آپوپتوز: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۲۰:
'''خزان یاخته‌ای''' یا '''آپوپتوز''' {{انگلیسی|Apoptosis}} گونه ای از [[مرگ یاخته|مرگ سلولی]] طی فرایند مرگ برنامه‌ریزی‌شدهٔ [[یاخته|سلول]] است که در [[جانداران چندیاخته‌ای|جانداران پرسلولی]] به وقوع می‌پیوندد.
 
سازوکار مرگ برنامه‌ریزی‌شدهٔ سلولهایسلول‌های دوهسته‌ای که در پی سازوکارهای درون‌سلولی و به‌ویژه قطعه‌قطعه شدن ژنگان رخ می‌دهد را آپوپتوز یا مرگ برنامه‌ریزی‌شدهٔ سلول (programmed cell death) می‌گویند.
 
آپوپتوز روندی فیزیولوژیک و زیستی برای نمو فعّال و طبیعی و همچنین حفظ [[هموستازی]] می‌باشد. در مواردی که زنده ماندن یک [[یاخته|سلول]]، موجودیّت موجود زنده را به خطر بیندازد، سلول با مرگ برنامه‌ریزی شده، خودکشی می‌کند. زمانی که سلول تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی یا حتی درونی همانند پرتوهای یونیزه کننده، داروهای سیتوتوکسیک (در درمان سرطان‌ها) [[هایپرترمیا]]، [[هورمون]]‌های گلوکو کوررتیکوئیدی و .. قرار می‌گیرد درونمایهٔ آن از جمله دی‌ان‌ای، دستخوش تغییراتی می‌شوند که در صورت ادامهٔ حیات آن منجر به ناهنجاری‌هایی شدیدی از جمله [[سرطان]]ی شدن سلول می‌شوند. عوامل دیگری نظیر برخی [[باکتری]]‌های بیماریزای داخل سلولی مانند [[سالمونلا]]، [[شیگلا]]، [[لیستریا]]، [[لژیونلا]] و … نیز در هنگام عفونت‌زایی خود با تغییر، در برخی مسیرهای متابولیکی و زیست‌شیمیایی داخل سلولی می‌توانند، در هدایت سلول به سمت این نوع خاص از مرگ مؤثر باشند.
خط ۲۸:
 
== دگرگونی‌های سلولی در هنگام آپوپتوز ==
در هنگام آپوپتوز حجم سلول کاهش یافته و در سلول [[وزیکول]]‌های متعددی ایجاد می‌شوند. سپس [[کروماتین]] متراکم شده و قطعه قطعه، می‌شوند. در مراحل بعد، غشا [[هسته]] از بین می‌رود و در آخر، سلول بصورتبه صورت وزیکول‌های کوچکی، به چندین قسمت تقسیم می‌شود. در طول اپوپتوز، [[اندامک]]‌های داخلی سلول، مانند، [[میتوکندری]]‌ها و [[لیزوزوم]]‌ها سالم می‌مانند. وزیکول‌هایی که از قطعه قطعه شدن سلول پدید می‌آیند، به وسیلهٔ [[فاگوسیت]]‌ها، بلعیده می‌شوند و هضم می‌شوند.
 
== جستارهای وابسته ==
 
== منابع ==
سطر ۴۵ ⟵ ۴۷:
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
 
[[رده:مقالات نیازمند به پیوند]]
[[رده:آسیب‌شناسی]]
[[رده:پیام‌های یاخته‌ای]]