نظام جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Meysamzare23 (بحث | مشارکت‌ها) خنثی‌سازی ویرایش 25654643 توسط 109.232.240.30 (بحث) برچسب: خنثی‌سازی |
Javadghz1994 (بحث | مشارکت‌ها) اشکالات و متن های خلاف واقع اصلاح شد |
||
خط ۲۰:
{{سیاست و حکومت ایران}}
'''نظام جمهوری اسلامی ایران''' عنوان حکومت دیکتاتوری [[ایران]] است که مطابق [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی]] این کشور بر پایهٔ [[جمهوری|جمهوریت]] و [[اسلام‌گرایی|اسلامیت]] بنا نهاده شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = ارسطا | نام = محمدجواد | پیوند نویسنده = | عنوان =نگاهی به مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران، تاملاتی در فقه سیاسی و مبانی فقهی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | ترجمه = | جلد = | سال = ۱۳۹۱| ناشر = بوستان کتاب |مکان = | شابک = | صفحه = | پیوند = | تاریخ بازبینی = {{جا:تاریخ}}}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران |نشانی=http://rc.majlis.ir/fa/content/iran_constitution |بازبینی= ۱۷ نوامبر ۲۰۱۵|اثر= |تاریخ= |ناشر= مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=fa}}</ref> جمهوری اسلامی ایران در پی پیروزی [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]]، طی یک [[همه‌پرسی نظام جمهوری اسلامی در ایران|همه‌پرسی]] ( همه پرسی ظاهری) در روزهای ۱۰ و ۱۱ فروردین ۱۳۵۸ با پرسش «جمهوری اسلامی، آری یا نه؟» با رای ۹۸٫۲٪ درصدی ''آری''، رسمیت پیدا کرد.<ref name=radiofarda>{{یادکرد وب |نویسنده = علیرضا کرمانی |نشانی= http://www.radiofarda.com/content/f10_IslamicRepublicRef/1565688.html|عنوان= رفراندوم «جمهوری اسلامی»؛ ۳۰ سال پیش «آری» | ناشر =رادیوفردا |تاریخ = ۱۳۸۸/۰۱/۱۲ |تاریخ بازبینی= ۲۵ فروردین ۱۳۹۳}}</ref>برخی از محققین آکادمیک نیز حکومت ایران را نظامی [[تمامیت‌خواهی|تمامیت‌خواه]] با گرایش به [[ولایت فقیه]] قلمداد می‌کنند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://muse.jhu.edu/journals/jod/summary/v016/16.4milani.html|عنوان=In lieu of an abstract, here is a brief excerpt of the content|نویسنده=[[عباس میلانی|Abbas Milani]]|اثر=Journal of Democracy|تاریخ=2005|بازبینی=9 اوت 2015}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://web.stanford.edu/dept/iis/democracy/Seminar/Brumberg.pdf | عنوان=Dissonant Politics in Iran and Indonesia | ناشر=Georgetown University | اثر=Stanford university | بازبینی=13 نوامبر 2015 | نویسنده=Daniel Brumberg | صفحات=7-8 (8-9)}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.law.upenn.edu/journals/conlaw/articles/volume1/issue2/Shevlin1U.Pa.J.Const.L.358(1998).pdf | عنوان=VELA YA T-E FAQIH IN THE CONSTITUTION OF IRAN: THE IMPLEMENTATION OF THEOCRACY}}</ref> وزارت کشور ایران اعلام کرده‌است که در این کشور بیش از ۵۰ حزب رسمی فعالیت می‌کنند.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=لیست جامع احزاب و تشکل‌های سیاسی دارای پروانه |نشانی=http://www.moi.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&ID=56ebdaa1-a6b6-4604-a5d1-c81fbe9ab04d&LayoutID=b05ef124-0db1-4d33-b0b6-90f50139044b&CategoryID=832a711b-95fe-4505-8aa3-38f5e17309c9 |بازبینی= {{جا:تاریخ}}|اثر= |تاریخ= |ناشر=پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت کشور |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>
وزارت کشور ایران اعلام کرده‌است که در این کشور بیش از ۵۰ حزب رسمی فعالیت می‌کنند.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=لیست جامع احزاب و تشکل‌های سیاسی دارای پروانه |نشانی=http://www.moi.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&ID=56ebdaa1-a6b6-4604-a5d1-c81fbe9ab04d&LayoutID=b05ef124-0db1-4d33-b0b6-90f50139044b&CategoryID=832a711b-95fe-4505-8aa3-38f5e17309c9 |بازبینی= {{جا:تاریخ}}|اثر= |تاریخ= |ناشر=پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت کشور |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref> این نظام نوعی [[جمهوری اسلامی]] است و ساختار سیاسی آن شامل [[مجلس خبرگان رهبری]]، [[رهبر ایران]]، و [[قوه مجریه جمهوری اسلامی ایران|قوه مجریه]] (دولت)، [[قوه مقننه جمهوری اسلامی ایران|قوه مقننه]] ([[مجلس شورای اسلامی]] و [[شورای نگهبان]]) و [[قوه قضائیه ایران|قوه قضائیه]] است. همچنین [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] و [[شورای عالی امنیت ملی]]، [[شورای عالی انقلاب فرهنگی]]، [[شورای عالی فضای مجازی]]، [[شوراهای اسلامی شهر و روستا]] در آن فعالیت می‌کنند. رهبر [[فرمانده کل قوا]] محسوب می‌شود. [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] در سال ۱۳۵۸ توسط [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] در ۱۷۵ اصل نوشته شد. [[تاریخ جمهوری اسلامی ایران]] رویدادهای مرتبط را بررسی می‌کند.
خط ۵۲:
=== رهبر ===
[[پرونده:Seyyed Ali Khamenei.jpg|225px|بندانگشتی|چپ|[[سید علی خامنه‌ای]]، دومین رهبر ایران ( دیکتاتور ایران)]]
{{اصلی|رهبر ایران}}
رهبر، بالاترین مقام رسمی در جمهوری اسلامی است که تصدی آن را [[ولایت مطلقه فقیه]] که از سوی [[مجلس خبرگان رهبری]] تعیین می‌شود، بر عهده می‌گیرد. ( ولایت مطلقه فقیه = پادشاهی مطلقه ) علاوه بر تعیین سیاست‌های کلی نظام که بر عهده رهبری است، [[حکم حکومتی]] رهبر، مطلق و دیکتاتور بوده و بر تمامی احکام قوای سه‌گانه جمهوری اسلامی ارجحیت دارد و می‌تواند هر حکم دیگری، حتی حکم رئیس‌جمهور را باطل نماید. رهبر کنونی جمهوری اسلامی [[سید علی خامنه‌ای]] است.
==== نظارت رهبری بر قوای سه‌گانه ====
خط ۶۶:
==== مجلس شورای اسلامی ====
{{اصلی|مجلس شورای اسلامی}}
[[پرونده:Msc 2009-Friday, 16.00 - 19.00 Uhr-Dett 007 Larijani.jpg|بندانگشتی|چپ|[[علی لاریجانی]]، ششمین رئیس مجلس شورای اسلامی ایران ( جز منفورترین چهره های ایران )]]
مجلس شورای اسلامی در ایران وظیفه قانون‌گذاری و نظارت بر دولت را دارد. [[نمایندگان مجلس ایران|نمایندگان مجلس شورای اسلامی]] از میان نامزدهای تأیید صلاحیت شده توسط شورای نگهبان هر ۴ سال یکبار توسط رای مستقیم مردم انتخاب می‌شوند. قوانین تصویب شده توسط نمایندگان مجلس تا هنگامی که به تصویب شورای نگهبان نرسد قانوناً قابل اجرا نیست.
خط ۷۹:
=== دولت (قوه مجریه) ===
{{اصلی|قوه مجریه جمهوری اسلامی ایران}}
[[پرونده:Hassan Rouhani.jpg|بندانگشتی|چپ|[[حسن روحانی]]، هفتمین رئیس‌جمهور ایران ( طبق اسنادی جاسوس و خائن )]]
[[حسن روحانی]]، رئیس‌جمهور کنونی جمهوری اسلامی ایران است.
خط ۸۵:
=== قوه قضائیه ===
{{اصلی|قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران}}
[[پرونده:Amolilarijani.jpg|بندانگشتی|چپ|[[صادق لاریجانی]]، ششمین رئیس قوه قضائیه ایران ( جز فاسد ترین و منفورترین چهر های ایران )]]
بر پایه اصل۱۵۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی، قوه قضاییه قوه‌ای است مستقل که پشتیبان حقوق فردی و اجتماعی و مسئول تحقق بخشیدن به عدالت است. وظایف این قوه بر پایه همین اصل به شرح زیر است:
* رسیدگی و صدور حکم دربارهٔ [[تظلم|تظلمات]]، [[تعدی|تعدیات]]، شکایات، حل و فصل [[دعاوی]] و رفع خصومات و اخذ تصمیم و اقدام لازم در آن قسمت از [[امور حسبیه]]، که قانون معین می‌کند.
خط ۱۰۲:
==== شورای نگهبان ====
{{اصلی|شورای نگهبان}}
[[پرونده:Ahmad Jannati tsnm2.jpg|بندانگشتی|چپ|[[احمد جنتی]]، سومین دبیر شورای نگهبان و پنجمین رئیس مجلس خبرگان رهبری ایران ( ملقب به نمیر المؤمین )]]
این شورا دو کار عمده دارد:
# بررسی صلاحیت داوطلبان نامزد در انتخابات (ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری) و معرفی نامزدهای مجاز به شرکت درانتخابات؛ به این ترتیب تنها نامزدهایی مجاز به برگزیده شدن خواهند بود که شرایط قانون اساسی را احراز کنند.
خط ۱۱۲:
==== مجلس خبرگان رهبری ====
{{اصلی|مجلس خبرگان رهبری}}
کاندیداهای این نهاد باید دارای شرایط اجتهاد و فقاهت باشند که گرفتن آزمون و تأیید صلاحیت علمی توسط شورای نگهبان انجام می‌شود. نمایندگان این نهاد توسط رأی مستقیم مردم انتخاب می‌شوند؛ و وظیفه آنان عزل و انتخاب رهبر و نظارت بر کار او است. صلاحیت یا عدم صلاحیت کاندید های انتخابات مجلس خبر توسط شورای نگهبان تعیین می شود. در حالی که اعضای شورای نگهبان توسط رهبری تعیین می شود.
وظیفه اصلی ادارهٔ کشور بر عهده قوه مجریه (که [[رئیس‌جمهور ایران|رئیس‌جمهور]] در راس آن است) و قوی مقننه (یا همان [[مجلس شورای اسلامی|مجلس]] که وظیفه قانون‌گذاری را بر عهده دارد) است.
خط ۱۴۶:
==== سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ====
{{اصلی|سپاه پاسداران انقلاب اسلامی}}
[[پرونده:Sardar Mohammad Ali Jafari by Mbazri 02 (cropped).jpg|بندانگشتی|چپ|[[محمدعلی جعفری]]، هفتمین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران ( جنایت کار جنگی )]]
نهادی است که برای نگهبانی از جمهوری اسلامی و دستاوردهای آن ایجاد شده‌است و افزون بر نیروهای رسمی زمینی، هوایی و دریایی؛ نیروی مقاومت بسیج را در بر می‌گیرد.<ref>[http://www.yjc.ir/fa/news/5097832/اصل-150-و-151-قانون-اساسی-درباره-سپاه-چه-می‌گوید-دفع-شرّ-دشمنان-با-رزمایش‌ها اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]</ref> نیروهای سپاه پاسداران شامل: [[نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]، [[نیروی هوافضا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]، [[نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]، [[نیروی مقاومت زمینی بسیج]]، [[نیروی قدس]] می‌شود. فرمانده کل سپاه مستقیماً توسط رهبری انتخاب می‌گردد و جانشین و فرماندهان ستاد مشترک و نیروها به پیشنهاد فرمانده کل و با تصویب و حکم رهبری انتخاب می‌شوند. علاوه بر آن دو ساختار دیگر در سپاه به نام‌های حوزه نمایندگی [[ولی فقیه]] و سازمان [[حفاظت اطلاعات]] وجود دارد که اولی کاملاً مستقل از ساختار فرماندهی و مستقیماً زیر نظر رهبری قرار دارد و دومی نیز تقریباً مستقل از فرماندهی است و فرمانده آن را رهبری با پیشنهاد فرمانده سپاه انتخاب می‌کند و فرمانده آن مستقیماً با دفتر عمومی حفاظت اطلاعات در دفتر رهبری و شخص رهبر مرتبط است و به او گزارش می‌دهد.<ref name=autogenerated1>[http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=4952 گذر از الیگارشی روحانیت به الیگارشی روحانیت و سپاه]''(اخبار روز، ۲۲ مرداد ۱۳۸۵)''</ref><ref name=autogenerated3>[http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=4220 موقعیت سپاه پاسداران و روحانیت در ساخت قدرت - ۲]''(اخبار روز، ۲۲ مرداد ۱۳۸۵)''</ref><ref name=autogenerated2>[http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=4435 گذر از الیگارشی روحانیت به الیگارشی روحانیت و سپاه خش سوم: فعالیت اقتصادی سپاه]''(اخبار روز، ۲۲ مرداد ۱۳۸۵)''</ref>
| |||