مهندسی ژنتیک: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:فناوری‌های نوپدید
خط ۱:
 
{{یادکرد نادقیق}}
[[پرونده:Bacteria used to make wheat seeds nearly immune to wheat take-all.jpg|بندانگشتی|250px|چپ|یک محیط کشت]]
سطر ۱۵ ⟵ ۱۴:
=== ۱- ساخت DNA نوترکیب ===
ساخت دنا نوترکیب یکی از اصلی‌ترین مراحل مهندسی ژنتیک است.از این رو حتی به مهندسی ژنتیک، فناوری ساخت دنا نوترکیب نیز گفته می‌شود.
برای ساخت دنا نوترکیب به دو نوع آنزیم نیاز است.یکی برای بریدن ژن خارجی(ژن مورد نظر برای تکثیر یا محصول) و وکتور، به عنوان مثال پلازمید(دنا کوچک، حلقوی که در بعضی از باکتری‌ها وجود دارد) و قرار دادن ژن خارجی در وکتور و دومین آنزیم برای برقراری پیوند فسفو دی استر بین ژن خارجی و وکتور.
برای بریدن دنا از آنزیم‌های محدودکننده استفاده می‌شود. آنزیم‌های محدودکننده آنزیم‌هایی باکتریایی هستند. یعنی فقط ژن رمزکننده این آنزیم‌های پروتیینی در باکتری‌ها موجود می‌باشد و سلول‌های یوکاریوتی ژن رمزکننده این دسته از آنزیم‌ها را ندارند. آنزیم‌های محدودکننده توالی کوتاه و خاصی از دنا به نام جایگاه تشخیص آنزیم را شناسایی می‌کنند و آن‌ها را برش می دهند. بیشتر آنزیم‌هایی محدودکننده، توالی کوتاه و تک رشته‌ای را در دو انتهای دنا ای که برش میزنند ایجاد می‌کنند که به آن‌ها انتهای چسپنده می گویند. در مهندسی ژنتیک تنها از آنزیم‌هایی که انتهای چسبنده ایجاد می‌کنند استفاده می‌شود. انتهای چسبنده باعث می‌شود که پیوند هیدروژنی بین دو تک رشته دنا ایجاد شده توسط آنزیم محدودکننده(انتهای چسبنده) برقرار شود.بعد از برقرای [[پیوند هیدروژنی]] بین دو انتها، برای برقراری پیوند فسفو دی استر بین دو رشته دنا، از آنزیم پروتیینی لیگاز استفاده می‌شود. حال دنا نوترکیب آماده شده‌است.
 
=== ۲- کلون کردن ===
بعد از ساخت دنا نوترکیب نوبت به کلون کردن می‌رسد.
هر گاه از یک ژن، نسخه‌های یکسان متعدد ساخته شود، ژن کلون شده‌است. برای فهم بیشتر، به مهندسی ژنتیک در باکتری می پردازیم.برای کلون کردن ژن، ابتدا دنا نوترکیب را در مجاورت باکتری قرار میدهیم. بعضی از باکتری‌ها توانایی جذب دنا نوترکیب را دارند و آن را جذب می‌کنند. دنا های نوترکیب جذب شده، دستگاه همانندسازی باکتری را در اختیار گرفته و مستقل از همانندسازی باکتری، همانندسازی می‌کند (یکی از ویژگی‌های پلازمید باکتری، همانندسازی مستقل از سلول اصلی است). چون ژن خارجی در دنا نوترکیب قرار دارد، با هر بار همانندسازی دنا نوترکیب(ژن خارجی به علاوه پلازمید)، به تعداد ژن خارجی افزوده می‌شود.
 
=== ۳- غربال کردن (تمیز دادن) ===
در این مرحله باید باکتری‌هایی که دنا نوترکیب را جذب کرده‌اند از باکتری‌هایی که آن را جذب نکرده‌اند تمیز داده شوند. برای تمیز دادن از آنتی بیوتیک‌ها استفاده می‌شود. نکته قابل ذکر دیگر در مورد پلازمیدها این است که حاوی ژن‌هایی می‌باشند که با دنا اصلی باکتری متفاوت است. یکی از این ژن ها، ژن مقاومت به آنتی بیوتیک است. یعنی باکتری‌هایی که این ژن را دارند، توانایی مقاومت در برابر آنتی بیوتیک را با ساخت پروتیین دارا می‌باشند. به عنوان مثال برای غربال کردن می‌توان از آنتی بیوتیک تترا سایکلین استفاده کرد. تترا سایکلین به محیط کشت اظافه می‌شود و باکتری‌هایی که دنا نوترکیب را جذب کرده‌اند سالم می مانند و آن‌های که آن را جذب نکرده‌اند از بین می روند.(در همه پلازمیدها ژن مقاومت به تترا سایکلین وجود ندارد. ممکن است ژن مقاومت در برابر آنتی بیوتیک دیگری وجود داشته باشد)
 
=== ۴- استخراج ژن ===
حال نوبت به آن رسیده تا ژن خارجی از دنا نوترکیب جدا شود. برای جداسازی باید از همان آنزیم محدودکننده‌ای استفاده کرد که در مرحله ساخت دنا نوترکیب استفاده شد، زیرا جایگاه تشخیص آنزیم تغییر نکرده و همان جایگاه است.
حال در ظرف آزمایش، دو نوع دنا مختلف وجود دارد؛ یکی ژن خارجی و دیگری پلازمید. برای جداسازی این دو از یکدیگر از دستگاه الکتروفورس([[الکتروفورز]]) در ژل استفاده می‌شود. اساس جداسازی دنا در این دستگاه، بر اساس بار الکتریکی است (دنا دارای بار الکتریکی منفی است). ژل ورقه‌ای مستطتیلی شکل و دارای سوراخ‌های ریز بسیار است. در یک سمت دستگاه الکتروفورس تعدادی چاهک وجود دارد. مخلوط حاوی پلازمید و ژن خارجی درون این چاهک‌ها ریخته می‌شود. حال جریان الکتریکی در این دستگاه بر قرار می‌شود.چاهک‌ها در نزدیکی قطب منفی قرار دارند تا بتواند باعث دفع دنا ها (که دارای بار منفی است) شود و دنا ها به سمت قطب مثبت حرکت کند. ژن‌های خارجی اندازه‌ای به مراتب کوچک‌تر نسبت به پلازمیدها دارند و از سوراخ‌های ریز موجود در ژل به سمت قطب مثبت حرکت می‌کنند و پلازمیدها که اندازه‌ای بزرگ تر دارد توانایی حرکت از این سوراخ‌های ریز را ندارند و در همان سمت می مانند.
حال در دستگاه دو نوار دیده می‌شود.یکی در نزدیکی قطب مثبت (ژن خارجی) و دیگری در نزدیکی قطب منفی (پلازمید).
 
سطر ۷۴ ⟵ ۷۳:
در سال ۱۹۹۷ محققی به نام یان ویلموت با ارائه اخباری مبنی بر کلون کردن موفق یک گوسفند به نام [[دالی (گوسفند)|دالی]]، توجه جهانیان را به خود جلب کرد. محققان تا قبل از بوجود آمدن دالی، تصور می‌کردند که نمیتوان از سلول‌های تمایز یافته، برای تولید یک موجود کامل استفاده کرد. اما ویلموت با آزمایش خود این نظریه را رد کرد.
دالی ، گوسفند ماده‌ای بود که از سلول‌های پستانی منجمد یک گوسفند که سال‌ها پیش مرده بود، بدست آمد.در بوجود آوردن دالی دانشمندان با جداسازی ۲۲۷ سلول از سلول‌های پستان گوسفند بالغ منجمد شده و انتقال آن به ۲۲۷ تخمک غیر بارو که هسته آن‌ها خارج شده بود توانستند سلول‌های جنینی بوجود آوردند و آن‌ها را به مدت ۶ روز در آزمایشگاه کشت دادند.
دانشمندان سپس ۲۹ سلول جنینی را کشت داده و به ۲۹ میش جانشین به عنوان مادر دوم وارد کرده و در رحم قرار دادند. در نهایت فقط یکی از آن‌ها تولید گوسفند زنده به نام دالی کرد. دوره باروری گوسفندان ۵ ماه و نیم است.دالی پس از ۵ ماه و نیم متولد شد. در حقیقت دالی دوقلوی یکسان همان گوسفندی بود که مدت‌ها پیش مرده بود. نژاد گوسفند دالی از نژاد فین دورست بود و نام آن از خواننده معروف [[دالی پارتن]] گرفته شده بود.
 
=== کاربرد در صنعت ===
سطر ۱۰۸ ⟵ ۱۰۷:
1.در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم:علی کرمی استاد دانشگاه معتقد است که رواج محصولات تراریخته توطئه صهیونیسم برای بیمار کردن ملت ایران و مصداق جدی خط نفوذ است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/11/26/1000583/رواج-محصولات-تراریخته-توطئه-صهیونیزم-برای-بیمار-کردن-ملت-ایران-تراریخته-یک-نفوذ-خطرناک-است محصولات تراریخته توطئه صهیونیسم برای بیمار کردن ملت ایران و مصداق جدی خط نفوذ است.]</ref>
 
2.استناد آیت‌الله عالمی نماینده ولی فقیه در وزارت جهاد کشاورزی به مخالفت قرآن با  '''“دستکاری ژنتیک مخلوقات الهی”'''  در مراسم  افتتاحیه جشنواره ارگانیک.
 
3.در آیه 119 سورهٔ النساء( An-Nisaa) از قرآن کریم (تفسیر این آیه مورد بحث است)
سطر ۱۸۸ ⟵ ۱۸۷:
[[رده:ژنتیک]]
[[رده:فناوری نوپدید]]
[[رده:فناوری‌های نوپدید]]
[[رده:مهندسی زیستی]]