ken pûp jîan
:kes nimûşê kurd mirdêe, kurd zinêe
:zinêeû herîj nimekiuê perçememûn
:îme řûłeê mad o keyxusruîm
:dînmûn, aêynmûn her nîştiman(veten)
:kes nimûşê kurd mirdêe, kurd zinêe
:zinêeû herîj nimekioê perçememûn
:Řûłeê kurd her gurc o amadêe
:gîûn fedaye, gîûn feda, her gîûn feda
:kes nimuşê kurd mirdêe, kurd zinêe
:zinêeû herîj nimekioê perçememûn
|}
== منابع ==
{{پانویس}}
| 