بابیه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز اصلاح یادکردها (وظیفه ۱۹)
جز تمیزکاری یادکردها (وظیفه ۱۹)
خط ۳:
[[پرونده:Haykal-Bab-2.gif|بندانگشتی|220px|لوح هیکل، دستخط باب، لگو آیین بیانی]]
[[پرونده:سید_علی_محمد_باب.jpg|بندانگشتی|220px|سید علی محمد شیرازی مشهور به باب بنیان‌گذار آئین بیانی.]]
'''بابیت''' یا '''آیین بابی''' ('''بیانی''')، به دینی گفته می‌شود که در سال ۱۲۶۰ قمری توسط [[سید علی‌محمد باب]] در [[ایران]] پدید آمد و پیروانی از تمامی قشرها و اصناف جامعه و از مناطق مختلف ایران به خود جذب کرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Iran: A Modern History|نام خانوادگی=Amanat|نام=Abbas|ناشر=Yale University Press|سال=2017|شابک=0300112548|صفحات=240|زبان=English}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Resurrection and Renewal: The Making of the Babi Movement in Iran|نام خانوادگی=Amanat|نام=Abbas|ناشر=Cornell University Press|سال=1989|شابک=0-8014-2098-9|مکان=Ithaca|صفحات=332-368|زبان=English}}</ref> [[سید علی‌محمد باب]] خود را پیامبری جدید و بشارت دهندهٔ دینی که قرار است پس از او توسط «من یُظهِره‌الله» (آنکه خداوند او را ظاهر خواهد ساخت)، ظاهر شود خواند و بارها در آثار خود به ظهور او اشاره کرد.<ref name="Iranicaa">{{یادکرد|فصل=|نویسندگان سایر بخش‌ها=|ژورنال=|کوشش=|ترجمه=|ویرایش=|تاریخ=|سال=|ناشر=|زبان=en|شابک=|صفحه=|کتاب=|چاپ=|شهر=|نویسنده=MacEoin, {{چر}}D. M.|مقاله=[http://www.iranicaonline.org/newsite/index.isc?Article=http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/unicode/v3f8/v3f8a073.html BAYĀN](English)|نشریه=Encyclopedia of Iranica|دوره=|شماره=|شاپا=}} Retrieved on 2009-09-05.</ref><ref>BÁBISM, By Edward G. Browne.p338</ref>
 
پس از تیرباران [[باب]]، پیروانش که به «بابی» مشهور بودند بر طبق بیانات باب به دنبال «[[من یظهره الله]]» می‌گشتند.<ref name="Iranicaa" /> در سال ۱۸۶۳ [[بهاءالله]] خود را «[[من یظهره الله]]» یا همان موعود کتاب بیان خواند.<ref name=":1014">{{یادکرد کتاب|عنوان=Iran: A Modern History|نام خانوادگی=Amanat|نام=Abbas|ناشر=Yale University Press|سال=2017|شابک=0300112548, 9780300112542|مکان=|صفحات=246|زبان=English}}</ref> اکثر بابیان به او ایمان آورده و بهائی نام گرفتند.<ref name=":1014" /> گروه کوچک که به پیروی از میرزا یحیی [[صبح ازل]]، بابی باقی ماندند ازلی نام گرفتند که تعداد آن‌ها اکنون اندک است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=The New Believers|نام خانوادگی=Barrett|نام=David|ناشر=Cassell & Co|سال=2001|شابک=0304355925|مکان=London, UK|صفحات=246|زبان=English}}</ref><ref name="DBE">{{یادکرد وب | تاریخ بازبینی=۰۲ مه ۲۰۱۴ | عنوان=بابیه | ناشر=دانشنامه بزرگ اسلامی | نام=علیرضا | نام خانوادگی=سجادی | نشانی=http://cgie.org.ir/fa/publication/entryview/6053}}</ref>
خط ۱۸۸:
 
=== تبعید سید علی محمد باب به اصفهان ===
پس از مدتی، بیماری [[وبا]] در شهر شیراز مُسری شد و در همین حین، باب از شیراز خارج شد.<ref name="iranica">{{cite encyclopedia |encyclopedia= Encyclopædia Iranica |year= 1989 |article=Azali Babism | first = Dennis | last = MacEoin}}</ref> وی در تاریخ سپتامبر ۱۸۴۶ به [[اصفهان]] تبعید شد. در ابتدا در اصفهان در منزل [[امام جمعه|امام جمعهٔ]] آن شهر ساکن شد.<ref name="Iranica">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده=MacEoin, {{چر}}D. M. |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://www.iranicaonline.org/newsite/index.isc?Article=http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/unicode/v3f8/v3f8a073.html BAYĀN](English) |ژورنال= |نشریه=Encyclopedia of Iranica |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2009-09-05.</ref>
حاکم اصفهان در آن موقع [[منوچهرخان معتمدالدوله]] بود و او علی‌محمد باب را با احترام پذیرفت و مدت یک سال از او مهمانداری و حمایت کرد.<ref name="Iranica">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده=MacEoin, {{چر}}D. M. |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://www.iranicaonline.org/newsite/index.isc?Article=http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/unicode/v3f8/v3f8a073.html BAYĀN](English) |ژورنال= |نشریه=Encyclopedia of Iranica |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2009-09-05.</ref> ادوارد براون در این خصوص می‌نویسد: «داروغه شیراز در این امر همراهی کرد در غیر اینصورت انتقال سریع زندانیش به همراه دو تن از پیروانش به شهر ثانی (اصفهان) محال بود.» این واقعه حدوداً در ماه مه۱۸۴۶ رخ داد. به مدت تقریباً یک سال باب در اصفهان ماند. او تحت حمایت قویترین اشراف آن زمان بود که هم قادر و هم خواهان پشتیبانی و حمایت او از کینه‌ورزی‌های دشمنانش بودند که در بین آن‌ها روحانیون خطرناک‌ترین بودند. اما در اوایل سال ۱۸۴۷ حامی او فوت کرد و گرگین خان که جانشین دولت اصفهان شد حس مشابهی با حاکم قبلی نداشت و فوراً باب را تحت یک همراهی مسلحانه به تهران که در آن زمان تحت حکومت محمد شاه و وزیر نابخردش حاج میرزا آقاسی بود فرستاد.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = Stenstrand'S| نام =August J | پیوند نویسنده =آگوست استنسترندز | نام خانوادگی۲ = Browne| نام۲ = Edward G| پیوند نویسنده۲ =ادوارد براون | نام ویراستار =Muhammad Abdullah | نام خانوادگی ویراستار = al-Ahari| پیوند ویراستار =محمدعبدالله الاهری | فصل = BABISM| نویسندگان سایر بخش‌ها = Daltaban Peyrevi | عنوان = THE COMPLETE CALL TO THE HEAVEN OF THE BAYAN| سال =۲۰۰۶| ناشر = Magribine Press| مکان =Chicago | زبان = en| شابک =1-56316-953-3| صفحه = ۲۴–۲۵| صفحات =۲۰۰}}</ref>
 
=== تبعید سید علی محمد باب به ماکو ===
خط ۱۹۸:
 
باب را مجدّداً به تبریز فرستادند و به علما دستور داده شد تا حکم نهایی را در مورد او صادر نمایند. علما هم مجلسی تشکیل دادند و در آن مجلس از باب سوالاتی در مورد ادعای او پرسیدند. ادوارد براون می‌نویسد:اقدام قانونی علیه باب تماماً با شرم آورترین بی انصافی‌ها و بی‌احترامی‌ها همراه بود. آن‌ها به او گفتند: " اگر تو دروازه دانش هستی البته باید قادر باشی به هر سؤالی که ما انتخاب می‌کنیم و می‌پرسیم جواب دهی ". و بی‌درنگ شروع به پرسش دربارهٔ اصطلاحات و ریزه کاری‌های فنی طب، دستور زبان، فلسفه و منطق و امثال آن کردند.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = Stenstrand'S| نام =August J | پیوند نویسنده =آگوست استنسترندز | نام خانوادگی۲ = Browne| نام۲ = Edward G| پیوند نویسنده۲ =ادوارد براون | نام ویراستار =Muhammad Abdullah | نام خانوادگی ویراستار = al-Ahari| پیوند ویراستار =محمدعبدالله الاهری | فصل = BABISM| نویسندگان سایر بخش‌ها = Daltaban Peyrevi | عنوان = THE COMPLETE CALL TO THE HEAVEN OF THE BAYAN| سال =۲۰۰۶| ناشر = Magribine Press| مکان =Chicago | زبان = en| شابک =1-56316-953-3| صفحه = ۲۶|صفحات =۲۰۰}}</ref>
بگفته مک ایون باب به صورت غیررسمی در مجلس علما از سوی بسیاری از علمای حاضر محکوم به مرگ شد. اما رأی بر جنون در این زمان مطرح شد تا مانع اعدام باب شوند.<ref name="Iranica">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده=MacEoin, {{چر}}D. M. |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://www.iranicaonline.org/newsite/index.isc?Article=http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/unicode/v3f8/v3f8a073.html BAYĀN](English) |ژورنال= |نشریه=Encyclopedia of Iranica |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2009-09-05.</ref>
محمد ترابیان در کتاب حالات و مقالات استاد شهاب فردوسی در این خصوص می‌نویسد: اینکه در برخی کتاب‌ها نوشته‌اند سید باب مخبط و مجنون بوده‌است از انصاف و عدالت دور است زیرا همهٔ آثار او حکایت از یک مجذوب به افکار خود دارد و در همه موارد به مقدسات اسلامی جداٌ احترام می‌گذارد و به اصول و نوامیس اخلاقی و اجتماعی کاملاً متوجه‌است و مطلقاً علایم جنون در آثار وی دیده نمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = ترابیان فردوسی| نام =محمد | پیوند نویسنده =محمد ترابیان فردوسی | عنوان = حالات و مقالات استاد شهاب فردوسی| سال =۱۳۸۳| ناشر = صحیفه خرد| مکان =ایران | زبان = پارسی| شابک =۵-۵-۹۵۴۱۴-۹۴۶| صفحه = ۴۱۳| صفحات =۵۰۵}}</ref>