مردم شول: تفاوت میان نسخه‌ها

|langs= پارسی میانه [[لری جنوبیپهلوی]]

|rels= [[شیعه]] (زرتشت)

|related= [[زبان لری|لُر زبانانپارس]] و دیگر [[مردمان ایرانی]]

مردمان '''شول''' به گویشی از [[لری جنوبی]] سخن می‌گویند.<ref>http://ethnologue.com/language/luz</ref> این قبیله نخستین بار در نواحی از لرستان و کهگیلویه و بویراحمد و بخش های از فارس و اصفهان و بوشهر و خوزستان کنونی سکونت داشته‌است و در حدود سال ۳۰۰ هَ.ق. نیمی از قلمرویی که بعد ها بدست اتابکان لرستان افتاده بود را تحت فرماندهی قرارخود داده بودداشتند و در آنجا سکونت داشتند که بوسیلهٔ سیف الدین ماکان روزبهانروزبهانی (که اجداد او از دوره ساسانیان بر این منطقه حکومت داشتند) اداره می‌شد و او را با لقب پیشوا می‌خواندند. مورخان اسلامی اطلاعی از این قبیله نداده‌اند، ولی نجم الدین که از نوادگان او بود در زمان حمداﷲ مستوفی در این منطقه حکومت می‌کرد. ابن بطوطه (۷۴۸ هَ. ق) در راه شیراز به کازرون به قبیله شول برخورد کرده‌است و گوید که آنان قبیله‌ای از اعاجم‌اند که صحرانشینند و میان آن‌ها مردمانی پرهیزگار و متقی وجود دارد. [[شهاب‌الدین العمری]] (متوفی بسال ۷۴۹ هَ. ق) گوید که قبیله شول با شبانکاره خویشاوندی مستحکمی دارند.

اجمالاً کوچیدن شولها و تمایل آنان به جنگ و پیکار و حمله‌های قبایل مجاور لر علیه آن‌ها از علل از هم پاشیدگی ایشان و مستهلک شدنشان در دیگران بوده‌است و اکنون در منطقهٔ جنوب کشور آثار مختصریپراکنده‌ای از آنان بجای مانده‌است مانند: شول گبگپ (کوهی در شمال بوشهر)، [[دره شوری]] یا دره شولی (قبیله‌ای از قشقایی)، دو قریه بنام شول یکی نزدیک [[دالکی]] و دیگری نزدیک شمال غرب شیراز است و شاید قریهٔ شولی که در خارج شهر بوده‌است آخرین دژ قبیلهٔ شول بوده و از سبک معماری خانه‌ها پیداست که در حفظ و نگاهداری سنتهای ایرانی و خصوصیات آن می‌کوشیدند. شول نقش رستم در نزدیکی نقش رستم از توابع شهرستان مرودشت استان فارس با جمعیتی حدود ۳۰۰۰نفر<ref>http://www.loghatnameh.com/dehkhodaworddetail-347b72ddba4940b3851ccfdbd915a02e-fa.html</ref>

لرستانشولستان به معنی سکونتگاه [[مردم لرشول]]<ref name=l1>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =پشتدار | نام =علی‌محمد | پیوند نویسنده = | عنوان =لرها و لرستان از دیدگاه ولادیمیر مینورسکی | ترجمه = | جلد =۷ | سال =۱۳۷۶ | ناشر =علوم انسانی «ایران شناخت» |مکان = | شابک = | صفحه =۱۶۰ تا ۱۸۳ | پیوند =http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/716110 | تاریخ بازبینی =۶ اوت ۲۰۱۴}}</ref> واژه‌ای است که به سرزمین‌های لرنشین اطلاق می‌گردد و به معنای گستره جغرافیایی است که مردم لر در آن سکونت دارند. با این توضیح می‌توان حدود لرستان را از دشت‌های غرب خانقین و مندلی در [[عراق]] تا دشت ارژن در [[استان فارس]] در [[ایران]] و از شمال از [[استان همدان]]، تا سواحل [[خلیج فارس]] به صورت حدودی تعیین کرد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/lori-language-ii |عنوان =LORI LANGUAGE ii. Sociolinguistic Status of Lori | ناشر =Iranica |تاریخ = |تاریخ بازدید =۶ اوت ۲۰۱۴|زبان=انگلیسی}}</ref> گستره نام لرستان پیش از [[صفویان|حکومت صفویان]]، سکونتگاه [[مردم بختیاری|لرهای بختیاری]]، [[لرهای کهگیلویه]] و [[لرهای بویراحمدی]] را هم شامل می‌شد. اما پس از حکومت صفویان سکونتگاه لرهای بختیاری را منطقه بختیاری نام‌گذاری کردند و جغرافیای نام لرستان به حدود استان لرستان و ایلام کنونی محدود شد.<ref name=l1 /> این منطقه نیز در [[قاجاریان|حکومت قاجاریان]] به دو بخش [[پشتکوه]] و [[پیشکوه]] تقسیم شد.<ref name=l1 /> امروزه [[استان لرستان|لرستان]] نام یکی از استان‌های غربی ایران است. در نمودار زیر تقسیمات لرستان از ۳۰۰ هجری قمری تاکنون آورده شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =امان‌اللهی بهاروند | نام =سکندر | پیوند نویسنده = | عنوان =قوم لر | ترجمه = | جلد = | سال =۱۳۹۱ | ناشر =آگه |مکان = | شابک =۹۷۸۹۶۴۳۲۹۱۳۵۸| صفحه =۷۷ | پیوند = | تاریخ بازبینی =۶ اوت ۲۰۱۴}}</ref>