شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

شیعیان بر این باورند که محمد در زمان حیاتش، جانشین پس از خود را تعیین کرد و پسر عمو و دامادش [[علی بن ابیطالب]] را به عنوان [[وصی]] و [[خلیفه]] پس از خود اعلام نمود. شیعیان بر این باورند که اساس و خاستگاه شیعه، دفاع از [[اسلام]] و [[ولایت]] و [[عدل]] است.<ref>{{مدرکیادکرد وب|عنوان=سیر تطورات فکری شیعه|نشانی=http://www.sooremag.ir/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%90-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87|وبگاه=www.sooremag.ir|بازبینی=2019-05-15|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=}}</ref><ref>{{یادکرد استوب|عنوان=آیا علویان شیعه اند؟|نشانی=http://www.bbc.com/persian/world/2013/05/130523_mf_alavites|وبگاه=BBC News فارسی|بازبینی=2019-05-15|کد زبان=fa|نام=مهرداد فرهمند خبرنگار بی‌بی‌سی در|نام خانوادگی=بیروت}}</ref><ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=«شیعه» و «تشیع»؛ مفهوم شناسی، ماهیت و خاستگاه|نشانی=http://ensani.ir/fa/article/45378/-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9-%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87|وبگاه=پرتال جامع علوم انسانی|بازبینی=2019-05-15|کد زبان=fa}}</ref>

دین اسلام در اصل دارای یک مذهب و یک مرام بوده‌است. اما این دین به مرور زمان به زیر شاخه‌های بسیار دسته‌بندی گردید. شیعیان نیز از سده دوم هجری به بعد به چندین زیرگروه منشعب شده‌اند. امروز بیشتر شیعیان را «شیعیان دوازده امامی (اثناعشری)» تشکیل می‌دهند. مهم‌ترین مذاهب دیگری که از شیعه منشعب شده‌اند، عبارت‌اند از [[اسماعیلیان]]،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیعیان اسماعیلی ایران؛ اقلیتی به دور از جنجال|نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran/2015/05/150519_l44_iran_shia_ismaili|وبگاه=BBC News فارسی|بازبینی=2019-05-15|کد زبان=fa|نام=تهمینه|نام خانوادگی=امیدوار}}</ref> [[زیدیه]]، [[کیسانیه]]، [[واقفیه]] و [[فطحیه]]. تمام این مذاهب علی‌رغم تفاوت‌های آشکار اعتقادی و فقهی در مسئله ضرورت «[[امامت]]» اشتراک نظر دارند. البته تفسیر هر یک از [[امام]] و مصداق آن منحصر به فرد است.

[[مفاتیح‌العلوم]] شیعیان را به شش زیرگروه بخش می‌کند، [[اثنی عشری]] معتقد به دوازده امام، [[زیدیه]] (پیروان [[زید بن علی]])، [[کیسانیه]] (پیروان [[کیسان]] غلام علی بن ابیطالب)، [[عباسیه]] (منسوب به آل [[عباس بن عبدالمطلب]])، [[غالیه]]، و [[امامیه]]{{مدرک}}.<ref name=":0" /> وی امامیه را به ۷ تیره تقسیم می‌کند، [[ناووسیه]] (منسوب به [[عبدالله بن ناووس]])، [[مفضلیه]] (منسوب به [[مفضل بن عمر]])، [[قطعیه]] (که وفات [[موسی بن جعفر]] را تأیید کرده‌اند)، [[شمطیه]] (منسوب به [[یحیی بن اشمط]])، [[واقفیه]] (که در امامت [[موسی بن جعفر]] متوقف شده‌اند و وی را زنده می‌دانند)، [[ممطوره]]، و [[احمدیه]] (منسوب به [[احمد بن موسی بن جعفر]] که وی را امام هشتم خود می‌دانند). در کتاب فرهنگ فرق اسلامی از دکتر [[محمدجواد مشکور]] زیرشاخه‌های بیشتری برای شیعه ذکر شده‌است.

شیعیان حدود ۱۶٪ تا ۳۰٪ از کل جمعیت مسلمانان را تشکیل می‌دهند.<ref>[http://www.britannica.com/eb/table?tocId=9394911 دانشنامهٔ بریتانیکا]</ref> بیشتر شیعیان دوازده‌امامی در [[هند]]، [[ایران]]، [[عراق]]، [[جمهوری آذربایجان]]، [[لبنان]]، [[افغانستان]]، [[پاکستان]] و کشورهای حاشیه [[خلیج فارس]] مانند [[یمن]] و [[بحرین]] زندگی می‌کنند. بر اساس آمار سیا ورلد فکت‌بوک ۸۹ درصد [[مردم ایران]]<ref>[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/ir.html#People گزارش سالانهٔ CIA درمورد ایران]</ref> ۶۰ تا ۶۵ درصد مردم عراق،<ref>[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/iz.html#People گزارش سالانهٔ CIA درمورد عراق]</ref> ۸۵ درصد مردم [[جمهوری آذربایجان]]<ref>[http://files.preslib.az/projects/remz/pdf_en/atr_din.pdf Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan - Presidential Library - Religion]</ref> و ۳۰ درصد مردم [[کویت]]<ref>[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/ku.html#People گزارش سالانهٔ CIA در مورد کویت]</ref> و ۲۰ تا ۳۰ درصد مردم [[افغانستان]]<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/af.html گزارش سالانهٔ CIA درمورد افغانستان]</ref><ref>[http://www.iranattache-afghan.ir/about-af/ وب سایت رایزن بازرگانی سفارت ایران - درباره افغانستان<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و ۱۶ درصد مردم [[امارات متحده عربی]]<ref>[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/ba.html#People گزارش سالانهٔ CIA درمورد امارات متحده عربی]</ref> شیعه دوازده‌امامی هستند. از شیعیان [[لبنان]]، [[عربستان سعودی]]، [[بحرین]] و [[قطر]] آمار دقیقی در دست نیست. همچنین بنابر آمار ۲۰٪ مردم [[پاکستان]]<ref>[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/pk.html#People گزارش سالانهٔ CIA درمورد پاکستان]</ref> شیعه هستند که بخشی از آن‌ها بخصوص در [[کشمیر]]{{مدرک}}، [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] هستند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیعیان کشمیر;در گفت وگو با آقای سیدقلبی حسین رضوی|نشانی=https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5658/6890/82936/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D9%81%D8%AA-%D9%88%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%A7-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C|وبگاه=hawzah.net|بازبینی=2019-05-15|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=}}</ref> [[شیعیان یمن]]، عمدتاً از [[زیدیه]] هستند، اما از آنان نیز آمار دقیقی در دست نیست. همچنین ۲۰ درصد از مردم شیعه [[ترکیه]] موسوم به [[علویان (ترکیه)|علوییون]]<ref name="PRC">{{cite web|url= http://pewforum.org/Muslim/Mapping-the-Global-Muslim-Population(6).aspx |title=Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World's Muslim Population |accessdate=2010-08-25 |work=[[مرکز تحقیقات پیو|Pew Research Center]] |publisher= |date=October 7, 2009}}</ref><!-- تکمیل یادکرد توسط ربات از ویکی انگلیسی --><ref>{{Cite book|title=The Alevis in Turkey: The Emergence of a Secular Islamic Tradition|first=David|last=Shankland|publisher=Routledge (UK)|location=|year=2003|isbn=0-7007-1606-8|url= http://books.google.com/?id=lFFRzTqLp6AC&pg=PP1&lpg=PP1&dq=Religion+in+Turkey}}</ref> و شیعیان [[سوریه]] نیز [[علویان (سوریه)|علوی]] هستند.