شاهنامه: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
←واژگان عربی در شاهنامه: بهبود متن مقاله برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +املا+مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:همه مقالههای دارای عبارتهای بدون منبع |
||
خط ۱۱:
''شاهنامه'' بزرگترین کتاب به زبان پارسی است که در همه جای جهان مورد توجه قرار گرفته و به بسیاری از زبانهای زندهٔ جهان [[ترجمه|برگردان]] شدهاست. نخستین بار در سال [[۶۰۱ (خورشیدی)|۶۰۱ خورشیدی]]، [[بنداری اصفهانی|بُنداری اصفهانی]] ''شاهنامه'' را به زبان عربی برگرداند و پس از آن برگردانهای دیگری از این اثر، ازجمله برگردانِ [[ژول مل|ژول مُل]] به [[زبان فرانسوی|فرانسوی]]، انجام گرفت.
یکی از تاریخدانان و [[مصرشناسی|مصرشناسان]] گفتهاست که زبان [[زبان قبطی|قبطی]] و ادبیات کهنِ مصر در یورش عربها به این سرزمین از بین رفت و به فراموشی سپرده شد و امروزه زبان رسمی کشور مصر، [[عربی مصری|عربی]] است، چون مصریان کسی مانند فردوسیِ ایرانی را نداشتند تا زبانشان را زنده نگه دارد. مصر با یورش اعراب، تمدن، [[تاریخ مصر|تاریخ]]، فرهنگ بومی و زبانش را از دست داد. آن ما نمیتوانیم دربارهٔ فرهنگ مصریان
فردوسی هنگامی ''شاهنامه'' را سرود که زبان پارسی دچار آشفتگی بود، و او از ماندگار شدن این آشفتگی و افزونیِ آن جلوگیری کرد. فردوسی در سرودن ''شاهنامه'' بیشتر از [[فارسی سره|پارسی سره]] بهره برده و شمار [[واژگان عربی در شاهنامه|واژههای عربی در ''شاهنامه'']] تنها ۸۶۵ واژه است.
خط ۷۷:
{{ب|نمیرم از این پس که من زندهام|که تخم سخن را پراکندهام}}
{{پایان شعر}}
{{وسطچین}}
{|class="sortable wikitable"
سطر ۴۲۱ ⟵ ۴۲۰:
همچنین با همکاری ''انجمن دوستی ایران و آلمان'' و ''[[بنیاد فردوسی|بنیاد فردوسی ایران]]''، آیین بزرگداشت پایان هزارهٔ شاهنامه در [[برلین]]، [[آلمان]] در ۲۸ مهٔ ۲۰۱۰ (۷ خرداد ۱۳۸۹) برگزار شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.iranboom.ir/hakime-tos/hakime-tos/844-dastavard-jashn-ferdosi-dar-maghar-yonesco.html |عنوان= دستاوردهای جشن هزاره «شاهنامه» در مقر یونسکو | ناشر =پایگاه اینترنتی ایرانبوم|تاریخ = ۹ خرداد ۱۳۸۹|تاریخ بازبینی= ۱۲ دی ۱۳۹۴| زبان =}}</ref> بهانهٔ برگزاری این بزرگداشت، ''ثبت هزارهٔ شاهنامه در [[یونسکو]]'' بود. در این برنامه سخنرانان و پژوهشگران از زاویههای گوناگون به ارزشهای تاریخی و ادبی شاهنامه، اثرگذاری آن در فرهنگ ایرانی، چگونگی بازتاب آن در هنر و ادبیات اروپایی و زندگی فردوسی پرداختند. این آیین در تالار کنسرت هاوس برلین در ''ژاندارمارن مارک'' برگزار شد.<ref name=ToolAutoGenRef1>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.bbc.com/persian/arts/2010/06/100609_l38_berlin_commermoration_shahnameh.shtml |عنوان= بزرگداشت پایان هزاره شاهنامه در برلین | ناشر =پایگاه خبری بیبیسی فارسی|تاریخ = ۱۹ خرداد ۱۳۸۹|تاریخ بازبینی= ۱۲ دی ۱۳۹۴| زبان =}}</ref>
در بخش نخست، پس از شناساندن فعالیتهای انجمن دوستی ایران و آلمان و [[بنیاد فردوسی]] از سوی محمدحسین توسیوند (از پایهگذاران دو انجمن)، بخشی از سخنرانیها به [[زبان آلمانی]] و بخشی به زبان پارسی انجام شد. در این بخش افرادی همچون ناصر کنعانی (استاد پیشین دانشگاه برلین)، بیژن غیبی (پژوهشگر تاریخ و ایرانشناس ساکن آلمان)، اسدالله حبیب (استاد پیشین دانشگاه در افغانستان)، [[فریدون جنیدی]] (بنیانگذار و مسئول [[بنیاد نیشابور]] و عضو هیئت امنای [[بنیاد فردوسی]]) و روشن رحمان (استاد دانشگاه زبان و ادب پارسی در تاجیکستان) سخنرانی کردند. بازپسین سخنران این آیین نیز اولریش مارزولف (استاد [[دانشگاه گوتینگن]] و اسلامشناس آلمانی) بود. در بخش دوم هم مرجان صادقی از [[ایران]] به نقالی و شاهنامهخوانی پرداخت و گروه موسیقی محلی ''بانو'' به سرپرستی [[مریم آخوندی]] هنرنمایی کرد.<ref name=ToolAutoGenRef1
== هستیشناسی شاهنامه ==
سطر ۴۳۱ ⟵ ۴۳۰:
[[احمد شاملو]] در فروردینماه ۱۳۶۹(هجری خورشیدی) در نشستهایی در [[دانشگاه کالیفرنیا، برکلی|دانشگاه برکلی کالیفرنیا]] با بیان سخنانی پیرامون شاهنامه به گفتگوهای زیادی دامن زد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.youtube.com/watch?v=QyjHUW2c3fc| عنوان = احمد شاملو - جلسه پرسش و پاسخ با دانشجویان دانشگاه برکلی - ۱۹۹۰ |تاریخ= فروردین ۱۳۶۹| تاریخ بازدید = ۲۵ شهریور ۱۳۹۴|ناشر= یوتیوب| زبان =}}</ref><ref name=ToolAutoGenRef6>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.persiancultures.com/Literature/ahmad_shamloo/brekly.htm| عنوان = حقیقت چقدر آسیبپذیر است/ سخنرانی احمد شاملو در دانشگاه برکلی آمریکا |تاریخ= فروردین ۱۳۶۹| تاریخ بازدید = ۲۵ شهریور ۱۳۹۴|ناشر= پایگاه اینترنتی فرهنگ ایرانی| زبان =}}</ref> او دربارهٔ [[ضحاک]] گفت:
{{گفتاورد بزرگ}}
«ضحاک در دورهٔ سلطنت خودش که درست وسط دورههای سلطنت [[جمشید]] و [[فریدون]] قرار داشته طبقات را در جامعه به هم ریخته بودهاست. حضرت [[فردوسی]] در بخش پادشاهی ضحاک از اقدامات اجتماعی او چیزی بر زبان نیاورده، به همین اکتفا کردهاست که او را پیشاپیش محکوم کند و در واقع بدون اینکه موضوع را بگوید و حرف دلش را بر دایره بریزد، حق ضحاک بینوا را گذاشته کف دستش دو تا مار روی شانههایش رویانده…»<ref name=ToolAutoGenRef6
{{پایان گفتاورد بزرگ}}
شاملو بر این باور بود که ضحاک با رهبری تودههای مردم، بر [[نظام طبقاتی]] جمشید به پا خاسته و [[کاوه]] فردی ضدانقلابی و در برابر تودههای مردم بودهاست.<ref name=ToolAutoGenRef6
{{گفتاورد بزرگ}}
«ضحاک فردوسی درست همان [[گئومات]] غاصبی است که [[داریوش]] از [[بردیا]] ساخته بود… میبینید دوستان، که حکومت ضحاک افسانهای با بردیای تاریخی را ما به غلط و به اشتباه مظهری از حاکمیت استبدادی و خودکامگی و ظلم و جور و بیداد فردی تلقی کردهایم. به عبارت دیگر شاید تنها شخصیت باستانی خود را که کارنامهاش به شهادت [[کتیبه بیستون]] و حتی مدارکی که از خود شاهنامه استخراج میتوان کرد سرشار از اقدامات انقلابی تودهای است، بر اثر تبلیغات سوئی که فردوسی بر اساس منافع طبقاتی و معتقدات شخصی خود برای او کرده به بدترین وجهی لجنمال میکنیم و آنگاه کاوه را مظهر انقلاب تودهای به حساب میآوریم. درحالیکه [[کاوه]] در تحلیل نهایی عنصری ضد مردمی است.»<ref name=ToolAutoGenRef6
{{پایان گفتاورد بزرگ}}
سطر ۴۷۶ ⟵ ۴۷۵:
== یادداشتها ==
<references group="یادداشت"
== پانویس ==
سطر ۴۸۵ ⟵ ۴۸۴:
== منابع ==
=== کتابها ===
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = امین| نام = سید حسن| نام خانوادگی۲ = | نام۲ = | عنوان = فردوسی و شاهنامه| کوشش = | ترجمه = | جلد = | سال = 1388| ناشر =
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = دانشور| نام = رضا| نام خانوادگی۲ = | نام۲ = | عنوان = باغی میان دو خیابان: چهار هزار و یک روز از زندگی کامران دیبا در گفتگو با رضا دانشور| کوشش = | ترجمه = | جلد = | سال = ۲۰۱۰| ناشر = البرز|مکان = فرانسه| شابک =978-2-35997-001-2| صفحه = | پیوند = | تاریخ بازبینی =}}
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = شریفزاده| نام = سیدعبدالمجید| عنوان = تاریخ نگارگری در ایران | کوشش = | ترجمه = | جلد = | سال = ۱۳۷۵ | ناشر = انتشارات حوزهٔ هنری|مکان = تهران| شابک = | صفحه = | پیوند = | تاریخ بازبینی =}}
سطر ۵۲۴ ⟵ ۵۲۳:
|ویکیانبار-رده=Shahnameh
}}
* [https://www.mediafire.com/folder/4kaia4ytyt3va//xanesh-kazazi خوانش شاهنامهٔ فردوسی با صدای استاد میرجلالالدین کزازی]
* [http://www.ganjoor.ir/ شاهنامه به صورت آنلاین و کامل در وب]، [[گنجور (وبگاه)|وبگاه گنجور]]
* [http://shahrefarang.com/overlooked-shahnamah/ هفت تصویر از شاهنامهٔ پنهان مانده متعلق به ۱۶۴۰ میلادی]
* [http://www.aparat.com/v/ERYCO پویانمایی ضحاک ماردوش ( باشگاه شاهنامه پژوهان )]
* [http://www.aparat.com/v/fCaQV افسانه ماردوش (باشگاه شاهنامه پژوهان )]
* [http://www.aparat.com/v/xfkYV مستندی درباره فردوسی (باشگاه شاهنامه پژوهان )]
* [https://downloadplus.org/book/ferdowsis-shahnameh-7874/ تصحیح انتقادی دکتر جلال خالقی مطلق بر شاهنامه فردوسی]
{{فردوسی}}
سطر ۵۴۳ ⟵ ۵۴۲:
[[رده:حافظه جهانی ثبتشده]]
[[رده:حماسههای فارسی]]
[[رده:زنا با محارم در ادبیات داستانی]]▼
[[رده:غزنویان]]
[[رده:فرزندکشی در ادبیات داستانی]]
خط ۵۵۰:
[[رده:نمادهای ملی ایران]]
[[رده:واژهها و عبارتهای فارسی]]
[[رده:همه مقالههای دارای عبارتهای بدون منبع]]
▲[[رده:زنا با محارم در ادبیات داستانی]]
|