ویکی‌پدیا

علی شریعتی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز تمیزکاری یادکردها (وظیفه ۱۹)
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
ربات‌ها
۱۳۳٬۲۴۲ ویرایش‌ها
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۶۷:
 
=== تحصیل در دانشگاه سوربن ===
علی شریعتی در بین سالهایسال‌های ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۴ در فرانسه زندگی می‌کرد. [[ژیلبر لازار]] استاد راهنمای علی شریعتی و همسرش، [[پوران شریعت‌رضوی]]، در [[دانشگاه سوربن]] در دورهٔ دکترا بود.<ref>کتابشناسی ادبیات فارسی در زبان فرانسه (به زبان فرانسه)، محمدجواد کمالی، انتشارات سخن‌گستر و معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد مشهد، ۱۳۹۳، ص ۱۵۴؛</ref> لازار، تصحیح متن فارسی کتاب ''[[فضائل بلخ]]''، نوشتهٔ [[صفی‌الدین بلخی]] و ترجمهٔ آن به فرانسه را برای رسالهٔ دکتری به شریعتی پیشنهاد کرد. به‌گفتهٔ او، شریعتی، برخلاف پوران، که به رسالهٔ خود درمورد ''[[گلستان سعدی]]'' شدیداً علاقه‌مند بود، هیچ علاقه‌ای به موضوع رسالهٔ خود نداشت.<ref>رهنما ۱۳۸۰، صص ۱۷۴ و ۱۷۵</ref>
شریعتی در سال ۱۹۶۳ تز دکترایش را در ۱۵۵ صفحه به زبان فرانسه و با عنوان «فضائل بلخ» ارائه کرد. او توانست با کمترین نمره ممکن که فقط برای قبولی کافی است مدرک خودش را بگیرد. برخی به اشتباه نوشته‌اند که او مدرک دکترایش را در جامعه‌شناسی یا تاریخ ادیان یا هر دو گرفته‌است. برخی نیز با توجه به تز دکترایش استدلال می‌کنند که مدرک دکترای او در زمینه [[فیلولوژی]] است. عنوان رسمی مدرک او «تاریخ اسلام در قرون وسطی» بود. سفارت ایران در پاریس مدرک او را به عنوان مدرک دکترا در ادبیات به رسمیت شناخت.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =Rāhnamā| نام =Alī| پیوند نویسنده =علی رهنما| عنوان =Pioneers of Islamic Revival| سال =1994| ناشر =Palgrave Macmillan|مکان = | شابک = | صفحه =224-225| پیوند =https://books.google.com.tw/books?id=Bmz9y2osH1YC&q=lazard#v=snippet&q=lazard&f=false}}</ref>
 
خط ۷۷:
[[پرونده:Salat al-Janazah for Ali Shariati with Musa al-Sadr as imam (June 1977), with Mostafa Chamran, Sadegh Ghotbzadeh, Ebrahim Yazdi, and Mohammad Mehdi Mofatteh.jpg|بندانگشتی|اقامه [[نماز میت]] بر پیکر علی شریعتی توسط [[موسی صدر]]. [[ابراهیم یزدی]] و [[صادق قطب‌زاده]] نیز در مراسم حضور دارند.]]
[[پرونده:Shareati MET.JPG|بندانگشتی|float|آرامگاه علی شریعتی]]
وی طی مهاجرتش در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ در حالی که سه هفته از سفرش به [[انگلستان]] می‌گذشت، در ساوت‌همپتون درگذشت.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.isna.ir/news/95032917424/شریعتی-از-مرگ-مشکوک-تا-میز-محاکمه-منتقدان |عنوان = «شریعتی»، از مرگ مشکوک تا میز محاکمه منتقدان | ناشر = ایسنا|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ مه ۲۰۱۸}}</ref> دلیل رسمی مرگ وی انسداد شرائین و نرسیدن خون به قلب اعلام شد؛ هرچند مرگ وی توسط برخی به دلیل نداشتن سابقهٔ بیماری قلبی، عدم کالبدشکافی و اعلام نتیجه سریع و خبرداشتن سفارت ایران در لندن از مرگ وی قبل از اعلام رسمی خبر مشکوک دانسته شد<ref name="death">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://shariati.nimeharf.com/Shariati/article-70/مرگ-مبهم-دکتر-شریعتی/|عنوان = مرگ مبهم دکتر شریعتی | ناشر = وبسایت دکتر علی شریعتی |تاریخ =۱۸ مهر ۱۳۸۹ |تاریخ بازدید =۲۶ مرداد ۱۳۹۰|زبان=فارسی}}</ref> اما دکتر عبدالکریم سروش در روایتی دیگر متذکر شده که جنازه دکتر شریعتی یکبار پس از مرگ در سردخانه بیمارستان و دفعه بعد پس از کالبد شکافی توسط بیمارستان ساوت‌همپتون به هنگام غسل دادن در مسجدی کوچک در لندن مشاهده کرده‌است. بنا به گفته وی جنازه وی در دیدار اول کاملاً سالم و در دفعه دوم دارای شکافتگیهایشکافتگی‌های متعدد ناشی از کالبد شکافی بوده‌است و بیمارستان علت مرگ وی را طبیعی اعلام کرده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://archive.mardomsalari.com/Template1/News.aspx?NID=30751|عنوان=آخرین روزهای دکتر علی شریعتی|بازبینی=2017-02-16}}</ref>{{مدرک}}
 
[[احمد اشرف]] می‌نویسد که علی شریعتی بر اثر سکته قلبی درگذشت، در حالی که مخالفین شاه، سازمان ساواک را مقصر مرگ او قلمداد می‌کردند.<ref>Ahmad Ashraf, "CONSPIRACY THEORIES" in Encyclopædia Iranica, Vol. VI, Fasc. 2, pp. 138-147</ref> [[هوشنگ شهابی]] هم می‌نویسد که بر اثر سکته قلبی درگذشت، اما پیروانش تمایل داشتند دربارهٔ مرگش افسانه سازی کنند (مانند رفتارهای مشابهی که در انقلاب‌های دنیا رخ می‌دهد). شهابی در نهایت رفتارهایی که در دوران زندانی شدنش در گذشته را با وضعیت جسمی اش نامرتبط نمی‌داند.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =Chehabi| نام =Houchang| پیوند نویسنده =هوشنگ شهابی| عنوان =Iranian Politics and Religious Modernism: The Liberation Movement of Iran Under the Shah and Khomeini| سال =1990| ناشر =I.B.Tauris|مکان = | شابک = | صفحه =209| پیوند =https://books.google.com/books?id=JJEIQbUnGyYC&pg=PA209&lpg=PA209&dq=shariati+death+ali+heart+attack&source=bl&ots=-svqgv3PPS&sig=54DM8p7uZ7RLyso-RFs_AxUUAn8&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjq6uLKvafbAhViMZoKHeK4DOIQ6AEIPjAB#v=onepage&q=shariati%20death%20ali%20heart%20attack&f=false}}</ref>
خط ۱۴۰:
 
=== سوسیالیسم ===
راه [[سوسیالیسم]] غیر دینی در ایران با تشکیل [[نهضت خداپرستان سوسیالیست]] که [[محمد نخشب]] از بنیانگذارانبنیان‌گذاران آن و شریعتی از شناخته‌ترین چهره‌های آن بود، به سمت جمع شدن با آموزه‌های [[اسلام]] باز شد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی=http://www.fardanews.com/fa/news/66444/نهضت-خداپرستان-سوسیالیست| عنوان = فردانیوز: نهضت خداپرستان سوسیالیست| تاریخ بازدید = | تاریخ = | ناشر = پایگاه خبری تحلیلی فردانیوز| زبان = فارسی}}</ref>
شریعتی در مقدمه مقاله‌ای که در سال ۱۳۳۴ تحت عنوان ''مکتب واسطه'' نوشته می‌نویسد: «از میان مکتب‌های [[ماتریالیسم]] و [[ایدئالیسم]]، [[اسلام]] روش مختص به خود را دارد و آن را می‌توان [[رئالیسم]] نامید. رژیم اجتماعی و اقتصادی اسلام، سوسیالیسم عملی است که بر طرز فکر خداپرستی استوار می‌باشد و حد وسط میان دو رژیم فاسد [[کاپیتالیسم]] و [[کمونیسم]] می‌باشد.».<ref>{{یادکرد وب| نشانی=http://www.ensani.ir/fa/content/11479/default.aspx| عنوان = نهضت خداپرستان سوسیالیست| تاریخ بازدید = | تاریخ = | ناشر = پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی| زبان = فارسی}}</ref>
از این رو شریعتی، [[ابوذر]]، از اصحاب وفادار [[پیامبر اسلام|پیامبر]] را نمونه بارز یک سوسیالیست یکتاپرست می‌دانست که در برابر ستم حکومت ایستاد و به اعتراض برخاست. ترجمه کتاب [[ابوذر (کتاب)|ابوذر]] نوشته [[عبدالحمید جودةالسحار]] از او در سنین جوانی است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی=http://ohwm.ir/show.php?id=597| عنوان = شریعتی و نهضت خداپرستان سوسیالیست| تاریخ بازدید = | تاریخ = | ناشر = هفته‌نامه تاریخ شفاهی| زبان = فارسی}}</ref>
خط ۱۵۱:
 
=== شریعتی و حکومت دینی ===
شریعتی معتقد به برقراری حکومت دینی نبود، ایشان دموکراسی با رایرأی اکثریت را در جهان امروزی نه کاملترین بلکه قابل قبول‌ترین حکومت می‌دانست : «اول باید ببینیم حکومت مذهبی چیست؟ حکومت مذهبی رژیمی است که در آن به جای رجل سیاسی، رجل مذهبی (روحانی) مقامات سیاسی و دولتی را اشغال می‌کنند و به عبارت دیگر حکومت مذهبی یعنی حکومت روحانیون بر ملت. آثار طبیعی چنین حکومتی یکی استبداد است، زیرا روحانی خود را جانشین خدا و مجری اوامر او در زمین می‌داند و در چنین صورتی مردم حق اظهار نظر و انتقاد و مخالفت با او را ندارند. یک زعیم روحانی خود را به خودی خود زعیم می‌داند، و نه به اعتبار رای و نظر و تصویب جمهور مردم.
 
بنابراین یک حاکم غیرمسئول است و این مادر استبداد و [[دیکتاتوری]] فردی است و چون خود را سایه و نماینده خدا می‌داند، بر جان و مال و ناموس مردم مسلط است و در هیچ گونه ستم و تجاوزی تردید به خود راه نمی‌دهد، بلکه رضای خدا را در آن می‌پندارد. گذشته از آن، برای مخالف، برای پیروان مذاهب دیگر، حتی حق حیات نیز قائل نیست. آن‌ها را مغضوب خدا، گمراه، نجس و دشمن راه دین و حق می‌شمارد و هرگونه ظلمی را نسبت به آنان عدل خدایی تلقی می‌کند. خلاصه حکومت مذهبی همان است که [[قرون وسطی]] کشیشان داشتند و [[ویکتور هوگو]] آن را بدقت ترسیم کرده‌است .»
خط ۱۸۳:
شریعتی با نگرشی جامعه‌شناختی به [[مهدویت]] و اصل [[انتظار]] می‌نگرد، و انتظار مثبت را انتظاری نه انقیادبخش جامعه و به تعبیر خودش منفی که انتظار اعتراضی و عصیان‌کننده می‌داند.
 
شریعتی در کتاب ''[[انتظار مکتب اعتراض]]'' تأکید می‌کند که «انتظار» مهمترینمهم‌ترین مؤلفه و مقوم «مهدویت» است؛ انتظاری که متناسب و متلائم با «اعتراض» است و یادآور روحیه عصیانگری و ظلم ستیزی و انقلابی یک شیعه ملتزم و واقعی است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی=http://www.mehrnameh.ir/article/2028/مهدويت-انقلابي،-مهدويت-عرفاني-موعودگرایی-در-مقام-گفتمان-سیاسی| عنوان =مهدویت انقلابی و مهدویت عرفانی| تاریخ بازدید = | تاریخ = | ناشر =وبگاه ماهنامه مهرنامه| زبان = فارسی}}</ref>
 
== شریعتی و منتقدین ==
خط ۳۰۰:
* چه نیازی به علی؟ ۱۷/۸/۵۰
* آری اینچنین بود ای برادر ۱۸/۸/۵۰
* علی بنیانگذاربنیان‌گذار وحدت ۱۹/۸/۵۰
* پدر، مادر، ما متهمیم ۲۰/۸/۵۰
* از کجا آغاز کنیم ۱/۹/۵۰
خط ۵۴۴:
* اجرای برنامه در مسجد الجواد (۱۴/۱۲/۴۹) تاریخ در اسلام
* تمدن و تجدد (دبیرستان مهستی مشهد – سرپرست و مسئول هاشم منتجمی)
* مجموعه سخنرانیهاسخنرانی‌ها در سفر مکه سال ۴۸ به همراه کاروان ارشاد
* مجموعه سخنرانیهاسخنرانی‌ها در سفر مکه سال ۴۹ به همراه کاروان ارشاد
* مجموعه سخنرانیهاسخنرانی‌ها در سفر مکه سال ۵۰ به همراه کاروان ارشاد
* بیعت و وصالت (دموکراسی و رهبری انقلابی) (کانون مهندسین تهران)
 
==== درس‌ها در دانشگاه مشهد از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۰ ====
* [[تاریخ اسلام]] (سال ۷-۱۳۴۶ دانشکده ادبیات)
* درسهایدرس‌های تاریخ ادیان (سه دور – دانشکده ادبیات)
* درس [[تاریخ تمدن]] (چهار دوره شامل، جهان‌بینی و محیط نگاه زرد کنفرانس خام خاکپور – دیالک تیک)
* تاریخ [[قرون جدید]] (سه سال تدریس‌شده در سه جلد)
* قرون جدید (یک جلد بوسیلهبه وسیلهٔ دانشجویان از نوار پیاده‌شده)
* «جهان در آستانه بعثت» فصل اول ایران (درس‌های دانشکده ادبیات در فصول مختلف
* سیانتیسم (علم‌پرستی) و پیدایش طبقه روشنفکر «قرون جدید» از رنسانس تا ۱۹۶۴
* رنسانس و [[تاریخ اروپا]] از پایان [[قرون وسطی]] تا ۱۶۶۰ (سال سوم رشته تاریخ ۶-۱۳۴۵
* درس «فلسفه و معارف اسلامی»
* جامعه‌شناسی مکتب و آثار آلبرکامو بعنوانبه عنوان شاگرد لوکوس (دانشکده ادبیات)
* انسان در تمدن جدید (درسهایدرس‌های تاریخ تمدن – ادبیات)
* مکتب‌ها و نظرهای گوناگون در باب تاریخ (پلی‌کپی سال ۴۶ درس فلسفه تاریخ – دانشکده ادبیات)
* دین و سرگذشتش (جلد دوم تاریخ ادیان – ادبیات)
* پس از پیغمبر (پلی‌کپی – ادبیات – درس اسلام‌شناسی)
* فلسفه تاریخ (دانشکده ادبیات – رشته تاریخ – دو دوره)
* تاریخ کشورهای مجاور (روسیه – عراق – ترکیه – پاکستان و دانشکده ادبیات – یکسال) توضیح: درس پاکستان کنفرانس آقای منشی‌زاده‌است که بوسیلهبه وسیلهٔ دکتر تصحیح شده‌است و کامل و بنام منشی‌زاده چاپ شده.
* تاریخ عقاید سیاسی و اقتصادی (سال ۴۵/۴۶ – دانشکده ادبیات سال چهارم)
* تاریخ [[ایران پس از اسلام]] (دانشکده ادبیات یکسال)
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/علی_شریعتی»