سنگنوشته اورخون: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
محل کتیبه |
Maziarmoz00 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳:
[[پرونده: Tonyukuk Inscription.png|500px|farme|بندانگشتی|چپ|کتیبه تانیاکوک]]
'''کتیبه اورخون''' قدیمیترین نمونههای موجود از زبان [[ترکی باستان]] است.برای زبان ترکی ابتدا خط قومی خاصی (ترکی باستان، اورخون) به کار میرفت، اما در دوره های بعد ترکان با فرهنگهای گوناگون اقوام همسایه آشنا شدند و با آنها مناسباتی برقرار کردند و از زبان ها و خط هایشان استفاده کردند. [۱]
'''کتیبه اورخون''' قدیمیترین نمونههای موجود از زبان [[ترکی باستان]] است.<ref>{{Cite book | last =Sinor| first =Denis| authorlink = Denis Sinor| title ="Old Turkic". History of Civilizations of Central Asia. 4| publisher =UNESCO Publishing| date =2002| location =Paris| isbn = 978-0700708697|pages= 331–333}}</ref><ref>{{Cite book | last =Tekin| first =Talat| authorlink = Talat Tekin| title =A Grammar of Orkhon Turkic (Uralic and Altaic)| publisher =Routledge| date =1997| isbn = 978-0700708697}}</ref><ref>{{Cite book | last =Tekin| first =Talat| authorlink = Talat Tekin| title = Les Inscriptions des L'Orkhon| publisher = Simurg| date = 1995| location = Istanbul| isbn = 9789757172062}}</ref> این کتیبهها با آنچه امروزه [[الفبای اورخون]] نامیده میشود در دو بنای تاریخی واقع در [[دشت اورخون]] در [[مغولستان]] امروزی میان سالهای ۷۳۲ تا ۷۳۵ میلادی به احترام دو شاهزاده [[گوکترکان|گوکترک]] یعنی [[کول تیگین]] و برادرش [[بیلگه خاقان]] یک سیاستمدار و یک فرمانده نظامی نگاشته شدهاند.<ref name=Brit>{{Cite encyclopedia | title =Orhon inscriptions | encyclopedia = Encyclopædia Britannica | volume = | pages = | publisher = | accessdate = November 10, 2010 |url= http://www.britannica.com/EBchecked/topic/432269/Orhon-inscriptions}}</ref> سه یادبود کوچکتر نیز در اطراف این سنگ نبشتهها نیز کشف شدهاست.از میان [[سنگ نوشته]]های دشت اورخون مهمترین ان کتیبه کول تگین است.<ref>{{یادکرد|نویسنده =بهنام محمدپناه |کتاب = ترکان درگذر تاریخ| ناشر =سبزان |صفحه = 17|تاریخ = مه2011}}</ref>▼
ترکان از قرن دوم، در ادوار و مکانهای مختلف تحت تأثیر ادیان و فرهنگهایی که پذیرفتهاند یا در جوار آنها قرار گرفته اند، زبان خود را با خط های متفاوتی کتابت کرده اندد. [۲]
[۳]
▲
[[File:Location of Orkhon valley.JPG|thumb|مکان دره اورخون در کشور مغولستان.]]
این کتیبهها توسط نیکولای یادرینتسف در سال ۱۸۸۹ میلادی کشف شد و توسط [[واژه شناس]] دانمارکی ویلهلم توماسن در سال ۱۸۹۳ رمز گشایی شد.<ref name=Brit/>این سنگ نبشتهها بسیار به بناهای تاریخی که از دوران گوکترکان در طی دوره [[دودمان تانگ]] در [[چین]] بجای مانده است شباهت دارد.
|