شهرستان تویسرکان: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: افزودن فضای خالی زیاد ویرایشگر دیداری |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۰:
=='''تقسیمات کشوری'''==
* [[بخش قلقل‌رود]][[پرونده:Tuysrkan.jpg|بندانگشتی|نقشه شهرستان تویسرکان]]
** دهستان قلقل‌رود
** دهستان کمال‌رود
خط ۱۸۲:
● صنعت و معدن همچنین در تویسرکان معادن سنگ از جمله سنگ چینی، سنگ گرانیت، سنگ گچ، سنگ مرمر، سنگ آهک و سیلیس به وفور یافت می شود. در سال ۱۳۸۲ در این شهرستان تعداد ۱۷ معدن با اشتغالزایی ۱۵۰ نفر و میزان ذخیره مواد معدنی یک میلیون و ۴۲۵ هزار و ۵۰۰ تن و سطح پوشش ۶۸/۸۳ کیلومتر مربع وجود داشته است.
● عمده ترین قابلیت ها و نقاط قوت تویسرکان نیمه شمالی شهرستان تویسرکان دارای موقعیت مناسب آب و خاک برای توسعه باغ ها بویژه گردو است. از مجموع ۵ هزار و ۷۰۰ هکتار باغ های موجود، ۳ هزار و ۴۰۰ هکتار به گردو اختصاص دارد که یکی از اقلام مهم صادراتی شهرستان است. تولید سالانه گردو بالغ بر ۶ هزار و ۸۶۲ تن بوده که ۳۵/۲ درصد تولید گردوی استان را شامل می شود. در شهرستان تویسرکان یک شهرک صنعتی در آریکان، یک ناحیه صنعتی در فرسفج و ۲ مجتمع صنعتی در روستاهای اشترمل و جیجانکوه وجود دارد. وجود مواد خام و اولیه مانند معادن انواع سنگ های تزیینی از جمله گرانیت، سنگ سیاه و سنگ سیلیس نیز از مواردی است که بر قابلیت های صنعتی تویسرکان می افزاید. وجود مواد اولیه لازم برای منبت کاری و نجاری مانند چوب مرغوب درختانی نظیر گردو و وجود کانون های خودجوش منبت کاری در این منطقه حائز اهمیت است. نیروی ماهر در صنایع دستی و روستایی همچون قالیبافی، جاجیم بافی، سفالگری و منبت کاری در کنار جاذبه های تاریخی، طبیعی و فرهنگی قابل توجه هستند. علاوه بر این، این شهرستان دارای آب و هوایی مناسب و باغ های سرسبز و وسیع و جاذبه های طبیعی کم نظیر است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تویسرکان؛ خلوتگاه عاشقان و شهر طلای سبز {{!}} سایت خبری تحلیلی رودآور تویسرکان|نشانی=http://www.roodavar.ir/node/12117|وب‌گاه=www.roodavar.ir|بازبینی=2019-03-14}}</ref>
=='''صنایع دستی شهرستان'''==
● صنایع دستی شاغلان صنایع دستی این شهرستان در رشته های مصنوعات چوب و قالیبافی فعالیت می کنند. منبت کاری از صنایع دستی در خور اهمیت این شهرستان است. بافت گلیم و گیوه نیز از دیگر صنایع دستی مهم این شهرستان محسوب می شوند که ارزش صادراتی دارند. با توجه به اینکه صادرات فرش های دستی تویسرکان از دیرباز دارای اهمیت ویژه ای بوده است، در این بخش بطور مختصر گذری کوتاه بر فرش تویسرکان خواهیم داشت .
● فرش در تویسرکان اگر نه در شهر، بی تردید در روستاهای تویسرکان به دلیل وجود زمستان های پربرف و روستاهای دور از دسترس و وجود پشم و پنبه فراوان، از قدیم قالیبافی وجود داشته است. وجود فرش های نسبتاً مرغوب با نقوش و رنگ آمیزی های زیبا که متجاوز از ۱۰۰ سال عمر دارند، نشان از فرش بافی مطلوب و با ارزش در برخی روستاها یا مناطقی که دارای خان و ارباب بوده اند، دارد. بنابر برخی نقل قول ها، حمزه اردلان، به دلیل اینکه از خان های بزرگ تویسرکان بوده است استاد یوسف نامی را از تبریز برای بافت فرش می آورد. او بنیانگذار نوعی فرش بافی مرغوب در برخی از روستاها بخصوص روستای فتح آباد می شود. بی شک خامه ها و نخ های مورد مصرف در طول سال ها، با دست ریسیده شده و با رنگ های طبیعی محلی رنگ می شده است که امروزه نیز نمونه های زیبایی از این نوع پشم و رنگ آمیزی را در برخی از فرش های قدیمی شاهد هستیم. به طور کلی فرش بافی در تویسرکان عمدتاً روستایی است و بافندگان شهر بیشتر مهاجر و زن هستند. گره فرش از نوع ترکی است . فرش های روستایی دارای اشکال ساده و ابتدایی هستند که در آنها پرنده و حیوانات نیز دیده می شود، قالی ها درشت بافت و گوشتی و دارای پرز بلند و غالباًیک پود هستند. بافندگان روستایی به علت سقوط کیفیت فرش از نظر جنس و رنگ و نقوش اصلاح نشده (تکراری و غلط بافی) و نبود آموزش معمولا فقیر هستند. برخی از روستاهای مهم قالیبافی عبارتند از: روستای بیرده (ابودردا)، اشتر مله، سیادره، پیرپازول، شهرستانه، گل زرد، تخته گلی، تخته سفید، بابا کمال و یعقوب شاه. معروف ترین نقشه تویسرکان به نام اصادوقی (آقا صادقی) بنابه اظهار اهالی از روستای ابودردا سرچشمه گرفته است و همچنین نقشه مالیچه (که اژدر نیز نامیده شده) و نقشه دارایی (که همان اصادوقی است) و نقشه زاغه که مربوط به ۲ روستای ابودردا و مالیچه و روستای زاغه است، قالیبافی نسبتاً خوبی دارند. فرش های تولیدی در این منطقه از ۲ متر تا ۱۲ مترمربع هستند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تویسرکان؛ خلوتگاه عاشقان و شهر طلای سبز {{!}} سایت خبری تحلیلی رودآور تویسرکان|نشانی=http://www.roodavar.ir/node/12117|وب‌گاه=www.roodavar.ir|بازبینی=2019-03-14}}</ref>▼
▲● فرش در تویسرکان اگر نه در شهر، بی تردید در روستاهای تویسرکان به دلیل وجود زمستان های پربرف و روستاهای دور از دسترس و وجود پشم و پنبه فراوان، از قدیم قالیبافی وجود داشته است. وجود فرش های نسبتاً مرغوب با نقوش و رنگ آمیزی های زیبا که متجاوز از ۱۰۰ سال عمر دارند، نشان از فرش بافی مطلوب و با ارزش در برخی روستاها یا مناطقی که دارای خان و ارباب بوده اند، دارد. بنابر برخی نقل قول ها، حمزه اردلان، به دلیل اینکه از خان های بزرگ تویسرکان بوده است استاد یوسف نامی را از تبریز برای بافت فرش می آورد. او بنیانگذار نوعی فرش بافی مرغوب در برخی از روستاها بخصوص روستای فتح آباد می شود. بی شک خامه ها و نخ های مورد مصرف در طول سال ها، با دست ریسیده شده و با رنگ های طبیعی محلی رنگ می شده است که امروزه نیز نمونه های زیبایی از این نوع پشم و رنگ آمیزی را در برخی از فرش های قدیمی شاهد هستیم. به طور کلی فرش بافی در تویسرکان عمدتاً روستایی است و بافندگان شهر بیشتر مهاجر و زن هستند. گره فرش از نوع ترکی است . فرش های روستایی دارای اشکال ساده و ابتدایی هستند که در آنها پرنده و حیوانات نیز دیده می شود، قالی ها درشت بافت و گوشتی و دارای پرز بلند و غالباًیک پود هستند. بافندگان روستایی به علت سقوط کیفیت فرش از نظر جنس و رنگ و نقوش اصلاح نشده (تکراری و غلط بافی) و نبود آموزش معمولا فقیر هستند. برخی از روستاهای مهم قالیبافی عبارتند از: روستای بیرده (ابودردا)، اشتر مله، سیادره، پیرپازول، شهرستانه، گل زرد، تخته گلی، تخته سفید، بابا کمال و یعقوب شاه. معروف ترین نقشه تویسرکان به نام اصادوقی (آقا صادقی) بنابه اظهار اهالی از روستای ابودردا سرچشمه گرفته است و همچنین نقشه مالیچه (که اژدر نیز نامیده شده) و نقشه دارایی (که همان اصادوقی است) و نقشه زاغه که مربوط به ۲ روستای ابودردا و مالیچه و روستای زاغه است، قالیبافی نسبتاً خوبی دارند. فرش های تولیدی در این منطقه از ۲ متر تا ۱۲ مترمربع هستند.
== '''فرهنگ و هنر و گردشگری شهرستان'''==
* فرهنگ و هنر و گردشگری در این شهرستان تعداد ۱۶۷ مکان مذهبی شامل اماکن متبرکه، امامزاده و حسینیه وجود دارد. یک واحد سینما نیز در تویسرکان فعالیت می کند. تعداد جاذبه های گردشگری در این شهرستان ۵۷ مورد است که حدود یک چهارم کل اماکن گردشگری استان همدان را به خود اختصاص داده است. همچنین در این شهرستان یک هتل به گردشگران خدمات ارائه می دهد.
<ref>{{یادکرد وب|عنوان=آثار تاریخی، مکان‌های گردشگری و زیارتی {{!}} سایت خبری تحلیلی رودآور تویسرکان|نشانی=http://www.roodavar.ir/node/3406|وب‌گاه=www.roodavar.ir|بازبینی=2019-03-14}}</ref>
=='''آرامگاه حضرت'''
●[[حیقوق]] هشتمین نبی از دوازده نبی صاحب کتاب [[بنی اسراییل]] در عهد عتیق، و معاصر با [[دانیال|دانیال نبی]] است. وی حدود ۲۷۰۰ سال پیش می‌زیسته و نگهبان معبد بزرگ یهودیان در [[اورشلیم]] بوده‌است. حدود سال ۵۹۰ قبل از میلاد، [[بخت‌النصر]]، پادشاه [[کلده]] به [[اورشلیم]] حمله کرد و یهودیان زیادی را به قتل رساند و نزدیک به بیست هزار نفر از آنان را اسیر و به شهر [[تمدن بابل|بابل]] پایتخت [[کلده]] (که نزدیک [[بغداد]] فعلی قرار داشت) انتقال داد. [[حیقوق]] در بین این زندانیان بود و مدت طولانی در زندان به سر برد.[[پرونده:حیقوق نبی - panoramio.jpg|بندانگشتی|
▲●[[حیقوق]] هشتمین نبی از دوازده نبی صاحب کتاب [[بنی اسراییل]] در عهد عتیق، و معاصر با [[دانیال|دانیال نبی]] است. وی حدود ۲۷۰۰ سال پیش می‌زیسته و نگهبان معبد بزرگ یهودیان در [[اورشلیم]] بوده‌است. حدود سال ۵۹۰ قبل از میلاد، [[بخت‌النصر]]، پادشاه [[کلده]] به [[اورشلیم]] حمله کرد و یهودیان زیادی را به قتل رساند و نزدیک به بیست هزار نفر از آنان را اسیر و به شهر [[تمدن بابل|بابل]] پایتخت [[کلده]] (که نزدیک [[بغداد]] فعلی قرار داشت) انتقال داد. [[حیقوق]] در بین این زندانیان بود و مدت طولانی در زندان به سر برد.[[پرونده:حیقوق نبی - panoramio.jpg|بندانگشتی|'''<big>آرامگاه حضرت حبقوق نبی</big>''']]
در سال ۵۴۸ قبل از میلاد [[کورش بزرگ]] پادشاه ایران به کلده حمله کرد و در جنگی طولانی لشکریان کلده را شکست داد، بابل را تصرف کرد و طی فرمانی دستور آزادی کلیه اسیران و زندانیان یهود را صادر نمود. پس از آزادی از بند اسارت بابلیان، حیقوق به ایران مهاجرت کرد و در شهر تویسرکان (رودآور) ساکن شد و در همین شهر درگذشت.
سطر ۲۰۵ ⟵ ۲۰۳:
آرامگاه [[حیقوق]] در تویسرکان طی قرون متمادی چندین بار بازسازی شده‌است و آخرین بار توسط محمدعلی‌خان میرزایی (ملک جمشید) در سال ۱۳۴۰ هجری شمسی بازسازی شده‌است.ساختمان بنای آن مربوط به پیش از تسلط اسلام بر ایران است و در زمان سلاطین اسلام یک قسمت از طبقه فوقانی آن ریخت و بنای فعلی در زمان سلجوقیان بنا شده است. در شمال آن تپه مختصری از باقیمانده مسجد وجود دارد و این طور که بر می آید دارای ۴ برج و دیوار بوده و نشانه هایی از آن هنوز باقی است. این آرامگاه یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی ایران محسوب می‌شود. هم‌اکنون آرامگاه زیارتگاه اهالی [[شهرستان تویسرکان]] و اقلیتهای دینی سایر شهرهای ایران می‌باشد. <ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاه=|نشانی=|عنوان=انجمن کلیمیان تهران}}</ref><ref name=":0" />
=='''آرامگاه'''
[[رضی‌الدین آرتیمانی]] شاعر معروف [[صفویان|عصر صفوی]]<nowiki/>است وی در۳۰ سالگی به دربار شاه عباس صفوی راه می یابد؛ که برای مدتی از میرزایان شاه عباس صفوی نیز بود و به همین دلیل او را «میر» یا «میرزا» رضی الدین می‌نامند.
وی در سال ۱۵۷۰ میلادی در شهرستان تویسرکان (روستای آرتیمان) به دنیا آمد. برای تحصیل به همدان و نزد میر مرشد بروجردی رفت؛ و پس از مدت اندکی به دربار شاه عباس راه یافت و از میرزایان شاه بود. او همچنین داماد خاندان صفوی بوده‌است.
[[پرونده:آرامگاه میر رضی الدین آرتیمانی.jpg|بندانگشتی|رضی الدین آرتیمانی]]
[[رضاقلی‌خان هدایت]] در مورد میر رضی چنین نوشته‌است: سیدی است صاحب ذوق و حال عرفانی با افضال در معارف الاهیه مسلم آفاق و در مدارج حقانیه در عالم طاق.
ار میر رضی حدود ۱۲۰۰ بیت شعر (در قالب‌های گوناگون) بجای مانده‌است که [[ساقی نامه]]<nowiki/>مشهورترین آن است؛ که با این بیت آغاز می‌شود:
{| class="wikitable"
|الهی به مستان میخانه‌ات
|
|به عقل آفرینان دیوانه‌ات
|}
وی پس از مدتی به وطن خود بازگشت و نهایتاً در سال ۱۶۲۷ میلادی در تویسرکان چشم از جهان فروبست. مدفن این عارف بزرگ،در دامنه کوهی مشرف به شهر جایی بسیار باصفا به نام همینه یا هیمنه قرار گرفته که در محل خانقاهش واقع شده و دارای استراحتگاه نیز می‌باشد. هم اکنون هم مزار و مقبره او مورد زیارت اهل دل و عشاق دل سوخته است.
آثار:ساقی‌نامه | سوگندنامه | گوهر عشق | غزلیات | قصاید | رباعیات | ترجیع بند | مقطعات | مفردات
دیوان اشعار این شاعر نامی به کوشش محمدعلی امامی یکی از فرهنگیان چاپ و منتشر شده است. اغلب بازماندگاه رضی به کیایی ، میررضی و عبدالباقی مشهورند تنها اثر بجای مانده از میر رضی الدین آرتیمانی ۱۲۰۰ بیت شعر است که ساقی نامه و سوگند نامه او در دنیا بی نظیر می باشد فرزند او ابراهیم ادهم است که در هند مدفون گردیده است که او نیز شاعری را از پدر به ارث برده است این بنا در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و زیر نظر سازمان میراث فرهنگی نگهداری و حفاظت می شود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=گنجور- ساقی نامه نوشته رضی الدین آرتیمانی|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=http://ganjoor.net/razi/saghiname/|صفحات=http://ganjoor.net/razi/sougandname/}}</ref>
== '''یدالله مایل تویسرکانی''' ==
یدالله مایل تویسرکانی [[روزنامه‌نگار]]، شاعر، متخلص به مایل متولد ۱۲۶۳ یا ۱۲۶۵ قمری در تویسرکان در استان همدان است. در زادگاهش و در همدان به تحصیل عقلی و نقلی پرداخت و از کشیشی فرانسوی زبان فرانسه را آموخت. زبان‌های عربی و روسی را نیز فراگرفت. در سال ۱۲۸۳ شمسی در تویسرکان مدرسه‌ای به سبک نوین دایر کرد اما عده‌ای از عوام به تحریک مرتجعین آن را تخریب کردند. در سال ۱۲۹۸ شمسی به تهران رفت و ضمن تدریس به همکاری با مطبوعات پرداخت. یک سال و نیم بعد به ریاست فرهنگ بابل منصوب شد. در ۱۳۰۲ شمسی سرپرستی مدارس ایرانی در قفقاز را عهده‌دار گردید. پس از سوء قصد به جان وی، مدارس قفقاز از سوی دولت ایران تعطیل شد و ناچار به تهران بازگشت. در سال ۱۳۰۶ به ریاست معارف مازندران منصوب شد و در سال ۱۳۱۴ با همین منصب به کرمان رفت. چند سالی نیز روزنامه شفق سرخ را اداره کرد. شعرش در قالب‌های سنتی است. حدود ۲۰۰۰۰ بیت شعر سروده‌است و چند اثر ترجمه نیز از او چاپ شده‌است. او در سال ۱۳۲۹ شمسی درگذشت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=شریفی، محمد. محمدرضا جعفری. فرهنگ ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ نشر نو و انتشارات معین، ۱۳۸۷. شابک ۸–۴۱–۷۴۴۳–۹۶۴–۹۷۸.|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=}}</ref>
== '''طبیعت بسیار زیبای کمر بسته/ کهنسال ترین درختان چنار''' ==
سطر ۲۲۱ ⟵ ۲۳۸:
وی در جریان آخرین جنگ اعراب با ایران معروف به جنگ نهاوند به عنوان یکی از سرداران سپاه اسلام حضور داشته که پس از مجروح شدن در حاشیه رود سرکان در کنار دره سر سبز و با صفا دفن می شود که درحال حاضر این محل به پیر کمر بسته شهرت دارد. این مکان در میان انبوهی از درختان چنار تبریزی، نارون، گردو و سروقرار گرفته و از لحاظ لطافت هوا و چشم اندازهای طبیعی بسیار جالب توجه است.
==
بنای تاریخی فرهنگی کاروانسرای شاه عباسی فرسفج در 15 کیلومتری مسیر تویسرکان - اسدآباد و کرمانشاه و در کنار شهر فرسفج احداث شده است.این کاروانسرا در سالهای 1038 تا 1065 به سبک معماری دوره صفویه با پلانی تقریبا مستطیل شکل و مساحت 4000 متر مربع ساخته شده است.این بنا با کوشش میراث فرهنگی از سال 1370 در حال مرمت و احیا است و به شماره 1970 در سال 1376 به ثبت آثار ملی رسیده است.
سطر ۲۴۴ ⟵ ۲۶۱:
== '''قلعه اشتران''' ==
[[پرونده:Ghale oshtoran.jpg|بندانگشتی|نمایی از قلعه اشتران]]
قلعه اشتران در دویست سال پیش توسط حاج مراد خان اردلان جد بزرگ خاندان اردلان در روستای اشتران احداث گردیده است این بنا یکی از قلعه های بجای مانده از دوران قاجاریه در شهرستان تویسرکان است قلعه به لحاظ موقعیت جغرافیایی و وسعت یکی از قلعه های نادر در استان همدان می باشد.
سطر ۲۹۴ ⟵ ۳۱۲:
دقیقا در ۱۴۰ سال پیش گروهی از نوادگان عباس میرزا ( نایب السلطنه ناکام فتحعلی شاه قاجار ) در محله ای به نام قلعه ( محله شاهزادگان ) در شهر تویسرکان زندگی می کردند ، قلعه محوطه ای بود تغریبا مستطیل شکل که طول آن از ۴۰۰ متر و عرض آن از ۳۰۰ متر تجاوز نمی کرد . اطراف این محوطه با دیوار های قطور و بلند و تعدادی برج محصور شده بود . بانی این قلعه شیخعلی میرزا معروف به شیخ الملوک فرزند فتحعلی شاه بوده است . این قلعه در ابتدا درب ورودی بزرگی داشته که اول غروب آن را می بستند و صبح ها اول وقت آن را باز می کردند ، ولی تدریجا بر اثر مرور زمان که دیوار ها رو به خرابی گذاشت درب بزرگ قلعه را نیز برداشتند بطوریکه از حدود نیم قرن پیش این مکان از حالت قلعه خارج شده بود و به صورت محله ای با چند کوچه باریک درآمده بود که مانند سایر محلات مردم از آنها رفت و آمد می کردند .
آثاری از و برجهای قلعه تا حدود ۴۰ سال پیش نیز باقی بود ولی با احداث خیابانهای جدید در اطراف آن فعلا هیچگونه از آن باقی نیست . داخل قلعه خانه های متعددی با محوطه های مشجر و ابنیه مجلل وجود داشته که بیشتر آنها به مرور زمان خراب شده اند و اکنون معدودی از آنها باقی است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=آثار تاریخی، مکان‌های گردشگری و زیارتی {{!}} سایت خبری تحلیلی رودآور تویسرکان|نشانی=http://www.roodavar.ir/node/3406|وب‌گاه=www.roodavar.ir|بازبینی=2019-03-14}}</ref>
== جستارهای وابسته ==
| |||